Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Lata help
Autorzy help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 36

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  chemizm wód podziemnych
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
PL
Obserwowana w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym strefowość hydrochemiczna jest zaburzona występowaniem geogenicznych i antropogenicznych anomalii. Anomalie naturalne są związane z rozwojem paleohydrogeologicznym górnośląskiego basenu sedymentacyjnego oraz jego zróżnicowaną budową geologiczną i warunkami hydrogeologicznymi. Antropogeniczne anomalie hydrochemiczne są wynikiem działalności górnictwa węglowego. Udrożnienie górotworu robotami górniczymi, sztucznie wytworzona więź hydrauliczna między poziomami wodonośnymi, a przede wszystkim głęboki i intensywny drenaż górniczy sprzyjają ich powstaniu.
EN
Hydrochemical zonation observed in the Upper Silesian Coal Basin is disturbed by natural and anthropogenic anomalies. Natural anomalies are connected with paleohydrogeological evolution of the Upper Silesian sedimentation basin and with it diversified geological structure and hydrogeological condition. Anthropogenic anomalies result from activity of coal mining. Increase of rock permeability caused by exploitation, artificial hydraulic connection between aquifers and before all deep and intensive drainage by mines favor their formation.
PL
Przedstawiono główne czynniki kształtujące stosunki wodne w obszarze objętym wzniosem zwierciadła wód podziemnych w rejonie odkrywkowej Kopalni Węgla Brunatnego "Bełchatów" scharakteryzowano również zmiany w polu hydrodynamicznym powstałe w skutek wielkoobszarowych przekształceń geomorfologicznych. Omówiono także zmiany chemizmu wód zarówno w sąsiedztwie wewnętrznego, jak i zewnętrznego zwałowiska nadkładu kopalni.
EN
The document presents main factors determining groundwater conditions in the area that used to be a part of the groundwater table rising (open pit Bełchatów lignite mine, central Poland). There is also a description of changes in hydrodynamic field caused by large-scale geomorphological transformations. Moreover, the chemistry of water in the vicinity of both inner and outer dumping ground has been delineated.
PL
Napowierzchniowe składowanie skał płonych jest najtańszym i efektywnym sposobem radzenia sobie z powstającymi w czasie wydobycia węgla kamiennego odpadami, na które składają się głównie skały otaczające złoże. Powstają w ten sposób nowe elementy krajobrazu, które poprzez szereg zabiegów rekultywacyjnych są wkomponowywane w otaczające środowisko. Niestety stanowią one duże ognisko zanieczyszczeń, w szczególności dla wód podziemnych i powierzchniowych. W artykule opisano wyniki badań przekształceń środowiska wodnego wokół zwałowiska "Kościelniok" zlokalizowanego na obszarze KWK "Pniówek", zidentyfikowano główne elementy wpływające na degradacje naturalnych warunków hydrogeologicznych, omówiono trendy zmian stężeń wybranych jonów w czasie oraz zagrożenia dla wód powierzchniowych.
PL
W artykule przedstawiono analizę głównych parametrów fizykochemicznych wód powierzchniowych i podziemnych w strefie przygranicznej Polski i Ukrainy. W rejonie tym, do końca XX. wieku, eksploatowane były złoża siarki rodzimej (po stronie polskiej złoże "Basznia", po stronie ukraińskiej złoża "Jazów" i "Niemirów"). Przeanalizowano wyniki badań fizykochemicznych próbek wód powierzchniowych i podziemnych. W wodach powierzchniowych stwierdzono podwyższone zawartości jonów SO4, NH4, Fe, Mn, natomiast w wodach podziemnych jonów SO4, NO3, NH4, Cl, Mn.
EN
Hydrogeological conditions regarding physical and chemical parameters of the surface and groundwaters in the Polish - Ukrainian transboundary belt are presented. In this area, native sulphur deposits ("Basznia" in Poland, and "Jazów" and "Niemirów" in Ukraine) were explored till the end of the XX century. In the surface water samples increased amount of S04, NH4, Fe, and Mn ions were noted, while in those of groundwater, levels of S04, N03, NH4, CI, and Mn ions increased.
PL
Badania wód dopływających z karbonu Górnośląskiego Zagłębia węglowego, a nestępnie ich przepływu w wyrobiskach górniczych wykazały znaczące zmiany w ich składzie chemicznym. Przekształcenia chemizmu wód są wynikiem przebiegu procesów: utleniania minerałów siarczkowych, utleniania związków azotu, rozpuszczania skał węglanowych, rozpuszczania składników zawartych w odpadach i substancjach wykorzystywanych w pracach górniczych oraz wytrącania osadów z wód.
EN
Waters in the Carboniferous formation of the Upper Silesia Coal Basin are of different origin. Isotope and chemical data allow identification of several types. Studies of chemical composition of mine waters and observations of their inlow into mine workings showed chamges. The changes of concentration of chemical components are caused by: - oxidation of sulphide minerals, - oxidation of nitrogen compounds, - dissolution of carbonates rocks, - dissolution of components of wastes and substances used In mining activities, - precipitation of deposits from mine waters. The most important changes in chemical composition of mine waters are caused by wastes from power plants and the oxidation process of sulphide minerals in old mine workings-gobs.
PL
W artykule przedstawiono podstawowe założenia metody danych złożonych - Compositional Data Analysis - pozwalającą na statystyczną interpretację danych, w których wartości zmiennych sumują się do pewnej całości. Pokazano przykłady zastosowania metody CDA wobec danych opisujących skład chemiczny wód kopalnianych KWK "Chwałowice" - w tym interpretację tych danych i ich wizualizację za pomocą diagramów trójkątnych. Zastosowane procedury pozwalają uzyskać wgląd w naturę relacji pomiędzy udziałami składników wód oraz ułatwiają opis trendów tych relacji. Wspomagają one identyfikację procesów formowania chemizmu wód kopalnianych, takich jak np.: wymiana jonowa, procesy utleniania i redukcji oraz rozpuszczanie bądź wytrącanie niektórych substancji.
EN
The paper presents the principles bases of Compositional Data Analysis (CDA). This statistical method enables interpreting the data, being proportions of some whole. The implementation of this method was presented on an example of mine waters from the Chwałowice coal mine (Silesia). The visualization by means of ternary diagrams was helpful for interpreting the results. CDA was especially useful in identifying the following hydrochemical processes to occur in the mine waters' environment: ion exchange, halite dissolution, sulfates reduction, barite precipitation, and desorption of iodine from the aquifer material.
EN
The article presents the results of groundwater chemistry studies in the area around the “Lipce” and “Grodza Kamienna” intakes in Gdańsk. In the northern part of the “Lipce” intake the groundwater quality has been low for the last few years; therefore it was necessary to pump water from two wells directly into drainage ditches. Currently, the benzene concentration in the groundwater exceeds the maximum permissible limit for drinking water (>1μg/dm3). Groundwater quality is also lowered by the presence of phenol, PAH and vinyl chloride (PVC). The studies showed variability of the benzene and phenol concentrations in the upper and bottom parts of the Holocene-Pleistocene aquifer. Chemical analysis of soil taken from drainage ditches revealed contamination caused by illegal sewage discharge emitted from a nearby factory, producing tar in the past.
8
Content available remote Zastosowanie analizy danych złożonych (CDA) w geologii
75%
|
2006
|
tom T. 22, z. 2
39-52
PL
W artykule przedstawiono podstawowe założenia metody danych złożonych - Compositional Data Analysis. Metoda ta pozwala na statystyczną interpretację danych, w których wartości zmiennych sumują się do pewnej całości. Pokazano przykłady zastosowania metody CDA dla danych hydrogeologicznych oraz petrologicznych - w tym interpretację tych danych i ich wizualizację za pomocą diagramów trójkątnych. Specyfiką metody jest możliwość stosowania szeregu procedur przekształceń, np. amalgamacji danych, perturbacji, uwalniania i centrowania.
EN
The paper presents the principles of Compositional Data Analysis. This statistical method enables interpreting the data, being proportions of some whole. The two examples of implementation of this method were presented, with use of hydrogeological and petrographical data. The visaulisation by means of ternary diagrams is helpful for interpreting the results. The method is particularly featured by the possibility of appllication of a range of helpful manipulations, such as: amalgamation, perturbation, unconstraining and centering of data.
|
|
tom z. 256
63-69
PL
Skład chemiczny wód podziemnych zależy od czynników przyrodniczych, jak również od stopnia antropopresji związanego z różnorodną działalnością człowieka. Położenie obszaru zlewni Bierawki na terenach o nasilonej antropopresji sprawia, że kształtowany przez czynniki naturalne skład chemiczny wód został w znacznej mierze zmieniony,W artykule przedstawiono ocenę chemizmu wód z czwartorzędowych i trzeciorzędowych warstw wodonośnych opierając się na oznaczeniach wybranych wskaźników zanieczyszczeń.
EN
Chemical constitution of underground water are contingent upon both environmental factors and also anthropopressure degree connected with various man activity. Position of Bierawka river basin on the areas with strong anthropopressure causes considerable changes of chemical constitution of water. In this article authoress shows assessment of chemism water from quaternary and tertiary water; bearing levels on the basis of determination of choosen impurity indicators.
PL
Przedstawiono chemizm i warunki występowania wód podziemnych w gruboklastycznych utworach dolnego badenu w czeskiej części GZW. Uzyskana charakterystyka może być pomocna w kontrolowaniu i przeciwdziałaniu dopływom do wyrobisk oraz ułatwić wykorzystanie tych wód.
EN
The paper outlines occurrence and chemistry of groundwater in coarse-detritic Lower Badenian sediments within the Czech part of the Upper Silesian Coal Basin. The presented characteristics of groundwater might be applicable in controlling the inflow into mine workings.
|
|
tom z. 256
203-208
PL
W artykule scharakteryzowano skład chemiczny wód w utworach karbonu górnośląskiego na podstawie wyników przeprowadzonych obliczeń statystycznych. Obliczeniami objęto 2382 analiz chemicznych wód kopalnianych, podrzędnie opróbowanych z otworów wiertniczych. Wyniki analizy statystycznej potwierdziły i liczbowo udokumentowały trend wzrostu mineralizacji oraz zmiany składu jonowego wód z głębokością charakterystyczne dla basenów sedymentacyjnych.
EN
Groundwater chemistry of the Upper Carboniferous of the Upper Silesia Coal Basin is presented in the paper on the base of statistic calculations. 2382 results of mine water chemical analyses were taken into account, Some of waters were sampled from boreholes. Results of statistical analysis confirmed and numerically documented tendency of mineralization growth and changes of water ionic composition with growing depth of water sampling, characteristic for sedimentation basins.
PL
Na podstawie modelowania hydrogeochemicznego (program PHREEQC-2) potwierdzone zostały główne procesy prowadzące do ukształtowania obserwowanego składu wód podziemnych w odniesieniu do makroskładników. Rozpuszczanie minerałów węglanowych dostarcza głównego ładunku Ca2+, a także Mg2+. Wietrzenie krzemianów i glinokrzemianów prowadzi do uwolnienia kationów Ca2+, Mg2+ i K+ (serycytyzacja).
EN
On the basis of hydrogeochemical modeling (PHREEQC-2 code) the main processes which lead to forming the groundwater composition were confirmed in relation to macrocomponents. Dissolution of carbonates delivers a main load of Ca2+, and Mg2+ Decay of silicates and aluminosilicates leads to riddance of the cations Ca2+, Mg2+ and K+ (sericitisation).
|
|
tom z. 256
87-93
PL
Od połowy lat dziewięćdziesiątych w Republice Czeskiej trwa proces zatapiania likwidowanych kopalń, a nawet dużych fragmentów zagłębi węglonośnych. Artykuł prezentuje przykłady kształtowania się trendów zmian zawartości głównych zanieczyszczeń wód pochodzących z wyrobisk zamykanych kopalń.
EN
Since middle ninetieth liquidated mines and the whole coal basins in the Czech Republic are gradually flooded. The paper presents case studies depicting hydrochemical trends in contents of main observed pollutants in mine waters from mines, which are in closure.
14
Content available remote Wody podziemne zlewni Gwdy – struktura wykorzystania i zagrożenia
75%
|
2012
|
tom Nr 2
81-84
PL
Chemizm wód podziemnych. Uzyskane wyniki badań stanowią przyczynek do optymalizacji gospodarki wodami podziemnymi w obszarze zlewni Gwdy.
EN
The chemistry of groundwater. The obtained results are beginning to optimize management of groundwater in the catchment area Gwda.
EN
The purpose of this article is to identify the main factors influencing groundwater resources and chemistry in the area of the Gdańsk agglomeration. Two groups of factors were identified: natural – including physico-geographical location, geological structure and hydrogeological conditions and also anthropogenic impact. The studied area is located within a few morphological units: Kashubian Lakeland, Coastal Terrace and Żuławy Gdańskie (Gdańsk Delta Plain). Each of the above unit is characterized by diverse geological structure and lithology of sediments, which in turn affects the diversity of hydrogeological conditions of multiaquifer formations from Pleistocene to the Upper Cretaceous. Groundwater circulation system includes so-called Gdańsk aquifer system. The main recharge area of covers the Kashubian Lakeland. The discharge zone ncludes Coastal Terrace and Żuławy Gdańskie. The aquifers are confined to varying degree which has a direct impact on the rate of contaminants migration. Anthropogenic pollutions are induced by: industry, transport, development and intensive exploitation of groundwater resources. The geogenic risks that affect aquifers in of the Gdańsk agglomeration are: salt water intrusion, brines ascent and fluoride hydrogeochemical anomaly in water from the Upper Cretaceous aquifer in Żulawy Gdańskie.
PL
Odwodnienie złoża węgła brunatnego Bełchatów, niezbędne dla jego odkrywkowej eksploatacji, powoduje zmiany naturalnych warunków wodnych i hydrochemicznych. Monitorowanie ilości i jakości wód pompowanych z systemu odwodnienia, pozwała na obserwację postępujących zmian chemizmu wód oraz umożliwia określenie wpływu wód kopalnianych na jakość wód powierzchniowych. W artykule zawarto opis zmian chemizmu wód podziemnych obszaru złoża w rejonach, wyodrębnionych na podstawie stwierdzonej, zróżnicowanej tendencji tych zmian, zaistniałych w wyniku długotrwałego procesu odwadniania. Odrębnie odniesiono się do problemu chemizmu wód podziemnych na Polu Szczerców, gdzie krótki, kilkuletni okres odwaniania, nie spowodował dotychczas jego istotnych zmian.
EN
Dewatering of Bełchatów lignite deposit is indispensable to its exploitation and induce changes ofnatural water conditions and its chemism. Monitoring of ąuantity and ąuality of water from drainage system ałlows to registration of changes of underground water chemistry and makingpossibile to define minę water influence on surface water properties. In thispaper description of changes of underground water chemistry from lignite deposit area was contained. Afew different regions were distinctedon the basis of changes tendence during a long term ofdewatering were confirmed. Separately problem of underground water chemistry in Szczerców area was ełaborated. Relativeły short time of dewatering not to bring about considerabłe changes of water chemistry.
EN
Stara Łubianka-Dobrzyca well field location is unique in a regional scale due to character of land-use in the recharge area, dominated by forest (about 80% of the area is covered by forest). In the article the evaluation of groundwater chemistry changes during the well field exploitation had been made. For this purpose the detail analysis of land use was carried out. Data derived from groundwater flow model was also use for analyses. The study demonstrates that despite of lack groundwater chemistry changes, due to well field development it will be necessary to establish groundwater protection zone. The new protective monitoring system that includes both groundwater and surface water should be organized.
PL
Badania przeprowadzono w celu oceny warunków hydrogeologicznych pierwszego poziomu wodonośnego w rejonie na wschód od Puław, na obszarze międzyrzecza Kurówki i Bystrej. W ujęciu regionalnym wody podziemne krążą w obrębie pozostających w łączności hydraulicznej pięter wodonośnych: czwartorzędowego, czwartorzędowo-kredowego i kredowego, przy czym dominującą rolę odgrywa piętro kredowe. Rzeki ograniczające obszar mają charakter drenujący i determinują układ pola hydrodynamicznego. Podstawą oceny warunków hydrogeologicznych były własne badania terenowe, obejmujące w 200 studniach pomiary głębokości do zwierciadła wody oraz oznaczenie właściwości fizykochemicznych wód, a z wytypowanych studni dodatkowo pobór próbek do szczegółowych badań laboratoryjnych. Oznaczone w wodach ze wszystkich studni wartości właściwości fizykochemicznych (pH, PEW i temperatury) zasadniczo mieszczą się w zakresie dopuszczalnym dla wód do spożycia. Wyniki szczegółowych oznaczeń laboratoryjnych makro- i mikroskładników w wodach podziemnych wskazują na przewagę słabego stanu chemicznego (6 punktów), w porównaniu do stanu dobrego (2 punkty). W odniesieniu do normatywów dla wód do spożycia, kryteria spełniają wody z 3 punktów, podczas gdy w 5 punktach wymogi nie są spełnione.
EN
The research was carried out to assess the hydrogeological conditions of the first aquifer in the area between the Kurówka and Bystra rivers, east of Puławy. In regional terms, groundwater circulates within the hydraulically connected Quaternary, Quaternary- Cretaceous and Cretaceous aquifers, with the Cretaceous aquifer playing a dominant role. Rivers that limit the area are of a draining nature, determining the system of the hydrodynamic field. The assessment of hydrogeological conditions was carried out based on own field tests including the measurement of the depth to groundwater table and the determination of physicochemical properties in 200 wells, and collecting additional water samples for detailed laboratory tests from selected wells. The values of physicochemical properties (pH, PEW and temperature), determined in the water from all wells, are generally within an acceptable range of values for drinking water. The results of detailed research on chemical composition of groundwater indicate the dominance of the poor chemical status (6 points) over the good chemical status (2 points). Based on the norms that determine the quality of water for human consumption, only 3 out of 8 points meet the requirements.
EN
The paper presents changes in groundwater chemistry of Triassic aquifer after zinc-lead mine flooding. Last stage of liquidation Zn-Pb “Trzebionka” mine has been started in July of 2010. Long lasting drainage caused oxidation of the sulphide minerals in hosted rocks of Zn-Pb deposits. Flushing of the extended unsaturated zone led to dissolving of weathering products. Those complicated processes caused significant increase in sulphates concentrations Prediction of consequence of mine flooding for water chemical composition is possible due to long term observation of the water quality in the “Trzebionka” zinc-lead ore. Currently water quality of Triassic aquifer is deteriorate.
PL
Opisano eksperyment polegający na pompowaniu wody różnych stref głębokościowych warstwy wodonośnej przy użyciu pakera. Celem eksperymentu było rozpoznanie pionowej strefowości hydrochemicznej poziomu wodonośnego wielkopolskiej doliny kopalnej w rejonie ujęcia Joanka k. Stęszewa, co miało wyjaśnić przyczyny występowania zabarwionych wód. Za pomocą metody PARAMEX rozpoznano własności filtracyjne obsypki w poszczególnych częściach filtru studni w celu wyznaczenia miejsc poboru próbek wody do analiz fizyczno-chemicznych. Wykonane badania dokumentują znaczne zróżnicowanie chemizmu wód podziemnych, pobranych z poszczególnych części profilu warstwy wodonośnej. Wykazano, że wody zabarwione występują w dolnej części warstwy wodonośnej i wykazują duże podobieństwo składu chemicznego do wód ujmowanych z piętra trzeciorzędowego, co potwierdzają również wyniki badań izotopowych. Wskazano, że dopływ zabarwionych wód do poziomu wodonośnego doliny kopalnej możliwy jest przez starą, niewłaściwie zlikwidowaną studnię z okresu przedwojennego, bądź też poprzez okno hydrogeologiczne.
EN
The article describes an experiment involving pumping of ground water from specific sections of an aquifer with a packer. The aim of the experiment was to identify the vertical differentiation of ground water chemistry of the Wielkopolska Buried Valley Aquifer near Joanka water intake, to reveal the causes of the occurrence of brown water. Using the PARAMEX method, hydrogeological properties of the gravel pack in defined parts of the well screen have been identified in order to establish the parts of aquifer for sampling. The research shows significant differences in the chemistry of ground water, which was pumped from different parts of the aquifer. It has been found that brown water occurs in the lower part of the aquifer and its chemistry is very similar to the water from a Tertiary aquifer of this region. These findings are also supported by the results of the isotope analysis. It has been demonstrated that the flow of brown water to Wielkopolska Buried Valley Aquifer is possible through an improperly decomissioned old well which was built before World War II or through a hydrogeological window between the Tertiary and Quaternary aquifers.
first rewind previous Strona / 2 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.