Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Powieść o dzieciach desaparecidos jako głos w argentyńskiej dyskusji o pamięci

100%

Gaszyńska-Magiera M.

|

nr 4(35)

295-311

EN

The term desaparecidos refers to the people who disappeared with no traces between 1976‑1983 when the military junta took over the power in Argentina. Its functionaries fought all political adversaries with no mercy. The democratic Argentina has had to face its own tragic history, punish the criminal government and, if possible, repair harm made to its victims. At the same time, the debate on the tragic past has begun. Children of the desaparecidos, adult nowadays, try to find out the truth about their parents’ fate and, at the same time, to construct their own identity. The article focuses on the stories of the children of the desaparecidos reflected in the contemporary Argentine short novels. Two of them are taken into account: Ni muerto has perdido tu nombre by Luis Gusmán and Los topos by Félix Bruzzone. Both authors present two young men who lost their parents soon after the birth and their effort to confront traumas of the past and their consequences.

2

Miejska przestrzeń pamięci (na podstawie wybranych utworów Herkusa Kunčiusa, Ričardasa Gavelisa, Grigorija Kanowicza)

63%

Krupowies W.

|

nr 1

227-239

EN

This article analyses literary representations of Vilnius as a Central and Eastern European city, whose space becomes the field where the memory of many national traditions can be observed. The analysis was conducted on the basis of two novels by Lithuanian writers, i.e. A Lithuanian in Vilnius by Herkus Kunčius and A Vilnius poker by Ričardas Gavelis, as well as the works of Grigory Kanovich, a Lithuanian-Jewish author writing in Russian, i.e. the novel The park of forgotten Jews and the autobiographical-memoir prose Dream about vanished Jerusalem. The conflict-generating aspect of memory is revealed in the works of Lithuanian writers. The city centre becomes a battlefield for the commemoration of one’s own tradition and a sphere of action against the tradition of the Other, consisting of concealing, marginalising, and removing. Kanovich’s works focus on the issue of Jewish memory in Vilnius after the Holocaust, when the ghetto ceased to exist. Memory becomes present when literary heroes look back at their past. They meet in the park to revive it together. The narration allows us to see how one of the oldest parks in Vilnius is transformed intoa Jewish memorial site.the Other, consisting of concealing, marginalising, and removing. Kanovich’s works focus on the issue of Jewish memory in Vilnius after the Holocaust, when the ghetto ceased to exist. Memory becomes present when literary heroes look back at their past. They meet in the park to revive it together. The narration allows us to see how one of the oldest parks in Vilnius is transformed intoa Jewish memorial site.

3

Romance as a Remedy for History: Robert McLiam Wilson’s Eureka Street

63%

Klonowska B.

|

nr 5: Neofilologia

251-265

EN

The article analyses the 1996 novel Eureka Street by the Northern Irish writer Robert McLiam Wilson as an example of historical novel discussed in the context of its evolution influenced by the developments in the theory of historiography. Set in the 1990’s Belfast, the novel is both a panorama of the Northern Irish society divided religiously and politically, and a satire on Northern Irish reality and politics. Most importantly, however, it is a romance, which constitutes the generic dominant of the novel and which on the one hand locates it in the venerable tradition of historical romance à la Walter Scott, and on the other introduces essential modifications. The most important of them is the changed concept of history, whose elevated status of an explicatory, unified metanarrative is substituted with several micro-histories; important, too is metafiction which exposes the inevitable constructedness of any historical narrative, both academic and fictional; and the shift of accents from history to romance and love, both presented as a remedy for the traumatic past. Discussing various concepts of the sublime, the essay argues that Wilson’s novel defines it in a different way: the sublime of history perceived as chaos and terror is substituted in the novel with the sublime of love perceived as order and beauty, thus providing hope for the overcoming of the past, its religious and political divisions, and hate.

PL

Artykuł analizuje powieść współczesnego północnoirlandzkiego pisarza, Roberta McLiama Wilsona pt. Ulica marzycieli w kontekście ewolucji gatunku powieści historycznej. Osadzona w Belfaście powieść jest zarówno panoramą podzielonego społeczeństwa Irlandii Północnej, jak i satyrą na północnoirlandzką rzeczywistość i obyczaje. Przede wszystkim jednak jest romansem, który stanowi gatunkową dominantę powieści, sytuując ją z jednej strony w tradycji romansu historycznego à la Walter Scott, z drugiej wprowadzając doń istotne modyfikacje. Najważniejsze z nich to odmienna koncepcja historii, podważająca jej rangę i eksplifikacyjne możliwości i zastępująca jedną meta-narrację Historii wieloma mikro-historiami; metafikcyjność tekstu, zwracająca uwagę na konstruowalność każdej narracji historycznej, tak powieściowej jak i akademickiej; oraz przesunięcie akcentu z historii i przygody na romans i miłość, które przedstawiane są jako schronienie przed traumą przeszłości. Przywołując różne koncepcje wzniosłości artykuł dowodzi, iż w stosunku do tradycyjnej powieści historycznej Wilson definiuje ją odmiennie: wzniosłość historii, postrzegana jako chaos i terror, zastąpiona jest wzniosłością miłości, przedstawianej jako porządek piękna i nadzieja na przezwyciężenie bagażu przeszłości i nienawiści.

4

The Role of Literature in the Processes of Destereotyping (Through Examples from Macedonian Literature)

63%

Gjorgjieva Dimova M.

|

tom 22

PL

Przedmiotem tekstu jest analiza roli literatury w dekonstrukcji stereotypów krążących w komunikacji między bałkańskimi sąsiadami z perspektywy imagologicznych koncepcji Innego autorstwa Daniela-Henri Pageau i Gordany Đerić. W centrum uwagi znajdują się trzy powieści zaliczane do współczesnej literatury macedońskiej (Balkanvavilonci Luany Starovy, Mojot Skenderbej Dragiego Mihajlovskiego, Nishan Blaže Minevskiego). Są one paradygmatyczne z dwóch względów: 1. odwołują się do wydarzeń i postaci historycznych, czym potwierdzają, że historia jest podstawowym mechanizmem argumentacji obrazów o charakterze stereotypowym; 2. ujawniają procesy destereotypizacji zarówno pod względem tematycznym, jak i strukturalnym, a też przez zaktualizowanie określonego kontekstu społeczno-historycznego, co służy promowaniu wartości ponadnarodowych, uniwersalnych, ludzkich, cywilizacyjnych i kulturowych, takich jak miłość, empatia, przebaczenie, dialog, tolerancja, edukacja, miłość do książek, optymizm, humanitaryzm, traktowanych jako wartości fundamentalnie europejskie. Potwierdza to, że artykułując procesy desterotypizacji przez strategie narracyjne, literatura ma potencjał do działania korygującego w systemach, w których różne formy władzy oparte są na dyskryminacji i uległości.

EN

Considering the imagological conceptions of the Other by Daniel-Henri Pageau and Gordana Đerić, this text analyses the role of literature in the deconstruction of stereotypes that circulate in communication between Balkan neighbours. In the focus of our interpretation are three novels of contemporary Macedonian literature (Luan Starova’s Balkanvavilonci, Dragi Mihajlovski’s Mojot Skenderbej and Blazhe Minevski’s Nishan), which are paradigmatic in two ways: 1. they refer to historical events and figures, thus confirming that history is the basic mechanism for the argumentation of stereotypical images; 2. they depict processes of destereotyping both thematically and structurally, but also by their appearance in a particular sociohistorical context, with the aim of promoting supranational, universal, human, civilizational, and cultural values such as love, empathy, forgiveness, dialogue, tolerance, education, love of books, optimism, humaneness, all of which are usually treated as originally European values. Literature, by articulating the processes of destereotyping through the narrative strategies in the works, confirms that it holds the potential to act correctively on systems where different forms of power are based on discrimination and submission.