Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Znaczenie i wymiary bezpieczeństwa państwa w zakresie surowców nieenergetycznych

100%

Zamęcki Ł.

|

tom Nr 3

61-69

PL

Bezpieczeństwo surowcowe państw w zakresie surowców nieenergetycznych, mimo że często niedostrzegane, bądź postrzegane tylko przez pryzmat rynkowy, pełni znaczną rolę od momentu rozwoju gospodarek industrialnych po dzień dzisiejszy. W ciągu wieków zmienia się jedynie lista surowców nieenergetycznych mających wpływ na ogólne bezpieczeństwo kraju. Zależna jest ona bowiem od potrzeb przemysłu konkretnego systemu gospodarczego. Zgodnie z podejściem rynkowym bezpieczeństwo surowcowe traktować należy jako część ogólnego bezpieczeństwa ekonomicznego państwa, rozumianego w kategoriach pewności dostaw surowców dla zakładów przemysłowych na poziomie gwarantującym wykorzystywanie większości mocy produkcyjnych. Takie ujęcie dominuje wśród ekonomistów. Natomiast z punktu widzenia politycznego surowce stanowią istotny element ogólnego bezpieczeństwa państwa. Warunkują siłę militarną państwa oraz coraz częściej stanowią narzędzie prowadzenia konfliktów międzypaństwowych. Zagrożenia/wyzwania dla bezpieczeństwa surowcowego mogą wynikać z co najmniej pięciu sfer: geologicznej, technicznej, ekonomicznej, politycznej i środowiskowej. Na podstawie tych zagrożeń można wyznaczyć test bezpieczeństwa surowcowego państwa, składający się z kilkunastu pytań. Jednocześnie współczesne państwa podejmują działania na rzecz zapewnienia sobie bezpieczeństwa surowcowego. Wykorzystują do tego m.in. instrumenty o charakterze prawnym, politycznym, ekonomicznym, technicznym czy kulturowym.

EN

Non-energy raw materials security is an important aspect of state security. It has an influence on the social and economic development of the state. The main aim of the paper is to emphasize the theoretical paradigms, aspects, conditions and role of non-energy raw materials security. The paper refers to historical and contemporary examples (Poland, China and EU). The paper also underlines the main methods of ensuring raw materials state security.

2

Ewolucja polityki surowcowej w Polsce w latach 1935–2018

75%

Szamałek K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2018

|

tom nr 106

181--197

PL

Pierwszą politykę surowcową państwa przyjęto w 1938 r. Polityka surowcowa II RP nakierowana była przede wszystkim na przygotowanie państwa do realizacji działań wojennych w warunkach prowadzenia wojny obronnej. W 1951 roku utworzono Centralny Urząd Geologii przygotowujący krajowe wieloletnie i roczne plany prac geologiczno-poszukiwawczych. Jego działalność skoncentrowana była na powiększaniu bazy zasobów złóż kopalin. Od 1985 roku za koordynację zadań polskiej geologii odpowiada urząd głównego geologa kraju. W roku 1996 Rada Ministrów przyjęła przygotowany w Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Ministerstwie Przemysłu i Handlu dokument Założenia polityki państwa w dziedzinie surowców mineralnych. W 2015 roku odbyła się szeroka publiczna dyskusja o potrzebie opracowania polityki surowcowej państwa zainicjowana opublikowaniem trzech dokumentów analitycznych przygotowanych przez Fundację Demos, prof. J.Hausnera oraz Ministerstwo Środowiska. Kamieniami milowymi w pracach nad polityką surowcową stało się powołanie w 2016 roku pełnomocnika rządu do spraw polityki surowcowej oraz międzyresortowego zespołu do spraw polityki surowcowej. W 2018 roku projekt założeń Polityki Surowcowej Państwa (PSP) skierowany został do konsultacji społecznych. Dokument ten po raz pierwszy w tak kompleksowy i holistyczny sposób uwzględnia interesy bezpieczeństwa surowcowego państwa. PSP oparta jest na 9 filarach merytorycznych dotyczących m.in. prawno-ekonomicznych podstaw działania sektora mineralnego, ryzyka inwestycyjnego, poszukiwań geologicznych, wykorzystania mineralnych surowców odpadowych.

EN

The first Mineral Policy in Poland was prepared in 1938. In that time The Mineral Policy was primarily dedicated to preparing Poland for a defensive war. The Central Geology Authority (CGA) was created in 1991. The main task of this Authority was preparation plans (annual and multiannual) of geological-exploration. The CGA’s activities were focused on enhancing the resource base of mineral deposits. As of 1985 the coordination of geological tasks is the main duty of the Chief Geologist of the country. In 1996 the Council of Ministers adopted a document called State policy in the field of mineral resources, prepared at the Ministry 182 of Environmental Protection, Natural Resources and Forestry as well as the Ministry of Industry and Trade. In 2015 a wide public discussion about the need to develop a mineral raw materials policy, initiated by the publication of three analytical documents prepared by the Demos Foundation, Professor J. Hausner and the Ministry of the Environment took place. Milestones in the development of a national mineral raw materials policy was the establishment of the special government’s plenipotentiary as well as the inter-ministerial team for mineral raw materials policy. In 2018, The Mineral Raw Materials Policy was transferred for public consultation. This document is the first document that is so comprehensive and holistic from the point of view of national mineral security interests. The Mineral Raw Materials Policy is based on 9 substantial pillars among them: economical and legal basis of mineral sector activities, investment risk, geological prospection and exploration, utilization of mineral wastes.

3

Evolution of Polish mineral policy between 1935–2018

75%

Szamałek K. , Szamałek K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi Polskiej Akademii Nauk

|

2018

4

Bezpieczeństwo surowcowe Polski w Unii Europejskiej i na świecie

75%

Galos K. , Nieć M. , Radwanek-Bąk B. , Smakowski T. , Szamałek K.

|

tom nr 452

43--52

PL

Unia Europejska ma poważne problemy z zapewnieniem bezpieczeństwa surowcowego. Wynika to z faktu braku złóż szeregu kopalin, z konieczności uzupełniania podaży surowcowej importem z krajów o zróżnicowanej stabilności politycznej i gospodarczej, utrudnionym dostępem do rozpoznanych, a niezagospodarowanych złóż. Ważne jest zatem zapewnienie stabilności dostępu ich źródeł i trwałości niezbędnych dostaw. Cel ten może być osiągnięty poprzez zróżnicowanie kierunków dostaw do UE i odpowiednią „dyplomację surowcową”, stwarzającą korzystny klimat dla wymiany handlowej lub podejmowania eksploatacji złóż kopalin za granicą przy współpracy firm europejskich, w tym polskich. Polska jest krajem o liczącej się w UE bazie surowcowej kopalin, w przypadku niektórych z nich (węgiel kamienny, siarka rodzima, rudy miedzi) decydującym o poziomie bezpieczeństwa surowcowego UE.

EN

The EU has serious problems in ensuring its minerals security. This is the consequence of a dearth of certain key mineral deposits, the need of meeting the demand for some minerals by importing them from politically or economically unstable countries and the difficulty of accessing known but as yet unexploited deposits. It is therefore important to ensure a stable access to mineral resources and to maintain a stable flow of imports. This aim can be achieved by diversifying EU’s mineral import sources and adopting “mineral diplomacy”, i.e. establishing good relations with countries with rich mineral deposits, allowing commercial exchange or joint exploitation, with participation of European, including Polish, companies. Poland holds a significant share of EU’s mineral resources; some of its deposits (coal, sulphur, copper) are critical for EU’s mineral security.

5

Polityka Surowcowa Państwa 2050 : realizacja założeń uchwały Rady Ministrów

75%

Dziadzio P. S.

Przegląd Geologiczny

|

2022

|

tom Vol. 70, nr 8

563--565

EN

Free, unrestricted access to raw materials is fundamental to the proper functioning of any economy. It should be in the interest of every country to ensure access to raw materials that are needed in the present but will also be needed in the future, particularly taking into account economic, social and also political changes that are taking place or are possible, with different dynamics. In order to meet such needs, it is necessary to have a strategy indicating concrete actions whose implementation will achieve the goal of ensuring raw material security, even in the decades to come. State Raw Materials Policy 2050 (PSP2050), adopted on March 1, 2022, is a very important document, not only from the point of view of the country’s raw materials security, but also for ensuring the country’s energy security. The document describes the actions to be taken for raw material security and considers the concrete implementation work already done. Simultaneously with the work on PSP2050, other activities were being prepared and executed, including legislation to enable its effective implementation.

6

Bezpieczeństwo surowcowe w Polsce w zakresie mineralnych surowców nieenergetycznych

75%

Pietrzyk-Sokulska E. , Kulczycka J.

|

2015

|

tom R. 56, nr 1

17--25

PL

W komunikacie z 2008 r. Inicjatywa na rzecz surowców – zaspokajanie naszych kluczowych potrzeb w celu stymulowania wzrostu i tworzenia nowych miejsc pracy Komisja określiła cele i zadania zintegrowanej strategii UE w dziedzinie surowców. Przedstawione działania mają na celu przede wszystkim wprowadzenie rozwiązań umożliwiających zapewnienie równych szans dostępu do surowców w państwach trzecich; wspieraniu stabilnych dostaw surowców ze źródeł europejskich oraz efektywnego gospodarowania zasobami i promowania recyklingu w celu ograniczenia zużycia surowców pierwotnych w UE oraz zmniejszenia względnej zależności od surowców. Dla ich realizacji zatwierdzono Strategiczny Plan Wdrożeniowy Europejskiego Partnerstwa Innowacji w dziedzinie surowców. Przedstawiciele zarówno polskiego rządu jak i przemysłu biorą udział w posiedzeniach grup roboczych odpowiedzialnych za realizację tych działań. Równocześnie w Polsce rola przemysłu mineralnego i jego wpływ na polską gospodarkę jest szeroko omawiana na konferencjach organizowanych przez instytucje naukowe, przemysł i organizacje pozarządowe. W dyskusjach podkreśla się między innymi potrzebę tworzenia spójnych dokumentów dotyczących polskiej strategii w zakresie surowców. W efekcie dokument pt. Założenia do Planu działań na rzecz bezpieczeństwa Polski w zakresie surowców nieenergetycznych został opublikowany przez Ministerstwo Gospodarki w czerwcu 2014 r. W referacie przedstawiono również wyniki i wnioski z dyskusji dotyczącej bezpieczeństwa surowcowego Polski i UE prowadzonych podczas serii konferencji, w których uczestniczyli przedstawiciele rządu, sejmu, europarlamentarzyści, przedstawiciele nauki, przemysłu, organizacji pozarządowych.

EN

In the 2008 communication “The raw materials initiative — meeting our critical needs for growth and jobs in Europe”, the Commission defined aims and tasks for an integrated strategy for the EU in the field of raw materials. The activities are primarily aimed at introducing solutions to ensure equal opportunities for access to resources in third countries, fostering sustainable supply of raw materials from European sources and resource efficiency and promote recycling to reduce the consumption of primary raw materials in the EU and reduce the relative import dependence. To fulfill this activities the Strategic Implementation Plan (SIP) of the European Innovation Partnership on Raw Materials was approved. Representative both from Polish government and industry participated in the working group for implementation these activities. Also in Poland the role of mineral industry and its impact on Polish economy has been widely discussed on conferences organized by scientific organizations, industries and NGOs. They emphasis among other the need for creation coherent documents concerning Polish raw material strategy. As a result the Assumptions to Plan on the safety action for Polish non-energy raw materials was published by the Ministry of Economy in June 2014. The results and conclusions from series of conferences and discussion among participants representing Polish and EU Parliaments, government, sciences, industries, NGOs, how to ensure the sustainable supply of raw materials for Polish and EU industry are presented in the paper.

7

Reducing the risks of production company regarding the availability of raw materials in the supply warehouse

63%

Stajniak M. , Romanow P.

|

tom nr 12

1129--1144, CD

EN

The article takes into account changes in the organization of the process of planning and ordering materials through to improve internal and external communication on the example of the production company. In the case of procurement optimization key role is assigned to deepen the analysis and evaluation of suppliers, and - changing purchasing strategies. The scientific aim of the article is the proposal and characteristics of optimization activities that promote the reduction and prediction of risks and threats in the stock of raw materials in one of the analyzed production companies.

PL

W artykule omówiono zmiany organizacji procesu planowania i zamawiania surowców za sprawą udoskonalenia komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej na przykładzie przedsiębiorstwa produkcyjnego. W przypadku optymalizacji zakupów kluczową rolę przypisano pogłębieniu analizy i oceny dostawców, a także - zmianie strategii zakupów. Celem naukowym artykułu jest propozycja i charakterystyka działań optymalizacyjnych, które sprzyjają redukowaniu i przewidywaniu zagrożeń w magazynie surowców w jednym z analizowanych firm produkcyjnych.

8

Nowa metodyka wyznaczania surowców kluczowych, strategicznych i krytycznych dla polskiej gospodarki

63%

Galos K. , Lewicka E. , Burkowicz A. , Guzik K. , Kamyk J. , Kot-Niewiadomska A. , Szlugaj J.

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

tom Vol. 69, nr 10

654--665

EN

The paper presents a proposal for methodology of designation of the key, strategic and critical minerals, important for the mineral security of Poland. The authors proposed a comprehensive methodology for analysis of 148 individual minerals. When determining the key minerals, a criterion of average value of their annual consumption in Poland in the last decade (2009-2018) was adopted. This approach also regards to the general tendency of consumption of a given mineral and the net import reliance index. To determine strategic minerals, a two-stage analysis was performed, i.e. the identification of potentially strategic minerals that are indispensable for the sectors defined as crucial for the country’s economic security (based on an expert assessment), and – from among them – establishment of the list of strategic minerals on the basis of criteria of the average consumption value in recent years and the net imports reliance. For the identification of critical minerals, the methodology developed for the European Union with some significant modifications was adopted: all the minerals previously classified as key and/or strategic were granted the status of high economic importance in Poland, with disregarding of EU’s evaluation of the value of economic importance (EI) indicator. The second EU index – the supply risk index (SR) – for the determination of the critical minerals for Poland – was slightly reduced from 1.0 to 0.9. Based on the analysis conducted, three lists comprising 42 key, 24 strategic and 17 critical minerals indispensable for the Polish economy development were proposed. Identification of these minerals is of fundamental importance for further works on the Mineral Policy of Poland.

9

Najważniejsze problemy górnictwa odkrywkowego na początku XXI wieku

63%

Kasztelewicz Z. , Ptak M.

Prace Naukowe Instytutu Górnictwa Politechniki Wrocławskiej. Studia i Materiały

|

2011

|

tom Vol. 132, nr 39

149-163

PL

Artykuł przedstawia ważniejsze problemy górnictwa odkrywkowego w Polsce na początku XXI wieku. Górnictwo odkrywkowe wydobywa obecnie poza węglem brunatnym ponad 250 mln ton różnych innych kopalin. Polska to wielki plac budowy. Budowane są drogi lokalne i autostrady, lotniska i szlaki kolejowe. Zapotrzebowanie na te kopaliny ma wzrosnąć w okresie dwóch następnych dekad do 350 mln ton/rok, natomiast baza zasobowa wielu kopalin skalnych, w tym również kruszyw posiada zasoby operatywne tylko na 10-20 lat. Polska, jako kraj zasobny w te kopaliny, w sytuacji tylko teoretycznie dostępnej bazy surowców, nie będzie wydobywać ich u siebie. Dla budowy infrastruktury, wykonawcy będą zmuszeni sprowadzać kruszywa z zagranicy, zapewniając tym samym zyski i miejsca pracy naszym sąsiadom. W celu stworzenia właściwych warunków rozwoju dla działalności górniczej, należy zadbać o stabilność przepisów prawa, w tym likwidacje barier prawnych w zakresie zabezpieczania złóż dla późniejszej eksploatacji, udostępniania złóż oraz budowę nowych kopalń poprzez uproszczenie procedur koncesyjnych.

EN

The article presents the most important problems facing the open pit mining industry in Poland in the beginning of XXI century. Except lignite this industry produces over 250 million tons of different minerals. The demand for the mentioned minerals may rise up to 350 million tons per year in the next two decades because of fact that local roads and highways, airports and railroads are built in a big scale. At the moment we are importing numerous minerals. Operating reserves of many rock deposits, including aggregates for construction and road industries are sufficient only for 10-20 years. Poland - theoretically wealthy on mineral resources - will not mine them domestically, but will be forced to import them, transferring profits and jobs to neighbouring countries. In order to create proper conditions for the development of mining activity, the stability of law regulations must be ensured together with liquidation of law barriers concerning the protection of deposits for future exploitation, opening new deposits and construction of new mines with simplifying the concession procedures.

10

Forecast trends in demand for deficit key minerals for the Polish economy

63%

Galos K. , Lewicka E. D. , Kamyk J. , Szlugaj J. , Czerw H. , Burkowicz A. , Kot-Niewiadomska A. , Guzik K.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2021

|

tom T. 37, z. 3

5--30

EN

The observation of trends in the demand for minerals is of fundamental importance in the long-term assessment of prospects for economic development in Poland. From among 148 minerals analyzed, 42 minerals are indicated as key minerals for the country’s economy, of which 22 were recognized as deficit minerals. These minerals have been the subject of this paper. For each of these minerals the forecasts of demand by the years 2030, 2040 and 2050 have been made taking the current trends in domestic economy and premises for the development of industries that are main users of these minerals into account. The most promising prospects for growth of domestic demand – with at least a two-fold increase by 2050 – have been determined for manganese dioxide, metallic: magnesium, nickel, silicon, as well as talc and steatite, while an increase by at least 50% have been anticipated for metallic aluminum, tin, metallic manganese, and elemental phosphorus. For natural gas and crude oil growing tendencies have also been predicted, but only by 2030. On the other hand, the most probable decline in domestic demand by 2050 may be foreseen for iron ores and concentrates, bauxite, metallic tungsten, magnesite and magnesia, as well as for crude oil and natural gas, especially after 2040. It seems inevitable that the deficit in the foreign trade of minerals will continue to deepen in the coming years. By 2030 this will mainly result from the growing importation of crude oil and natural gas, but beyond – by 2050 – further deepening in the trade deficit will be related to the growing importation of many metals as well as of some industrial minerals. After 2040, the negative trade balance can be mitigated by a possible decrease in foreign deliveries of hydrocarbons and iron ores and concentrates.

PL

Obserwacja trendów zapotrzebowania na surowce mineralne ma fundamentalne znaczenie w długoterminowej ocenie perspektyw rozwoju gospodarczego Polski. Spośród 148 surowców mineralnych poddanych analizie, 42 zostały wskazane jako kluczowe dla polskiej gospodarki. Spośród nich 22 zostały uznane zarazem za surowce deficytowe. Te ostatnie stały się przedmiotem niniejszej pracy. Na podstawie dotychczasowych trendów krajowego zapotrzebowania na te surowce oraz przesłanek rozwoju branż będących ich głównymi użytkownikami, wykonano prognozy rozwoju popytu do 2030, 2040 i 2050 r. Najbardziej obiecujące perspektywy – przy min. dwukrotnym wzroście zapotrzebowania do 2050 r. – stwierdzono dla dwutlenku manganu, magnezu metalicznego, niklu, krzemu oraz talku i steatytu, a zwyżkę o co najmniej 50% – także w przypadku aluminium, cyny, manganu oraz fosforu pierwiastkowego. Dla gazu ziemnego i ropy naftowej wzrost jest oczekiwany, ale tylko do 2030 r. Największe prawdopodobieństwo spadku popytu do 2050 r. dotyczy rud i koncentratów żelaza, boksytów, wolframu oraz magnezytów i magnezji, a także gazu ziemnego i ropy naftowej, w szczególności po roku 2040. W rezultacie, w najbliższych latach deficyt Polski w handlu zagranicznym surowcami mineralnymi będzie się pogłębiał. Do 2030 r. będzie to wynikać głównie z wciąż rosnącego importu ropy naftowej i gazu ziemnego, ale później – do 2050 r. – dalsze pogłębianie się deficytu w obrotach surowcami mineralnymi będzie związane z rosnącym importem wielu surowców metalicznych, w szczególności aluminium, krzemu metalicznego, niklu metalicznego i magnezu metalicznego, a także niektórych surowców niemetalicznych. Po 2040 r. to niekorzystne zjawisko może być złagodzone poprzez możliwy spadek importu węglowodorów oraz rud i koncentratów żelaza.

11

Polityka surowcowa w wymiarze metali ziem rzadkich. Rwanda – studium przypadku

63%

Kamprowski R.

Polityka i Społeczeństwo

|

2021

|

tom 19

|

nr 1

25-38

EN

The primary goal of a state's raw material policy is to ensure its raw material security. Due to the progressing technological development, rare earth metals play an increasingly important role. For several years, they have become the subject of a political game between the countries that play a dominant role in their market, ie the People's Republic of China and the United States. The other countries where the discussed groups of metals are mined were left on the sidelines of the discussion. The aim of the research undertaken in this article is to show the role of rare earth metals in creating raw material security on the example of Rwanda. It is home to some of the largest deposits of niobium and tantalum, key elements used in electronics, the aviation industry, and medical devices. The main result of the research carried out is the fact that the extraction of rare earth metals is one of the foundations of the Rwandan economy. In recent years, there has been a significant professionalization of mining practices, bearing in mind the environment, health, and safety. It was also established that the factors that pose the most important threat to Rwanda's raw material policy include the currently uneasy situation on the border with the Democratic Republic of Congo, where the largest deposits of the metals in question are located, and the negative effects of the global Sars-Cov-2 pandemic.

PL

Podstawowym celem realizowania przez dane państwo polityki surowcowej jest zapewnienie mu bezpieczeństwa surowcowego. Ze względu na postępujący rozwój technologiczny, coraz ważniejszą rolę pełnią metale ziem rzadkich. Od kilku lat stały się one przedmiotem gry politycznej między państwami, które pełnią dominującą rolę na ich rynku, tj. Chińską Republiką Ludową a Stanami Zjednoczonymi. Na swoistym marginesie dyskusji znalazły się pozostałe państwa, na obszarze których wydobywane są omawiane grupy metali. Celem podjętych w niniejszym artykule badań jest wskazanie roli metali ziem rzadkich w kreowaniu bezpieczeństwa surowcowego na przykładzie Rwandy. Na jej obszarze znajdują się jedne z największych złóż niobu i tantalu, kluczowych pierwiastków wykorzystywanych w elektronice, przemyśle lotniczym czy urządzeniach medycznych. Głównym rezultatem przeprowadzonych badań jest fakt, iż wydobycie metali ziem rzadkich stanowi jeden z fundamentów rwandyjskiej gospodarki. W ostatnich latach obserwuje się znaczną profesjonalizację praktyk górniczych, mając jednocześnie na uwadze środowisko, zdrowie i bezpieczeństwo. Ustalono również, iż do czynników stanowiących najważniejsze zagrożenie dla polityki surowcowej Rwandy zalicza się obecnie niespokojną sytuację na granicy z Demokratyczną Republiką Konga, gdzie znajdują się największe złoża omawianych metali oraz negatywne skutki globalnej pandemii Sars-Cov-2.

12

Niobium - a critical and conflict raw material of great economic significance - the state of the art

63%

Gałaś A. , Krzak M. , Szlugaj J.

|

tom T. 40, z. 2

47--67

EN

The economic importance, global market, primary resources and secondary sources of niobium are discussed in this paper. Niobium concentrate is the first commercial product of the enrichment process; however, the overwhelming majority of the niobium concentrate supply is processed into ferroniobium, which dominates international trade. In this form, niobium raw materials are used in the steel industry as an alloying agent (alloy additive). The production of \oxides and other compounds of niobium, such as carbides, alloys and metallic niobium are currently of much less commercial significance. The addition of a very small amount of niobium, of the order of 0.01%, changes the properties of steel fundamentally, increasing its strength, resistance to atmospheric factors or high temperatures, etc. The addition of niobium in other products also changes their properties, e.g. permanent magnets become superconductors. As a result, niobium is currently widely used around the world as a component of sustainable technologies, which has a large positive impact on the environment by reducing the energy and material consumption of the manufacturing processes. The increase in the spectrum of niobium applications in advanced technologies, considered to be the technologies of the future, means that the widely recognized critical importance of niobium continues to grow. It can be assumed that the war between Ukraine and Russia will cause significant disturbances in the global metals market, including that for niobium.

PL

W artykule omówiono znaczenie gospodarcze, rynek światowy, surowce pierwotne i wtórne niobu. Koncentrat niobu jest pierwszym komercyjnym produktem procesu wzbogacania, jednak zdecydowana większość dostaw koncentratów niobu jest przetwarzana na żelazoniob, który dominuje w handlu międzynarodowym. W tej postaci niob jest stosowany w przemyśle stalowym jako dodatek stopowy. Produkcja tlenków i innych związków niobu, takich jak węgliki, stopy i niob metaliczny ma obecnie dużo mniejsze znaczenie komercyjne. Dodanie bardzo małej ilości niobu, rzędu 0,01%, zmienia zasadniczo właściwości stali, zwiększając jej wytrzymałość, odporność na czynniki atmosferyczne, wysokie temperatury itp. Obecność niobu w innych produktach zmienia także ich właściwości, m.in. magnesy trwałe stają się nadprzewodnikami. Dzięki temu niob jest obecnie szeroko stosowany na całym świecie jako składnik zrównoważonych technologii, który ma duży, pozytywny wpływ na środowisko, zmniejszając energochłonność i materiałochłonność procesów produkcyjnych. Zwiększenie spektrum zastosowań niobu w zaawansowanych technologiach, uznawanych za technologie przyszłości, powoduje, że powszechnie uznawany jest za surowiec krytyczny. Można przypuszczać, że wojna między Ukrainą a Rosją spowoduje istotne zaburzenia na światowym rynku metali, w tym niobu.

13

Ochrona złóż kopalin jako element planowania i zagospodarowania przestrzennego – problemy formalne i mentalne

63%

Nieć M. , Radwanek-Bąk B.

|

tom T. 68, nr 8

3--6

PL

Autorzy przedstawiają propozycje odpowiednich zapisów prawnych, mających na celu ściślejsze powiązanie planowania zagospodarowania przestrzennego terenów złożowo-surowcowych ze strategią rozwoju gospodarczego na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. Konstruktywnym rozwiązaniem w tym zakresie wydaje się wprowadzenie obowiązku opracowania planów gospodarki złożami i terenami ich perspektywicznego wykorzystania, uwzględniających również możliwe kierunki zagospodarowania terenów poeksploatacyjnych. Samo zaś umieszczanie granic obszarów złożowych w dokumentach planistycznych powinno być powiązane ze wskazanym zakresem ich ochrony, na podstawie wcześniej wykonanej hierarchizacji złóż.

EN

The authors present proposals of appropriate legal regulations aiming at closer connection of land development planning of deposit-raw materials areas with the economic development strategy at the national, regional and local level. A constructive solution in this field seems to be the introduction of the obligation to work out plans of economy of deposits and areas of their perspective use, taking also into account the directions of post-extraction area management. The location of deposit area boundaries in planning documents should be connected with the indicated scope of their protection, on the basis of previously carried out hierarchization of deposits.

14

The raw materials policy of the European Union for rare earth elements

63%

Kamprowski R.

|

nr 16

243-250

PL

Niniejszy artykuł traktuje o jednym z wymiarów prowadzonej przez Unię Europejską polityki surowcowej, której przedmiotem są metale ziem rzadkich. Centralnym i najważniejszym celem polityki surowcowej realizowanej przez dany podmiot jest zapewnienie bezpieczeństwa surowcowego. Uwzględniając obecną sytuację geopolityczną i trwającą w Ukrainie wojnę, główna oś narracji dotycząca bezpieczeństwa surowcowego koncentruje się na kwestiach związanych z dostawami źródeł energii, m.in. gazu czy węgla. Na swoistym marginesie prowadzonych rozważań pozostają jednak metale ziem rzadkich. Stanowią one fundament współczesnego rozwoju technologicznego wielu obszarów i dziedzin. Ze względu na swoją rolę, od przynajmniej dwudziestu lat, stały się one przedmiotem rywalizacji politycznej między Chińską Republiką Ludową a Stanami Zjednoczonymi Ameryki. Otwartą pozostaje kwestia dotycząca miejsca i roli Unii Europejskiej w tym układzie. Zamierzeniem badawczym podjętych w niniejszym artykule rozważań jest wskazanie roli metali ziem rzadkich w realizowanej przez Unię Europejską polityce surowcowej. Z przeprowadzonych badań wynika, iż pomimo stosunkowo późnego zaangażowania się Unii Europejskiej w identyfikację kluczowych metali ziem rzadkich oraz opracowania łańcucha ich dostaw od kilku lat można zaobserwować wyraźną profesjonalizację podejmowanych praktyk. Wskazano również, iż wśród czynników stanowiących najważniejsze wyzwanie dla polityki surowcowej Unii Europejskiej w omawianym zakresie zaliczyć można nadmierne uzależnienie łańcucha dostaw od Chińskiej Republiki Ludowej oraz trudności w pozyskiwaniu metali ziem rzadkich na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej.

EN

This article deals with one of the dimensions of the European Union’s raw materials policy, including rare earth elements (REE). The core and overarching goal of the raw materials policy implemented by a given entity is to ensure security in terms of raw materials. Taking into account the current geopolitical situation and the ongoing war in Ukraine, the main part of discussion regarding raw materials security focuses on issues related to the supply of energy sources, including gas or coal. Rare earth elements, however, remain on the side-lines of these considerations. Rare earth elements are the foundation of modern technological development in many areas and fields. Due to their role, they have been the object of political rivalry between the People’s Republic of China and the United States of America for at least twenty years. The question of the place and role of the European Union in this system remains open. The research intention of the considerations in this article is to indicate the role of REEs in the raw materials policy implemented by the European Union. The research shows that, despite the relatively late involvement of the European Union in the identification of key REEs and the development of their supply chain, a clear professionalisation of EU practices has been observed for several years. It is also indicated that among the most important challenges for the European Union’s raw materials policy are factors such as excessive dependence of the supply chain on the People’s Republic of China and difficulties in obtaining REEs within the territory of European Union member states.

15

Bezpieczeństwo surowcowe Polski – ocena sytuacji w zakresie kopalin nieenergetycznych

63%

Galos K. , Nieć M. , Radwanek-Bąk B. , Smakowski T. , Szamałek K.

|

tom nr 452

33--42

PL

Bezpieczeństwo surowcowe związane jest z realizacją polityki gospodarczo-przemysłowej kraju i oznacza stopień zbilansowania potrzeb surowcowych z podażą surowca ze źródeł wewnętrznych (wydobycie i przeróbka) i zewnętrznych (import). Źródła wewnętrzne (wydobycie kopalin, surowce wtórne, odpady) muszą być szczegółowo rozpoznane w zakresie ilości i jakości możliwych do pozyskania surowców, czasu ich dostępu oraz ograniczeń społecznych i środowiskowych zagospodarowania, a także stopnia zagospodarowania. Rola i znaczenie surowców energetycznych i nieenergetycznych, źródła ich pozyskiwania i znaczenie polityczno-gospodarcze są odmienne, z tego powodu problematyka bezpieczeństwa surowcowego powinna być rozważana oddzielnie dla każdej z tych grup surowcowych. Zabezpieczenie potrzeb krajowych przez wykorzystanie złóż kopalin nieenergetycznych jest ograniczone. Tym bardziej niezbędne staje się opracowanie polityki surowcowej państwa. Przedstawiono założenia, na jakich taka polityka państwa powinna być oparta i cele jej realizacji.

EN

Mineral security is a part of governments’ industrial and economic policies and describes the balance between the need for mineral resources and the actual mineral resources available through internal (extraction, processing) and external sources (imports). Internal sources (extraction, processing and recycling of mineral resources) need to be carefully analysed; their quantity, feasibility of extraction, accessibility and collateral societal and environmental consequences need to be assessed. The role and importance of energy and non-energy mineral resources, their sources as well as their political and economic importance are diverse, and so the issue of resource security of each resource group should be analysed separately. Meeting the internal demand for resources through exploiting non-energy resources is limited. It calls for creating a state-wide resource policy. This paper presents a basis on which such policy should be structured, and outlines its goals.

16

Współczesne źródła górnicze cynku

63%

Paulo A.

|

tom R. 64, nr 3

3--9

PL

Przedstawiono podstawowy element rynku wytwarzania i dostaw surowców cynku jakim jest współczesne górnictwo. W Polsce przeżywa ono schyłek na skutek wyczerpania udostępnionych złóż, ale sytuacja globalna nie jest tak dramatyczna. Omówiono dynamikę zapotrzebowania na cynk ze źródeł pierwotnych i wtórnych. Wskazano na rodzaje rud, ich powiązania z charakterystyką złóż i ewolucję jakości urobku w XXI w. Światowa produkcja górnicza rozwija się nierównomiernie, jedne kopalnie są zamykane na skutek wyczerpania zasobów lub szkodliwych domieszek w rudzie, a wiele innych rozwija produkcję korzystając z chwilowej koniunktury cenowej. Produkcja metalurgiczna skupiła się w Azji, co doprowadziło w krótkim czasie do wyczerpania zasobów w tym regionie i rosnącego niedoboru koncentratów dla metalurgii. Praktyka światowa wskazuje na dominujące dostawy surowców z innych krajów. Na tym tle przedstawiono prognozę zaopatrzenia w koncentraty cynkowe do lat 2020–2025.

EN

ining is an essential element of the production and market supply of zinc raw materials. In Poland, it is experiencing decline as a result of the exhaustion of the ore reserves, but the global situation is not so dramatic. The dynamics of the demand for zinc from primary and secondary sources was discussed. The types of ores, their relation to different deposits and the evolution of the quality of concentrates delivered in the 21st century were described. Global mining production is developing unevenly, some mines are closed due to depletion of reserves or harmful admixtures in ore, and many others rise production using a temporary price surge. Metallurgical production concentrated in Asia, which led to shortage of resources in this region and a growing shortage of concentrates for metallurgy. Worldwide practice indicates the dominant supply of raw materials to smelters from other countries. Against this background, a forecast of supply of zinc concentrates up to 2020–2025 is presented.

17

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty gminnej a bezpieczeństwo państwa – rola gminy w procesie zapewniania bezpieczeństwa surowcowego kraju

51%

Grzywacz M.

Studia Iuridica

|

2020

|

tom 85

227-239

PL

Raw materials security is currently one of the biggest challenges for every modern statehood. Its essence, however, has not been noticed and appreciated for many years. Ensuring the state’s security, also in the area of raw materials, demands close cooperation between state authorities and local government. Moreover, it demands taking into consideration not only local interest, but also goals of the state. Nowadays, fulfilment of own tasks of the commune (e.g. tasks in the area of spatial planning and development) should include security of a state as a bigger value. Unfortunately, the practice shows that in many cases aforementioned assumption is not being implemented.

18

Srebro i krzem kluczem do rozwoju PV

51%

Bogacz A. , Wiśniewski G. , Wiśniewski K. , Walczak A.

Energia i Recykling : gospodarka obiegu zamkniętego

|

2022

|

tom nr 3

PL

Rozwój przemysłu produkcji urządzeń i komponentów dla zeroemisyjnych OZE to podstawa przyszłego bezpieczeństwa surowcowego, technologicznego i energetycznego kraju. W szczególności dotyczy to fotowoltaiki, której rola na rynku energii rośnie i która zwiększa bezpieczeństwo energetyczne oraz środowiskowe, ale ma też potencjał do poprawy bezpieczeństwa surowcowego i technologicznego.

19

The issue of raw material security in Poland’s contemporary national security strategies

51%

Kamprowski R.

Przegląd Politologiczny

|

2020

|

nr 4

87-94

PL

Przedmiotem badań niniejszego artykułu jest wizja kreowania bezpieczeństwa surowcowego obecna we współczesnych strategiach bezpieczeństwa narodowego Rzeczpospolitej. Tak ujęte ramy chronologiczne wskazują, iż analizie poddano dokumenty z lat 2003–2020 stanowiące istotną zmianę jakościową w definiowaniu i rozumieniu bezpieczeństwa jako obszaru niezdominowanego przez jego twardy, militarny charakter. Celami podjętych przez autora badań jest wskazanie, omówienie i porównanie koncepcji zapewnienia Polsce bezpieczeństwa surowcowego na podstawie czterech strategii bezpieczeństwa narodowego Polski. Do osiągnięcia tak określonych celów badań posłużyły następujące problemy badawcze: w jakim zakresie zapewnienie Polsce bezpieczeństwa surowcowego jest obecne w analizowanych dokumentach? Poprzez jakie narzędzia autorzy strategii kreowali w Polsce surowcowy wymiar bezpieczeństwa? Jakie główne trudności w zapewnieniu bezpieczeństwa surowcowego Polski uwypuklają badane strategie bezpieczeństwa narodowego? Czy istnieją zbieżne elementy wizji zagwarantowania Polsce bezpieczeństwa surowcowego ujęte w badanych strategiach? Tak sformułowane pytania badawcze stały się kanwą do sformułowania następującej hipotezy badawczej: wraz ze wzrostem zagrożeń o charakterze pozamilitarnym, surowcowy wymiar bezpieczeństwa jest coraz wyraźniej akcentowany w strategiach bezpieczeństwa narodowego. W poniższym artykule posłużono się następującymi metodami badawczymi: porównawczą oraz analizy źródeł. Zastosowano również technikę analizy.

EN

This article examines the issue of ensuring raw material security as seen in the contemporary national security strategies of Poland. The temporal framework identified as “contemporary” indicates that the analysis embraced documents from the period 2003–2020, which mark a significant qualitative change in terms of defining and understanding security as an area which is not dominated by its hard, military aspect. The study aims to identify, discuss and compare various concepts of ensuring raw material security to Poland on the basis of the four strategies of Poland’s national security. The following research problems were formulated to achieve the research objectives defined in this way: to what extent is the issue of Poland’s raw material security present in the documents analyzed? What tools have the authors of the strategies employed to ensure security in Poland in terms of raw materials? What are the main difficulties in ensuring raw material security to Poland highlighted by the analyzed national security strategies? Are there any convergences in the visions of ensuring Poland’s raw material security presented in the analyzed strategies? The research questions formulated in this way served as the basis for the following research hypothesis: given an increase in non-military threats, the raw material-related dimension of security is increasingly emphasized in national security strategies. The research methods used in this article include the comparative method and source analysis. The technique of analysis was also used.