W niniejszej pracy podjęto się wieloczasowej analizy zmian użytkowania ziemi. Obszar badawczy stanowiła zlewnia Górnej Narwi. Materiał źródłowy stanowiły obrazy satelitarne oraz archiwalne mapy topograficzne, co umożliwiło analizę w okresie 16 lat (1985-2001). Specyfika danych satelitarnych nie pozwala na proste porównanie ich ze względu na użytkowanie ziemi z mapami topograficznymi. Dlatego też podjęto się próby zniwelowania różnic między omawianymi materiałami geoinformatycznymi. Informacje pozyskane w procesie interpretacji wizualnej posłużyły do opracowania trzech map inwentaryzujących stan użytkowania ziemi. Agregacja treści oraz znaczenia symboli w poszczególnych materiałach źródłowych pozwoliła na wyróżnienie 10 kategorii użytkowania ziemi. Dokładność wyznaczania poligonów użytkowania ziemi wynosiła 25 ha, natomiast zmiany wykryto z 5 hektarową precyzją. Niezmiennie dominującymi formami użytkowania ziemi są grunty orne oraz lasy, zajmujące po około 40% powierzchni obszaru badawczego. Naturalne jeziora w zakresie założonej dokładności zniknęły z powierzchni zlewni. Wraz z zanikiem zbiorników naturalnych, zmniejsza się powierzchnia obszarów podmokłych, a wzrasta areał trwałych użytków zielonych i gruntów ornych. Zanotowano intensywny wzrost powierzchni zabudowanej. Największy wzrost liczby ludności zanotowano dla Białegostoku, który niezmienne pełni funkcję najważniejszego ośrodka miejskiego na Podlasiu. Przeprowadzona analiza wskazuje, że w badanym okresie przekształcenia nastąpiły na 32,8% powierzchni obszaru badawczego.
Background. The transformation period in Poland is associated with a set of factors seen as ‘socio-economic stress’, which unfavourably influenced cancer treatment and slowed down the progress of the Polish cancer care in the 90’s. These outcomes in many aspects of cancer care may be experienced till today. The results of the international EUROCARE and CONCORD studies based on European data prove evidence that there is a substantial potential for improvement of low 5-year survival rates in Poland. Since high survivals are related to notably efficient health care system, therefore, to improve organization and treatment methods seems to be one of the most important directions of change in the Polish health care system. Till today, cancer care in Poland is based on a network outlined by Professor Koszarowski in the middle of the last century, and is a solid foundation for the contemporary project of the Comprehensive Cancer Care Network (CCCN) proposed in the frame of CanCon Project. Objective. Analysis of the structure of health care system and the changes introduced within the network of oncology in Poland since the beginning of the post-commuinist socio-economic transformation in 1989. Materials and Methods. This study was conducted based on the CanCon methods aimed at reviewing specialist literature and collecting meaningful experiences of European countries in cancer care, including the main legal regulations. Results. The analysis provided evidence that the political situation and the economic crisis of the Transformation period disintegrated the cancer care and resulted in low 5-year survival rates. A step forward in increasing efficiency of the cancer treatment care was a proposal of the ’Quick Oncological Therapy’ together with one more attempt to organize a CCCN. With this paper the Authors contribute to the CanCon Project by exploration, analysis and discussion of the cancer network in Poland as an example of existing net-like structures in Europe as well as by preparation of guidelines for constructing a contemporary CCCN. Conclusions. (1) ‘Socio-economic’ stress adversely affected the efficiency of oncological treatment, both by reducing safety and slowing down the development of modern oncology. (2) Changing the current system into the contemporary form - CCCN could be an important step forward to optimise the oncological health care in Poland. (3) Introduction of the mandatory monitoring of organizational changes with the use of health standardized indicators could allow for the assessment of the effectiveness of implemented solutions and their impact on better prognosis for cancer patients. (4) Optimising the organization of the health care system is possible only by implementing necessary legislative corrections.
PL
Wprowadzenie. Okres Transformacji w Polsce wiąże się z wieloma czynnikami postrzeganymi jako „stres społeczno- -gospodarczy”, które niekorzystnie wpłynęły na efekty leczenia nowotworów oraz spowolniły postęp w polskim lecznictwie onkologicznym w latach ‚90, co w wielu jego aspektach jest odczuwane do dziś. Wyniki międzynarodowych badań EUROCARE i CONCORD dowodzą, że wskaźniki 5-letnich przeżyć w Polsce mogą być znacząco wyższe. Wysokie wskaźniki 5-letnich przeżyć zależą od efektywnego systemu ochrony zdrowia, dlatego, poprawa organizacji i leczenia nowotworów, jest jednym z najważniejszych kierunków zmian w polskim systemie opieki zdrowotnej. System opieki onkologicznej w Polsce jest oparty na modelu sieci onkologicznej, której budowę w połowie ubiegłego stulecia rozpoczął Profesor Koszarowski. Stanowi on nadal solidny fundament do rozwoju nowoczesnej koncepcji sieci wielodyscyplinarnych centrów onkologii (ang. Comprehensive Cancer Care Network - CCCN) zaproponowanej w ramach projektu CanCon. Cel. Analiza struktury lecznictwa i zachodzących zmian w ramach sieci onkologicznej w Polsce po rozpoczęciu w 1989 postkomunistycznej transformacji społeczno-ekonomicznej po 1989 roku. Materiał i metody. Badanie zostało przeprowadzone w oparciu o metody przyjęte przez CanCon, tj. przegląd literatury specjalistycznej i analizę doświadczeń krajów europejskich w zakresie opieki onkologicznej, ze szczególnym uwzględnieniem polskich regulacji prawnych. Wyniki. Analiza wykazała, że sytuacja polityczna i kryzys gospodarczy w okresie Transformacji przyczyniły się do dezintegracji leczenia onkologicznego, a w efekcie złych wskaźników 5-letnich przeżyć. Analiza ta stanowi wkład Autorów do projektu CanCon poprzez analizę i omówienie sieci onkologicznej w Polsce, jako przykładu istniejących „podobnych do sieci” struktur lecznictwa w Europie. Zostanie ona wykorzystana przy opracowaniu wytycznych dotyczących współczesnej koncepcji CCCN. Postępem w zakresie organizacji leczenia onkologicznego w Polsce jest wdrożenie tzw. „Szybkiej Terapii Onkologicznej” oraz ponowna próba zorganizowania lecznictwa onkologicznego w ramach CCCN. Wnioski. (1) Stres społeczno-gospodarczy niekorzystnie wpływa na rokowanie u chorych na raka, zarówno poprzez obniżenie poczucia bezpieczeństwa socjalnego, jak i spowolnienie rozwoju nowoczesnej onkologii. (2) Zmiana obecnego systemu w nowoczesną formę - CCCN byłaby istotnym krokiem w stronę optymalizacji lecznictwa onkologicznego w Polsce. (3) Wprowadzenie obowiązku monitorowania zmian organizacyjnych, przy użyciu standaryzowanych wskaźników zdrowotnych w lecznictwie onkologicznym pozwoliłoby na ocenę skuteczności zastosowanych rozwiązań i ich wpływu na poprawę rokowania u pacjentów chorych na raka. (4) Optymalizacja organizacji systemu opieki zdrowotnej nie jest możliwa bez wprowadzenia koniecznych zmian legislacyjnych.
The objective of the presented study was to assess the dynamics of changes of the histological parameters of the following two pork muscles: the semimembranosus muscle (musculus semimembranosus) and the quadriceps muscle of the thigh (musculus quadriceps femoris) under the influence of curing, massaging and pasteurisation processes with the assistance of the computer image analysis. The analysis of the muscle structure was conducted on the basis of: the surface and circumference of muscle fibres, Feret’s H and V diameter, percentage proportion of muscle fibres and their quantity in the analyzed field of view. The fibre shape was determined on the basis of the H/V ratio. It was found that the quadriceps muscle of the thigh exhibited greater dynamics of changes of the structure elements in comparison with the semimembranosus muscle under the influence of injection and plasticizing processes. The injection of ham muscles resulted in the loosening of muscle fibres, rounding of their contours as well as in the increase of their cross section area. The pasteurisation process failed to cause changes in the structure of the quadriceps muscle of the thigh, whereas in the semimembranosus muscle, pasteurisation increased the cross section area and circumference of muscle fibres and their percentage proportion in the examined field of view in comparison with the massaged muscle. The applied pasteurisation process was found to even out cell dimensions and to decrease inter-cellular spaces in both of the examined muscles.
PL
Celem prezentowanej pracy była ocena dynamiki zmian parametrów histologicznych dwóch mięśni świńskich: mięśnia półbłoniastego (m. semimembranosus) i mięśnia czterogłowego uda (m. quadriceps femoris), pod wpływem procesów peklowania, masowania oraz pasteryzacji, przy zastosowaniu komputerowej analizy obrazu. Analizę struktury mięśni przeprowadzono w oparciu o: powierzchnię i obwód włókien mięśniowych, średnicę Fereta H i V, procentowy udział włókien mięśniowych oraz ich ilość w analizowanym polu widzenia. Ze stosunku H/V określono kształt włókien. Stwierdzono, że mięsień czterogłowy uda wykazywał większą dynamikę zmian elementów struktury w porównaniu do mięśnia półbłoniastego pod wpływem procesów nastrzykiwania i plastyfikacji (tab. 1, rys. 1, 2, fot. 1, 2). W efekcie nastrzykiwania w mięśniach szynek nastąpiło rozluźnienie włókien mięśniowych i zaokrąglenie ich konturów, jak również wzrost pola powierzchni na przekroju. Proces pasteryzacji nie wpłynął na zmiany struktury mięśnia czterogłowego uda, natomiast w mięśniu półbłoniastym pasteryzacja spowodowała powiększenie pola powierzchni i obwodu włókien mięśniowych oraz wzrost ich procentowego udziału w badanym polu widzenia, w porównaniu do mięśnia masowanego (rys. 3, 4, fot. 2). W wyniku pasteryzacji nastąpiło wyrównanie średnicy komórek i zmniejszenie przestrzeni międzykomórkowych w obu badanych mięśniach.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.