Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Odpowiedzialność biskupa diecezjalnego w procesie sądowym małżeńskim po ogłoszeniu motu proprio Mitis Iudex papieża Franciszka

100%

Malecha P.

|

2016

|

tom 27

|

nr 3

5-33

EN

In his motu proprio Apostolic Letter Mitis Iudex, Pope Francis underscores the role and responsibility of every Diocesan Bishop in the pastoral exercise of canonical justice and points out what must be done in the carrying out of the bishop’s own judicial power. The goal of this study is to bring together the teaching of the Pope and of the Church on the responsibility of the Diocesan Bishop in causes of marriage nullity. The question under study is not only presented in light of Mitis Iudex, but also takes into consideration other documents of the Holy See, especially those of the Apostolic Signatura, which sees to the correct administration of justice in the Church. For this reason the presentation of the topic is broader than its treatment in Mitis Iudex, and as a consequence it seeks a more comprehensive handling of the question at hand, naturally within the limits of such an article. In the first part of the study, questions of a doctrinal nature are dealt with, revealing, above all, that each Diocesan Bishop is the iudex natus of his own diocese. Therefore, he has not only the right, but also the duty – both of which have their origin in divine law – to judge coram Domino the cases of his faithful. In the next part, these rights and duties are presented, which then leads to an examination of the responsibility of the Diocesan Bishop in causes of marriage nullity. In the wake of the recent reforms – especially the elimination of the obligation to have a double conforming sentence and the introduction of the processus brevior – the responsibilities of the Diocesan Bishop are significantly amplified. In fact, in the pastoral exercise of his own judicial power, he must ensure that no laxism of any sort creeps in and that the truth is the foundation, mother, and law of justice in every aspect of the judicial process.

2

Metropolitalne organy władzy w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 roku

89%

Przybysławska J.

|

nr 7 (20) nr 2

63-77

PL

Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 r. reguluje pojęcie prowincji kościelnej, która jest zespołem sąsiednich Kościołów partykularnych. Celem utworzenia prowincji kościelnej jest wspólne działanie pasterskie oraz ożywianie kontaktów między biskupami diecezjalnymi. Organami władzy w prowincji kościelnej są: metropolita oraz synod prowincjalny, będący zgromadzeniem biskupów i innych przedstawicieli poszczególnych Kościołów partykularnych, wchodzących w skład tej samej prowincji kościelnej.

EN

The 1983 Code of Canon Law provides that a church province comprises neighboring particular Churches. Church provinces are created to promote the common pastoral activities of neighboring dioceses and to foster the mutual relations of diocesan bishops. The authorities a Church province are: the metropolitan and the provincial synod which is composed of a conference of bishops and other representatives of particular Churches constituting the same province.

3

Współdziałanie wiernych chrześcijan świeckich we władzy rządzenia w organach kolegialnych Kościoła partykularnego

89%

Romanko A.

|

2017

|

nr 3(34)

11-28

PL

Ustawodawca w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. stanowi, że ci, którzy otrzymali święcenia, zdolni są do sprawowania, zgodnie z przepisami prawa, władzy rządzenia, która jest w Kościele z Bożego ustanowienia. W wykonywaniu tej władzy mogą współdziałać wierni świeccy, zgodnie z przepisami prawa (kan. 129). Autor analizuje w artykule podstawy współdziałania we władzy rządzenia wiernych chrześcijan świeckich oraz ich uczestnictwo w organach kolegialnych Kościoła partykularnego, tj. w radzie ds. ekonomicznych, radzie duszpasterskiej i radzie mediacyjnej.

EN

The legislator in the Code of Canon Law of 1983 states that those who have received sacred orders are qualified, according to the norm of the prescripts of the law, for the power of governance, which exists in the Church by divine institution. Lay members of the Christian faithful can cooperate in the exercise of this same power according to the norm of law (can. 129). In the article the author analyzes the basics of the cooperation of faithful lay faithful in the power of governance and their participation in the collegial organs of the particular Church, i.e. the finance council, the pastoral council and the mediation council.

4

Etapy prowizji kanonicznej na urząd proboszcza w obowiązującym polskim ustawodawstwie synodalnym

89%

Wnuk R.

|

nr 1

133-149

PL

W polskim ustawodawstwie synodalnym, podobnie jak w prawie kodeksowym, prowizja na urząd proboszcza składa się z trzech etapów: 1) wyznaczenie osoby, 2) nadanie tytułu i 3) objęcie urzędu w posiadanie. Zgodnie z prawem powszechnym i partykularnym, prowizja może być swobodna lub zależna. Przy swobodnej biskup diecezjalny powierza urząd w sposób nieskrępowany (kan. 523-525). Natomiast przy zależnej inna kompetentna władza kościelna wyznacza kandydata, a biskup diecezjalny jedynie nadaje tytuł do urzędu (kan. 525; 682 § 1). Według ustawodawców partykularnych, nadanie tytułu prawnego do urzędu powinno nastąpić za pośrednictwem dekretu nominacyjnego. Zredagowany dekret powinien spełniać wymogi konkretnego aktu administracyjnego (kan. 48-57). Wprowadzenie w posiadanie parafii przez ordynariusza miejsca lub jego delegata i objęcie urzędu przez proboszcza jest ostatnim etapem prowizji. W prawie partykularnym wyodrębniono dwa aspekty tego aktu: prawny (sporządzenie i podpisanie – przez proboszcza i inne kompetentne podmioty – protokołu zdawczo-odbiorczego) i liturgiczny (uroczysty ingres nowego proboszcza do świątyni parafialnej według obrzędu obowiązującego w poszczególnym Kościele partykularnym). Ustawodawcy partykularni obligują ponadto promowanego na urząd proboszcza, aby przy jego podejmowaniu złożył wyznanie wiary (kan. 833, 6°) i przysięgę wierności, według formuł zatwierdzonych przez Stolicę Apostolską.

EN

The provision of the office of the pastor in law of Polish synods, like in the Code of Canon Law, has three stages: 1) the designation of the person, 2) the conferral of the post and 3) the possession of the office. According to the universal and particular law, it can be autonomous or subsidiary. In the autonomous provision diocesan bishop makes freely appointment (can. 523-535). In contrast, in the subsidiary provision some competent authority appoints the candidate and diocesan bishop only confers the post (can. 525; 682 § 1). According to particular legislators, the conferral of the post should be made with a decree of appointment. A written decree must be a singular administrative act (can. 48-57). Introduction to the possession of the parish by the local ordinary or his delegate and this possession by the pastor is the last stage of the provision. It has two strands in particular law: juridical (the composing and the signing the protocol by the pastor and other competent people acting) and liturgical (solemn enthronement of the new pastor to parochial church according to particular rite in operation). Moreover, particular legislators obligate the one promoted, during the possession of the office, to make the profession of faith (can. 833, 6°) and take the oath of fidelity according to the formula approved by the Apostolic See.

5

Czy biskup diecezjalny może wpływać na decyzje swego sądu? Refleksje na kanwie wypowiedzi papieża Franciszka do Trybunału Roty Rzymskiej z 29 stycznia 2021 r.

75%

Majer P.

|

nr 2

167-197

EN

This paper was inspired by the Pope Francis’ statement in which he encouraged a bishop who disagreed with the decision of his own diocesan tribunal to judge the case himself. The following issues are analyzed in the paper: 1) the judicial power of the diocesan bishop, 2) the Pope Francis’ call for the bishop to personally judge, and 3) the potestas vicaria of a judicial vicar (offcialis) and his independence from the bishop in judging. The concern of a diocesan bishop for the proper administration of justice, in accordance with the law and the Magisterium of the Church, cannot consist in intervening in specific cases, but it should be expressed in a bishop’s concern for the diocesan tribunal in the broadest sense of the term, especially in the filling of judicial offices with competent persons to whom a bishop should provide with conditions for the reliable exercise of judicial ministry.

PL

Inspiracją do napisania artykułu była wypowiedź papieża Franciszka, w której zachęcał biskupa, niezgadzającego się z decyzją własnego trybunału diecezjalnego, do samodzielnego osądzenia sprawy. Analizowane są następujące zagadnienia: władza sądownicza biskupa diecezjalnego, wezwanie papieża Franciszka do osobistego rozpoznawania spraw sądowych przez biskupa, potestas vicaria wikariusza sądowego (oficjała) i jego niezależność od biskupa w sądzeniu spraw. Troska biskupa diecezjalnego o poprawne sprawowanie sprawiedliwości, zgodnie z prawem i Magisterium Kościoła, nie może polegać na interweniowaniu w konkretnych sprawach, ale wyraża się w szeroko rozumianej trosce biskupa o sąd diecezjalny, przede wszystkim zaś w obsadzaniu urzędów sądowych kompetentnymi osobami, którym biskup winien zapewnić warunki do rzetelnego sprawowania posługi sądowniczej.

6

La figura ed i compiti processuali del Vescovo diocesano nel processo matrimoniale secondo la riforma del Papa Francesco

71%

Krakowski K.

|

tom 15

|

nr 2

EN

Since the beginning of the pontificate of Pope Francis we have heard in his preaching the calling to reform the structures of the church. Bergoglio presented his pastoral-evangelical idea of the functioning of the Church in the exhortation Evangelii Gaudium. Naturally the reform made by the Bishop of Rome also applies to the canon law. Directed by voices of hierarchy gathered at the Synod of Bishops 2014 and the spiritual good of the faithful, who are waiting for an explanation of their canonical situation, 15 August 2015 Pope Francis promulgated the Motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus, to accelerate and simplify the process of annulment of the marriage. Pope wanted the heart of the faithful were not too long enslaved by darkness of doubt because of delays in the judgment. In the center of his reform Pope put the diocesan Bishop, who together with the Bishop of Rome becomes the guarantor of the unity of the Catholic faith and discipline. According to the principles of the reform, the bishop not only organizes and is responsible for the court structure in the local church, but he also has to personally fulfill the task of the first judge of the faithful, for whom he was established a shepherd. The new laws allow the bishop to establish a single judge and introduces the institution of processus brevior, which is provided for particular obvious situations. The only judge in this process is the bishop. It seems that the reform process of marriage, made in the spirit of historical continuity, will bring much spiritual fruit and contribute to the perception of the person the diocesan bishop not only as pastor bonus, but at the same time as iustus iudex.

PL

Od początku pontyfikatu papieża Franciszka słyszymy w jego przepowiadaniu nawoływanie do reformy struktur kościelnych. Swoją pastoralno-ewangeliczną koncepcję funkcjonowania Kościoła Bergoglio przedstawił w adhortacji Evangelii Gaudium. Naturalnie, reforma dokonywana przez Biskupa Rzymu dotyczy również prawa kanonicznego. Kierowany głosami hierarchów gromadzonych na Synodzie Biskupów w 2014 roku oraz dobrem duchowym wiernych, którzy oczekują na wyjaśnienie swojej sytuacji kanonicznej, papież Franciszek 8 września 2015 roku promulgował Motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus tak, by przyspieszyć i uprościć proces stwierdzenia nieważności małżeństwa. Wolą Papieża było ty, by serca wiernych nie były zbyt długo zniewolone przez mroki wątpliwości z powodu opóźnień w wydaniu wyroku. W centrum swojej reformy Ojciec Święty postawił postać biskupa diecezjalnego, który wraz z Biskupem Rzymu staje się gwarantem katolickiej jedności w wierze i dyscyplinie. Według założeń reformy, biskup nie tylko organizuje i odpowiada za strukturę sądowniczą w swoim Kościele lokalnym, ale ma również wypełniać osobiście zadanie pierwszego sędziego wiernych, dla których został ustanowiony pasterzem. Nowe ustawodawstwo daje biskupowi możliwość ustanowienia sędziego jednoosobowego oraz wprowadza instytucję processus brevior, który przewidziany jest w sytuacjach szczególnie oczywistych. Jedynym sędzią w tym procesie jest sam biskup. Wydaję, że reforma procesu małżeńskiego, dokonana w duchu ciągłości historycznej, przyniesie wiele owoców duchowych i przyczyni się do postrzegania osoby biskupa diecezjalnego nie tylko jako pastor bonus, ale jednocześnie jako iustus iudex.

7

Usunięcie z urzędu kościelnego według motu proprio papieża Franciszka Come una madre amorevole

71%

Stokłosa M.

|

2017

|

nr 2(33)

231-247

PL

Papież Franciszek 4 czerwca 2016 roku ogłosił motu proprio Come una madre amorevole. W dokumencie tym precyzuje już istniejące normy dotyczące usunięcia osoby z urzędu kościelnego z poważnych przyczyn, które są zawarte odpowiednio w kan. 193 KPK/83 i kan. 975 KKKW. Zgodnie z jego postanowieniami przyczynę tę stanowią zaniedbania w sprawowaniu urzędu przez biskupów diecezjalnym i innych podmiotów wymienionych w motu proprio, które przyniosły poważną krzywdę osobie fizycznej lub określonej wspólnocie wiernych. Wśród tych poważnych przyczyn jest niedbałość sprawujących określone urzędy w reagowaniu na przypadki nadużyć seksualnych wobec małoletnich oraz osób dorosłych, które mają habitualne upośledzenie używania rozumu. Ponadto nowe przepisy regulują, w jaki sposób mogą oni zostać usunięci z zajmowanego stanowiska. Jeśli wystąpią poważne oznaki zaniedbania w sprawianiu powierzonego urzędu, to jedna z upoważnionych Kongregacja Kurii Rzymskiej, po otrzymaniu takich informacji, przeprowadza administracyjne dochodzenie zgodnie ze wskazaniami zawartymi w papieskim dokumencie. Po jego zakończeniu, w przypadku uznania usunięcia tytulariusza z urzędu za stosowne, Kongregacja może wydać odpowiedni dekret o usunięciu lub zachęcić piastującego urząd do złożenia rezygnacji w ciągu piętnastu dni. Jeśli zainteresowany nie przedłoży rezygnacji w przewidzianym terminie, to dykasteria będzie mogła wydać dekret o usunięciu. Decyzja Kongregacji o usunięciu z urzędu wymaga szczególnego zatwierdzenia przez biskupa Rzymu.

EN

Pope Francis proclaimed motu proprio As a loving mother on the 4th of June 2016. In the document, the Pope specifies the already existing norms for the removal of a person from the Church office for serious reasons, which are contained in can. 193 CIC/83 and can. 975 of the CCEO. According to the document, this failure is seen in the negligence in exercising the office by diocesan bishops and other subjects mentioned in the motu proprio, which have caused serious harm to the physical person or specific community of the faithful. Among these serious causes is the negligence on the part of those who exercise certain authority to respond to cases of sexual abuse of minors and adults who have a habitual impairment in the use of reason. In addition, the new regulations govern how they can be removed from their posts. If there are serious signs of negligence in the performance to the assigned office, one of the authorized Congregations of the Roman Curia, upon receiving such information, shall carry out administrative inquiries in accordance with the indications contained in the papal document. Upon its conclusion, if the removal of the titular from the office is considered appropriate, the Congregation may issue a suitable decree of removal or encourage the one who holds the authority to resign within fifteen days. If the person concerned fails to submit the resignation within the prescribed time, then the dicastery will be permitted to issue a decree of removal. The decision of the Congregation to remove one from the office requires a special approval of the Bishop of Rome.