Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

I Ogólnopolska Konferencja Oprawoznawcza „Tegumentologia polska dzisiaj” (Toruń, 26–27 czerwca 2014 r.)

100%

Wagner A.

|

nr 2(13)

239-244

PL

W dniach 26–27 czerwca 2014 r. w Toruniu odbywała się zorganizowana przez Instytut Informacji Naukowej i Bibliologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu konferencja naukowa poświęcona polskiej tegumentologii. Jej istotnym celem było stworzenie forum wymiany informacji i doświadczeń dla rodzimych tegumentologów z możliwie najliczniejszych ośrodków naukowych. Artykuł podsumowuje konferencję i prezentuje informacje na temat wygłoszonych w jej ramach wystąpień.

EN

On 26th–27th June 2014, the Institute of Information Science and Book Studies at Nicolaus Copernicus University in Torun organised the first conference dedicated to Polish tegumentology. Its aim was to create a forum for exchange of information and experiences by Polish tegumentology specialists from the largest Polish research centres. The article summarizes the conference and contains basic information about the presented papers.

2

Wybrane oprawy ksiąg kanonika gnieźnieńskiego Stanisława Grota (zm. 1624)

94%

Wajnert A.

Biblioteka

|

2019

|

nr 23(32)

263-275

EN

This article focuses on the issues concerning the bindings of books that formed the book collection of the Gniezno canon Stanisław Grot. The identified section of the collection that belonged to Grot amounts to forty five old prints. All volumes discussed in the article come from the Archdiocesan Archives in Gniezno. The bulk of the canon’s library comprises books on canon and secular law and on sermons. The bindings of these old prints are predominantly made of planks or cardboard and light vellum (hide) that had been additionally embellished with ornamentation. Undoubtedly, the bindings made according to the traditional craft of German Renaissance bookbinding and with a framework composition are in preponderance. A sizeable number of bindings feature clearly Counter-Reformation setting with religious symbolism that is clearly Counter Reformation in purpose and with the monograph IHS. As it has been revealed from the analysis of the watermarks, the canon used the binding services of not only local book binders, but also those from the Lesser Poland region.

PL

Niniejszy artykuł kładzie nacisk na problematykę opraw ksiąg, które znalazły się w kolekcji kanonika gnieźnieńskiego Stanisława Grota. Rozpoznany do tej pory fragment księgozbioru duchownego liczy 45 druków. Wszystkie omówione woluminy należą do zasobu Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie. Największą część biblioteki kanonika stanowią druki traktujące o prawie kanonicznym, świeckim oraz kazania. Oprawy tych druków w większości zostały wykonane z desek bądź tektury oraz jasnej skóry dodatkowo pokrytej dekoracjami. Z pewnością przeważają oprawy w typie niemieckiego renesansu o kompozycji ramowej. Sporą część tworzą również oprawy o wymowie kontrreformacyjnej, ozdobione plakietami z monogramem IHS. Jak wynika z badań nad znakami wodnymi, kanonik zaopatrywał się nie tylko u lokalnych introligatorów, ale też m.in. u rzemieślników z Małopolski.

3

Wycisk plakiety z popiersiem ostatniego Jagiellona na oprawie Commentarius brevis rerum in orbe gestarum ze zbiorów dawnej Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie

94%

Muraszko M.

|

nr 19(28)

195-202

EN

The communique presents the binding of a printed book published in Cologne in 1568. The lower part of the cover vignette of the book is embellished with a bust of Sigismund August II of Poland embossed in the binding. It should be added at this point that the relevant literature of the subject includes a number of examples of bindings decorated with ornaments that might have been embossed by the same binding device.

PL

Komunikat prezentuje oprawę kolońskiego druku z 1568 roku. Zwierciadło jej dolnej okładziny zdobi wycisk plakiety z popiersiem króla Zygmunta II Augusta. Literatura przedmiotu podaje kilka przykładów egzemplarzy opraw ozdobionych być może za pomocą tego samego narzędzia introligatorskiego.

4

Nieznane książki króla Zygmunta Augusta w bibliotece Zgromadzenia Księży Misjonarzy na Stradomiu

84%

Płaszczyńska-Herman K.

|

tom 63

71-81

EN

In the Missionary Priests’ Congregation Library in Stradom in Cracow, two books have been found that used to belong to the famous library of the Polish king, Sigismundus Augustus. The monograph on the King’s collection written by Alodia Kawecka-Gryczowa contains a catalogue of all the books belonging to it so far discovered. This article, however, extends Kawecka-Gryczowa’s catalogue by the addition of two books that have remained unknown until now. After the king’s death, part of his book collection went to the Jesuit college in Vilnius, and part of it remained with Queen Anna Jagiellon, who was her brother’s testator. Both of the newly found volumes are medical prints which Queen Anna gave as gifts to her doctors, Sylwester Roguski and Hieronim of Poznań. Like other volumes belonging to Sigismundus Augustus’ collection, these books are bound in wood boards covered in brown leather, with the King’s superexlibris on the upper cover and the property formula SIGISMUNDI AVGUSTI REGIS POLONIAE MONVMENTVM on the lower cover.

PL

W Bibliotece Księży Misjonarzy na Stradomiu w Krakowie odnaleziono dwie książki należące niegdyś do słynnej biblioteki polskiego króla Zygmunta Augusta. Alodia Kawecka-Gryczowa stworzyła monografię królewskiej książnicy, w której zawarła katalog wszystkich odnalezionych dotąd dzieł, niniejszy artykuł uzupełnia go o dwie nieznane dotąd pozycje. Po śmierci króla jego biblioteka uległa rozproszeniu. Część książek trafiła do kolegium jezuitów w Wilnie, część testatorka, Anna Jagiellonka, zachowała dla siebie. Obywa odnalezione woluminy to druki medyczne, które Anna ofiarowała swoim lekarzom – Sylwestrowi Roguskiemu i Hieronimowi z Poznania. Książki oprawione zostały w sposób charakterystyczny dla biblioteki Zygmunta Augusta w brązową skórę na desce, z wybitym na górnej okładzinie królewskim superekslibrisem i formułą własnościową SIGISMUNDI AVGUSTI REGIS POLONIAE MONVMENTVM na okładzinie dolnej.

5

Wolumin mszalny poznańskich karmelitów bosych.

71%

Pokora P.

|

nr 19(28)

47-57

EN

The communique presents the Roman Missal, the book containing the prescribed prayers, chants, and instructions for the celebration of Mass in the Roman Catholic Church, from the Poznań-based monastery of Discalced Carmelites (Barefoot Carmelites) from the years 1685–1705 (1738). The missal is bound in a velvet binding with silver cornerpieces from the beginning of the eighteenth century and most probably produced in some local bindery.

PL

Komunikat prezentuje wolumin mszalny z poznańskiego klasztoru karmelitów bosych z lat 1685–1705 (1738) w oprawie z aksamitu, z okuciami ze srebra, pochodzącej z początku XVIII wieku, a wykonanej zapewne w lokalnym warsztacie introligatorskim.

6

Oprawy ksiąg biskupa warmińskiego Szymona Rudnickiego w zbiorach dawnej Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie

71%

Franczak R. , Muraszko M.

|

nr 19(28)

185-194

EN

This article discusses the bindings of a set of four books that once formed part of the library of Szymon Rudnicki, the Bishop of Warmia, and are currently kept in the Archdiocesan Archive in Gniezno. Three bindings from this set were made in a single, local bindery workshop. Each of the discussed bindings bears the supralibros indicating the ownership of the book. The article presents two types of the supralibros of the bishop that may indicate the latter’s bibliophile interests.

PL

Artykuł prezentuje oprawy czterech ksiąg należących do biblioteki biskupa warmińskiego Szymona Rudnickiego, które znajdują się obecnie w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie. Trzy spośród nich zostały sporządzone w jednym, lokalnym warsztacie introligatorskim. Na każdej z omawianych opraw znajduje się superekslibris właściwy hierarchy. W tekście przedstawiono dwa rodzaje superekslibrisów duchownego, które mogą wskazywać na jego bibliofilskie zamiłowania.

7

Odnalezione fragmenty najstarszego kodeksu rękopiśmiennego z klasztoru cystersów w Łeknie-Wągrowcu.

71%

Łukaszewski J.

|

nr 19(28)

31-45

EN

The article summarises the results of a query carried out in the Archdiocese Archives in Gniezno during which five old prints bound in parchment sheets that undoubtedly come from one and the same manuscripts were found. In addition, another query in the font MS “Fragmenty” surfaced the existence of yet two more pages (sheets) from the same manuscript that had been already taken out from the bindings. The codicological and paleographical analyses of the remains of the manuscript show that it must have originated in a Cistercian scriptorium at the end of the twelfth century. The content of the surviving seven sections indicates that they were part of a large-sized collection of homilies (de tempore, pars aestivalis). The four old prints with their bindings including the sheets from the manuscript were once kept at the former library of the Cistercian monastery in Wągrowiec. In conclusion then, it can be stated with a great deal of confidence that the manuscript itself, whose pages had been used for the bindings of the books, must have been included in the collection of the monastery’s library. The resulting conclusion is that the parchment fragments found in the bindings of the Wągrowiec old prints must be remnants of the oldest known manuscript codex from the old Łekno-Wągrowiec abbey.

PL

Artykuł przedstawia efekty kwerendy w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie, w trakcie której udało się natrafić na pięć starodruków oprawionych w pergaminowe karty pochodzące niewątpliwie z jednego rękopisu. Ponadto kwerenda w zespole Ms. Fragmenty ujawniła istnienie jeszcze dwóch kart z tego rękopisu, wyjętych już z opraw. Analizy kodykologiczna oraz paleograficzna pozostałości tego manuskryptu wykazują, że powstał on najwyżej w końcu XII wieku w skryptorium cysterskim. Treść zachowanych siedmiu fragmentów sugeruje, że są one pozostałością po dużych rozmiarów homiliarzu (część de tempore, pars aestivalis). Cztery starodruki, w których oprawach stwierdzono fragmenty rękopisu, pochodziły z dawnej biblioteki klasztoru cystersów w Wągrowcu. Można zatem z dużym prawdopodobieństwem przypuścić, że sam rękopis, którego karty wykorzystano do ich oprawy, wchodził niegdyś w skład biblioteki tego klasztoru. Tym samym pergaminowe fragmenty odnalezione w oprawach wągrowieckich starodruków są pozostałością po jak dotąd najstarszym znanym kodeksie rękopiśmiennym z dawnego opactwa w Łeknie-Wągrowcu.