Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Konceptualizacja słowa w poezji Inny Lisnianskiej (na podstawie cyklu wierszy Cлово без имени)

100%

Nikadem-Malinowska E.

|

nr XIV/2

177-184

EN

The specificity of poetic language boils down to changing the meaning of words that have already been used many times. Starting from the basic level of a word categorization, a poet, thanks to subjective associations, knowledge and experience transforms them into a new quality characterized by semantic precision and emotional sophistication. The cycle of poems of Inna Lisnyanskaya Слово без имени (2007) is an example of such a conceptualization.

2

Komponent „siedem” w słowiańskiej frazeologii i paremice

100%

Wysoczański W.

|

tom 55

PL

W zasobach frazeologiczno-paremicznych wyraźnie zauważalne są jednostki z komponentem liczebnikowym, w szczególności bogato reprezentowane są związki z leksemem „siedem”. W przeprowadzonym badaniu porównawczym analizie poddano frazeologizmy i paremie języków słowiańskich ze składnikiem „siedem”. Ukazują one konceptualizacyjny wymiar liczbowy przejawiający się we wskazaniach na miarę ilości oraz intensywność poprzez odniesienie do wartości siedmiu jednostek czegoś, a także poprzez oboczność bądź przeciwstawność w obrębie odniesień liczbowych z ośrodkowym segmentem „siedem”.

EN

Units with a numeral component are clearly noticeable in phraseo-paremical resources. This is particularly the case of richly represented multiword combinations with the lexeme “seven”. The comparative analysis presented in this article considers the phrases and paremias of Slavic languages with the component “seven”. They manifest a conceptualising numerical dimension in indications of quantity and intensity by reference to the value of seven units of something, and also by variance or opposition within numerical indices with the central segment “seven”.

3

Metafora w rosyjskiej terminologii ekonomicznej jako sposób przedstawiania znaczeń specjalistycznych w ujęciu kognitywnym. Zarys problemu

86%

Lesicka O.

Studia Interkulturowe Europy Środkowo-Wschodniej

|

2023

|

tom 16

115-133

EN

The Metaphor in the Russian Economic Terminology as a Way of Representing Specialist Meanings from the Cognitive Point of View. An Outline of the Problem: The article aims to present the phenomenon of the metaphor in relation to economic terms in the form of metaphors in Russian (English and Polish) from the cognitive perspective. A metaphor in the terminology is a quite complex structure which combines the objective reality represented by its designatum and the reflection of common social-communicative practice. Combining in such a term two opposing trends – precision and explicitness, which are congruent with terminological signs from the definite sphere of science and professional practice, as well as figurativeness, indefiniteness, and vulnerability to interpretation, which are typical for the metaphor make them a sign from the border of language and speech (langue and parole). The cognitive approach to analysing of such signs will enable understanding the tendencies in the conceptualisation of specialist notions and considering them in different specialist and non-specialist contexts.

4

Językowy obraz duszy w młodopolskich ekfrazach inspirowanych dziełami malarskimi Arnolda Böcklina

86%

Bagińska L.

|

nr 13

EN

The linguistic image of the soul in Polish early modernist ekphrases inspired by Arnold Böcklin’s paintingsThis article presents the results of a reconstruction of the linguistic image of the soul as an element of the represented world in the ekphrases by Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Maria Poraska, Zuzanna Rabska, Wanda Aleksandra Stanisławska, Lucjan Rydel and Karol Łepkowski. Their genesis lies in the fascination with works by Arnold Böcklin, one of the most famous painters of the late nineteenth and early twentieth centuries. The article focuses on the axiological aspect and opens with a definition of the terms ekphrase and work of art. The analyses of the poems mainly rely on the tools of cognitive linguistics: profiling, conceptual metaphor and amalgamate. Językowy obraz duszy w młodopolskich ekfrazach inspirowanych dziełami malarskimi Arnolda BöcklinaCelem artykułu jest przedstawienie rezultatów rekonstrukcji językowego obrazu duszy jako motywu świata przedstawionego ekfraz takich autorów i autorek, jak: Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Maria Poraska, Zuzanna Rabska, Wanda Aleksandra Stanisławska, Lucjan Rydel, Leopold Staff i Karol Łepkowski, których geneza wynika z fascynacji wymienionych twórców malarstwem Arnolda Böcklina, jednego z najpopularniejszych artystów tworzących na Zachodzie Europy na przełomie XIX i XX wieku. W odtwarzaniu językowego obrazu duszy szczególnie eksponuję aspekt aksjologiczny pojęcia. Sposoby jego konceptualizacji i wartościowania w wierszach zestawiam z objaśnieniami leksemu dusza w języku ogólnym również z przełomu XIX i XX wieku, czyli z czasu, w którym powstawały badane ekfrazy. Rozważania zaczynam od zdefiniowania terminów „ekfraza” oraz „dzieło malarskie”. W artykule pojawią się też niezbędne informacje na temat kontekstu estetyczno-filozoficznego przełomu XIX i XX wieku jako tła dla wątku aksjologicznego przedstawianego zagadnienia. W analizie wyekscerpowanego z wierszy wymienionych autorów materiału językowego (nie we wszystkich utworach wystąpiły jednostki językowe przyporządkowane analizowanemu pojęciu) wykorzystuję przede wszystkim narzędzia językoznawstwa kognitywnego: profilowanie, metaforę pojęciową i amalgamat. Stosując je, opiszę nie tylko konceptualizacje i aksjologię pojęcia ‘dusza’ w badanych wierszach wymienionych poetów, ale też ukażę takie przestrzenie poezji w interpretacji utworów literackich, które przy zastosowaniu tradycyjnej poetyki umknęłyby uwadze badacza.

5

The conceptualisation of depression in the Italian journalistic discourse

86%

Kuncy-Zając A. , Kuncy-Zając A.

|

tom 40

6

Ekskluzja społeczna — zjawisko społeczne czy „temat zastępczy”?

72%

Makarewicz-Marcinkiewicz A.

|

tom 18

149 - 159

EN

Social exclusion is a concept, which has been popularized in social policy programs since the 1970s. In documents of the European Union, exclusion virtually eliminated the concept of poverty, although it is mainly defined through poverty. The definitions of social exclusion evolve towards adding more and more dimensions to the phenomenon. This article attempts to answer the question whether we are really dealing with a completely new social phenomenon or whether previously known phenomena, such as: poverty, social inequality, marginalisation or discrimination have evolved so that this new quality needed new nomenclature. The article deals with multidimensional definitions of social exclusion, the provenance of the concept in public debate, as well as the discourse’s directions and paradigms of social exclusion.

7

Kolokacje czasownikowe pojęć związanych z etyką społeczną (na przykładzie wybranych czasopism społeczno-politycznych i społeczno-kulturalnych)

72%

Kaczor M.

|

nr 15/4

13-23

FR

L’objet de l’analyse sont des collocations verbales où un élément contient une notion liée à l’éthique sociale. Les données recueillies ont été attribuées aux catégories suivantes de colloca¬tions verbales: littéraires, figuratives (métaphoriques), étroitement liables, familières. En se référant aux principes de la grammaire cognitive, on a expliqué des associations pour déterminer le sens des associations d’idées indiquées par un élément verbal en liaisons de collocation. Dans la presse elles jouent une fonction métaphorique, ornementale, euphénique dramatisant également le message. Leur connectivité lexicale bien spécique, la sémantique et la structure grammaticale servent aux procédés d’interprétation et axiologiques du domaine moral de la vie sociale, bien complexe et difficile.

8

Koncepcje metafory i metaforyzacji a pojęcie – komentarz do stanu badań

58%

Gołębiewska M.

|

2017

|

tom 29/2

EN

The article aims to present some diverse concepts of metaphorization of colloquial language and scientific discourse. The starting point of scientific discourse is colloquial thinking – it uses logical argumentation, but also rhetorical figures, typical of everyday reasoning, such as metaphors. The point of reference is the Aristotelian definition of metaphor, which was contemporarily reinterpreted by 1) linguists (among others, Émile Benveniste and cognitive linguists) – the metaphorical sources of notions, the metaphor considered as the starting point of conceptualisation, 2) literary and cultural studies – the application of metaphor in the various cultural messages linked to the mythical thinking and the reasoning and argumentation by analogy – among others, Claude Lévi-Strauss and Edmund Leach, and in particular by 3) philosophers who characterised a metaphorization process as a specific kind of thinking, which conditions the regularity and systematicity of reasoning and imagining (Hans Blumenberg, Paul Ricoeur, Jacques Derrida). The article presents and compares the aforementioned statements, marking the distinctness between metaphor and metonymy, showing the necessity for this distinction in the research concerning: the role of metaphor in colloquial and scientific discourse, the relations between sense and metaphor, the connexions between truth, notion and metaphor. Additionally, I analyse the case of the metaphor of horizon, which is typical of the contemporary phenomenological and hermeneutical discourse.

9

Czynniki wpływające na rozwój lokalnej produkcji i dystrybucji żywności w opinii konsumentów

58%

Żakowska-Biemans S. , Ozimek I. , Szlachciuk J. , Matusiak K.

|

nr 4 (369) Tom II

357-369

PL

Produkcja i dystrybucja żywności określanej jako „lokalna” przyczynia się do rozwoju terenów wiejskich i odpowiada na potrzeby konsumentów związane ze wspieraniem lokalnej gospodarki. Dotychczas nie opracowano jednolitej definicji pojęcia „żywność lokalna” oraz kryteriów decydujących o uznaniu żywności za pochodzącą z tzw. krótkich łańcuchów dostaw. Stąd też podstawowym celem zrealizowanych badań było określenie sposobu definiowania przez konsumentów terminu „żywność lokalna” oraz czynników wpływających na decyzje nabywcze związane z tą kategorią żywności. Jak wskazują badania własne zrealizowane wśród polskich konsumentów, w konceptualizacji żywności lokalnej najczęściej odwołują się oni do takich atrybutów związanych z produktem, jak jakość interpretowana w odwołaniu do świeżości oraz naturalności, ale przede wszystkim utożsamiają ten rodzaj żywności ze wspieraniem lokalnej gospodarki, co znajduje również odzwierciedlenie w motywach wyboru tej kategorii żywności. Wskazuje to na zasadność dalszego rozwoju i promocji tego rodzaju koncepcji dystrybucji żywności w Polsce, ze względu na możliwość wspierania rozwoju regionalnego z zachowaniem zasad rozwoju zrównoważonego w wymiarze środowiskowym, społecznym i ekonomicznym.

EN

Production and distribution of food referred to as “local” contributes to the development of rural areas and responds to the needs of consumers in terms of desire to support the local economies. There is no common definition of the term “local food” and there are no criteria for recognition of food as originating from short supply chains. Therefore, the main aim of the research was to determine how consumers define the term “local food” and to identify the factors influencing their purchasing decisions with respect to these food products. The results of own research among Polish consumers show that in the conceptualisation of local food they most often refer to such attributes as quality interpreted in terms of freshness and naturalness, but, first of all, they associate this type of food with the support of the local economy; that is also reflected in the motives to buy local food. This indicates the legitimacy of a further development and promotion of such concepts of food distribution in Poland, since it may support the regional development in the way respecting the principles of sustainable development in environmental, social and economic dimensions.

RU

Производство и распределение продуктов питания, определяемых термином «местные», способствует развитию сельской местности и отвечает на потребности потребителей, связанные с оказанием поддержки местной экономике. До сих пор не разработали единого определения понятия «местные продукты питания» ни критериев, решающих вопрос о признании продуктов питания, поступающих из так называемых коротких цепочек поставок. И потому основной целью осуществленных исследований было определение способа выражения потребителями термина «местные продукты питания» и факторов, влияющих на покупательские решения, связанные с этой категорией пищи. Как показывают собственные обследования, проведенные среди польских потребителей, в концептуализации местных продуктов питания они чаще всего ссылаются на такие атрибуты, связанные с продуктом, как качество, понимаемое как обращение к свежести и естественности, но прежде всего они отождествляют этот вид продуктов питания с оказанием поддержки местной экономике, что тоже отражается в мотивах выбора этой категории пищевых продуктов. Это указывает целесообразность дальнейшего развития и продвижения такого рода концепции распределения продуктов питания в Польше, имея в виду возможность оказания поддержки регионального развития с сохранением принципов устойчивого развития с точки зрения среды и с социально-экономической точки зрения.

10

Procesualizm wobec dylematów badania „Bezpieczeństwa” I

58%

Rossa J.

|

nr 11

27-51

EN

A concept of „security” simultaneously subserves a human intentionality description, after effects of objectivized social practices and an expected value of forthcoming states of affairs. Only a processual perspective does justice to the internal tensions of the structuring intentionality, which motives energize solely the expansions of social systems entropy which yields to shortages of the security. The article concentrates itself on epistemological dimensions the issue as well as research problems quantification and categorisations dilemmas. The article indicates a circumstance of an integrative epistemological perspective shortage in interdisciplinary subsumes of “security” problematics. An author of the article has sided with epistemological research perspectives integration in processes philosophy frames and explicit disseverance value-normative perspectives from utilitarian-quantifiable assessments, because a security measurement as value ad also as a quantifiable quality encounter on paradoxes impossible for surmounting stemming from ideological discourses predilections to muddling the orders for among other discursive hegemony.

PL

„Bezpieczeństwo” jest terminem służącym jednocześnie do opisu ludzkiej intencjonalności, zobiektywizowanego skutku społecznych praktyk oraz wartości oczekiwanej przyszłych stanów rzeczy. Jedynie ujęcie procesualne oddaje sprawiedliwość wewnętrznemu napięciu tej sekurytyzującej intencji, której motyw pobudzić może tylko wzrost entropii społecznych układów skutkujący brakiem „bezpieczeństwa”. Artykuł koncentruje się na poznawczych wymiarach zagadnienia oraz problemach i dylematach związanych z kwantyfikacją oraz kategoryzacją problemów badawczych. Wskazuje się w nim na fakt braku integrującej perspektywy poznawczej w interdyscyplinarnym ujmowaniu problematyki bezpieczeństwa. Autor opowiada się za integracją epistemologicznych perspektyw badawczych w ramach filozofii procesu oraz wyraźnym oddzieleniem perspektywy normatywnej od utylitarno-ilościowych ocen, ponieważ próby „mierzenia” bezpieczeństwa jako wartości i jako kwantyfikowalnej jakości napotykają na niemożliwe do przezwyciężenia paradoksy wynikające ze skłonności zideologizowanych dyskursów do pomieszania porządków aksjonormatywnych z kwantyfikowalnymi ilościowo stanami rzeczy dla celów dyskursywnej hegemonii.

11

Procesualizm wobec dylematów badania „Bezpieczeństwa” II

58%

Rossa J.

|

nr 11

53-79

EN

In a second article an author has developed a position of epistemological perspective’s integration in frames as a process philosophy on a conceptualisation research problem practice, example being an issue of social discipline pertinent to compliance with sanitary-epidemiological regime. The subject of investigation is a question of antiviral mask exploitation. Conclusions contained in the present article are related also to public policy recommendations which were applied to pandemic matters.

PL

W drugim artykule autor rozwija stanowisko integracji poznawczych perspektyw w ramach filozofii procesu na przykładzie praktyki konceptualizacji problemu badawczego kwestii dyscypliny społecznej istotnej dla przestrzegania reżimu sanitarno-epidemiologicznego. Przedmiotem badania jest kwestia użytkowania masek przeciwwirusowych. Konkluzje zawarte w niniejszym artykule odnoszą się również do rekomendacji dla publicznej polityki dotyczącej kwestii pandemii.