Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wspomnienia bp. Adama Stanisława Krasińskiego: między rękopisem a publikacją

100%

Prašmantaitė A.

Folia Historica Cracoviensia

|

2013

|

tom 19

297-316

PL

Biskup diecezji wileńskiej Adam Stanisław Krasiński (1810–1891) dał się poznać nie tylko jako aktywny hierarcha Kościoła katolickiego, ale też jako zaangażowany uczestnik ówczesnego życia kulturalnego i literackiego. Za niedostosowanie się do instrukcji generalnego gubernatora Michaiła Murawjowa nakazującej wydanie okólnika potępiającego powstanie styczniowe Krasiński na początku lata 1863 roku został zesłany do Wiatki (obecnie Kirow). Zwolniony z wygnania został w 1883 roku, ale bez prawa powrotu do swojej diecezji, dlatego osiadł w Krakowie. Krakowski okres życia biskupa z twórczego punktu widzenia było bardzo aktywny. Od młodości interesując się literaturą, przygotował słownik synonimów polskich. W Krakowie zaczął również pisać wspomnienia. Po raz pierwszy pamiętniki biskupa wileńskiego – Wspomnienia – napisane w ojczystym języku polskim ukazały się w 1900 roku w krakowskiej gazecie „Czas”. W tym samym roku 1900 (lub też na początku 1901), wydawnictwo „Czas” opublikowało je jako książkę w nakładzie 150 egzemplarzy. We wspomnieniach są bardzo ciekawe szczegóły z historii zakonu pijarów, o położeniu Kościoła katolickiego na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, które zostały zagarnięte przez imperium rosyjskie. Znajdujemy tam także wiadomości o literackich i intelektualnych realiach życia w Wilnie. Dwadzieścia lat wygnania opisał bardzo zwięźle, a życia w Krakowie po powrocie z wygnania nie wspomniał w ogóle. Artykuł pragnie zrekonstruować drogę Wspomnień biskupa wileńskiego od rękopisu do druku na początku wieku XX. Podczas odkrywania okoliczności tworzenia i publikowania Wspomnień ustalono, że w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie od 1917 roku znajduje się nie rękopis Wspomnień Krasińskiego, lecz wersja redakcyjna złożona z fragmentów autografu. Należy przyjąć, że oryginalne Wspomnienia nie zachowały się. Stanisław Estreicher (1869–1939), profesor na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie i współpracownik dziennika „Czas”, zredagował rękopis. Niewątpliwe jest, że część pamiętników Krasińskiego była wśród rękopisów przewiezionych w 1927 roku z Muzeum Polskiego w Rapperswilu do Biblioteki Narodowej w Warszawie. Adnotacja dawnego rękopisu Krasińskich w Rapperswilu pozwala stwierdzić, że jeden z nich był częścią wspomnień biskupa o jego latach spędzonych na wygnaniu. Przygotowujący Wspomnienia Krasińskiego do publikacji w 1900 roku Stanisław Estreicher nic o rękopisie Krasińskiego w Rapperswilu nie wiedział. Kiedy i jak rękopis Krasińskiego dostał się do muzeum w Rapperswilu nie jest oczywiste. Rękopis Wspomnień Krasińskiego został przekazany do Warszawy w 1927 roku do zbiorów Biblioteki Narodowej, gdzie zniszczony został w czasie Powstania Warszawskiego. Nie ma danych, które wskazywałyby, że w przyszłości można by było ów ostatni rękopis (lub jego kopię) gdzieś odnaleźć. Geneza Wspomnień biskupa wileńskiego Adama Stanisława Krasińskiego, historia konserwacji rękopisu oraz jego przygotowania do publikacji kryją więcej niż jedną tylko zagadkę.

EN

Bishop of Vilnius Diocese Adam Stanisław Krasiński (1810–1891) left a deep imprint not only as an active hierarch of the Roman Catholic Church, but also as an energetic participant of 19th c. cultural life, a man of letters. Not complying with the instruction of Governor General Michael Murav’ev to issue a circular condemning the 1863 uprising, Krasiński in the early summer of 1863 was exiled to Vyatka (now Kirov). Released from exile in 1883, without the right to return to his diocese, Krasiński settled in Krakow. The period of the life of the bishop in Krakow from a creative point of view was very productive. From his youth interested in literature, having also been a man of letters, the preparer of a dictionary of Polish synonyms, Krasiński while living in Krakow began to write memoirs. For the first time the Memoirs [Wspomnienia] of the Bishop of Vilnius written in his native Polish were published in 1900 in the newspaper „Czas”, and in the same year 1900 (or in early 1901) the „Czas” publishing house issued them as a book with a press run of 150 copies. In the Memoirs there are interesting details from the history of the Piarist order, about the situation of the Roman Catholic Church in the lands of the former Polish-Lithuanian Commonwealth that after its collapse fell to the Russian Empire, and the literary and intellectual realities of life in Vilnius. The twenty years of exile are described very succinctly and the life in Krakow after returning from exile is not even mentioned at all. The paper reconstructs the path of the Vilnius Bishop’s memoirs from manuscript to printing at the beginning of the 20th c. While uncovering the circumstances of the writing and publishing of the Memoirs, it was determined that in the collections of the National Museum in Krakow since 1917 is stored not the manuscript of Krasiński ‘s memoirs, but its editorial version with fragments of the autograph. It is assumed that the original memoirs have not survived. Stanisław Estreicher (1869–1939), then a professor at the Jagiellonian University in Krakow and a contributor to the newspaper „Czas”, edited the manuscript. It is clear that part of Krasiński’s Memoirs were among the manuscripts transferred from the Polish Museum in Rapperswil to the National Library in Warsaw in 1927. The annotation of the former Krasiński manuscript in Rapperswil lets one declare that among them was the part of the bishop’s memoirs about his years spent in exile. The preparer of the Krasiński Memoirs for publication in 1900 Stanisław Estreicher did not know anything about the Krasiński ‘s memoirs manuscript in Rapperswil. When and how the Krasiński manuscripts arrived in the Rapperswil museum is unclear. The manuscript of Krasiński’s memoirs handed over to Warsaw in the 1920s ended up in the collections of the National Library destroyed during the war. There are no data that would suggest that the latter manuscript (or its copy) could be found in the future. The genesis of the memoirs of Vilnius Bishop Krasiński, the history of the manuscript’s preservation and its preparation for publication hide more than one riddle.

2

Treść przepowiadania do poszukujących Boga na przykładzie listów pasterskich biskupów Francji i Włoch

100%

Szewczyk L.

|

tom 22

|

nr 1(50)

47-66

PL

Pytanie o istnienie Boga, możliwość nawiązania z Nim kontaktu i ewentualny wpływ Boga na życie człowieka nurtuje ludzi już od wieków. W niniejszym opracowaniu podjęty został problem treści przepowiadania do poszukujących Boga. W pierwszej części opracowania omówione zostało zagadnienie podstawowego zadania biskupa, którym jest głoszenie słowa Bożego. W dalszej kolejności przedstawione zostały inicjatywy mające na celu bezpośredni zwrot do osób poszukujących Boga. Przykładem bezpośredniego zwrotu do osób niewierzących, jak również poszukujących Boga, mogą być listy biskupów Francji – Proponować wiarę we współczesnym społeczeństwie i Włoch – List do poszukujących Boga. Omówienie etapów ich powstawania i zarysowanie ogólnej charakterystyki oraz analiza treści są kolejnymi elementami treści niniejszego opracowania.

EN

The question concerning the existence of God, possibility to contact Him and a potential influence of God on human life has intrigued mankind for ages. This work focuses on the issue of the content of preaching to the searching for God. The first part of the work includes an analysis of the major task of a bishop, which is preaching the word of God. Further on the author presents initiatives aiming at a direct approach to the searching for God. An example of a direct approach to individuals who do not believe in God and the ones who are searching for Him are letters of bishops of France – Suggesting faith in the contemporary society and Italy – A letter to the searching for God. Analysis of stages of their writing and outline of their general characteristics as well as content analysis are consecutive parts of this study.

3

The Sacrament of Holy Orders and the New Metropolitan’s Ingress of Archbishop Tadeusz Wojda, SAC into the Cathedral of Białystok

100%

Powichrowski T. , Mnich T.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2017

|

tom 16

|

nr 2

EN

The liturgy is the space in which man experiences God’s closeness to him in a particularly powerful way. Through the liturgy, God himself becomes palpable to the human senses through gestures, signs, and symbols. In the history of salvation, God, in the person of Jesus Christ, became the clearest sign of the truth about God, who is close to every human being. The history of the Church has not changed for two thousand years. God, who is present in the ministry of concrete people, is close to man and living. Bishops, who participate in the mission and power of Christ the Good Shepherd, have a special mission to watch over the whole flock of Christ and to make God present among His people. In order to understand the rich power of the symbolism of the person of the bishop, it is necessary to look to the moment of his episcopal ordination. Everything that makes up the rite of consecration is an exposé of the bishop and points to his particular ministry. Since the liturgy is the surest means to sanctify the faithful, it is worthwhile to reflect on the meaning of elements of the rite of the consecration of bishops. This article examines the theology of the liturgy of episcopal consecration by examining the consecration of His Excellency Archbishop Tadeusz Wojda, SAC, as the Metropolitan of the Archdiocese of Białystok. The liturgy is fruitful insofar as the faithful understand what they experience during it. Therefore, this study will help all who wish to understand the central role of their bishop in the Church, especially this particular servant of God.

PL

Liturgia to przestrzeń w której szczególnie mocno doświadczamy prawdy o bliskości Boga wobec człowieka. Oto On sam staje uchwytny ludzkim zmysłom za pomocą gestów, znaków i symboli. W historii zbawienia Bóg w osobie Jezusa Chrystusa stał się nam najczytelniejszym znakiem prawdy o Bogu bliskim każdemu człowiekowi. Przez dwa tysiące lat historii Kościoła nic się nie zmieniło. Bóg obecny w posłudze konkretnych ludzi jawi się współczesnemu człowiekowi jako Bóg bliski, Bóg żywy. Szczególną misję w Kościele mają biskupi, którzy uczestnicząc w misji i mocy Chrystusa, Dobrego Pasterza, czuwają nad całą owczarnią Chrystusową i czynią Boga obecnym pośród swojego ludu. Aby zrozumieć przebogatą moc symboliki skupioną w osobie biskupa trzeba spojrzeć na moment jego święceń w stopniu episkopatu. Wszystko to, co się składa na owe święcenia stanowi swoiste exposé biskupa i wytycza mu konkretną drogę posługiwania. Ponieważ liturgia jest dla wiernych najpewniejszą drogą uświęcenia, warto pochylić się nad znaczeniem tego, co składa się na ryt święceń biskupich. W niniejszym artykule pochylimy się nad teologią liturgii święceń biskupich, skupiając się na wydarzeniu, które miało miejsce w Archidiecezji Białostockiej, w związku z mianowaniem nowego Metropolity Białostockiego J. E. Abp. Tadeusza Wojdy SAC. Liturgia staje się o tyle owocna, o ile jest przeżywana rozumnie. Toteż niniejsze opracowanie będzie stanowiło konkretną pomoc dla wszystkich, którzy chcą zrozumieć kluczową rolę biskupa w Kościele, szczególnie tym partykularnym.

4

Sukcesja apostolska w Kościele Szwecji z perspektywy katolickiej. Między teologiczną precyzją a poszukiwaniem ekumenicznych sukcesów

100%

Składanowski M.

|

2013

|

tom 5(60)

75-90

EN

According to the Catholic doctrine, apostolic succession is necessarily and essentially related to the ministry in the Church. The most important sign and the guarantee of Apostolic succession is the unbroken succession of bishops which are the successors of the Apostles. The situation of the Church of Sweden is unique: it has a historic episcopate but it has adopted the Lutheran doctrine of the sacraments and of the Church. For this reason, the Catholic Church does not recognise the validity of the Swedish Lutheran ordinations. For the same reason, it can not accept the existence of Apostolic succession within the Church of Sweden.

PL

Według doktryny katolickiej sukcesja apostolska jest w sposób konieczny i zasadniczy powiązana z posługą w Kościele. Najważniejszym znakiem i gwarantem sukcesji apostolskiej jest nieprzerwana sukcesja biskupów, którzy są następcami Apostołów. Sytuacja Kościoła Szwecji jest wyjątkowa: ma on historyczny episkopat, ale przyjął luterańską doktrynę o sakramentach i Kościele. Z tego powodu Kościół katolicki nie uznaje ważności szwedzkich święceń luterańskich. Z tego samego powodu nie może zaakceptować istnienia sukcesji apostolskiej w Kościele Szwecji.

5

Cel wizyty ad limina Apostolorum

100%

Kukulska P.

Kościół i Prawo

|

2016

|

nr 5 (18) nr 2

67-77

PL

Ad limina Apostolorum oznacza obowiązek biskupa diecezjalnego i zrównanych z nim w prawie (wikariusz apostolski, opat terytorialny, prałat terytorialny, administrator apostolski administratury apostolskiej erygowanej na stałe, ordynariusz wojskowy, ordynariusz sprawujący władzę w Ordynariacie Personalnym dla byłych anglikanów, administrator apostolski Personalnej Administratury Apostolskiej Świętego Jana Marii Vianney’a) odwiedzenia, w ustalonym czasie, grobów Apostolskich i zdania relacji o stanie swoich Kościołów partykularnych. Dlatego też przedmiotem artykułu jest scharakteryzowanie celów wizyty ad limina Apostolorum. Autor opisuje każdy etap wizyty: 1) uczczenie grobów Apostołów Piotra i Pawła; 2) spotkanie z papieżem i 3) odwiedzenie dykasterii Kurii Rzymskiej. Zasadniczym celem wizyty jest wzmocnienie kolegialności i jedności w Kościele.

EN

Ad limina Apostolorum means the obligation of the diocesan bishop and those who are equal to him under law (apostolic vicar, territorial abbot, territorial prelate, apostolic administrator of an apostolic administration which has been erected on a stable basis, military ordinary, personal ordinary of personal ordinariates for anglicans entering into full communion with the catholic Church and apostolic administrator of Personal Apostolic Administration of Saint John Maria Vianney) to visit, at stated times, the thresholds of the Apostles, and to present themselves before the pope to give an account of the state of their particular Churches. Therefore, the subject of the article is to characterize the purposes of the visit ad limina Apostolorum. The Author describes each stage of the visit: 1) venerating the tombs of the Blessed Apostles Peter and Paul; 2) meeting the Roman Pontiff and 3) visiting the Roman dicasteries. The essential purpose of the visit is to strengthen collegiality and unity in the Church.

6

Sługa Boży Stefan Kardynał Wyszyński – troska o życie sakramentalne Narodu

100%

Nykiel K.

Kościół i Prawo

|

2017

|

nr 6 (19) nr 1

143-160

PL

Prymas Tysiąclecia Stefan Wyszyński jako kapłan, biskup i kardynał w swojej pracy duszpasterskiej był zaangażowany w życie sakramentalne Narodu. Pełniąc posługę w diecezji włocławskiej i lubelskiej oraz archidiecezji gnieźnieńskiej i warszawskiej przygotował do przyjęcia Pierwszej Komunii św. kilka tysięcy dzieci. Tylko w diecezji lubelskiej udzielił bierzmowania ponad 80 tysięcy wiernym. Ponadto wyświęcił ponad 1000 kapłanów i konsekrował ponad 50 biskupów.

EN

Primate of the Millenium Stefan Wyszyński as a priest, bishop and cardinal in yourself pastoral work was involved in sacramental life of Nation. Serving ministries in dioceses of Włocławek and Lublin and archidioceses of Gniezno and Warsaw prepared to receive Firs Communion several thousand children. Only in the diocese of Lublin he administered the sacrament of confirmation over 80 thousand faithful. Also he ordained over 1000 priests and consecrated over 50 bishops.

7

Biskup jako pasterz w tekstach liturgii słowa w obrzędach święceń biskupich

100%

Papuziński M.

Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars

|

2016

|

tom 22

|

nr 47

87-103

PL

Pismo Święte, zawierające objawioną przez Boga prawdę, ma fundamentalne znaczenie w refleksji teologicznej nad rolą biskupa w Kościele. Wybrane fragmenty skrypturystyczne odczytywane w liturgii nie tylko stanowią przywołanie Bożego Słowa, ale mają również za zadanie wyjaśniać znaczenie celebracji i związanej z nią rzeczywistości. Stąd wydaje się słusznym oparcie analizy podjętej w niniejszym opracowaniu właśnie na czytaniach zaczerpniętych z obrzędu święceń biskupich. Ze względu na ich dużą ilość analizie poddano tylko niektóre z nich (dwa czytania ze ST i osiem z NT), tj. te, które najlepiej odpowiadały postawionemu w artykule tematowi. Przeprowadzona analiza, opierając się na Słowie Bożym, ukazuje rolę biskupa jako pasterza oraz wskazuje na znaczenie pełnionej przez niego posługi. Jako pasterz biskup jest przede wszystkim głosicielem Dobrej Nowiny oraz przewodnikiem i strażnikiem powierzonych mu wiernych. Ma być sługą gotowym oddać życie w obronie Ludu Bożego, zaś cała jego posługa musi wzorować się na przykładzie Jezusa Chrystusa – Dobrego Pasterza (por. J 10,11).

EN

The Bible has a fundamental place in the theological reflection on the bishop’s role in the Church. Selected biblical readings read during liturgy, are not only the word of God, but also clarify meaning of the celebration and of the reality manifested during different liturgical actions of the Church. For this reason, while reflecting on the pastoral mission of the bishop, it is worthwhile to analyze the readings of the liturgy of the word selected for the rite of ordination of bishops. In this study, due to the large number of proposed readings, only some examples have been analyzed (two taken from the OT, and eight from the NT). The analysis, in the light of word of God, shows both the bishop’s role as pastor and the meaning of his ministry. As pastor the bishop is primarily a proclaimer of the Good News and protector of the faithful entrusted to him. His entire pastoral service must follow the example of the true Good Shepherd - Jesus Christ (cf. J 10,11).

8

The Role of the Church Archives

100%

Jończyk P.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

tom 63

|

nr 4: Historia Kościoła

129-134

EN

The subject of this article is to present the role of the church archives. The article includes a brief legal introduction concerning the regulations of the Code of Canon Law on the subject of the church archives as well as the most important part of the article – the division and a brief role description of the mentioned archives. The division of the article goes back to the desire of finding the Aurea Mediocritas, in order not to exaggerate with the secondary but with the essential content of the paper and at the same time to deal with its actual subject at length.

PL

Niniejsza praca przedstawia rolę archiwów kościelnych. Zawiera krótki wstęp prawny dotyczący uregulowań Kodeksu Prawa Kanonicznego w przedmiocie archiwów kościelnych oraz podział i opis roli wymienionych archiwów. Autor chciał znaleźć aurea mediocritas, by nie przesadzić z istotną treścią poboczną, a jednocześnie wyczerpująco przedstawić tytułowe zagadnienie.

9

Rekolekcje parafialne w aspekcie kanonicznym

100%

Adamczyk J.

Annales Canonici

|

2015

|

tom 11

9-29

EN

The article presents the canonical aspect of parish retreat. First, the article presents the parish retreat as one of the forms of pastoral work. Next, it describes the concept and pur- pose of the parish retreat. The nal part of the article is dedicated to the subject and the addressees of the parish retreat.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia rekolekcje para alne w perspektywie prawa kanonicznego. Na początku rekolekcje zostały ukazane jako forma pracy duszpasterskiej. Następnie opi- sano ich pojęcie i cel. Ostatnia z zasadniczych części artykułu została poświęcona tematom i adresatom rekolekcji.

10

Biskupia troska św. Augustyna o wychowanie i wykształcenie kapłanów

100%

Eckmann A.

Verbum Vitae

|

2012

|

tom 21

241-252

EN

Future priests should want the good of the faithful and of the Church. In the “monasterium clericorum”, common prayer was deemed the superior religious practice. Also meals were eaten together and the seminarians went to bed at the same time. Applying to the Episcopal seminary, a candidate committed himself to voluntary poverty. The bishop taught clerical students to love loneliness and to become virtuous – especially to have the virtues of love, obedience, justice, prudence, and first of all, humility. Manual work and studying were also obligatory. The bishop formulated his recommendations on the reading of classical authors in three works: “De ordine”, “Epistola ad Dioscorum” and “De doctrina Christiana”. Reading classical authors prepares seminarians for the study of Holy Scriptures and works by Christian writers.

11

Prowadzenie sprawy beatyfikacyjnej grupy męczenników

100%

Bar W.

Roczniki Nauk Prawnych

|

2013

|

tom 23

|

nr 4

79-90

EN

The course of a beatification process of a group of martyrs is no different to a cause concerning a single candidate to the glory of the altars. The most evident differences, potentially having far-reaching consequences in the future, are noticeable at the preliminary stage of such a process. The five sections of the article address the following issues: past canonisation processes of groups of martyrs, reasons and various preferences for the creation of such groups including the present-day consolidation of several causes, the question of a competent bishop, the composition of the group and relevance of collected evidence, and finally the issue of restricting the number of witnesses in this kind of process. In beatification processes that are intended to apply jointly to several persons it is vital at the preliminary stage to pay particular attention to the criterion of selection and joining candidates together: whether death was inflicted in the same place and whether it occurred under the same persecution. During the process itself, evidence concerning individual persons has to be accumulated and processed since the Canon Law elements are verified with respect to each of them. When a resolution is made that the process will follow the path of martyrdom and that a group of candidates will be established, one has to exclude such possibilities as “taking the easier way” or “omitting a cause for a miracle by the intercession of a particular servant of God”, the latter necessary in the case of confessors.

12

Audientia episcopalis comme forme d’exercice du gouvernement dans l’Eglise antique. Une relecture de l’expérience d’Augustin

80%

Awoa A. C.

Kościół i Prawo

|

2017

|

nr 6 (19) nr 2

9-21

FR

Nous nous sommes proposés de relire de manière analytique les deux lois qui ont donné une reconnaissance juridique à la pratique chrétienne de l’audientia episcopalis. Cette approche nous a permis de rester plus proche du texte et surtout de l’intention du législateur ; évidemment, de pouvoir tirer les conclusions les plus logiques qui puissent y être. Se servant d’une praxis déjà régnante au sein de l’Eglise, Constantin en fait une loi, il fait de l’évêque non un arbitre, mais un juge avec de pleins pouvoirs. Ces deux lois semblent diminuer le pouvoir du iudex impérial mais une lecture attentive nous a fait voir qu’au final, il reste celui à qui Constantin demande de veiller à ce que les décisions de l’évêque soient respectées. L’expérience d’Augustin comme juge nous permet de nous rendre compte que malgré tout, l’évêque-juge reste après tout un pasteur, il exerce donc avec le poids de cette responsabilité.

EN

The article shows an analysis of two laws that present the legal recognition of audientia episcopalis in the Christian practice. This approach allowed to stay closer to the text and intentions of the legislator; of course, to draw the most logical conclusions. Using the already existing practice in the Church, Constantine made a law from the practice, he made a bishop not an arbitrator, but a judge with full power. These two laws seem to diminish the authority of the imperial iudex, but the exact reading causes that finally he remains the one to whom Constantine commands watching to ensure that the bishop’s decisions be are to be respected. Augustine’s experience makes us realize that, after all, the bishop-judge is first of all a pastor who performs his responsibility with difficulty.

PL

W artykule została ukazana analiza dwóch ustaw, które przedstawiają uznanie prawne w praktyce chrześcijańskiej audientia episcopalis. To podejście pozwoliło pozostać bliżej tekstu i intencji ustawodawcy; oczywiście, aby wyciągnąć jak najbardziej logiczne wnioski. Wykorzystując praktykę już istniejącą w Kościele, Konstantyn uczynił z niej ustawę, zrobił z biskupa nie arbitra, ale sędziego z pełnią władzy. Te dwie ustawy wydają się umniejszać władzę iudex cesarskiego, ale dogłębna lektura sprawia, że ostatecznie, pozostaje on tym, któremu Konstantyn nakazuje czuwanie, aby decyzje biskupa były respektowane. Doświadczenie Augustyna pozwala uświadomić sobie, że mimo wszystko, biskup-sędzia pozostaje przede wszystkim pasterzem, wykonując z trudem tę odpowiedzialność.

13

Udział biskupów w procesie niszczenia świątyń pogańskich na wschodzie Imperium w późnym Cesarstwie Rzymskim (IV-V w.)

80%

Piechocka-Kłos M.

Studia Warmińskie

|

2012

|

nr 49

313-327

PL

W publikacji cała uwaga została skupiona na przedstawieniu kwestii udziału biskupów w procesie niszczenia świątyń pogańskich na terenie Imperium Romanum w IV i V wieku. W tej materii badania objęły teren tylko wschodniej części cesarstwa. Pod tym kątem przeanalizowano materiały z obszaru źródeł historycznych, prawnych i literackich. Bez wątpienia biskupi (Jerzy, Marek, Eleuzjos, Tytus, Marcel, Teofil, Porfiriusz, Jan Chryzostom) odegrali znaczącą role w procesie niszczenia pogańskich świątyń na Wschodzie, niekiedy nawet przejmując inicjatywę w działaniach, jednakże nie znaleziono dowodów na to, iż w tym czasie przejęli oni funkcję władzy świeckiej nawet na poziomie lokalnym. Można przyjąć, iż wówczas obowiązywała zasada, iż władze cywilne „przymykają oko” na działania biskupów, ale pod warunkiem, iż z ich powodu nie dochodzi do naruszenia prawa i porządku. Nie chciano prowokować żądnej grupy wyznaniowej do buntu. Dopiero stopniowe osłabianie pogaństwa na terenie cesarstwa pozwoliło cesarzom i biskupom na coraz śmielsze działania w tym kierunku.

EN

All the attention of the author in the text The Participation of Bishops in the Process of Destruction of the Pagan Temples in the East of the Empire in the late Roman Empire (IV-V centuries) focuses on the presentation of the bishops participation in the destruction of pagan temples throughout the Roman Empire in the fourth and fifth centuries. This testing relates to the eastern part of the empire only. In this respect, the author analyzes the historical, legal and literary sources. Without doubt, the bishops (George, Mark, Eleuzjos, Titus, Marcel, Theophilus, Porphyry, John Chrysostom) played a significant role in the destruction of pagan temples in the East, sometimes even taking the initiative in this action, but there is no evidence that at this time they took over the function of the civil power, even at the local level. It can be assumed that the tolerance policy for the pagans was very important, but only if they do not infringe law and public order.

DE

Die Aufmerksamkeit des Autors in dem Text Die Teilnahme der Bischöfe in dem Prozess der Zerstörung der heidnischen Tempel im Osten in der späten römischen Kaiserzeit (IV-V, W) konzentriert sich auf die Darstellung der Teilnahme der Bischöfe in der Zerstörung der heidnischen Tempel während des Römischen Reiches in der vierten und fünften Jahrhundert. Die Untersuchungen betreffen nur den östlichen Teil des Reiches. In diesem Zusammenhang analysiert man die historischen, rechtlichen und literarischen Quellen. Ohne Zweifel spielte die Bischöfe (George, Mark, Eleuzjos, Titus, Marcel, Theophilus, Porphyr, Johannes Chrysostomos) eine bedeutende Rolle bei der Zerstörung der heidnischen Tempel im Osten, manchmal sogar die Initiative in dieser Aktion, aber keine Beweise sind dafür gefunden, dass sie in diesem Zeitpunkt die Funktionen der zivilen Macht, auch auf lokaler Ebene, übernahmen. Man kann annehmen, dass das Prinzip der Toleranz für die Heiden gilt, aber nur wenn sie Recht und staatliche Ordnungen nicht überschreiten.

14

Wymowa teologiczna obrzędów sakramentu święceń w przepowiadaniu słowa Bożego

80%

Roczniki Teologiczne

|

2014

|

tom 61

|

nr 12: Homiletyka

EN

Preaching the word of God belongs to priorities of the priestly service. A homily, integrally bound with exercised liturgy, is a special form of delivering God’s truths. So that preaching brings adequate fruits and the benefit for listeners one should use all available ways of enhancing it. The ceremonies connected with the sacrament of Holy Orders can, in the specific way, contribute to the fortifying meeting with the word which is happening with source of restoration and growing for faith.

PL

Przepowiadanie słowa Bożego należy do priorytetów posługi kapłańskiej. Szczególną formą głoszenia prawd Bożych jest homilia, integralnie związana ze sprawowaną liturgią. Aby przepowiadanie przynosiło należyte owoce i pożytek dla słuchaczy należy sięgnąć po wszyst-kie możliwe sposoby jego uatrakcyjnienia. Obrzędy związane z sakramentem święceń mogą w zdecydowany sposób przyczynić się do pokrzepiającego spotkania ze słowem, które staje się źródłem odnowy i wzrastania wierze.

15

Urząd duchowny w dialogu Kościoła rzymskokatolickiego z Kościołem ewangelicko-reformowanym

80%

Piecyk M.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2014

|

tom 13

|

nr 2

EN

In this article, which deals with the office of ministry in the Roman Catholic Church’s dialogue with the Evangelical Reformed Church, the author states that the Church is based in her activities on the mission of Jesus as well as on the power of the Holy Spirit and living the faith of the first apostles she preserves her apostolic nature. The analysis of dialogue documents shows that the common priesthood of the baptized does not mean that there are no special features which, within the Church, are exercised by the representatives of a particular office, entrusted with the ministry of Word and sacrament. It was stressed that the liturgical validity of the act of ordination provides the epiclesis of the Holy Spirit during the laying on of hands on the newly ordained by a group of clergy. The Catholics and Reformed point to difficult issues such as apostolic succession, although their views on its significance remain divergent. It is highlighted that the fundamental structure of the Church and ecclesial authority are collective in nature, which in the Reformed tradition is reflected in the synodal system of church government and in the Roman-Catholic confession is fulfilled in the College of Bishops. The both denominations have also confirmed the existence of the fundamental structure of the office of bishop, priest and deacon, having its origins in apostolic times. The Catholics and Reformed emphasize the need of episkopé on the local, regional and global levels and at the same time they note some differences regarding who, on each of these levels, can be considered as episkopos and what his function is to be. It is also pointed out that according to the doctrine of the Catholic Church, each ordained acts in persona Christi, and his office consists of the ministry of the sent who acts on behalf of the Saviour in the service of the Word of God.

16

Geneza kanonu 1370 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r.

80%

Wasilewicz U.

Kościół i Prawo

|

2012

|

nr 1(14)

219-235

EN

In the article has been presented genesis of crime of physical forces against clerics and religious (can. 1370). Author has analyzed punishments for this crime in Gratian’s Decretum, the apostolic constitution of Pius XII (12 October 1869), the 1917 Code of Canon Law, the Schematic of the Pontifical Commission for the Revision of the 1917 Code of Canon Law and the current Code. Historical analysis of can. 1370 allow to understand its presence in the canonical penal law, and why this offense was severely punished in the Catholic Church – punish with excommunication. But compared to the previous regulations, the penalty for the crime of physical forces against clerics and religious has been mitigated.

17

Posługa kapłana w nauczaniu Jana Pawła II w czasie pielgrzymek do Ojczyzny

70%

Drews K.

Studia Gdańskie

|

2012

|

nr 30

87-98

PL

Temat posługi kapłana w Kościele zajmował szczególne miejsce w nauczaniu Jana Pawła II w czasie jego pielgrzymek do Ojczyzny. Powyższa dysertacja ukazuje obraz kapłana przedstawiony przez papieża w jego przemówieniach, homiliach i słowach skierowanych do biskupów, kapłanów, zakonników, alumnów i wiernych podczas pielgrzymek do Polski w latach 1979–2002. Prezbiter z ludu wzięty i dla ludu ustanowiony ma służyć w Kościele, trwając w „jedności w biskupie”, w wierności, miłości pasterskiej i braterskiej, dając osobiste świadectwo wiary w Chrystusa, którego Ofiarę Eucharystyczną codziennie sprawuje, czerpiąc z niej siłę i moc. Kapłan, uczestnicząc w jedynym i wiecznym kapłaństwie Jezusa Chrystusa Najwyższego Kapłana, ma realizować swoje powołanie poprzez misję ewangelizacyjną, sprawowanie kultu Boga i uświęcanie ludzi oraz funkcję służebną w duchu miłości na wzór miłości Dobrego Pasterza.

EN

The priestly service in the Church was a very special topic of John Paul II’s teachings during his pilgrimages to his homeland. The following dissertation discusses the image of a priest as presented by the Pope in his speeches, sermons and words directed at bishops, priests, monks, seminarians and worshippers during his journeys to Poland in the years 1979 – 2002. A presbyter coming from and established for the people is to serve in the Church while remaining “in unity with the bishop”, being faithful, professing pastoral and brotherly love, giving his personal testimony of his belief in Christ, whose Eucharist Oblation he pays daily, gaining from it both strength and power. A priest who is participating in the only and everlasting priesthood of Jesus Christ the High Priest is to fulfill his vocation through the evangelistic mission, professing the cult of God, sanctifying people and serving them in love, as exemplified by the love of the Good Shepherd.

18

The Episcopal Ministry of Reverend Kazimierz Świątek (1914-2011)

70%

Królak S. M.

|

nr 1

EN

This article details the pastoral ministry of Archbishop Kazimierz Świątek, who witnessed to Christ in Belarus as priest for fifty-two years and as an archbishop and cardinal for almost twenty years. After Soviet oppression in Belarus ceased and when Archbishop Kazimierz Świątek became canonically responsible for the Metropolitan Archdiocese of Mińsk-Mohilev and the Diocese of Pińsk, the institutional Church and faith of the people barely existed in these locations. By the time Archbishop Świątek retired from his episcopal ministry, however, the ecclesiastical province had all the institutions necessary to function normally, and the churches were filled with the faithful. Given the exponential growth of the faithful and institutional Church under Archbishop,Świątek’s care, his pastoral ministry as a bishop merits particular attention and Archbishop Świątek himself deserves to be included among the long list of zealous bishops of the Church of Christ. Fr. Świątek’s earlier ministry as a priest has been analyzed in a previous article

PL

W artykule przedstawiono zasadnicze wątki posługi pasterskiej ks. arcybiskupa Kazimierza Świątka, który przez pięćdziesiąt dwa lata świadczył o Chrystusie jako ksiądz, a przez następnych niemal dwadzieścia lat, jako arcybiskup i kardynał. Kiedy ksiądz Kazimierz Świątek po latach sowieckiego ucisku obejmował kanonicznie odpowiedzialność za metropolię mińsko-mohylewską i diecezję pińską Kościół instytucjonalny w nich niemal nie istniał. Niewiele lepiej było w wymiarze wiary ludu. Kiedy zakończył swoją posługę biskupią prowincja kościelna miała wszystkie instytucje niezbędne do normalnego funkcjonowania, a kościoły zapełniły się wiernymi. Ten Pasterz wpisuje się w długą listę gorliwych biskupów Kościoła Chrystusowego. Artykuł obejmuje okres posługi biskupiej księdza Kazimierza Świątka. Czas prezbiteratu przedstawiłem we wcześniejszej publikacji.

19

Zadania hierarchii kościelnej wobec zrzeszeń religijnych

61%

Śmigiel W.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

tom 63

|

nr 6: Teologia pastoralna

145-156

EN

Church hierarchy is the guarantor of permanence and unity of ecclesial structure but it requires religious associations to enrich the Church with charisms and the reviving breath of the Holy Spirit in order to protect Her from extensive institutionalisation. In Poland approximately 8% of Catholics (participanstes) belong to religious associations, which proves to be a significant power when it comes to evangelisation. Religious associations contribute to the renewal of the Church and make Her a living structure. Church hierarchy, in turn, offers ecclesial acknowledgement, care and reassurance of using the received charisms for the good of the people of God. Hierarchy protects associations from anarchy and gives them an ecclesial direction. The ministry of hierarchy is also the realisation of a charism of serving among other charisms and gifts in the Church.

PL

Hierarchia kościelna jest gwarantem trwałości i jedności struktury eklezjalnej, ale potrzebuje zrzeszeń religijnych, aby ubogacać Kościół charyzmatami i ożywczym tchnieniem Ducha Świętego i w ten sposób chronić go przed nadmierną instytucjonalizacją. W Polsce do zrzeszeń religijnych należy około 8% katolików (participanstes), co stanowi znaczną siłę ewangelizacyjną. Zrzeszenia religijne przyczyniają się również do odnowy Kościoła i sprawiają, że jest on żywym organizmem. Natomiast od hierarchii kościelnej zrzeszenia otrzymują potwierdzenie eklezjalne, opiekę i gwarancję wykorzystania otrzymanych charyzmatów dla dobra ludu Bożego. Hierarchia broni zrzeszenia religijne przed anarchią oraz nadaje im eklezjalny kierunek. Posługa hierarchiczna również jest realizacją charyzmatu służebnego wobec innych charyzmatów i darów obecnych w Kościele.

20

Тайна Евхаристии в богословии митрополита Иоанна Зизиуласа

61%

Sashko I.

Roczniki Teologiczne

|

2016

|

tom 63

|

nr 7: Teologia ekumeniczna

149-160

EN

The Eucharistic ecclesiology of the metropolitan John Zizioulas provides for centuries-old Eastern Church experience. Taking into account the Holy Scripture and the teaching of the Church Fathers the theological work of Metropolitan of Pergamon has focused upon the Orthodox spiritual and liturgical tradition. According to Zizioulas the Eucharist is the “Christ mystery,” the sacrament that on one hand is the source of other sacraments and on the other hand leads us to the other sacraments. He understands the Divine Liturgy as the foundation of the structure of the Church because it has the ecclesiological function. In every place where the Divine Liturgy is being celebrated with the local Bishop, there is the fullness of the Church (in Greek: πλήρωμα [plêrôma]). Moreover, the Eucharist with its eschatological meaning annunciates the New Heaven and the New Earth.

PL

Eklezjologia eucharystyczna metropolity Johna Zizioulasa uwzględnia wielowiekowe doświadczenie chrześcijaństwa wschodniego. Wychodząc od Pisma Świętego i tekstów Ojców Kościoła, metropolita Pergamonu uwzględnia prawosławną tradycję duchową oraz liturgiczną. Dla Zizioulasa Eucharystia jest „misterium Chrystusowym”; sakramentem, z którego wypływają i do którego prowadzą zarówno inne sakramenty, jak też wszystkie działania i wyzwania Kościoła. Boska Liturgia stanowi podstawę struktury Kościoła, gdyż pełni funkcję eklezjotwórczą. Wszędzie tam, gdzie jest celebrowana Boska Liturgia na czele z miejscowym biskupem, jest pełnia (gr. πλήρωμα [plērōma]) Kościoła. Ponadto Eucharystia, mając charakter eschatologiczny, zwiastuje nadejście Nowego Nieba i Nowej Ziemi.

RU

Экклесиология евхаристическая митрополита Иоанна Зизиуласа учитывает многовековый опыт восточного христианства. Исходя от Священного Писания и трудов Отцов Церкви, митрополит Пергамский принимает во внимание православную духовною и литургическую традицию. Для Зизиуласа Евхаристия – это «Тайна Христова», таинство, с которого берут начало и к которому ведут все другие таинства, а также все действия и призвания Церкви. Божественная Литургия является основанием структур Церкви, ибо она исполняет функцию строения Церкви. Везде там, где совершается Божественная Литургия во главе с местным епископом, есть полнота (гр. πλήρωμα [plērōma]) Церкви. Кроме того, Евхаристия, имея эсхатологическое содержание, провозглашает пришествие Нового Неба ы новой Земли.