A considerable number of Andrew Marvell’s poems contain reference to various forms of visual arts. Marvell’s use of this type of imagery frequently leads to some type of transformation of a psychological, spiritual, political or social reality, with more or less overt allusions to the Neoplatonic notions of sublimation. However, this predominantly Neoplatonic notion of art, characteristic of Marvell’s earlier lyrics, disappears from his Restoration poems. In the satires, art, instead of idealising and elevating the corporeal, is rather dragged into the sphere of matter, where, together with the objects of the poet’s mockery, it undergoes a carnivalesque deformation. Such a degradation or carnivalisation of art imagery in Marvell’s Restoration satires is not only generically conditioned, but has its roots in the political, social and philosophical legacy of the Republic.
The carnivalesque of the death in the Russian literature of the 1930s Russian literature in the 30s of the 20th century developed within the totalitarian sphere, recording and mirroring the horror of the Stalinist reality. The impossibility of a direct expression of one’s own pain and grieving over death which was often associated with a sudden disappearance and a necessity to erase the beloved from one’s memory guided the artists’ attention towards new forms of expression. The works which represent a variety of genres and styles, such as Nikolai Erdman’s drama The Suicide, Daniil Kharms’s novel The Old Woman, as well as The Blue Book of Mikhail Zoshchenko, can be seen as examples of the use of carnivalesque which I understand as a defence strategy towards the omnipresent experience of death. I analysed the following features of carnivalesque: satire, grotesque, “black humour”, absurd, laughter, which are used in the above mentioned works.
RU
Карнавализация смерти в русской литературе30-х годов XX века Во многих произведениях русской литературы 30-х годов XX века, возникших вне эстетики соцреализма, кошмар отождествляется с тоталитарной действительностью. Невозможность непосредственно выразить страдание и оплакать смерть близких направляла писателей к поискам новых форм их передачи. Такие отличающиеся друг от друга по жанровым и стилистическим особенностям произведения, как драма Самоубийца Николая Эрдмана, повесть Старуха Даниила Хармса, а также Голубая книга Михаила Зощенко, являются примерами карнавализации, которая воспринимается как защитная стратегия по отношению к смерти. В данной статье анализу подвергаются следующие приемы карнавализации: сатира, гротеск, черный юмор, абсурд и смех, характерные для выше упомянутых произведений.
Artykuł ma charakter przyczynkowy i stanowi wprowadzenie do tematu pedagogii kabaretu. Kabaret, jako ważny obszar współczesnej kultury popularnej oraz odrębny gatunek sztuki, pełni określone funkcje społeczne, estetyczne i edukacyjne. Jest nośnikiem krytyki, formą demaskowania rzeczywistości oraz budowania opartej na śmiechu wspólnotowości. Korzystając z typowych dla siebie środków, takich jak: ironia, groteska czy satyra, kabaret realizuje swoją nadrzędną funkcję, jaką jest przekraczanie tabu oraz podawanie w wątpliwość tego, co oczywiste. Osadzony w kulturze popularnej kabaret charakteryzuje się tak zwaną niepełnością semantyczną, a więc generowaniem fragmentarycznych i wyrywkowych znaczeń, inicjujących procesy myślowe. Punktem wyjścia do podjętych w tekście rozważań jest pedagogiczna teoria kabaretu opracowana w latach 70. XX wieku przez niemieckiego badacza Jürgena Henningsena, będąca impulsem do myślenia o kabarecie w kategoriach publicznej pedagogii, a konkretnie tak zwanych pedagogii przewrotnych - opozycyjnych wobec pedagogii głównego nurtu. W opracowaniu zasygnalizowano i omówiono pokrótce trzy zasadnicze tropy kabaretowych pedagogii - pedagogię ironiczną i groteskową, karnawalizującą oraz błazeńską.
EN
The article is of a contributory nature and is an introduction to the topic of cabaret pedagogy. Cabaret, as an important area of contemporary popular culture and a separate genre of art, performs specific social, aesthetic and educational functions. It is a carrier of criticism, a form of exposing reality and building a community based on laughter. By using its usual means, such as irony, grotesque or satire, cabaret performs its overriding function, which is to transgress taboos and to question the obvious. The cabaret, embedded in popular culture, is characterized by the so-called semantic incompleteness, that is, it generates fragmentary and random meanings that initiate thought processes. The starting point for the considerations undertaken in the text is the pedagogical theory of cabaret developed in the 1970s by the German researcher Jürgen Henningsen, which was an impulse to think about cabaret in terms of public pedagogy, specifically the so-called perverse pedagogy - in opposition to mainstream pedagogy. The study highlights and briefly discusses three basic traces of cabaret pedagogy - ironic and grotesque, carnival and clown pedagogy.
Although carnival as a social phenomenon has been virtually eliminated from cultural life, carnivalesque imagery seems to pervade a lot of contemporary writing. In Thomas Ligotti’s “The Last Feast of Harlequin” a modern winter festival turns out to be only a mask for a sinister underground anti-fertility rite. The article explores the ways in which horror literature uses carnival’s transgressive potential and leading images to create an ambivalent space of chaos, evil, and perversity. In a truly grotesque reversal of carnival spirit, the Bakhtinian rejuvenating laughter is replaced by a mourning chant and celebration of “many shapes of death.” What is more, the dark ceremony in the story may be seen as an enactment of the narrator’s own pathological obsessions and private terrors. By revealing a contemporary festival’s hidden meaning and function, the story seems to comment upon the very process of the cultural suppression of carnival and gothic fiction’s subsequent appropriation of various cultural abjections framed in carnival’s ambivalent aesthetics.
PL
Mimo że karnawał jako zjawisko społeczne został niemal zupełnie wyeliminowany z życia kulturalnego, elementy karnawałowej estetyki odnaleźć można w wielu współczesnych tekstach literackich. W opowiadaniu Thomasa Ligottiego „The Last Feast of Harlequin” karnawałowe święto okazuje się jedynie maską dla ponurego, podziemnego rytuału. Celem niniejszego artykuł jest przedstawienie jednego ze sposobów, w jaki literatura horroru wykorzystuje transgresję i karnawałową poetykę do tworzenia własnej ambiwalentnej przestrzeni. Przerażający podziemny rytuał wopowiadaniu jest nie tylko groteskowym odwróceniem bachtinowskiego „święta głupców”, ale także odzwierciedleniem osobistych lęków i obsesji narratora. Odsłaniając ciemne aspekty współczesnego świętowania, opowiadanie Ligottiego staje się komentarzem na temat samego procesu marginalizacji praktyk karnawałowych i jednoczesnego pojawienia się poetyki karnawałowej wliteraturze gotyckiej.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.