Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Biomonitoring w ocenie skażenia środowiska metalami

100%

Bykowszczenko N. , Karczmarek A.

|

2006

|

tom R. 10, nr 1

35-40

PL

Przedstawiono wyniki badań rozkładów zawartości: Na, Mg, Cl, K, J, Br, Ca, Mn, Sr, V, Cr, Fe, Co, Cu, Zn, As, Se, Ta, Au, Ag, Hg, Tb w mchu Pleurozium Schreberi na terenie Słowińskiego Parku Narodowego. Celem badań było określenie wpływu Bałtyku na skażenie metalami regionów nadmorskich. Stwierdzono, że poziom stężeń metali jest niski i odpowiada rejonom nieskażonym innych krajów. Próbki mchu pobrano w 27 odpowiednio rozmieszczonych na terenie parku punktach, co posłużyło do wygenerowania rozkładów stężeń zanieczyszczeń. Rozkłady stężeń są zróżnicowane. Struktura pól jest też inna dla różnych pierwiastków.

EN

Metals contamination analysis in the Slowinski National Park are presented. As an indicator served moss Pleurozium Schreberi, commonly used in air pollution assessment. Contents of the following metals were studied Na, Mg, Cl, K, J, Br, Ca, Mn, Sr, V, Cr, Fe, Co, Cu, Zn, As, Se, Ta, Au, Ag, Hg, Tb. The goal of the work was to determine the influence of the Baltic Sea on metals contamination of the coastal area. It was found that the contamination level was low and similar to uncontaminated regions of other countries. The moss' samplings were taken at 27 properly distributed stations. They were the basis of generated spatial distributions. The results received were various for different chemical elements.

2

Wykorzystanie komórek nabłonkowych z jamy ustnej w monitoringu biologicznym ludzi

94%

Błaszczyk E. , Danuta Mielżyńska-Švach D.

Medycyna Środowiskowa - Environmental Medicine

|

2012

|

tom 15

|

nr 4

129-138

EN

One of the basic methods for determining the degree of environmental risk posed to humans is identification of harmful substances in various environmental elements (air, water, soil, food). In contrast to environmental monitoring human biological monitoring (HBM) enables the estimation of an absorbed dose, general or localized in a specific organ. HBM enables the assessment of exposure to substances which are absorbed by the body via different exposure pathways and with different contaminant carriers. It is based on the measurement of indicators, the so-called biomarkers, in body fluids (blood, urine, saliva, etc.) or in of exposure, effects and susceptibility. A particularly useful method is determination of adducts, i.e. carcinogenic compounds (or their metabolites) with proteins or DNA, which are markers of exposure. Biomarkers of biological effects are different cytogenetic changes, including micronuclei. These are extranuclear structures containing fragments of chromatin (arising as a result of DNA breaks) or whole chromosomes (damage to the spindle apparatus during mitosis). Up to now most studies on the DNA adduct levels and micronuclei have been conducted in peripheral lymphocytes. At present, studies using blood, especially in children to restricted to ethical aspects, and therefore tests using epithelial cells from the oral cavity have become more popular. Epithelial cells are the main building material of an epithelial tissue which makes up about 60% of all cells of the human body. The main function of the epithelial tissue is covering and lining of the outer and inner surfaces of the body. Epithelium underwent high specialisation in various parts of the human body, which is associated with its structure and function. Human oral cavity is covered by stratified squamous epithelium, which is comprised of cells called keratinocytes. Oral epithelial cells may differentiate in two directions: towards keratinized or nonkeratinized oral epithelia. In this study, based on our past experience and the available literature, research procedures for the collection of oral epithelial cells and their proper preparation for using them both for the analysis of DNA adducts and micronucleus assay are presented.

PL

Jedną z podstawowych metod określania stopnia zagrożenia środowiskowego ludzi jest oznaczenie substancji szkodliwych w poszczególnych elementach środowiska (powietrze, woda, gleba, żywność). W odróżnieniu od monitoringu środowiska – monitoring biologiczny ludzi (HBM) umożliwia oszacowanie wielkości dawki wchłoniętej, ogólnej bądź zlokalizowanej w określonym narządzie. HBM pozwala na ocenę narażenia na substancje, które wchłaniane są do organizmu wszystkimi drogami i z różnych nośników zanieczyszczeń. Polega na pomiarze wskaźników, tzw. biomarkerów w płynach ustrojowych (krew, mocz, ślina, itd.) lub w tkankach i narządach. Biomarkery dzielimy na markery ekspozycji, skutków oraz wrażliwości. Szczególnie przydatną metodą jest oznaczanie adduktów, czyli związków substancji rakotwórczych (lub ich metabolitów) z białkami lub DNA, będących markerem narażenia. Za biomarkery skutków biologicznych uznawane są różne zmiany cytogenetyczne, w tym także obecne w komórkach mikrojądra. Są to struktury pozajądrowe zawierające fragmenty chromatyny (powstałe w skutek pęknięć DNA) lub całe chromosomy (uszkodzenia wrzeciona podziałowego). Większość badań poziomu adduktów DNA i mikrojąder była dotychczas prowadzona w komórkach limfocytów krwi obwodowej. W chwili obecnej prowadzenie badań z wykorzystaniem krwi, zwłaszcza u dzieci jest obostrzone względami bioetycznymi, dlatego zainteresowaniem naukowców zaczęły się cieszyć testy wykorzystujące komórki nabłonkowe z jamy ustnej. Komórki nabłonkowe są głównym budulcem tkanki nabłonkowej, a także stanowią około 60% wszystkich komórek organizmu człowieka. Tkanka nabłonkowa pełni przede wszystkim funkcję okrywającą i wyściełającą zewnętrzne oraz wewnętrzne powierzchnie organizmu. Nabłonek w różnych częściach organizmu człowieka uległ wysokiej specjalizacji, co związane jest z jego budową i pełnioną funkcją. Jamę ustną człowieka jest pokrywa nabłonek wielowarstwowy płaski, który zbudowany jest z komórek określanych jako keratynocyty. Komórki nabłonkowe jamy ustnej mogą podlegać dwóm drogom różnicowania – w kierunku nabłonków rogowaciejących i nierogowaciejących. W niniejszej pracy w oparciu o nasze dotychczasowe doświadczenia oraz dostępną literaturę przedstawiono procedury badawcze zawierające opis poboru komórek nabłonkowych z jamy ustnej oraz przygotowanie go w ten sposób, aby mógł zostać wykorzystany zarówno do analizy adduktów DNA, jak i testu mikrojądrowego.

3

Rodzaje, źródła i ilość zanieczyszczeń powietrza na wsi

94%

Tomaszewska B.

|

2011

|

tom z. 98

85-86

EN

Characteristics of selected air pollution. Description of the village in which the test were conducted. Characteristics of research methods. Laboratory tests and analysis and discussion of the results.

4

The Use of Water Plants in Biomonitoring And Phytoremediation of Waters Polluted with Heavy Metals

84%

Krems P. , Rajfur M. , Wacławek M. , Kłos A.

|

2013

|

tom Vol. 20, nr 2

353-370

EN

The publication is a synthetic review of many years of research on the possibility of using water plants (macrophytes) to assess pollution of surface waters and the possibility of using the biomass in phytoremediation processes. The results of the research of kinetics and equilibria of heavy metals sorption and desorption conditions were presented in order to repeatedly use the biomass, as well as the research on the influence of abiotic factors on sorption processes. Defence mechanisms of macrophytes, which enable them to vegetate in considerably polluted waters, have been discussed. The results presented herein and carried out in many countries demonstrate that macrophytes can be successfully used in the biomonitoring of water environments and phytoremediation of waters and sewage; however, validation of these procedures requires more detailed research of the mechanisms, which accompany them.

PL

Publikacja jest syntetycznym przeglądem prowadzonych od wielu lat badań, dotyczących możliwości zastosowania roślin wodnych (makrofitów) do oceny zanieczyszczenia wód powierzchniowych oraz możliwości wykorzystania ich biomasy w procesach fitoremediacji. Przedstawiono wyniki badań dotyczących kinetyki i równowag sorpcji metali ciężkich, warunków desorpcji, w celu wielokrotnego wykorzystania biomasy, oraz badań dotyczących wpływu czynników abiotycznych na procesy sorpcji. Omówiono mechanizmy obronne makrofitów, umożliwiające im wegetację w wodach o znacznym zanieczyszczeniu. Zaprezentowane wyniki badań, prowadzonych w wielu krajach świata, wskazują, że makrofity mogą być w przyszłości z powodzeniem wykorzystywane w biomonitoringu środowiska wodnego oraz w fitoremediacji wód i ścieków, przy czym walidacja procedur wymaga dokładniejszego poznania mechanizmów, jakie towarzyszą tym procesom.

5

Akumulacja mikro- i makropierwiastków w mchach i w porostach

84%

Kłos A. , Rajfur M. , Wacławek M. , Wacławek W.

|

2008

|

tom Vol. 15, nr 3

397-423

PL

Porównano stężenia analitów zakumulowanych w epigeicznych mchach i w epifitycznych porostach rosnących na tych samych obszarach. Do wyznaczania zależności między stężeniem analitów w próbkach mchów i porostów wykorzystano wyniki badań opublikowanych w czasopismach znajdujących się w bazach danych SCIENCE DIRECT. Poprzez analizę funkcji: ln(Cx,mech) = lna + bln(Cx,porost) wykazano z dużym prawdopodobieństwem, że stężenia analitów zakumulowanych w porostach i w mchach mają porównywalne wartości, a różnice wyrażone w formie: Cwzgl. = 2 (Cx,porost - Cx,mech)/( Cx,porost + Cx,mech) mogą wskazywać na ich pochodzenie. Przedstawione zależności mogą zostać wykorzystane w badaniach biomonitoringowych.

EN

Concentrations of analytes acumulated in epigeic mosses and epifitic lichens growing on the same areas were compared. To find dependences between concentration of analytes in mosses and lichens the results of investigations which were published in scientific journals were used. Using the relationship ln(Cx,moss) = Ina + bln(Cx,lichen) it was supposed that concentrations of analytes accumulated in lichen and mosses were comparabie, and differences showed in form: Crelat. = 2 (Cx,lichen - Cx,moss)/( Cx,lichen + Cx,moss) might suggest their origin. The dependences can be used in the biomonitoring investigations.

6

The Use of Water Plants in Biomonitoring And Phytoremediation of Waters Polluted with Heavy Metals

84%

Krems P. , Rajfur M. , Wacławek M. , Kłos A.

Ecological Chemistry and Engineering S

|

2013

|

tom 20

|

nr 2

353-370

EN

The publication is a synthetic review of many years of research on the possibility of using water plants (macrophytes) to assess pollution of surface waters and the possibility of using the biomass in phytoremediation processes. The results of the research of kinetics and equilibria of heavy metals sorption and desorption conditions were presented in order to repeatedly use the biomass, as well as the research on the influence of abiotic factors on sorption processes. Defence mechanisms of macrophytes, which enable them to vegetate in considerably polluted waters, have been discussed. The results presented herein and carried out in many countries demonstrate that macrophytes can be successfully used in the biomonitoring of water environments and phytoremediation of waters and sewage; however, validation of these procedures requires more detailed research of the mechanisms, which accompany them.

PL

Publikacja jest syntetycznym przeglądem prowadzonych od wielu lat badań, dotyczących możliwości zastosowania roślin wodnych (makrofitów) do oceny zanieczyszczenia wód powierzchniowych oraz możliwości wykorzystania ich biomasy w procesach fitoremediacji. Przedstawiono wyniki badań dotyczących kinetyki i równowag sorpcji metali ciężkich, warunków desorpcji, w celu wielokrotnego wykorzystania biomasy, oraz badań dotyczących wpływu czynników abiotycznych na procesy sorpcji. Omówiono mechanizmy obronne makrofitów, umożliwiające im wegetację w wodach o znacznym zanieczyszczeniu. Zaprezentowane wyniki badań, prowadzonych w wielu krajach świata, wskazują, że makrofity mogą być w przyszłości z powodzeniem wykorzystywane w biomonitoringu środowiska wodnego oraz w fitoremediacji wód i ścieków, przy czym walidacja procedur wymaga dokładniejszego poznania mechanizmów, jakie towarzyszą tym procesom.

7

THE USE OF NEUTRON ACTIVATION ANALYSIS IN THE BIOMONITORING OF TRACE ELEMENT DEPOSITION IN THE OPOLE PROVINCE

84%

Kłos A. , Aleksiayenak Y. A. , Ziembik Z. , Rajfur M. , Jerz D. , Wacławek M. , Frontasyeva M. V.

Ecological Chemistry and Engineering S

|

2013

|

tom 20

|

nr 4

677-687

EN

The neutron activation analysis procedure was used to determine the concentration of 42 elements: Na, Mg, Al, Cl, K, Ca, Sc, V, Cr, Mn, Fe, Ni, Co, Zn, As, Se, Br, Rb, Sr, Zr, Nb, Mo, I, Ag, Cd, Sb, Ba, Cs, La, Ce, Nd, Sm, Eu, Tb, Yb, Hf, Ta, W, Au, Hg, Th, and U accumulated in mosses sampled for testing in September and October 2011 in the Opole Province (Southern Poland). Samples of different moss species were collected near the intersections of the grid lines marked on the map of the province. The distance between the points was approximately 20 km. The analysis of the results made it possible to identify the places of increased deposition of element-pollutants and to indicate the potential sources of emission. Factor analysis revealed four components, two of which are of definite anthropogenic origin. The possible sources of elements are local industry and farming, and distant heavy industry complexes. The results have demonstrated the increased content of Cr, Cd, Hg, and U in moss samples collected in agricultural areas located in the southern part of the province. It has been concluded that the industrial areas of Rybnik and Ostrava and Karvina Coal Basin may be the potential source of emission of these elements.

PL

Metodą neutronowej analizy aktywacyjnej oznaczono stężenia 42 pierwiastków: Na, Mg, Al, Cl, K, Ca, Sc, V, Cr, Mn, Fe, Ni, Co, Zn, As, Se, Br, Rb, Sr, Zr, Nb, Mo, I, Ag, Cd, Sb, Ba, Cs, La, Ce, Nd, Sm, Eu, Tb, Yb, Hf, Ta, W, Au, Hg, Th i U, zakumulowanych w mchach pobranych do badań we wrześniu i w październiku 2011 roku na terenie województwa opolskiego (południowa Polska). Próbki różnych gatunków mchów pobierano w bliskiej odległości od miejsc przecięcia linii siatki kartograficznej naniesionych na mapę województwa. Odległości pomiędzy punktami wynosiły ok. 20 km. Analiza wyników badań umożliwiła wskazanie miejsc zwiększonej depozycji zanieczyszczeń wraz ze wskazaniem potencjalnych źródeł ich emisji. Wykazano m.in. zwiększoną zawartość Cr, Cd, Hg i U zakumulowanych w próbkach mchów pobranych do badań na obszarach rolniczych położonych na południu województwa. Stwierdzono, że potencjalnym źródłem emisji mogą być uprzemysłowione tereny Rybnickiego i Ostrawsko-Karwińskiego Zagłębia Węglowego. Badania prowadzono w ramach projektu Environmental studies in the South of Poland using nuclear and related analytical techniques.

8

Workers’ dermal and total exposure to metals in biomass-fired power plants

83%

Jumpponen M. , Heikkinen P. , Rönkkömäki H. , Laitinen J.

Biomonitoring

|

2015

|

tom 2

|

nr 1

EN

The aim of this study was to measure ash removal and maintenance workers’ exposure to metals, and assess the suitability of different methods to evaluate metal exposure during these work tasks. Whole-body samples and hand-washing method were used in workers’ dermal exposure assessment, and biomonitoring methods of metals in total exposure assessment. The greatest levels of Al, Pb, Cd, Cu, S, and Zn on workers’ hands were measured in recycled fuel-fired power plants. The median concentrations of lead on workers’ whole-body samples were 4.5 ng/cm2, 17.0 ng/cm2, 11.3 ng/cm2, and 58.4 ng/cm2 in pellet-, peat-, wood- and recycled fuel-fired power plants, respectively. In recycled fuel-fired power plants, workers’ excretions of Al, Pb, and Mn exceeded the reference values of non-exposed population in 33%, 100%, and 50% of samples, respectively. The dermal exposure results clearly showed that power plant ash can significantly contaminate workers’ hands and bodies. The fact that the workers’ urinary excretions of metals exceeded the reference values proved intake of metals during these work tasks. Biomonitoring methods take into account exposures from different sources and, due to that, they are the most recommended approach for estimating the total metal exposure of workers. Hand-washing and whole body sampling were the most recommendable methods for assessing the protection efficiency of gloves and coveralls.

9

Use of Algae in Active Biomonitoring of Surface Waters

71%

Rajfur M. , Kłos A.

Ecological Chemistry and Engineering S

|

2014

|

tom 21

|

nr 4

561-576

EN

Biomonitoring studies have been carried out in three retention reservoirs located in the Opole Province (southern Poland): Turawa reservoir, Nysa reservoir and Otmuchow reservoir. The increases of concentrations of Mn, Fe, Cu, Zn, Cd and Pb in fresh water algae Spirogyra sp. and sea water Palmaria palmata (Linnaeus) Weber & Mohr, exposed in the analysed waters, were determined by the atomic absorption spectrometry method (AAS). Also the waters pH, conductivity and Mn and Fe concentrations were determined. The concentrations of Cu, Zn, Cd and Pb in the analysed waters were lower than the method limit of determination. The analyses were carried out during the period from June to July 2014. The differences between the increases of heavy metal concentrations in the samples of algae found along the coastline were indicated; they result from different distances from the pollution sources, such as sediments or drainage from the areas adjacent to the reservoirs. Better sorption characteristics of Palmaria palmata in comparison to Spirogyra sp. were indicated. An empirical interrelation was also tested, the application of which after modification may enable the quantitative assessment of waters pollution with heavy metals, based on the analysis of the concentration of the element in the algae thallus.

10

Biomonitoring of Inland and Inshore Waters with Use of Dreissena Polymorpha Mussels

71%

Matuszak P. , Grodzicki G. , Jankowski T. , Matlakiewicz P.

Polish Hyperbaric Research

|

2015

|

tom 52

|

nr 3

49-53

EN

The pollution of water that is used for consumption and in agricultural holdings contributes to an increased mortality rate, inhibition of growth and physiological functions, changes in the DNA (genotoxicity), changes within tissues (cytotoxicity) and organs of individuals who are exposed to chemical components. One of the most dangerous toxin classes which have effect on animals and humans who come into contact with contaminated water is the class of cyanobacterial toxins released by dying cyanobacteria. They contribute to very serious health conditions and also to fatalities. Toxins of this type are relatively difficult to detect on account of their seasonal changeability in blooming. One of the most effective methods of detecting water contamination automatically and continuously is biomonitoring with the use of Dreissena polymorpha mussels.

11

Application of mosses to identification of emission sources of polycyclic aromatic hydrocarbons / Wykorzystanie mchów do identyfikacji źródeł emisji wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych

71%

Ciesielczuk T. , Olszowski T. , Prokop M. , Kłos A.

Ecological Chemistry and Engineering S

|

2012

|

tom 19

|

nr 4

585-595

EN

The moss Pleurozium schreberi was used to evaluate the emission of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) at Polish cemeteries on the All Saints' Day, when Poles traditionally light candles and candle lamps in memory of the deceased. Moss samples were exposed for 7 days at 4 cemeteries and, for comparison, in a city centre and in a rural area. During exposition, the mean content of 16 monitored PAHs in the samples increased by 455 ng/g at the cemeteries and by 689 ng g-1 in the city centre. In the rural area, the samples showed no statistically significant changes. PAHs whose content increased only in the moss samples exposed at the cemeteries included naphthalene, pyrene, benzo[b]fluoranthene together with benzo[k]fluoranthene, benzo[g,h,i]perylene, indeno[1,2,3-cd]pyrene and dibenzo[a,h]anthracene. The concentrations of other PAHs increased in samples exposed in the city centre and at two cemeteries located in the suburban areas. The results presented confirm the possibility of using mosses in biomonitoring of PAHs.

PL

Mchy Pleurozium schreberi wykorzystano do oceny emisji WWA na cmentarzach podczas Święta Wszystkich Świętych. W Polsce jest to tradycyjny okres pamięci o zmarłych, dla których uczczenia spalane są duże ilości świec i zniczy. Mchy eksponowano przez 7 dni na 4 cmentarzach oraz, dla porównania, w centrum miasta i na terenie wiejskim. W próbkach mchów oznaczano 16 związków z grupy WWA. Po okresie ekspozycji średni przyrost ΣWWA wyniósł: na cmentarzach 455 ng/g i w centrum miasta 689 ng/g. Nie stwierdzono statystycznie istotnych zmian w próbkach eksponowanych na terenie wiejskim. W próbkach eksponowanych na cmentarzach wykazano charakterystyczne przyrosty stężeń: naftalenu, pirenu, sumy benzo[b]fluorantrenu i benzo[k]fluorantrenu, benzo[g,h,i]perylenu, indeno[1,2,3-cd]pirenu i dibenzo[a,h]antracenu. Stwierdzono także proporcjonalne przyrosty stężeń pozostałych WWA w próbkach eksponowanych w centrum miasta oraz na 2 cmentarzach położonych na jego peryferiach. Zaprezentowane wyniki badań potwierdzają opinię o możliwościach zastosowania mchów w biomonitoringu emisji WWA.

12

Application of mosses to identification of emission sources of polycyclic aromatic hydrocarbons

71%

Ciesielczuk T. , Olszowski T. , Prokop M. , Kłos A.

|

2012

|

tom Vol. 19, nr 4

585-595

EN

The moss Pleurozium schreberi was used to evaluate the emission of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) at Polish cemeteries on the All Saints' Day, when Poles traditionally light candles and candle lamps in memory of the deceased. Moss samples were exposed for 7 days at 4 cemeteries and, for comparison, in a city centre and in a rural area. During exposition, the mean content of 16 monitored PAHs in the samples increased by 455 ng/g at the cemeteries and by 689 ng g-1 in the city centre. In the rural area, the samples showed no statistically significant changes. PAHs whose content increased only in the moss samples exposed at the cemeteries included naphthalene, pyrene, benzo[b]fluoranthene together with benzo[k]fluoranthene, benzo[g,h,i]perylene, indeno[1,2,3-cd]pyrene and dibenzo[a,h]anthracene. The concentrations of other PAHs increased in samples exposed in the city centre and at two cemeteries located in the suburban areas. The results presented confirm the possibility of using mosses in biomonitoring of PAHs.

PL

Mchy Pleurozium schreberi wykorzystano do oceny emisji WWA na cmentarzach podczas Święta Wszystkich Świętych. W Polsce jest to tradycyjny okres pamięci o zmarłych, dla których uczczenia spalane są duże ilości świec i zniczy. Mchy eksponowano przez 7 dni na 4 cmentarzach oraz, dla porównania, w centrum miasta i na terenie wiejskim. W próbkach mchów oznaczano 16 związków z grupy WWA. Po okresie ekspozycji średni przyrost ?WWA wyniósł: na cmentarzach 455 ng/g i w centrum miasta 689 ng/g. Nie stwierdzono statystycznie istotnych zmian w próbkach eksponowanych na terenie wiejskim. W próbkach eksponowanych na cmentarzach wykazano charakterystyczne przyrosty stężeń: naftalenu, pirenu, sumy benzo[b]fluoran trenu i benzo[k]fluorantrenu, benzo[g,h,i]perylenu, indeno[1,2,3-cd]pirenu i dibenzo[a,h]antracenu. Stwierdzono także proporcjonalne przyrosty stężeń pozostałych WWA w próbkach eksponowanych w centrum miasta oraz na 2 cmentarzach położonych na jego peryferiach. Zaprezentowane wyniki badań potwierdzają opinię o możliwościach zastosowania mchów w biomonitoringu emisji WWA.

13

The association between use of sunscreens and cosmetics and urinary concentrations of the UV filter ethylhexyl-methoxy cinnamate: A pilot biomonitoring study

71%

Markogiannaki E. , Andrianou X. D. , Kalyvas C. , Andra S. S. , Makris K. C.

Biomonitoring

|

2014

|

tom 1

|

nr 1

EN

Ethylhexyl-methoxy cinnamate (EHMC), an ultraviolet (UV) filter that absorbs solar UVB radiation is frequently used in the formulation of sunscreens and cosmetics. Except for the controlled UV filter application studies, no general population studies on the magnitude and variability of exposures to EHMC exist. Given the widespread use of UV filters in consumer products, a pilot human biomonitoring study was undertaken to: i) determine the concentrations of EHMC in urine samples of young adults, and ii) investigate the association between consumption patterns of selected consumer products and urinary EHMC concentrations. A group of 48 randomlyselected volunteers provided a first morning urine void and a questionnaire on the types and usage patterns of sunscreens and cosmetics was administered to them. Significantly (p=0.006) higher urinary EHMC levels were observed in females, and in users of face sunscreens (p=0.008) and lipsticks (p=0.003). Linear multiple regression analysis showed that the frequency of use of face sunscreens (all year) (p=0.02) and gender (females) (p=0.03) were significant predictors of creatinine-adjusted urinary EHMC levels in the pooled sample, even after adjusting for relevant covariates, such as age, body-mass index and the number of cosmetics used. A larger sample could help us further evaluate the observed trends.

14

Stress proteins concentration in caged Cyprinus carpio as a tool to monitor ecological stability in a model dam reservoir

71%

Babczyńska A. , Tarnawska M. , Łaszczyca P. , Migula P. , Łozowski B. , Woźnica A. , Irnazarow I. , Augustyniak M. , Babczyńska A. , Tarnawska M. , Łaszczyca P. , Migula P. , Łozowski B. , Woźnica A. , Irnazarow I. , Augustyniak M.

|

nr 1

15

Polyarenes accumulation in tundra ecosystem influenced by coal industry of Vorkuta

71%

Yakovleva E. , Gabov D. , Yakovleva E. , Gabov D.

|

16

Elemental accumulation in the black sea brown algae cystoseira studied by neutron activation analysis

67%

Kravtsova A. , Milchakova N. , Frontasyeva M.

Ecological Chemistry and Engineering S

|

2014

|

tom 21

|

nr 1

9-23

EN

For the first time the concentration of 26 macro- and microelements (Na, Mg, Al, Cl, K, Ca, Sc, V, Mn, Fe, Co, Ni, Zn, As, Br, Rb, Sr, Sb, I, Cs, Ba, Sm, Nd, Ag, Au, and U) in the thalli of brown algae Cystoseira barbata C. Ag. and Cystoseira crinita (Desf.) Bory was determined by instrumental neutron activation analysis (INAA), Sevastopol region, south-western Crimea, the Black Sea. The observed peculiarities of the elemental accumulation showed that Cystoseira spp. can be used as a biomonitor of coastal waters pollution in the study area.

PL

Po raz pierwszy oznaczono stężenia 26 makro- i mikroelementów (Na, Mg, Al, Cl, K, Ca, Sc, V, Mn, Fe, Co, Ni, Zn, As, Br, Rb, Sr, Sb, I, Cs, Ba, Sm, Nd, Ag, Au i U) w plechach brunatnic Cystoseira barbata C. Ag. i Cystoseira crinita (Desf.) Bory. Stężenia pierwiastków w próbkach czarnomorskich glonów, zebranych w okolicy Sewastopola (południowo-zachodni Krym), oznaczono z wykorzystaniem instrumentalnej neutronowej analizy aktywacyjnej (INAA). Szczególny charakter akumulacji pierwiastków wskazuje, że glony Cystoseira spp. mogą być używane jako biomonitor zanieczyszczenia wód przybrzeżnych na badanym obszarze.

17

Impact of roadway particulate matter on deposition of pollutants in the vicinity of main roads

67%

Kłos A. , Rajfur M. , Wacławek M. , Wacławek W.

|

2009

|

tom Vol. 35, nr 3

105-121

EN

This paper presents the results of biomonitoring studies involving the assessment of the effect of traffic on the deposition of heavy metals (Cd, Cu, Mn, Ni, Pb and Zn). In our experiment, mosses and lichens growing in the vicinity of a major road were exposed to traffic for over 100 days. The increase of metal concentration was determined using Relative Accumulation Factors. It was discovered that the concentrations of Zn, Cu, Ni, Pb and Zn decreased along with the distance from the road in the windward direction. In the opposite direction, the highest increase in pollutants (Zn, Pb and Cd) was observed over the distance of 50-150 m, while Cu and Ni concentration is the highest close to the road. No relevant variation in the concentration of Mn was observed. For the purposes of comparison the concentrations were also determined in soil.

18

From biomonitoring to integrated observation of the environment - The multi-markered bioindication concept

67%

Markert B.

|

2008

|

tom Vol. 15, nr 3

315-333

EN

For a number of years "classical" programs for environmental monitoring are being supplemented by bioindication measures already. Here, investigations on living organisms or their remains (eg peat) are used to indicate the environmental situation in either qualitative (bioindication) or quantitative (biomonitoring) terms. This provides pieces of information on environmental burdens of a region at a given point of time or on its changes with time (trend analysis). Classical bioindication often deals with observation and measurements of chemical noxae (both inorganic and organic ones) in well-defined bioindicator plants or animals (including man). Both for reconstruction of farmer situations (in retrospect) and the investigation of future trends similar approaches in the field of methods between environmental specimen banks and more general bioindication protocols are used. Thus environmental specimen banks are just one specific instrument of bioindication or biomonitoring, respectively. In terms of analytical procedures and results there are parallel developments between progresses in bioindication and innovation in analytical methods, too. After same 30 years of development in bioindication there are now following lines of further development: 1) more frequent inclusion of multi-element total analyses for a thorough investigation of mutual correlations in the sense of the Biological System of Elements, 2) more work on (analytical) speciation issues to proceed into real effect-oriented environmental sciences, and 3) there should and most be a focus on integrative bioindication methods because for a large number of environmental monitoring problems a single bioindicator will not provide any meaningful information: a single bioindicator is about as good as none at all. Integrative concepts such as the Multi-Markered Bioindication Concept (MMBC) provide basic means to get into precautionary environmental protection effects drawing upon such a second-generation bioindication methodology.

PL

Od wielu lat klasyczne metody monitorowania środowiska przyrodniczego są uzupełniane metodami bioindykacyjnymi. Badania organizmów żywych lub ich pozostałości (np. torfu) są używane do zarówno jakościowej (bioindykacja), jak i ilościowej (biomonitoring) oceny stanu środowiska. W ten sposób uzyskuje się informacje o środowisku w rozpatrywanym regionie w danym momencie lub o jego zmianach w czasie (analiza trendów). Klasyczna bioindykacja zajmuje się obserwacjami i pomiarami działania szkodliwych czynników chemicznych (organicznych i nieorganicznych) w stosunku do ściśle określonych gatunków wskaźnikowych roślin lub zwierząt (w tym człowieka). Zarówno rekonstrukcja stanu przeszłego (retrospekcja), jak i analiza trendów przyszłościowych są wykorzystywane w podobny sposób, poczynając od oceny banku próbek środowiskowych i metod ich analizy. W zakresie procedur analitycznych i interpretacji wyników pomiarów także ma miejsce postęp dotyczący zarówno bioindykacji, jak i metod analitycznych. Po około 30 latach rozwoju bioindykacji obecnie można wyróżnić następujące kierunki dalszego rozwoju: 1) częstsze łączenie analizy wielu składowych do badania wzajemnych korelacji pomiędzy nimi w ramach Systemu Składowych Biologicznych, 2) dalsze prace nad analityką specjacyjną, aby przejść do badania realnych wpływów różnych czynników na środowisko i 3) konieczność integracji metod bioindykacyjnych, ponieważ ze względu na złożoność środowiska przyrodniczego monitorowanie pojedynczego gatunku wskaźnikowego nie dostarcza jednoznacznych informacji. Metody zintegrowane, takie jak Koncepcja Bioindykacji Wieloindykacyjnej (MMBC) umożliwiają postęp w zakresie ochrony środowiska naturalnego za pomocą metod bioindykacji drugiej generacji.

19

The Use Of Mosses In Biomonitoring Of Selected Areas In Poland And Spitsbergen In The Years From 1975 To 2014

67%

Kłos A. , Bochenek Z. , Bjerke J. W. , Zagajewski B. , Ziółkowski D. , Ziembik Z. , Rajfur M. , Dołhańczuk-Śródka A. , Tømmervik H. , Krems P. , Jerz D. , Zielińska M.

Ecological Chemistry and Engineering S

|

2015

|

tom 22

|

nr 2

201-218

EN

We have compared historical changes in concentrations of the heavy metals Mn, Ni, Cu, Zn, Cd and Pb accumulated in samples from the Polish woodlands of Beskidy and Karkonosze (S, SE Poland) and the north-east regions of the country, versus the relatively little polluted areas of Spitsbergen of the Svalbard Archipelago. We have combined the results from literature with new results from 2014. The regions of Beskidy and Karkonosze were the most exposed to heavy metals deposition. However, from 1975 to 2014 there was a considerable decrease of concentrations of Cu, Zn, Cd and Pb at all Polish sites, clearly signifying improvement of environmental quality. For example, the average Cd concentration in mosses samples collected in Karkonosze decreased from 0.002 mg/g in 1975 to 0.0006 mg/g in 2014. It is interesting to observe relatively large concentrations of nickel in moss samples collected in 2014 in the Svalbard archipelago, in the vicinity of Longyearbyen (average 0.018 mg/g) which most likely originate from local mine waste piles.

20

Biogeochemia selenu i jego monitoring w materiałach biologicznych pochodzenia ludzkiego

59%

Kuczyńska J. , Biziuk M.

|

2007

|

tom Vol. 14, nr S1

47-64

PL

Na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat selen stał się przedmiotem intensywnych badań naukowych w wielu dyscyplinach nauki. Najczęściej poruszanymi zagadnieniami są aspekty związane z biochemią, geologią, toksykologią, wykorzystaniem przemysłowym selenu oraz jego wpływem na organizmy żywe [1]. Powodem szczególnego zainteresowania tym pierwiastkiem jest jego niewielka różnica pomiędzy poziomem niezbędnym a toksycznym oraz szereg funkcji, jakie pełni w organizmie człowieka. Z uwagi na to, iż żywność stanowi główne źródło selenu, jego zawartość w organizmie jest determinowana szeregiem czynników związanych m.in. z miejscem pochodzenia żywności, stężeniem oraz postacią fizykochemiczną Se w glebie, na której produkowana jest żywność. W świetle zagrożeń, jakie może stwarzać zarówno niski, jak i wysoki poziom zawartości selenu w środowisku, konieczne jest monitorowanie zawartości tego pierwiastka w organizmie ludzkim. W ostatniej dekadzie pojawiło się wiele doniesień na temat wykorzystania biologicznych wskaźników zawartości selenu, odzwierciedlających poziom pobrania tego pierwiastka z żywnością. Badania próbek materiałów biologicznych, których wyniki stanowią cenne źródło informacji o stanie mineralnym organizmu, przeprowadza się najczęściej za pomocą technik spektralnych, polarograficznych czy też jądrowych.

EN

Within the frame of recent years selenium has become one of the most important objective of intensive scientific researches. The reason of these particular interests seems to be a growing significance of both the narrow range between deficiency and toxicity and also many functions that are performed by it for the human organism. Taking into consideration food as the main source of selenium, its level in human beings is determined by factors related to following food cultivation: food's origin, concentration and physicochemical properties of selenium in soil, where the food was produced. Under the menace of reaching low and high levels in the environment, monitoring of Se status apparently becomes the necessity. In the last decade there have been given many examples of using selenium biomarkers to reflect its intake level with nutrition. The analyses of biological material being a valuable source of information on mineral status of human organism is accomplished using spectral, polarographic and nuclear techniques.