Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Neurootologiczne postacie boreliozy

100%

Wysocki J.

Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny

|

2020

|

tom 9(4)

39-44

PL

Wstęp: Liczba zachorowań na choroby odkleszczowe w Polsce i Europie narasta, co wiązane jest z postępującym ociepleniem klimatu, sprzyjającym rozwojowi kleszczy. Borelioza to najczęstsza krętkowica występująca w USA i Europie. Z powodu potencjalnie poważnych powikłań i braku swoistej profilaktyki, niezwykle ważna jest czujność diagnostyczna, pozwalająca na wczesne postawienie rozpoznania i wdrożenie leczenia. Głównym wektorem transmitującym patogen jest kleszcz z gatunku Ixodex ricinus. Rząd Kleszczy (Ixodida) należy do pajęczaków z podgromady roztoczy. Naturalnym rezerwuarem B. burgdorferi są małe i średniej wielkości ssaki oraz ptaki. Około ¾ chorych na boreliozę zgłasza dolegliwości i prezentuje objawy chorobowe w obrębie głowy i szyi. Są one różnorodne i mogą występować we wszystkich stadiach choroby. Należą do nich: bóle głowy, ból i sztywność karku, bóle gardła, zawroty głowy, limfadenopatia szyjna, otalgia, szum uszny, nagły niedosłuch, niedowłady mięśni mimicznych. Mimo wielu publikacji dotyczących neurologicznych manifestacji boreliozy kwestią pozostającą nadal do wyjaśnienia jest lokalizacja uszkodzeń w przebiegu drogi słuchowej oraz w obrębie układu równowagi. Część przypadków zaburzeń słuchu może wynikać z uszkodzeń centralnych, a część z obwodowych. Cel: Artykuł przedstawia przegląd doniesień dotyczących przebiegu i manifestacji klinicznej boreliozy.

2

Użyteczność diagnostyczna niektórych testów wykrywających przeciwciała przeciwko Borrelia burgdorferi

100%

Czubasiewicz Z. , Szewczyk M. , Wiczkowski A. , Echolc B. , Mazur B.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2017

|

tom 13

|

nr 1

108-118

EN

Diagnosis of Lyme disease is often problematic. Atypical clinical symptoms and diversified immunological response to the various Borrelia burgdorferi species present in the environment cause difficulties in a correct diagnosis. Hence the importance of using diagnostic methods least significantly affected by false positive and false negative results. The comparison of results achieved with ELISA test kit and two different Western blot test kits shows a considerable number of false positive and false negative results. The total conformity of ELISA test and Western blot tests results in our study was 65.6% (IgM ELISA: Mikrogen), 69.8% (IgM ELISA: Viramed), 83.9% (IgG ELISA: Mikrogen), 81.9% (IgG ELISA: Viramed). Higher conformity was observed in results for IgG antibodies. However, for IgM antibodies 11.45% (Mikrogen) and 13.5% (Viramed) of negative results achieved with ELISA test kit were indicated as positive using Western blot test kits. Despite the use of a very sensitive screening test, a considerable amount of false negative results was obtained. Such a situation is concerning in a two-step diagnostic procedure where only positive and equivocal results are further confirmed by Western blot method. The obtained results have demonstrated that ELISA test kit used in this study is not sensitive enough to be used as a screening test. The divergences obtained in Western blot tests results may be caused by the differences in the composition of each test and the differences in the methods of deriving antigens.

PL

Diagnostyka boreliozy często jest problematyczna. Niejednoznaczny obraz kliniczny tej choroby, a także zróżnicowana odpowiedź immunologiczna na występujące w środowisku gatunki Borrelia burgdorferi stwarzają trudności w rozpoznaniu zakażenia. Istotne jest zatem stosowanie takich metod diagnostycznych, które będą w możliwie najmniejszym stopniu obarczone wynikami fałszywie dodatnimi oraz ujemnymi. Przeprowadzone badania oraz porównanie wyników otrzymanych przy zastosowaniu metody ELISA i dwóch rodzajów testów Western blot ukazują znaczną liczbę wyników uznanych za fałszywie dodatnie lub ujemne. Całkowita zgodność wyników testów ELISA i Western blot wyniosła: 65,6% (IgM ELISA: Mikrogen), 69,8% (IgM ELISA: Viramed), 83,9% (IgG ELISA: Mikrogen), 81,9% (IgG ELISA: Viramed). Zaobserwowano większą zgodność wyników dla przeciwciał klasy IgG. Z kolei dla klasy IgM wykazano 11,45% (Mikrogen) i 13,5% (Viramed) ujemnych wyników w teście ELISA potwierdzonych jako dodatnie testem Western blot. Zatem mimo zastosowania bardzo czułego testu przesiewowego uzyskano znaczny odsetek wyników fałszywie ujemnych. Należy unikać takiej sytuacji przy przeprowadzaniu dwuetapowej diagnostyki, w której zakłada się potwierdzanie tylko dodatnich i wątpliwych wyników. W prezentowanym badaniu wykazano, że użyty do diagnostyki test ELISA jest zbyt mało czuły do stosowania go jako test przesiewowy. Uzyskane rozbieżności w wynikach testów Western blot mogą być efektem różnic w składach antygenów oraz sposobie ich pozyskania.

3

Objawy otolaryngologiczne u chorych leczonych z powodu chorób przenoszonych przez kleszcze

100%

Sowula K. , Składzień J. , Szaleniec J. , Tomik J. , Gawlik J.

Polish Journal of Otolaryngology

|

2018

|

tom 72

|

nr 1

30-34

PL

Wstęp: Choroby przenoszone przez kleszcze stały się w ciągu kilkunastu ostatnich lat bardzo poważnym problemem. Najbardziej rozpowszechnionymi są borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). W ostatnim czasie znacząco rośnie również liczba zakażeń patogenami z rodzaju Bartonella, Babesia, Anaplasma, Brucella i in. Podobieństwo objawów chorób odkleszczowych do objawów innych chorób jest poważnym wyzwaniem diagnostycznym. Materiały i metody: Badaniem objęto grupę 216 chorych w wieku 18–55 lat, zgłaszających się na wizytę w poradni otolaryngologicznej z powodu chorób odkleszczowych w latach 2014–2016. Chorzy mieli zdiagnozowaną boreliozę i koinfekcje, a głównymi testami potwierdzającymi obecność tych chorób były testy: ELISA, Western-Blot oraz badanie KKI (krążące kompleksy immunologiczne). Wyniki: Spośród 216 chorych wyodrębniono grupę 162 pacjentów manifestujących objawy otolaryngologiczne. Głównym objawem zgłaszanym przez pacjentów były uciążliwe szumy uszne (76,5%) – w przeważającej mierze wysokoczęstotliwościowe, zawroty głowy i zaburzenia równowagi (53,7%), bóle głowy (39%), niedosłuch odbiorczy jednostronny (16,7%). Wśród badanych oprócz boreliozy zaobserwowano również obecność innych chorób odkleszczowych. Najliczniejszą grupę stanowili pacjenci zakażeni bakteriami z rodzaju Bartonella henselae (33,4%) oraz Bartonella quintana (13%). Dyskusja: Objawy otolaryngologiczne są częstą manifestacją chorób przenoszonych przez kleszcze. Najczęściej występują w przebiegu boreliozy oraz zakażeń bakteriami z rodzaju Bartonella spp. Objawy ze strony narządów głowy i szyi najczęściej występują w przebiegu przewlekłego procesu chorobowego. Świadczy o tym zdecydowana przewaga przeciwciał IgG i antygenu VlsE w grupie badanych chorych.

4

Objawy otolaryngologiczne u chorych leczonych z powodu chorób przenoszonych przez kleszcze

100%

Sowula K. , Składzień J. , Szaleniec J. , Tomik J. , Gawlik J.

Otolaryngologia Polska

|

2018

|

tom 72(1)

30-34

PL

Wstęp: Choroby przenoszone przez kleszcze stały się w ciągu kilkunastu ostatnich lat bardzo poważnym problemem. Najbardziej rozpowszechnionymi są borelioza oraz kleszczowe zapalenie mózgu (KZM). W ostatnim czasie znacząco rośnie również liczba zakażeń patogenami z rodzaju Bartonella, Babesia, Anaplasma, Brucella i in. Podobieństwo objawów chorób odkleszczowych do objawów innych chorób jest poważnym wyzwaniem diagnostycznym. Materiały i metody: Badaniem objęto grupę 216 chorych w wieku 18–55 lat, zgłaszających się na wizytę w poradni otolaryngologicznej z powodu chorób odkleszczowych w latach 2014–2016. Chorzy mieli zdiagnozowaną boreliozę i koinfekcje, a głównymi testami potwierdzającymi obecność tych chorób były testy: ELISA, Western-Blot oraz badanie KKI (krążące kompleksy immunologiczne). Wyniki: Spośród 216 chorych wyodrębniono grupę 162 pacjentów manifestujących objawy otolaryngologiczne. Głównym objawem zgłaszanym przez pacjentów były uciążliwe szumy uszne (76,5%) – w przeważającej mierze wysokoczęstotliwościowe, zawroty głowy i zaburzenia równowagi (53,7%), bóle głowy (39%), niedosłuch odbiorczy jednostronny (16,7%). Wśród badanych oprócz boreliozy zaobserwowano również obecność innych chorób odkleszczowych. Najliczniejszą grupę stanowili pacjenci zakażeni bakteriami z rodzaju Bartonella henselae (33,4%) oraz Bartonella quintana (13%). Dyskusja: Objawy otolaryngologiczne są częstą manifestacją chorób przenoszonych przez kleszcze. Najczęściej występują w przebiegu boreliozy oraz zakażeń bakteriami z rodzaju Bartonella spp. Objawy ze strony narządów głowy i szyi najczęściej występują w przebiegu przewlekłego procesu chorobowego. Świadczy o tym zdecydowana przewaga przeciwciał IgG i antygenu VlsE w grupie badanych chorych.

5

Kleszcze i choroby przez nie przenoszone [borelioza]

100%

Berska E.

Serwis Informacji Rolniczych. Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Piotrkowie Trybunalskim

|

1996

|

nr 07-08

27

6

Diagnostyka laboratoryjna boreliozy w środowisku pracowników leśnych

100%

Matuszek P. , Herbst V. , Woźniak M.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2013

|

tom 16

|

nr 4

16-25

EN

Background: The laboratory diagnostics of boreliose is based on detection of specific IgG and IgM antibodies by ELISA test followed by confirmation test of Line-blot. Material and methods: Testing of the presence of specific anti-Borrelia antibodies was performed in the group of 568 forest workers. The ELISA tests were performed in serum, saliva, and dry spot of blood. The confirmation tests Line blot were performed in serum then the prevalence of particular antibodies against Borrelia was calculated. The ELISA test consists complete extract from Borrelia whereas the Line-blot test consists antigens from B. afzelii, B. burdorferi, and B. garinii. Results: The samples from 201 (35%) forest workers have revealed the positive results in ELISA in IgG class and 171 (30) results from this group were confirmed by Line-blot. Only in 40 (7) samples have revealed the positive results in Line-blot but were negative in ELISA tests. The main antigen was VIsE (77%) in IgG class. It has been shown that 119 (21%) samples have revealed positive results in the IgM class in ELISA tests, and from this group 59 (10%) cases were confirmed by Line-blot. Antibody against antigen OspC revealed the highest prevalence (71%) in IgM class. The correlation between samples from sera and mucosal transudate have shown r40.736 in the case of IgG and r40.162 in the case of IgM. Conclusion: The frequency, of anti-Borrelia antibodies occurrence was very high and appeared in 42% of forest workers. It has revealed that the correlation of results between serum and mucosal transudate was not satisfactory in the case of ELISA test. In contrary, the correlation of results between serum and dry spot of blood was very high and should be consider as alternative material for boreliose diagnosis.

PL

Wstęp: Laboratoryjna diagnostyka boreliozy opiera się na wykrywaniu przeciwciał klasy IgG i IgM przy pomocy testu ELISA oraz testu potwierdzenia Line-blot. Materiał i metody: Badania na obecność specyficznych przeciwciał anty-Borrelia wykonano wśród 568 pracowników leśnych. Testy ELISA wykonano w surowicy, ślinie oraz suchej kropli krwi. Test potwierdzania – Line-blot wykonano w surowicy a następnie oznaczono prewalencję poszczególnych przeciwciał przeciw-Borrelia. Test ELISA zawierał kompletny ekstrakt z Borrelia natomiast test Line-blot w klasie IgG i IgM składał się z antygenów z B. afzelii, B. burgdorferi oraz B. garinii. Wyniki: Test ELISA wykazał w wypadku 201 leśników (35%) pozytywny wynik w klasie IgG. Z tej grupy 171 (30%) przypadków występowanie przeciwciał potwierdzono testem Line-blot. Tylko w 40 przypadkach (7%) uzyskano wynik dodatni testem Lineblot przy uprzednio negatywnym wyniku w teście ELISA. Głównym antygenem docelowym w Line-blot był VlsE (77%). Test na obecność przeciwciał w klasie IgM wykazał, że 119 przypadków (21%) miało wynik pozytywny w teście ELISA z których 59 (10%) potwierdzono testem Line-blot. Przeciwciała przeciw antygenowi OspC pokazały najwyższą prewalencję (71%) w klasie IgM. Korelacja wyników w przesięku śluzówkowym wynosiła 0,736 dla IgG i 0,162 dla IgM. Wnioski: Częstotliwość występowania przeciwciał przeciw Borrelia była wysoka i wynosiła 42% wśród pracowników leśnych. Stwierdzono, że korelacja wyników oznaczeń w ślinie i przesięku śluzówkowatym była nieakceptowalna w teście ELISA podczas gdy korelacja wyników uzyskanych w surowicy i suchej kropli krwi była bardzo wysoka i sugeruje przydatność tego materiału do diagnozy boreliozy

7

VI Miedzynarodowa Konferencja poswiecona boreliozie - zagadnienia medycyny weterynaryjnej

88%

Mizak B. , Mizak Z.

Magazyn Weterynaryjny

|

1994

|

tom 03

|

nr 6

76

8

Reakcja krzyżowa między minocykliną i doksycykliną – opis przypadku

75%

Branicka O. , Gawlik R. , Rogala B. , Glück J.

Alergia Astma Immunologia - przegląd kliniczny

|

2018

|

tom 23

|

nr 4

211-213

EN

Lyme disease is the most common tick-borne disease caused by bacteria belonging to the group of spirochetes. Depending on the form of the disease, the occurrence of relapses and the therapy regimen used, the treatment may be long-term. During the therapy, antibiotics from various groups are used. In some cases, treatment with the same antibiotic or a given group of antibiotics is used. The descriptions of tetracycline group hypersensitivity reaction are very limited. In this article, we report the case of the patient allergic to minocycline in whom cross-reactive hypersensitivity to doxycycline was found. The occurrence of hypersensitivity reactions to tetracyclines and the occurrence of cross-reactivity was discussed. Moreover, the possibility of inducing tolerance to antibiotics that cause hypersensitivity reactions was considered.

PL

Choroba z Lyme jest najczęstszą chorobą przenoszoną przez kleszcze, wywołaną przez bakterie należące do grupy krętków. W zależności od postaci choroby, występowania nawrotów i stosowanego schematu leczenia, leczenie może być długotrwałe. Podczas terapii stosowane są antybiotyki z różnych grup. W niektórych przypadkach stosuje się leczenie tym samym antybiotykiem lub daną grupą antybiotyków. Reakcja nadwrażliwości w grupie tetracyklinowej jest bardzo mało znana i opisana. W tym artykule opisujemy przypadek pacjenta uczulonego na minocyklinę, u którego stwierdzono nadwrażliwość krzyżową na doksycyclinę. Omówiono występowanie reakcji nadwrażliwości na tetracykliny i występowanie reakcji krzyżowej. Ponadto rozważono możliwość indukcji tolerancji na antybiotyki, które powodują reakcje nadwrażliwości.

9

Kleszcze - ich zycie i znaczenie epidemiologiczne

75%

Ignatowicz S.

Przegląd Hodowlany

|

2000

|

tom 68

|

nr 07

26-29

10

Borelioza u psow

63%

Hulas C. , Cianciara T. , Dobrzynski A.

Nowa Weterynaria

|

1996

|

tom 01

|

nr 1-2

11-13

11

Odporność nornicy rudej na boreliozę

63%

Tarnowska E.

Edukacja Biologiczna i Środowiskowa

|

2015

|

nr 2

34-37

PL

Nornica ruda jest leśnym gryzoniem stanowiącym główny rezerwuar bakterii z rodzaju Borrelia, wywołujących boreliozę. Jednocześnie wykształciła odporność na zakażenie bakteryjne przez utrwalenie się pewnych wariantów genu receptora błonowego TLR2 odpowiedzialnego za rozpoznanie patogenu i aktywację odpowiedzi immunologicznej. Różne warianty genu wyewoluowały w wyniku presji selekcyjnej spowodowanej przez krętki z rodzaju Borrelia. U nornic w Szwecji wykazano istnienie trzech odrębnych grup haplotypów w obrębie częściowej sekwencji (1173 pz) tego genu. Dwie wyodrębnione grupy haplotypów (c1 i c2) były bezpośrednio związane z odsetkiem zakażonych nornic. W zależności od posiadanych wariantów genów zakażenie wśród osobników wahała się od 16 do 50%. Ponadto wykazano, że sekwencja ta u nornicy rudej jest pod wpływem selekcji pozytywnej. Osobniki z taką adaptacją mogą uzyskać przewagę ewolucyjną w środowisku o dużym zagęszczeniu zakażonych krętkami z rodzaju Borrelia wektorów, głównie kleszczy.

EN

Bank vole is a highly adaptive forest species of rodent. It is known to be a reservoir of Borrelia sp. spirochetes, the etiological agent of Lyme disease. Bank vole also developed the adaptation in membrane Toll-like receptor 2 (TLR2) gene to avoid disease development. TLR2 is involved in pathogen recognition and initiation of immune response. In Swedish populations of bank vole three different groups of haplotypes of TLR2 gene partial sequence (1173 bp) were found. The frequencies of two of them (c1 and c2) were directly correlated with the incidence of Lyme disease in bank vole populations. Morbidity among vole populations varied from 16 to 50% and depended on gene variants. Higher resistance was found in populations, where c2 TLR2 haplotypes were present. Recent studies have shown that TLR2 sequence in bank vole is under positive selection. Individuals with adaptive variants (c2 group) may have had an evolutionary advantage in environments with high frequency of infected vectors (mainly ticks).

12

Zaleznosc miedzy ekspozycja na kleszcze a intensywnoscia odpowiedzi immunologicznej przeciw Borrelia burgdorferi u ludzi

63%

Flisak R. , Zalezny W. , Prokopowicz D.

|

tom 56

|

nr 09

579-581

13

Przegląd metod służących do wykrycia zakażenia Borrelia burgdorferi

63%

Czubasiewicz Z. , Katarzyna Strzelczyk J. , Krzakiewicz K.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2013

|

tom 9

|

nr 2

144-149

EN

Lyme borreliosis is an infectious disease caused by Borrelia burgdorferi sensu lato spirochetes and is transmitted to humans by the bite of an infected tick from the Ixodidae family, e.g. Ixodes ricinus, Ixodes scapularis, Ixodes persulcatus. The same species are responsible for causing Lyme borreliosis: B. burgdorferi sensu stricto, B. afzelii, B. garinii, B. bissettii and B. spielmanii. The infection develops in stages and has various manifestations in the human body. Lyme disease mainly affects the skin, joints, the nervous system and the heart. Different species are bound with different clinical manifestations: Borrelia afzelii usually cause acrodermatitis chronica athrophicans, Borrelia burgdorferi sensu stricto is a common agent of arthritis, neuroborreliosis can be caused by B. Burgdorferi sensu stricto, B. afzelii and B. garinii. Lyme disease is diagnosed based on symptoms, epidemiological history and laboratory tests, e.g. serological tests of the serum or PCR tests from patient tissues or ticks. The most common diagnostic method is the one recommended by the Robert Koch Institute in Berlin. It is a two-stage procedure based on testing by screening assay in the first stage (EIA, IIFA, ELISA tests) and verifying positive and borderline results by Western blot tests during the second stage. Due to high antigenic variability, Borrelia burgdorferi sensu lato spirochetes have an ability to avoid defence mechanisms of an infected organism. This is the main cause of problems with interpretation of the clinical symptoms, diagnostics results and also with treatment of this infection.

PL

Borelioza jest chorobą zakaźną wywoływaną przez krętki Borrelia burgdorferi sensu lato. Do zakażenia tą bakterią dochodzi zwykle podczas ukąszenia przez zarażonego kleszcza z rodziny Ixodidae, m.in. Ixodes ricinus, Ixodes scapularis, Ixodes persulcatus. Za czynniki etiologiczne boreliozy uznawane są następujące genogatunki: B. burgdorferi sensu stricto, B. afzelii, B. garinii, B. bissettii oraz B. spielmanii. Bakteria ta w organizmie człowieka może atakować różne narządy: skórę, stawy, ośrodkowy układ nerwowy, serce. Poszczególne szczepy wiązane są z rozwojem różnych obrazów choroby: Borrelia afzelii powoduje zazwyczaj rozwój przewlekłego zanikowego zapalenia skóry, Borrelia burgdorferi sensu stricto jest najczęściej odpowiedzialna za rozwój zapalenia stawów, neuroboreliozę może powodować zarówno B. burgdorferi sensu stricto, B. afzelii, jak i B. garinii. Boreliozę diagnozuje się na podstawie objawów klinicznych, wywiadu epidemiologicznego oraz testów laboratoryjnych, takich jak testy serologiczne w surowicy, a także badania metodą PCR tkanek pacjenta lub organizmu kleszcza odpowiedzialnego za ukąszenie. Najczęściej praktykowanym postępowaniem diagnostycznym jest rekomendowana przez Instytut Roberta Kocha w Berlinie tzw. diagnostyka dwuetapowa boreliozy, polegająca na wykonaniu czułego testu przesiewowego w pierwszym etapie (testy EIA, IIFA, ELISA) oraz weryfikacji dodatnich i wątpliwych wyników w drugim etapie (test Western blot). Ze względu na możliwości zmiany swojej struktury antygenowej krętki Borrelia burgdorferi sensu lato mają zdolność do unikania mechanizmów obronnych zainfekowanego organizmu. Jest to główna przyczyna problemów w interpretacji objawów klinicznych, wyników badań laboratoryjnych, a także leczenia zakażenia tą bakterią.

14

Choroby odzwierzece wystepujace w okresie letnim

63%

Berska E.

Rada: Rolnictwo, Aktualności, Doradztwo, Analizy. Miesięcznik Wojewódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Bratoszewicach

|

2003

|

nr 07-08

21-22

15

Choroby przenoszone i wywolywane przez kleszcze

63%

Kowalczewski J.

|

tom 11

|

nr 07-08

23-24

16

VI Miedzynarodowa Konferencja poswiecona boreliozie - chorobie Lyme

63%

Mizak Z.

Postępy Mikrobiologii

|

1994

|

tom 33

|

nr 2

267-268

17

Kleszcze

63%

Legutowska H. , Kolakowska R.

|

2003

|

nr 08

63

18

Choroba Lyme

63%

Mizak Z. , Mizak B.

Magazyn Weterynaryjny

|

1995

|

tom 04

|

nr 3

195-197

19

Borelioza z Lyme - choroba przenoszona przez kleszcze

63%

Kulczycki J.

Wszechświat

|

1997

|

tom 98

|

nr 07-08

184-186

20

Powikłania neurologiczne w przebiegu boreliozy – obserwacje kliniczne

63%

Jastrzębska K. , Kućko A. , Pastucha K. , Pskit A. , Tusznio K. , Mierzejewska A. , Kalicki B.

Pediatria i Medycyna Rodzinna

|

2014

|

tom 10

|

nr 4

441-450

EN

Lyme disease is a chronic, multiorgan disease caused by the spirochete Borrelia burgdorferi, which is transmitted by Ixodes ticks. Poland has medium to high rate of tick infection. Lyme disease incidence has been increasing in recent years, with the peak incidence recorded in the summer, especially in endemic areas. The risk of infection depends on the type of spirochete and the time it is present in the human skin. It is crucial to remove the parasite as soon as possible, not later than 24 hours after the spirochete enters the body. The infection usually occurs in three stages, although not all of them have to be present. A characteristic erythema migrans or, less common, lymphocytic lymphoma, may be observed in the first stage of the disease. General symptoms, such as myocarditis, arthritis or nervous system involvement, are developed in the second stage. In the late stage of the disease, serious irreversible complications of the nervous system, musculoskeletal system or the skin occur. The diagnosis of Lyme disease is based on a history of tick bite as well as on the presence of clinical symptoms confirmed by serological findings. The presence of erythema migrans is sufficient for diagnosis and treatment initiation, therefore laboratory diagnostics is not necessary in this case. Serological diagnostics is primarily based on ELISA testing, while the second step uses a Western blot test. Positive serology test in the absence of clinical symptoms or a positive medical history is insufficient for diagnosis and treatment initiation. The type of the antibiotic used as well as the route and duration of its administration depend on the stage of the disease and on the affected organ. The most common antimicrobials used in the treatment of Lyme disease include amoxicillin, doxycycline (over the age of 12 years) and ceftriaxone.

PL

Borelioza to przewlekła choroba wielonarządowa powodowana przez zakażenie krętkami Borrelia burgdorferi, dla których wektorami są kleszcze z rodzaju Ixodes. Polska jest krajem o średnim i wysokim wskaźniku zakażenia kleszczy. Zapadalność na boreliozę w ostatnich latach rośnie, a jej największe nasilenie odnotowuje się latem, szczególnie na terenach endemicznych. Ryzyko zakażenia zależy od rodzaju krętka wywołującego chorobę, a także czasu, przez jaki przebywa on w skórze człowieka. Istotne jest jak najszybsze usunięcie pasożyta, najpóźniej do 24 godzin od wniknięcia krętka. Zakażenie wywołuje trzy stadia choroby, choć nie zawsze wszystkie muszą występować. W stadium pierwszym obserwujemy charakterystyczny rumień wędrujący lub, rzadziej, chłoniaka limfocytowego skóry. W stadium drugim pojawiają się dolegliwości ogólne, dochodzi do zajęcia mięśnia sercowego, stawów bądź układu nerwowego. W późnej fazie choroby mamy do czynienia z nieodwracalnymi poważnymi powikłaniami dotyczącymi układu nerwowego, układu narządu ruchu i skóry. Podstawą do rozpoznania boreliozy jest pozytywny wywiad w kierunku ukłucia przez kleszcza oraz występowanie objawów klinicznych potwierdzonych badaniami serologicznymi. W przypadku rumienia wędrującego do wdrożenia leczenia bez laboratoryjnej weryfikacji zakażenia wystarczy sama jego obecność. Diagnostyka serologiczna opiera się przede wszystkim na testach ELISA, a w drugim etapie – weryfikujących testach Western blot. Dodatnie badania serologiczne bez obecności objawów klinicznych i dodatniego wywiadu nie upoważniają do rozpoznania choroby i wdrożenia leczenia. Rodzaj oraz droga i czas podawania antybiotyku zależą od rozpoznanego stadium i zajętego narządu. Do leków najczęściej stosowanych w przypadku boreliozy należą: amoksycylina, doksycyklina (powyżej 12. roku życia) i ceftriakson.