Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wzorniki Normanda i Quaglia. Wykorzystanie publikacji francuskich przy realizacji nagrobków na cmentarzach Warszawy w latach 1840-1860

100%

Wiraszka M.

Artifex Novus

|

2017

|

nr 1

46-61

EN

In the XIXth century it was a common practice to use templates while executing tombstones for European cemeteries. The cemeteries of Warsaw are no exception to the policy. The eldest preserved tombstones date back up to the turn of the 18th and the 19th centuries. A more numerous group consists of objects constructed no earlier than in the 30’s and the 40’s, at Powązki Cemetry as well as at two Evangelical Cemeteries: Lutheran and Calvin. They are tombstones either sticking to Neo-gothic style or to Classicist- Empire with visible influence of Greek, Roman and Egyptian art. The latter was, in its vast majority, inspired by French templates. Studies by Louis Marie Normand and Ferdinando Quaglia from 1832 as well as the masterpiece by Joseph Marty from 1839 have been sources of several emulations. In the first part of the article examples from Normand and Quaglia editions were given. Among other tombstones mentioned the following were given a more meticulous analysis: The Petyskus Mausoleum at Evangelical-Augsburg Cemetery (Ave. 11, n° 25) as well as the following tombstones: of the Sokołowscy at Powązki Cemetery (q. 14, r. 6), of Karol Fryderyk Woyda at Evangelical-Reformed Cemetery (q. K, r. 2), of Michał Włodek (q. 14, r 5) and of Ignacy Zieliński (q. 33, r. 3) at Powązki Cemetery, the one of Teodor Tripplin at Evangelical-Reformed Cemetery (q. S, r. 1) as well as The Brandt family at Roman Catholic Cemetery in Radom (q. 5a). In the second part of the article examples from Joseph Mary templates are analyzed. It is also were key findings and conclusions are specified.

PL

Rozpowszechnioną w XIX w. praktyką było wykorzystywanie wzorników przy realizacji pomników grobowych na cmentarzach europejskich. Cmentarze warszawskie nie są tu wyjątkiem. Najstarsze zachowane nagrobki pochodzą z przełomu XVIII i XIX w. Liczniejszą grupę stanowią dopiero obiekty powstałe w latach 30. i 40. XIX w. na cmentarzu powązkowskim oraz dwóch ewangelickich: luterańskim i kalwińskim. Są to pomniki utrzymane albo w stylistyce neogotyckiej, albo klasycystyczno-empirowej z wyraźnymi odniesieniami do sztuki greckiej, rzymskiej lub egipskiej. Ostatnia wymieniona grupa inspirowana była w dużej mierze wzornikami francuskimi. Opracowania Louisa Marie Normanda i Ferdinanda Quaglia z 1832 r. oraz dzieło Josepha Marty z 1839 r. stały się źródłem wielu naśladownictw. Tematem pierwszej części artykułu są przykłady zaczerpnięte z wydań Normanda i Quaglia. Spośród pomników zostały szerzej omówione: mauzoleum Petyskusów na cmentarzu ewangelicko-augsburskim (al. 11, nr 25) oraz nagrobki – rodziny Sokołowskich na Powązkach (kw. 14, rz. 6), Karola Fryderyka Woyde na cmentarzu ewangelicko-reformowanym (kw. K, rz. 2), Michała Włodka (kw. 14, rz. 5) i Ignacego Zielińskiego (kw. 33, rz. 3) na Powązkach, Teodora Tripplina na cmentarzu ewangelicko-reformowanym (kw. S, rz. 1) oraz rodzinny Brandtów na cmentarzu rzymskokatolickim w Radomiu (kw. 5a). Druga część artykułu poświęcona będzie omówieniu przykładów pochodzących z wzornika Josepha Marty. Tam też dopiero zostaną zamieszczone wnioski końcowe.

2

Cmentarze niekatolickie Wielkopolski – kłopotliwa spuścizna?

84%

Rydzewska A.

|

2008

|

tom nr 10

241--247

3

Niegdyś sacrum, dziś profanum – dawne cmentarze ewangelickie Poznania i okolic

84%

Rydzewska A. , Krzyżaniak M. , Urbański P.

|

tom nr 15

64--72

PL

Cmentarze stanowią jedną z najcenniejszych form dziedzictwa kulturowego. Współcześnie odzwierciedlają także poziom tolerancji i wrażliwości obecnego pokolenia w stosunku do innych kultur czy narodowości. Dotyczy to między innymi nieczynnych już cmentarzy poniemieckich, które na ziemiach Wielkopolski są licznie jeszcze spotykane. Dziś, zdecydowana większość cmentarzy poewangelickich jest nie tylko zaniedbana, ale także zniszczona w wyniku świadomej działalności okolicznych mieszkańców i zaniedbania lokalnych władz. Tylko nieliczne cmentarze dawnych niemieckich osadników, których kultura jest przecież częścią naszej historii, są uporządkowane lub w ich miejscu postawione zostały obeliski upamiętniające dawne przeznaczenie miejsca. Część z nich, na przykład w Poznaniu, już nie istnieje. W pracy zajęto się badaniami 6 poznańskich parków przekształconych z cmentarzy ewangelickich oraz 2 dawnymi cmentarzami poniemieckimi, przedstawionymi jako pozytywny przykład działań zmierzających do ich zachowania.

EN

The cemeteries are one of the most valuable forms of cultural heritage. Nowadays they reflects the level of tolerance and sensitivity of current generations in relation to other cultures or nationalities. That refers to already inactive former German cemeteries, which were common in the region of Wielkopolska. Today, the vast majority of the post‐protestant cemeteries is not only neglected, but also damaged as a result of deliberate negligence of local residents or local authorities. Only a few cemeteries of the old German settlers, who are the part of our history, are arranged or the monuments commemorating the former designation of those places were risen. Some of those cemeteries, for example in the city of Poznań, no longer exist. The paper presents the results of the research conducted both in six post‐protestant cemeteries in the city of Poznan as well as in two post‐evangelical cemeteries, presented as a positive example of the efforts to preserve them.

4

Kultywowanie miejsc pamięci na przykładach cmentarzy w Głogówku

67%

Steuer-Jurek A.

PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura

|

2019

|

tom Vol. 1

133--144

PL

Problematyka dotycząca kształtowania, pielęgnacji, a także ochrony cmentarzy z uwagi na specyfikę tego typu przestrzeni stanowi wieloaspektowe zagadnienie. W szczególności jest to temat trudny względem opuszczonych zespołów, znajdujących się na terenach pogranicza kulturowo narodowościowego. W artykule przedstawione zostaną dwa cmentarze, żydowski oraz ewangelicki, powstałe w XIX wieku w obszarze współczesnych granic miejscowości Głogówek na terenie Górnego Śląska. Zostaną one poddane porównaniu w celu określenia stanu ich zachowania, współczesnego odbioru pod względem kulturowym, wskazania wartości oraz sposobów ochrony. Wybrane zespoły, współcześnie już nieczynne, cechuje porównywalny okres ich założenia, lokalizacja, zbliżona powierzchnia. Zasadniczo także w obu przypadkach w okolicy nie ma już kościołów kultywujących omawiane wyznania.

EN

Issues relating to the shaping, care and protection of cemeteries are a multi-faceted issue due to the specificity of this type of space. In particular, it is a difficult subject for deserted bands located on the territory of the cultural and national borderland. The article will present two cemeteries, Jewish and Evangelical, created in the 19ͭth century in the area of the modern boundaries of the village of Głogówek in Upper Silesia. These will be compared in order to determine their state of preservation, contemporary cultural reception, value indications and methods of protection. Selected teams, which are now closed, are characterised by a comparable period of their establishment, their location, and their similar surface area. Generally, in the case of both of the cemeteries in the region, there are no churches of denominations in question.