Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Rape Culture Reborn: A Posthuman Perspective on Rape in Westworld

100%

Czerniakowski M.

|

2019

|

tom 67

|

nr 11: Anglica

75-86

EN

The main objective of the essay is to present the problem of granting the status of a person who enjoys all human rights to artificial intelligence if it manages to develop artificial consciousness at the level allowing it for reflecting upon itself and recognizing the fact that it is an entity which has its own subjectivity and the right not to be exploited. Assuming the perspective of critical posthumanism, which here draws on research conducted by Stefan Sorgner, Francesca Ferrando, and Neil Badmington, the Author tries to give a concise presentation of the issue, which may still be perceived as part of speculative discourse stimulated by science-fiction, but which – as the Author proves – seems to be gradually becoming part of our everyday world that humanity will have to deal with on both ideological and legislative ground.

PL

Głównym celem niniejszego tekstu jest zarysowanie problematyki przyznania statusu osoby z pełnią praw człowieka sztucznej inteligencji, której uda się rozwinąć sztuczną świadomość na poziomie pozwalającym jej na autorefleksję oraz zrozumienie, że jest bytem, który ma własną podmiotowość i prawo sprzeciwu do bycia ofiarą eksploatacji. Przyjąwszy perspektywę krytycznego posthumanizmu, która tutaj opiera się na pracy naukowej krytyków takich jak Stefan Sorgner, Francesca Ferrando czy Neil Badmington, autor eseju stara się w syntetyczny sposób przedstawić zagadnienie, które co prawda, może się wydawać, wciąż należy do sfery spekulatywnych rozważań rodem z twórczości popularnonaukowej, powoli jednak — jak udowadnia autor eseju — staje się częścią codziennego świata, z którą ludzkość będzie sobie musiała poradzić zarówno na gruncie ideologicznym, jak i legislacyjnym.

2

Nieantropocentryczne przewartościowanie wartości. Szkic o aksjologicznych podstawach nieantropocentryzmów na przykładzie wybranych nurtów współczesnej filozofii feministycznej

80%

Rogowska-Stangret M.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2022

|

tom 56

|

nr 1

1-27

EN

Nonanthropocentric approaches are one of the predominant features of contemporary feminist philosophy, especially in critical posthumanities (e.g. Rosi Braidotti) and feminist new materialisms (e.g. Diana Coole). The author aims at outlining the axiological grounds of the turn to nonanthropocentrism. It is done in two steps. First, the author points to recent debates around the impossibility to separate values from facts in the mentioned contemporary trends (illustrated with reference to Bruno Latour, Donna Haraway and Karen Barad). Second, the author presents how the subject of knowledge changes together with the need to uncover the entanglement of values and facts (using the example of Haraway). The author presents responsibility (as response-ability), interdependence and care as an axiological foundation of nonanthropocentrism. The posthumanistic and nonanthropocentric critique of humanism is here presented as motivated by ethics above all other aspects.

PL

Próby nieantropocentrycznego myślenia charakteryzują wiele współczesnych myślowych trendów, na pierwszy plan wysuwają się też we współczesnej filozofii feministycznej. Na przykład w takich nurtach jak krytyczny posthumanizm (vide Rosi Braidotti) czy feministyczne nowe materializmy (vide Diana Coole). Na tym teoretycznym tle autorka kreśli aksjologiczne podstawy zwrotu ku nieantropocentryzmowi. Czyni to w dwóch krokach. Po pierwsze, wskazuje na ostatnie debaty o niemożności oddzielenia wartości od faktów (odwołując się do takich myślicieli i filozofek jak Bruno Latour, Donna Haraway czy Karen Barad). Po drugie, powołując się na koncepcję wiedz usytuowanych Haraway, autorka pokazuje, w jaki sposób podmiot wiedzy zmienia się wraz-z koniecznością uchwycenia splątania faktów i wartości. Autorka wyróżnia trzy wartości będące podstawą nieantropocentryzmu w krytycznym posthumanizmie i feministycznych nowych materializmach. Są to: odpowiedzialność jako możliwość odpowiedzi, współzależność i troska. Posthumanistyczna i nieantropocentryczna krytyka humanizmu jest tu zaprezentowana jako ugruntowana przede wszystkim w etyce.

3

Posthumánní poznání v díle Rosi Braidotti

80%

Sellner V.

Filosofický časopis (Philosophical Journal)

|

2024

|

tom 72

|

nr Mimoradne_cislo_2

136-144

EN

Rosi Braidotti is one of the most distinctive thinkers of contemporary posthumanism. She approaches this term in an informed manner, at the same time endeavoring to redefine it and make it applicable to contemporary society, primarily through a critique of global capitalism. In the text, I will present this Italian philosopher’s concept of posthumanism, specifically focusing on an analysis of the construction of “posthuman knowledge” and the new methods of knowledge proposed by her.

CS

Rosi Braidottiová je jednou z nejvýraznějších myslitelek současného posthumanismu. K tomuto termínu přistupuje poučeně, zároveň se snaží o jeho redefinici a aplikovatelnost pro současnou společnost, především skrze kritiku globálního kapitalismu. V textu představíme pojetí posthumanismu této italské filosofky, konkrétně se zaměříme na analýzu konstrukce „posthumánního poznání“ a jí navrhovaných nových metod poznání.

4

Goethes "Märchen" und Essays zur "Spiraltendenz" – eine posthumanistische Lektüre

80%

Gries I.

Studia Germanica Posnaniensia

|

2022

|

nr 42

67-86

EN

The Märchen completes Goethe’s narrative cycle Unterhaltungen deutscher Ausgewanderten and is composed as an unsolvable puzzle. In that capacity, it serves as an experimental venue for epistemological questions, as expressed by critical posthumanist theories. The figures of the will-o’-the-wisps (Irrlichter) and the snake, appearing in this 1795 text, represent Goethe’s aversion to systematic thought in the natural sciences around 1800. As an answer to this tradition of scientific reasoning, he proposes an alternative perspective in his late essays on the Spiral Tendency in 1831. In the context of examining the emergence of new theories in our present, Goethe’s critical reflections show a surprising affinity to non-anthropocentric claims of knowledge production.

DE

Das Märchen ist der Abschluss von Goethes Erzählzyklus Unterhaltungen deutscher Ausgewanderten und als unlösbares Rätsel angelegt. In dieser Eigenschaft bietet es sich als experimenteller Verhandlungsort epistemologischer Grundsatzfragen an, wie sie in jüngster Zeit von kritisch-posthumanistischen Theorien formuliert werden. Die Figuren der Irrlichter und Schlange dieses Textes von 1795 repräsentieren in dem hier vorliegenden Versuch Goethes Kritik am wissenschaftlichen Systemdenken um 1800, für welches er mit zwei späten Aufsätzen zur Spiraltendenz 1831 eine Alternative zu konzipieren weiß. Ausgehend von Fragen des Einflusses auf Theoriebildungen der Gegenwart, zeigen sich Goethes wissenschaftskritische Überlegungen damit erstaunlicherweise in nächster Verwandtschaft zu Forderungen nicht-anthropozentrischer Erkenntniskonzepte.

5

When Your Neighbor Is a Bear, your Fiancé – a Dog, and Your Lover – a Tuna. About Human-Nonhuman Encounters in the Works of Kawakami Hiromi, Shono Yoriko and Tawada Yoko. A Critical Posthuman Perspective

60%

Kubiak Ho-Chi B.

Analecta Nipponica

|

2018

|

nr 8

83-96

JA

本論文では、現代の日本人女性作家のフィクション作品に驚くほど頻繁にみられるテーマである、人間と非人間（特に人間ではない動物）の出会いを取り上げる。川上弘美の短編における主人公達は、新しいアパートに引っ越して人間の隣人を川まで散歩に誘う古風で礼儀正しい熊であり（『神様』1993年）、非人間の生まれと容貌を完全に自覚しながらも人間と共にオフィスで働くモグラ（『鼹鼠』2001年）である。権威ある芥川賞を受賞した川上作品（『蛇を踏む』1996年）に描かれる人物は、日常生活をおくる中で、彼女の母親だと主張し蛇の世界へと誘う一匹の蛇に出会う。一方、他の著名な女性作家で社会的に認められた日本の作家達の間でも評価を受ける多和田葉子と笙野頼子の小説においては、犬（多和田『犬婿入り』1993年）やマグロ（笙野『タイムスリップ。コンビナート』1994年）が、主人公女性の愛する者として登場する。こうした作品において、日本の女性作家は文化的、言語的、地理的境界のみならず、更に人間中心主義的世界の限界をはるかに超えていく。彼らの作品に向き合うとき、人間と非人間の出会いと親密な関係をめぐる問題は、日本だけでなく現代世界のポストヒューマン的思想を悩ませる問いを、公然と投げかける。つまり、アクタントである人間と非人間、その身体、思考に関する問い、そして人類が生物や非生物といった他の存在と共存する世界における相互関係をめぐる問いである。

EN

The present paper considers encounters between humans and nonhumans (especially nonhuman animals), a theme surprisingly frequent in the fiction works of contemporary Japanese women writers. The main characters of two short stories by Kawakami Hiromi are an old-fashioned, well-bred bear, which moves into a new apartment and invites its human neighbor for a walk to the river (Kamisama, 1993), and a mole which, being perfectly aware of its nonhuman origin and appearance, works with humans in an office (Ugoromochi, 2001). The other character of Kawakami’s work, awarded with the prestigious Akutagawa prize (Hebi o fumu, 1996), meets in her real, everyday life a snake claiming to be her mother and trying to draw her into the world of snakes. In turn, in the novels by other famous women writers, Tawada Yoko and Shono Yoriko, who are counted among the most recognized Japanese authors, we find a dog (Inu mukoiri/The Bridegroom Was a Dog by Tawada, 1993) and a tuna (Time Slip Industrial Complex by Shono, 1994) as lovers of the main female characters. In their works, Japanese women writers transgress not only cultural, linguistic and geographical barriers, but above all, they go far beyond the boundaries in force in the anthropocentric universe. Addressing in their works the issue of encounters and close relationships between humans and nonhumans, they openly provoke questions that concern not only Japan, but also the world’s contemporary posthuman thought: questions about human and nonhuman actants, its body, emotions, thoughts and mutual relations in a world where men coexist with other, animate and inanimate forms of being.