Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Lata help
Autorzy help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 48

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  biopolityka
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
PL
Zadaniem artykułu jest analiza działalności Stowarzyszenia STOPNOP, zmierzającego do eliminacji szczepionek z polskiej polityki zdrowotnej, jako jednego z przejawów zjawiska tzw. obywatelskiego krytycyzmu. Jest on rozumiany jako zestaw wielopłaszczyznowych i świadomych działań obywateli, które nakierowane są na wyrażanie sprzeciwu wobec instytucji państwa. Działalność Stowarzyszenia nie jest wymierzona w konkretny rząd – jest raczej szerokim protestem wobec teleologicznego fundamentu każdego demokratycznego państwa, jakim jest zapewnienie funkcjonowania zdrowej populacji. Antyszczepionkowcy optują za tzw. prawem do wyboru, czyli przesunięciem odpowiedzialności za zdrowie dzieci ze zbiorowego bytu politycznego, czyli państwa, na byt indywidualny, czyli obywatela. Postulują także konkretne działania, których konsekwencje oznaczałyby uczynienie z „krytycznych rodziców” podmiotu polityki zdrowotnej nakierowanej na sprawę szczepień. W tym sensie, Stowarzyszenie zmierza – w dalszej konsekwencji – do przebudowy relacji państwo – obywatel.
EN
The main aim of the article below is to follow acticity of the Association STOP-NOP, which is focused on the elimination of vaccines from Polish health policy and is a protest against biopolitical competeneces of the state. The Association does not oppose a specific government – rather, is a broad social resistance against teleological fundament of every democratic country which is maintaining health population. Anti-vaccinal movements opt for the so called „right to choice”, that is, preserving parents’ – instead of public – responsibility to protect the health of their children. They also propose activities focused on making parents the main subject of health policy towards children’s health. In this sense, the Association tries – in consequence – to change relations between a citizen and the state.
2
Content available Biowładza, bioalienacja, transhumanizm
100%
PL
The first part of the article introduces the term “bioalienation” based on Michel Foucault’s biopolitics theory and psychological concepts of “ego alienation”. The second part presents the ideas of transhumanist philosophy as an example of “bioalienation”.
PL
The aim of the paper is to introduce nonhuman creatures and nonhuman universes presented in popular culture in the context of assumptions related to biopolitics and Italian philosopher Giorgio Agamben’s category of “bare life”. The author considers three main dimensions of biopolitics that are crucial in the nonhuman worlds: the process of shaping the structures and socio-political systems, which replaced a solitary life of nonhuman beings, development of medical technologies, and biological visions of the body. According to the author, the most symptomatic to the functioning of biopolitics among the nonhuman universes is the phenomenon that she called “the blood politics”. Blood is understood as a biomedical product that has multiple functions and socio-political applications (from magic potions that change the species belonging, through the artificial “pure blood”, to psychoactive substances). In the paper examples from popular culture, but mostly from movies and television series are considered.
PL
Ludzka cielesność jest zagadnieniem nieustannie poddawanym dyskusji. Różne nurty współczesnego świata chcą ją traktować według własnej wizji. Niejednokrotnie oznacza to zredukowanie człowieka do wymiaru materialnego. Problem ten dotyka nauki i techniki, ale również rzeczywistości politycznej i społecznej, które chcąc zrealizować swoje cele, będą budowały niepełną wizję człowieka. Tworzona w ten sposób, w wymiarze biopolityki, kultura śmierci, jak nazwie ją Jan Paweł II, nie jest jednak – i nie musi być – ostateczną drogą. Dopiero wyjście od pełnej wizji człowieka stwarza możliwość budowania ludzkiej kultury, polityki, życia indywidualnego i społecznego, czyli zbudowania kultury życia.
PL
Wywiad z Maurizio Lazzarato przeprowadzony przez Colectivo Situaciones.
PL
W artykule skoncentrowano się na zjawisku obecności korporacji zajmujących się produkowaniem leków na terenie publicznych szpitali klinicznych. Od strony teoretycznej tekst oparty jest na publikacjach M. Foucaulta (głównie dotyczących reform szpitalnictwa i wyłonienia się kliniki) oraz na uwagach Z. Baumana, diagnozującego upadek idei państwa opiekuńczego. Druga cześć tekstu opiera się na wywiadach przeprowadzonych z uczestnikiem programu testowania szczepionki oraz z „prowadzącym” jego przypadek lekarzem. W obu przypadkach kluczowe stało się ukazanie wątków biograficznych, które doprowadziły do spotkania chorego z lekarzem w tej szczególnej sytuacji. Zestawiając ze sobą uwagi teoretyków oraz wyniki badań terenowych, ukazano, że współczesne państwo znajdujące się w stanie kryzysu rezygnuje w pewnych obszarach swojej aktywności z prowadzenia działań o charakterze biopolitycznym. Miejsca te przejmowane są przez korporacje o globalnym zasięgu, które wykorzystują struktury instytucji państwowych/publicznych do realizacji własnych celów ‒ korporacyjnych biopolityk, np. prowadzonych na masową skalę programów testowania leków.
EN
Modern medicine is becoming more and more successful in the field of biomedical research, including clinical trials, and that is why a discussion concerning ethical, legal and social issues is necessary. The international perspective in this discussion plays an important role in this process, because dilemmas and expectations towards it are becoming more and more important and decisions which are taken have international range. The discussion which is going to fulfill these expectations was started by partners of 6th Framework Programme BIONET on Ethical Covernance of Biological and Biomedical Research: Chinese – European Co-operation. A wider perspective on this issue and specific standpoints of representatives from scientific circles from China and Europe presented in this article are just a part of a multinational debate on problems and dilemmas present in planning, managing and implementing biomedical and biological research. However opinions and statements presented here can prove the importance of these problems and their inevitability. While debating on challenges which the scientific circle has to face, both European and Chinese partners were trying to formulate standards in realization of projects and biomedical scientific research. It was widely discussed which conditions of planning, managing, implementing and conducting research should be fulfilled, in order that these scientific processes, which are realized within national and international range, would be conducted more effectively, safely and with respect for good standards of science and ethics.
EN
The article is committed to the aim of reconstruction of the notion ofimmaterial/biopolitical labor in the context of its affinities with Deleuze and Guattari’snotion of desiring-production. Hardt and Negri’s controversial thesis of theautonomization of biopolitical labor from capitalist command as the basis for thepolitical emancipation of the working class/multitude is also discussed and comparedwith Deleuze and Guattari’s vision of becoming-minoritarian as the only viableanti-capitalist politics.
PL
Negri i Hardt stawiają w trylogii Imperium kontrowersyjną tezę o autonomizacji pracy biopolitycznej spod władzy kapitału. Twierdzą również, że tak „wyzwolona” praca stanowi podstawę politycznej emancypacji klasy robotniczej/wielości. Zestawienie kategorii pracy biopolitycznej z wprowadzonym przez Deleuze’a i Guattariego pojęciem pragnienia-produkcji, jaki i porównanie tezy o jej autonomizacji z (również pochodzącym od autorów Kapitalizmu i schizofrenii) pojęciem stawania-się-mniejszościowym, uwidacznia zarówno ograniczenia, jak i potencjał teoretycznych propozycji autorów Rzecz-pospolitej.
PL
Tekst jest szczegółową analizą genealogii pojęcia biopolityki od jej wczesnego stosowania przez teoretyków rasy i państwa-organizmu, przez koncepcje ekologiczne oraz technocentryczne po myśl Michela Foucaulta oraz współczesne projekty odwołujące się do prac francuskiego filozofa. Autor nie skupia się jedynie na zarysowaniu historycznego kontekstu sięgania po termin „biopolityka”, lecz interesuje go również, w jaki sposób omawiane przez niego teorie ujmują relację między życiem i polityką, prawdą naukową a normą itd. W ostatnim rozdziale nakreślone zostają także kontury analityki biopolityki orazukazane znaczenie omawianego pojęcia dla współczesnych problemów z zakresu socjologii i filozofii polityki.
10
Content available Biopraca – nowa twarz wyzysku?
75%
PL
The aim of this article is to examine the concept of biowork on the example of paid participation in the first phase of clinical trials. In the article I seek answers to two main questions – whether being a drugs tester should be considered as a profession; and what makes contemporary forms of biowork so controversial. Taking into account a dynamic development of biotechnology one may risk a hypothesis that new forms of biowork will appear more frequently, thus the need to answer above questions seems even more burning. The problem of biowork cannot be solved using purely technical means, without reflection on the meaning of human work, the definition of freedom or even the role of the state.
PL
W Dziejach grzechu (1975) Waleriana Borowczyka za sprawą wizualizacji „ekspresji opresji” i „opresji ekspresji” zostaje ukazana opresja systemów: katolickiego, narodowego (mieszczańskiego) i patriarchalnego. Autor, idąc za refleksją Eleny del Río, próbuje podważyć tezy tych badaczy, którzy w filmie Borowczyka widzieli wyłącznie widowisko uprzedmiotowionego kobiecego ciała. Argumentuje, że choć spektakl hamuje narrację, nie blokuje ekspresji ciała. Przeciwnie, rozluźniając struktury narracji filmowej, uwalnia jego siłę. Ruchliwość ciała bohaterki filmu, Ewy Pobratyńskiej, jest tyleż reakcją na opresyjną rzeczywistość (dom, Kościół), ile obietnicą przełamania wzoru życia opartego na przymusowym powtarzaniu. Przyjmując zasugerowane w pismach Michela Foucaulta terminologiczne rozróżnienie na biowładzę i biopolitykę, autor rozpoznaje w Dziejach grzechu potencjał polityczny wymierzony w społeczeństwo dyscyplinarne, ufundowane na nadzorowaniu praktyk cielesnych i seksualnych.
EN
In The Story of Sin (Dzieje grzechu, 1975), Walerian Borowczyk shows the oppression of the Catholic, national (bourgeois), and patriarchal systems through the visualisation of “oppression expression” and “expression oppression”. Following Elena del Río’s reflection, the author attempts to challenge the claims of those researchers who saw in Borowczyk’s film only a spectacle of the objectified female body. He argues that although the spectacle hinders the narrative, it does not block the expression of the body. On the contrary, it releases its power by loosening the structures of the film narrative. The body movement of Ewa Pobratyńska, the film heroine, is as much a reaction to the oppressive reality (the home and the Church) as it is a promise to break through a pattern of life based on compulsive repetition. Adopting the terminological distinction between biopower and biopolitics suggested in Michel Foucault’s writings, the author recognizes in The Story of Sin political potential aimed at a disciplinary society founded on the supervision of bodily and sexual practices.
12
63%
EN
The article considers terrorism as a socio-political and psychological phenomenon. In this context, the fundamental differences of terror and terrorism are revealed and the key parameters of a terrorist’s psychomental complex are schematized. Schismogenesis is considered a psychological mechanism for conflict generation.
PL
W artykule terroryzm jest rozpatrywany jako socjologiczno – polityczno – psychologiczny fenomen. W kontekście uwypuklone zostały zasadnicze różnice pomiędzy terrorem i terroryzmem. Usystematyzowane zasadnicze parametry kompleksu psychiczno mentalnego terrorysty, rozważona zmiana indywidualnego zachowania jako psychologiczny mechanizm generowania konfliktów.
13
63%
PL
Seks i seksualność odgrywają ważną rolę w teoriach biopolityki Michela Foucaulta i Giorgia Agambena. Dzięki teoretycznemu podziałowi biopolityki na dwie dziedziny: zoopolitykę (politykę ciał) i etopolitykę (politykę zachowań) można dostrzec, jak głęboko różnią się omawiane teorie: Agamben skupia się bowiem raczej na zoopolityce, Foucault zaś – na etopolityce. Z tego wynikają ich odmienne zainteresowania badawcze. Foucault analizuje przede wszystkim typową (etopolityczną) medycynę, seksuologię czy psychiatrię, a Agamben – (zoopolityczną) nazistowską eugenikę. Obaj myśliciele mają też zupełnie odmienny stosunek do ciała i w inny sposób pojmują polityczność. Z tych różnic w podstawowych założeniach wynikają odmienne koncepcje tego, na czym może polegać seksualny bioopór. Ostatecznie, obaj myśliciele nie formułują konkurencyjnych projektów, ale raczej poruszają się na innych poziomach – myśl Foucaulta jest skupiona bardziej na seksualnej praktyce biooporu, za to Agambena – na seksualnej utopii filozoficznej. Łączy ich zaś przekonanie, że to nienormatywny, zboczony seks ma potencjał biooporu.
EN
Sex and sexuality play an important role in the theories of biopolitics of Michel Foucault and Giorgio Agamben. A theoretical division of biopolitics into two domains: zoopolitics (politics of bodies) and etopolitics (politics of behavior) exposes the differences between the two philosophers: Agamben focuses on zoopolitics, while Foucault – on etopolitics. This is why their research interests diverge: Foucault analyzes rather „typical” (etopolitical) medicine, sexology, or psychiatry, and Agamben – (zoopolitical) Nazi eugenics. Both thinkers have different attitude towards the body and conceptualize the political divergently. These differences in the basic assumptions result in different concepts of sexual bioresistance, however, Foucault and Agamben do not propose competing projects but rather operate on different levels – Foucault is focused on sexual practices of bioresistance, while Agamben – on a philosophical sexual utopia. Furthermore, both thinkers share the belief that non-normative, deviant sex has potential of bioresistance.
EN
The article is a theoretical politics refl ection on posthumanism. It is an approach that breaks with humanistic dogma that human being is the most important being in reality. Instead, posthumanism underlines value of non-human beings (natural, artifi cial, things), with which people enter into various interactions. The author assumed that the issue of posthumanism can be considered from the perspective of biopolitics, which deals with the relationship between politics and life. However, unlike the earlier approaches which associated biopolitics with population control, a posthumanism stresses the life capacities of the species. This article presents the consequences of such thinking for the problem of the political. The author referred this concept primarily to the fundamental conditions for the constitution of a society as a whole, and especially to the boundaries of the various structures and identities. In the case of posthumanism the point is to rethink the boundaries of humanity and the tensions between the biological, the social, and the technological. It gives an opportunity to work anew the problem of oppression and control (eg. the question of species chauvinism), and emancipation (eg. cyberfeminism). Eventually, a posthumanism itself has become an ideological movement of political importance, which is reflected in the activity of transhumanists who demand to overcome the biological limitations of h uman being by harnessing the technological innovations.
PL
Przedmiotem artykułu są teoriopolityczne rozważania na temat posthumanizmu. Jest to podejście, które zrywa z humanistycznym dogmatem, że człowiek jest bytem najważniejszym w rzeczywistości. Zamiast tego posthumanizm dowartościowuje byty pozaludzkie (naturalne, sztuczne, rzeczy), z którymi ludzie wchodzą w rozmaite interakcje. Autor uznał, że problematyka posthumanistyczna może być rozpatrywana w perspektywie biopolityki, która zajmuje się relacjami między polityką a życiem. Jednakże w odróżnieniu od wcześniejszych ujęć wiążących biopolitykę z kontrolą populacji posthumanizm stawia na szali żywotność gatunkową. W artykule przedstawiono konsekwencje takiego myślenia dla problemu polityczności. Autor odniósł to pojęcie przede wszystkim do fundamentalnych uwarunkowań konstytuowania się społeczeństwa jako pewnej całości, a szczególnie granic rozmaitych struktur i tożsamości. W przypadku posthumanizmu chodzi o przemyślenie granic człowieczeństwa oraz napięć między tym, co biologiczne, społeczne i technologiczne. To możliwość przepracowania na nowo problemu opresji i kontroli (np. kwestia szowinizmu gatunkowego) oraz emancypacji (np. cyberfeminizm). Ostatecznie sam posthumanizm stał się ruchem ideowym o politycznym znaczeniu, czego wyrazem jest aktywność transhumanistów domagających się przezwyciężania ograniczeń biologicznych człowieka poprzez innowacje technologiczne.
PL
Celem artykułu jest pogłębiona analiza wizerunku kobiet w polskiej Reality TV, przeprowadzona przy użyciu kategorii biopolityki Michela Foucaulta, uzupełnionej przez myśl Marksowską i marksistowską. Tekst składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy dotyczy show Superniania, które pomogło zwrócić uwagę na kwestię biowładzy w sferze reprodukcji. Drugi rozdział omawia show randkowe, Hotel Paradise i Love Island. Wyspa Miłości, poruszając zagadnienia seksu i miłości. Ostatnia część skupia się na programie Damy i wieśniaczki, który pokazuje klasowy wymiar sprawowania biowładzy nad kobietami.
EN
The aim of this article is to analyze women’s image in Polish Reality TV, using Michel Foucault’s category of biopolitics and Marxian and Marxist thought. Text contains three chapters. Firstly, authors are describing show Superniania (Supernanny) and depiction of biopower in an area of reproduction. Then, two dating shows, Hotel Paradise (Paradise Hotel) and Love Island. Wyspa Miłości (Love Island), are crucial in understanding important issues of sex and love. Last chapter is devoted to the show Damy i wieśniaczki (Ladies and Peasant Women), especially in a class context of biopower over women.
16
Content available Nowa definicja pojęcia „biopolityki”
63%
PL
Przemiany pracy i przejście do postfordyzmu jako paradygmatu jej organizacji niesie też zmianę w konceptualizacji pojęcia życia. Do życia organicznego należy dołączyć nie tylko to, co nieorganiczne, ale i a-organiczne. Umożliwia to przeformułowanie analizy ekonomii opartej już nie na czasie pracy, ale na czasie życia. Z kolei kluczem do zbadania nowych mechanizmów dyscypliny i funkcjonalizacji życia jest pojęcie publiczności. Ekonomia informacji przede'niowuje relacje między produkcją a konsumpcją, wytwarzaniem wartościi percepcji, produkcją materialna i semiotyczną. W nowych realiach tym co jest kumulowane przez różnorodne maszyny i nowe technologie staje się właśnie czas życia.
17
Content available Polityka życia samego
63%
PL
Artykuł ten analizuje współczesną biopolitykę w świetle często cytowanej wskazówki Michela Foucaulta, że dzisiejsza polityka koncentruje się na „życiu samym”. Sugeruje on, że ostatnie osiągnięcia w naukach o życiu, biomedycynie i biotechnologii mogą być z pożytkiem analizowane w odniesieniu do trzech aspektów. Pierwszy z nich dotyczy logiki kontroli, drugi – reżimu prawdy w naukach o życiu, a trzeci – technologii siebie. We współczesnej biopolityce oznacza to odpowiednio politykę ryzyka, politykę molekularną i etopolitykę. Artykuł sugeruje, że w tych trzech aspektach ludzie stali się „indywidualnościami somatycznymi”: osobowość coraz częściej jest de'niowana w terminach cielesności, a między naszym postępowaniem i biologią zostają ustanowionenowe, bezpośrednie relacje. Jednocześnie ta somatyczna i cielesna jednostka zostaje zmuszona do wybierania, bycia przezorną i odpowiedzialną oraz narażona na eksperymentyi zakwestionowanie. Wszystkie te elementy składają się napolitykę „życia samego”.
PL
Wprowadzenie do tomu Perspektywa Foucaultowska we współczesnej refleksji badawczej składa się z dwóch części. Celem pierwszej z nich jest zwięzłe zaprezentowanie głównych kierunków współczesnych inspiracji bogatym dorobkiem Michela Foucaulta, do których należą między innymi studia nad biopolityką, rządomyślnością/urządzaniem (governmentality), krytyczne analizy neoliberalizmu, analiza dyspozytywu oraz refleksja nad kategoriami krytyki i parezji. W drugiej części charakteryzowany jest tematyczny zakres tomu, który odzwierciedla wieloaspektowość i wielowątkowość postfoucaultowskiej refleksji badawczej.
EN
The introduction to the volume Foucauldian Perspective in Contemporary Research consists of two parts. The aim of the first part is a brief presentation of the main directions in contemporary studies inspired by Michel Foucault’s legacy to which belong, for example, studies in biopolitics, governmentality studies, critical analysis of neoliberalism, dispositive analysis, and reflection on the categories of critique and parrhesia. The second part characterizes the thematic field of the volume, which reflects the multidimensionality and complexity of post-Foucauldian research.
EN
The paper presents a study of the category of hypersensitivity based on Polish parenting websites and a discourse on children and child rearing. Using discourse analysis methods and findings from new childhood studies, the author explores the current aporias regarding sensitivity. She analyses social narratives entailed in them, including those concerning child education and upbringing, related to modern biopolitics and various risk discourses according to which the responsibility for the proper control and development of the child’s sensitivity lies within the parent-expert. Based on the studied material, a thesis is formed that connects the discourse on hypersensitivity with modern, also neoliberal, thinking, pointing to the post-moralistic implications of this relationship – possible outcomes of treating child development as a strictly individualistic process. The article also shows mechanisms of depriving children of subjectivity through discursive child management, in which the child is no longer a person and becomes merely a representative of certain characteristics of a specific group of population recognized as hypersensitive.
PL
Celem artykułu jest ujęcie pandemii COVID-19 jako socjopolitycznej katastrofy w sensie Waltera Benjamina. Zakres i natura kryzysu związanego z COVID-19 są nam niedostępne z racji naszej bliskości do jego centrum. W tym szczególnym momencie zaciemnieniu ulegają polityczno-prawne ramy wspólnoty międzynarodowej, w których suwerenność i turbokapitalizm łączą się w celu stworzenia biopolitycznych urządzeń. W artykule dokonano przeglądu zastosowań stanu wyjątkowego w poszczególnych państwach; jego konkluzją jest ogólne zaniedbanie kwestii praworządności nawet w krajach, które głoszą do niej przywiązanie. Bez wątpienia kluczową rolę zaczęła ponownie odgrywać suwerenność – podważając parlamentaryzm oraz swobody obywatelskie w imię konieczności. Prawo międzynarodowe okazało się niezdolne nie tylko do odpowiedzi na to zjawisko, ale nawet do wyegzekwowania odpowiedzialności Chin za złamanie reguł WTO. Artykuł zamyka konkluzja, zgodnie z którą COVID-19 otworzył nowe-stare ścieżki zarządzania żywymi, które odegrają planetarną rolę w przyszłych walkach o dominację i przeobrażą funkcjonowanie kapitalizmu.
EN
The paper aims to grasp the COVID-19 pandemic as a socio-political catastrophe in the Benjaminian sense. As argued in the article, the scope and nature of the COVID-19 crisis eludes us due to our closeness to its inner core. What is obfuscated in this moment is the politico-legal framework on which the international community is based, where sovereignty and turbocapitalism join their forces to produce biopolitical devices. The paper looks into uses of the state of exception in particular countries, concluding that the rule of law in the pandemic was generally put on the back burner even by the countries that officially praise it. Sovereignty clearly returned to the stage, undermining parliamentarism and civil liberties in the sake of necessity. International law remained incapable of addressing this return, let alone of enforcing responsibility of China for infringing WHO rules. As a conclusion the paper argues that COVID-19 opened new-old paths of governing the living that will play a planetary role in the future fights for dominance and imposing a new face of capitalism.
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.