Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

The Genesis and Development of Church Legislation on Education in the Middle Ages

100%

Ratajczak K.

|

nr 38

15-35

EN

This paper is to present the beginnings and the subsequent development and evolution of church law in the sphere of education from the 4th to the beginning of the 16th century. The roots of the acts of law presented by the Popes, synods and councils were based on the traditions of Roman law, but a variety of reasons from the field of policy, economy and society led to the need to establish a church school system. The aim of the Church was to create an independent school system with its own purposes, different from secular schools.

2

Dzieje prawa w Kościele Łacińskim – synteza dla Europy Środkowo-Wschodniej. Recenzja książki Vojtecha Vladára pt. Dejiny cirkevného práva, Praga: Wydawnictwo Leges 2017, ss. 608

60%

Różański M. , Szymaniec P.

|

tom 21

423-432

EN

The present paper reviews the book by Vojtech Vladár devoted to the history of church law. The textbook focuses on the general history of the Western Church. It also thoroughly discusses the development of church law on the territory of contemporary Slovakia. The author conducts research on Roman law and church law and is a lecturer at the University of Trnava.

PL

Niniejszy artykuł stanowi recenzję publikacji autorstwa Vojtecha Vladára omawiającej dzieje prawa kościelnego. Książka ta ma charakter podręcznikowy i koncentruje się na powszechnej historii Kościoła zachodniego. Sporo miejsca poświęca również rozwojowi prawa kościelnego na ziemiach, które składają się na obecne terytorium Słowacji. Jej autor jest badaczem z zakresu prawa rzymskiego i prawa kościelnego, wykładającym na uniwersytecie Trnawie.

3

Dura lex sed lex? Kilka uwag o stosowaniu przepisów dotyczących darowizn kościelnych w świetle konstytucji, doktryny i praktyki administracyjno-sądowej

51%

Waniek D.

|

nr 1 (17)

125-146

PL

Artykuł dotyczy sporu, jaki zarysował się w doktrynie między sądową interpretacją przepisów podatkowych, dotyczących darowizn na działalność charytatywno-opiekuńczą kościelnych osób prawnych a art. 25 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. W marcu 2005 r. wydawało się, że spór ten został rozstrzygnięty wraz z podjęciem na ten temat uchwały przez Izbę Finansową NSA. Jednakże nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie innych ustaw, dokonana dnia 30 czerwca 2005 r., spór ten pogłębia, zwłaszcza, że art. 26 ust. 6d należy ocenić jako wybitnie niespójny i łamiący wszelkie zasady prawidłowej techniki legislacyjnej. Poważne wątpliwości interpretacyjne wzbudza także linia orzecznicza sądów administracyjnych, rozstrzygających skargi na decyzje izb skarbowych zawsze na niekorzyść podatnika. Autorka stawia ważne pytania de lege ferenda i wskazuje jednocześnie na tolerowanie przez ustawodawcę poważnych luk w prawie podatkowym, które w praktyce administracyjnej i sądowej obracają się – wbrew doktrynie – przeciwko podatnikom.

EN

The article concerns the controversy continuing for many years around the donations presented to ecclesiastical legal persons. In March 2005 the dispute seemed to be finished by the decision of the Financial Chamber of the Supreme Administrative Court. Yet the amendments to the Act on personal income tax from natural persons and changing other acts from 30th June 2005 only aggravated the controversy, especially as its Art.26 section 6d is excessively incoherent and breaking the principles of correct legislative technique. Moreover, the judicature of administrative courts, adjudicating the complaints lodged against tax chambers, in fact always to the disadvantage of the taxpayer, raises serious interpretative doubts. The author asks important questions de lege ferenda, pointing at the same time to the fact of the legislator tolerating serious legal gaps, which turns against the taxpayer in court practice.

4

Charakter prawny służby duchownego w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w Rzeczypospolitej Polskiej

41%

Filak A.

|

tom 21

141-155

EN

The aim of this article is to present the legal character of the ministry of the clergy – a deacon, a vicar, and a parish priest – in the Evangelical Church of the Augsburg Confession in the Republic of Poland. Since diocesan bishops also typically perform the function of parish priests, which largely determines their formal situation, their legal status is not considered in the present study. The analysis of the legal situation of service of the clergy is based on the acts of ecclesiastical law, including in particular the Fundamental Internal Law and the regulations specifying the rights and obligations of the clergy of the Evangelical-Augsburg Church in Poland (Pragmatyka Służbowa). The office of the clergyman in the Evangelical Church of the Augsburg Confession comes from God. However, it has also its legal dimension, which is defined in the Fundamental Internal Law. The Lutheran Church recognizes one office with the threefold order of ministry: a bishop, a presbyter, and a deacon. The ecclesiastical office is not hierarchical – all of the orders of the ecclesiastical office are equal, although they do differ in terms of duties. What unites them is their shared authority to exercise the Power of the Keys, and thus to forgive or retain sins, proclaim the Gospel, and administer the sacraments. The ordination is not sacramental in its character. The law of the Church specifies the terms and conditions of ordination, the rights and duties of the clergy, as well as the rules of appointing to office and removing clergymen from the list of the clergy.

PL

Przedmiot niniejszego opracowania stanowi przedstawienie charakteru prawnego służby duchownego – diakona, wikariusza i proboszcza – w Kościele Ewangelicko-Augsburskim w RP. Autorka świadomie rezygnuje z analizy statusu prawnego służby biskupa, jako że biskupi diecezjalni zasadniczo pełnią również funkcję proboszcza, co w istotnym stopniu przesądza o ich sytuacji formalnej. Podstawę analizy sytuacji prawnej służby duchownych stanowią akty prawa kościelnego, w tym przede wszystkim Zasadnicze Prawo Wewnętrzne oraz Pragmatyka Służbowa. Urząd duchownego w Kościele Ewangelicko-Augsburskim pochodzi z ustanowienia Bożego, ale ma również swój wymiar prawny określony w Zasadniczym Prawie Wewnętrznym. Kościół luterański uznaje jeden urząd duchowny, który posiada trzy posługi: biskupa, prezbitera i diakona. Urząd kościelny nie jest hierarchiczny i każda z posług urzędu kościelnego jest sobie równa, chociaż różnią się od siebie zakresem obowiązków. Tym, co zespala posługi urzędu kościelnego, jest wspólne prawo do sprawowania władzy kluczy, a przez to w konsekwencji do odpuszczania i zatrzymywania grzechów, głoszenia Ewangelii i sprawowania sakramentów. Ordynacja nie ma charakteru sakramentalnego. Prawo kościelne określa warunki ordynacji, prawa i obowiązki duchownych, a także zasady powoływania na urząd oraz skreślenia z listy duchownych.

5

Prawno-kanoniczny zakaz podejmowania przez duchownych niektórych rodzajów działalności i jego znaczenie na gruncie prawa polskiego

36%

Krajczyński J.

|

tom 21

75-94

EN

The article deals with the prohibited activity of the clergy specified in can. 285 § 4 and can. 286 of the Code of Canon Law. It follows from the canons that it is against canon law for clerics to manage goods belonging to lay persons, to hold a secular office which entails an obligation of making financial statements (rendering accounts), or to conduct trade and transactions solely for profit. This prohibition, however, cannot be considered effective under Polish law, and legal acts carried out by a cleric who holds such an office or performs a function will be valid. The regulations of canon law in question are neither the sources of universally binding law of the Republic of Poland nor internally binding law (art. 87 and art. 93 of the Constitution of the Republic of Poland. In other words, although the Catholic Church, in the name of the principle of autonomy, has the right to self-organization and self-government, its own law (canon law) is foreign to Polish law. As a consequence, a cleric who, against canon law, is member of the board of a joint stock or limited company or for example a state-owned enterprise, should be considered to act rightfully. A different interpretation of Polish law would call into question the principle of certainty and security in business transactions.

PL

Autor artykułu podejmuje kwestię zakazu prowadzenia przez duchownych działalności określonej w kan. 285 § 4 i kan. 286 Kodeksu Prawa Kanonicznego. Wynika z nich, że objęcie przez duchownego zarządu dóbr należących do świeckich, wejście w posiadanie świeckiego urzędu, z którym łączy się obowiązek składania rachunków, oraz stałe zajmowanie się handlem i transakcjami nastawionymi wyłącznie na zysk, stanowią przekroczenie przepisu prawa kanonicznego. Zakazy te jednak nie mogą być uznane za obowiązujące na gruncie prawa polskiego, a czynności dokonywane przez duchownego sprawującego taki urząd lub funkcję będą ważne. Omawiane normy prawa kanonicznego nie mają bowiem w Rzeczypospolitej Polskiej charakteru norm prawa powszechnie obowiązującego ani też wewnętrznie obowiązującego (art. 87 i art. 93 Konstytucji RP). Innymi słowy, chociaż Kościół katolicki, w imię zasady autonomii, ma prawo do samoorganizacji i samorządności, jego prawo własne jest obcym względem prawa polskiego. W efekcie, duchowny, który niezgodnie z prawem kanonicznym zasiada w zarządzie spółki kapitałowej lub przedsiębiorstwa państwowego, powinien być uznany za działającego zgodnie z prawem. Inna wykładnia obowiązujących przepisów podważałaby zasadę pewności i bezpieczeństwa obrotu gospodarczego.