Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Lata help
Autorzy help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 235

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 12 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  bezpieczeństwo międzynarodowe
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 12 next fast forward last
1
100%
PL
Autor podejmuje kluczowe dla współczesnych stosunków międzynarodowych pytanie o paradygmat bezpieczeństwa. Kluczową tezą jest stwierdzenie, że paradygmat takowy występuje i ewoluuje w czasie wraz z podmiotami stosunków międzynarodowych oraz zmieniającymi się uwarunkowaniami bezpieczeństwa międzynarodowego. Pojęcie to nie jest jednolite dla wszystkich podmiotów stosunków międzynarodowych, a jego swoista uniwersalność wynika z posiadania pewnego zespołu wspólnych cech, które występują w środowisku bezpieczeństwa międzynarodowego (globalnym, regionalnym, subregionalnym, lokalnym) i są tożsame dla większości podmiotów występujących w stosunkach międzynarodowych. Oznacza to, że istniejący paradygmat bezpieczeństwa posiada cząstkowe cechy środowiska bezpieczeństwa międzynarodowego, tożsame dla większości podmiotów w nim występujących. Przybiera przy tym nie tylko odmienne postacie w przypadku poszczególnych wymiarów bezpieczeństwa (globalnego, regionalnego, subregionalnego, lokalnego), lecz także dla poszczególnych podmiotów.
EN
The article provides with a defi nition of the notion of international safety in the theory of constructivism. The authors presents the main confl icts which are connected with the understanding of security, the role of actors in the forming of national order, common mechanisms for particular entities and the possibilities of their impacts on the safety processes.
PL
W artykule dokonano zdefiniowania pojęcia bezpieczeństwo międzynarodowew ujęciu teorii konstruktywistycznej. Przedstawiono w nim główne spory dotyczące pojmowania bezpieczeństwa, roli aktorów w kreowaniu ładu pokojowego, mechanizmów łączących poszczególne podmioty oraz możliwości ich oddziaływania na procesy bezpieczeństwa. Autor dokonuje również oceny możliwości oraz pułapek, jakie stawia przed badaczem stosowanie teorii konstruktywizmu do badań nad problematyką bezpieczeństwa.
3
Content available Zmiana a stabilność środowiska międzynarodowego
63%
PL
Fundamentalnym wyznacznikiem zmiany, która dokonała się w systemie międzynarodowym był kres konfrontacji bipolarnej. Uprzedni system stwarzał poważne zagrożenie i wysoką stabilność, stan obecny charakteryzuje się niskim poziomem zagrożenia i takąż stabilnością. Każdy system - biologiczny, społeczny i międzynarodowy, musi dążyć celem przetrwania do utrzymywania stanu równowagi, w którym zdolny jest wytwarzać mechanizmy obronne i stabilizujące lub trwać, pomimo zakłóceń. Autor zamierzył wskazać dotyczące tego rozważania teoretyczne oraz czynniki decydujące o intensywności interakcji wewnątrz i poza granicą systemu, czyli w jego środowisku. Ocenia również znaczenie tych, które są zasadnicze dla stabilizacji systemu międzynarodowego.
PL
Podczas zimnej wojny skonstruowanie broni nuklearnej było bardzo kosztowne, co ograniczało możliwość jej posiadania tylko do potęg gospodarczych. Pierwszymi dysponentami destrukcyjnej technologii jądrowej były Stany Zjednoczone i ZSRR. Pomimo tego, w międzyczasie amerykańsko-radzieckiego wyścigu technologii jądrowej, rola innych krajów wciąż rosła. W tym wyścigu drugiej kategorii, początkowo, na czele stała Wielka Brytania. Sytuacja ta zmieniła się, gdy do wyścigu włączył się Pekin oraz Francja. W kolejnych latach do klub atomowego dołączyły: Izrael, Indie, Pakistan i RPA a zasoby nuklearne wciąż rosły, by w 1986 roku przekroczyć poziom 65 tys. głowic. Mówi się, że to potencjał jądrowy uchronił jednak przed wzajemnym atakiem USA i Związek Radziecki, wywołując jednak wojny zastępcze, w państwach trzecich.
EN
The paper presents the role of the North Atlantic Treaty Organization in the development and maintenance of the international security system, using examples of selected armed conflicts (Bosnia, Kosovo, Iraq, Afghanistan, Libya). The author portrays NATO as the only guarantor of European and world security, showing that NATO is the only organization in the contemporary changing and dynamic world that is capable of keeping the peace and the status quo that was obtained with so much difficulty by the international community after World War II. The contemporary international situation, in particular the change of the external policy conducted by the Russian Federation, the great migration crisis, and the activity of the socalled Islamic State casts NATO in a completely different and, above all, new role, which this organization is bound to fulfil, constituting a reliable foundation of global peace. It seems that NATO is currently the only organization that is capable of shouldering full responsibility for ensuring security in Europe and the world.
EN
The author touches on problems of international penal jurisdiction treated as a tool to stabilise peace and security in the world. In a historical perspective he analyses international community efforts to call judiciary bodies in order to chase and penalise criminals charged for the heaviest violation of international humanitarian laws. The starting point of his considerations on international penalty jurisdiction is the case of Napoleon Bonaparte who was exiled for life in St. Helen’s Island for conducting invasions and wars and violating the Old Continent order established by European monarchs. The project of the first international crime tribunal drawn up by one of the International Red Cross Committee, Gustav Moynier has been presented. Then the case of German Emperor Wilhelm Hohenzollern, chased by the allies for starting World War 1 and war crimes committed by German troops, has been analysed. There also have been mentioned the attempts to call an international tribunal to judge terrorist crimes under the League of Nation authority in the 30s of the 20th century and the attempts to call permanent international judiciary under the UN auspices during the Cold War and summoning two crime tribunal for Yugoslavia and Rwanda basing on the Security Council resolutions. The article is concluded with information on signing the Rome Statute in 1998, an international agreement setting up Permanent International Crime Tribunal to start functioning in 2003.
PL
Unia Europejska od dekady podejmuje działania na rzecz konsolidacji rynków zbrojeniowych. Jednak istotną przeszkodą w tym procesie są zróżnicowane interesy, strategie bezpieczeństwa i możliwości poszczególnych państw członkowskich. Polska i Grecja są nielicznymi członkami UE, którzy w ostatnich latach zwiększają swoje wydatki obronne. Oba kraje jednak w swoich zakupach zbrojeniowych kierują się innymi celami. Polska obawia się lądowego starcia z przeciwnikiem posiadającym broń masowego rażenia i demonstrującym lekceważenie dla norm prawa międzynarodowego. Natomiast dla Grecji potencjalnym przeciwnikiem jest członek tego samego sojuszu wojskowego, bardziej przewidywalny w swoich zachowaniach, a ewentualne starcie miałoby charakter powietrzno-morski. Grecja natomiast bardziej niż Polska narażona jest na ataki terrorystyczne i niekontrolowane migracje. Polska posiada liczący się przemysł zbrojeniowy i część zapotrzebowania wojskowego może wyprodukować o własnych siłach. Grecja jest zmuszona do importowania o wiele większej ilości broni. Trudno więc liczyć na standaryzację uzbrojenia na europejskich rynkach czy też na znaczące zbliżanie strategii bezpieczeństwa rozmaitych członków UE.
PL
Na źródła kryzysów i konfliktów składają się przesłanki będące sprzyjającymi okolicznościami, przyczyny stanowiące konkretne zdarzenia je generujące, które powstają na bazie w miarę trwałych endogennych czynników, aktywizowanych rezultatami zmiany dokonującej się w systemie międzynarodowym. Analitycy, komentatorzy i politycy uwydatniają coraz wyraźniej - w miejsce tradycyjnie i wąsko pojmowanego terminu "zagrożenie" - pojęcie: "ryzyko", podkreślające właśnie znaczenie czynników jako fundamentu najpoważniejszych zagrożeń. Bieg zdarzeń w świecie rywalizacji wskazuje, że źródła njpoważniejszych zagrożeń nie zostaną zneutralizowane, bez podjęcia działań zmierzających do zmiany położenia, a w rezultacie sposobu pojmowania rzeczywistości w tej części społeczności globalnej, która stanowi bazę społeczną ekstremizmów, populizmów i fundamentalizmów, będąc uwodzona nierealnymi wizjami możliwego pominięcia etapów rozwojowych.
9
51%
PL
Artykuł zawiera odniesienia jedynie do dwóch kwestii istotnych z punktu widzenia obszaru badawczego dotyczącego walki zbrojnej. Po pierwsze tych czynników określających charakter współczesnych konfliktów zbrojnych, które radykalnie zmieniając warunki inicjowania, przebiegu oraz eliminowania, redefiniują ich usytuowanie w relacjach społecznych, a tym samym rolę mechanizmów współpracy międzynarodowej wypracowanych dla ochrony przed nimi. Po drugie źródeł postaw leżących u podłoża decyzji o wszczynaniu walki zbrojnej, a wynikających z aspektów społecznych, światopoglądowych, etnicznych, religijnych, kulturowych czy ekonomicznych. Determinują one konteksty, gdzie w wymiarze uniwersalnie deklarowanych wartości jej koszta nie są akceptowane, a jednocześnie przyczyny uznawane za społecznie uzasadnione. W warunkach starć asymetrycznych ogranicza to możliwości reagowania i neutralizowania konfliktów zbrojnych.
10
Content available remote Czynniki kreujące otoczenie bezpieczeństwa w świecie współczesnym
51%
PL
Autor stara się ukazać elementy i czynniki sprawiające, iż po upadku świata dwubiegunowego, pozostając w ciągłej dynamice, system międzynarodowy nie zwiększa naszego poczucia bezpieczeństwa. W świecie wzajemnej zależności konflikty wykraczają daleko poza swój geograficzny zasięg. Dylematem pozostaje pytanie, gdzie sięga interes narodowy w zapobieganiu im oraz jaka jest cena angażowania się i pozostawania na uboczu w walce z nimi. Społeczność międzynarodowa znaleźć nadto musi odpowiedź na pytanie o legitymizowanie działań tych aktorów sceny międzynarodowej, którzy mając wolę i możliwości działania, nie uzyskują początkowo mandatu do nich.
PL
W materiale omówiono uwarunkowania historyczne, przebieg oraz stan obecny rosyjsko-ukraińskiego sporu o podział oraz warunki stacjonowania rosyjskiej Floty Czarnomorskiej na Krymie. Jest to zagadnienie ważne, gdyż wydarzenia wiosny 2006 roku dowiodły, że w owej pozornie rozwiązanej kwestii tkwi znaczący potencjał konfl iktogenny, który w istotnym stopniu skomplikować może stosunki międzynarodowe w północnej części basenu Morza Czarnego.
PL
Okrągła, piąta już rocznica wydarzeń z 11 września 2001 r. skłania do podjęcia refleksji nad stanem bezpieczeństwa międzynarodowego na początku XXI wieku. Republika Federalna Niemiec jest przy tym bardzo ważnym podmiotem w grupie państw, które wspólnie bądź samodzielnie podjęły i nadal podejmują intensywne oraz wielokierunkowe działania na rzecz zwalczania terroryzmu międzynarodowego. Ze zjawiskiem tym, traktowanym obecnie jako jeden z najistotniejszych problemów globalnych, władze RFN musiały zmierzyć się już w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych ubiegłego wieku. Wtedy właśnie głośne stały się akcje niemieckich terrorystów spod znaku Frakcji Czerwonej Armii (RAF – Rote Armee Fraktion) oraz innych grup lewackich powiązanych z tzw. międzynarodówką terrorystyczną, czy też działania bojowników palestyńskich. Do historii przeszły spektakularne porwania osób i samolotów, jak również głośne medialnie wydarzenia z wioski olimpijskiej na Igrzyskach w Monachium w 1972 r. oraz w późniejszych latach ataki bombowe na wybrane obiekty użyteczności publicznej na terytorium Niemiec Zachodnich. W ostatnich latach Republika Federalna ponownie stanęła, podobnie jak wiele innych państw, przed koniecznością istotnego zrewidowania kierunków, zakresu i form kreowania własnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (Außen- und Sicherheitspolitik)1.
13
Content available remote Badania i pomiar potęgi państw po zimnej wojnie : metody i wyniki
51%
EN
The notion of the power of the state fas a political entity) includes a synthesi­sed assessment of material, rational and moral factors. The power understood in such a way may be appropriately modelled and measured. The article presents and discusses the results of certain approaches to the research and measurement of the power of states that appeared or developed after the Cold War. The first part of the article contains the measurement results of the European Union’s, United States’ and Japan’s power received thanks to applying the author's model. This model allows measuring two kinds of power - of disposition and of co­ordination. The second stream of consideration focuses on some questionnaire research on the power of the state (J.Y.Caro’s and the author’s). The research results show that substantial differences appear in the perception of the states among different groups. The article also discusses the RAND approach. However, it has rather an ana­lytic, not synthetic character.
14
Content available remote Perspektywa wojen o podział dóbr
51%
PL
W artykule omówiono problem zaludnienia Ziemi i wykorzystania jej podstawowego bogactwa – wody. Zwrócono uwagę na politykę wodną Turcji, zależności pokoju na Bliskim Wschodzie od wody, dominującą pozycję Egiptu w sporze o wody Nilu, a także na zasoby wodne Himalajów. Przedstawiono zagadnienie wyżywienia ludności świata w czasie zmian klimatycznych, a także następstwa braku gruntów rolnych i żywności, z zaakcentowaniem takich zjawisk, jak ucieczka ludności ze wsi i landgrabbing. Omówiono również kwestie pozyskiwania terytoriów i zasobów w szarych strefach prawa oraz walki o dobra Ziemi i jej wpływu na geopolitykę mocarstw światowych. Na zakończenie ekscerpowano zagadnienie poświęcone przyrostowi naturalnemu ludności i jego prognozom.
PL
Opracowanie jest próbą pokazania wizji rozwiązywania złożonych problemów i zagrożeń międzynarodowych związanych z terroryzmem. Próba ta, choć kontrowersyjna, jest poszukiwaniem niekonwencjonalnych, nie zawsze akceptowanych metod minimalizowania zagrożenia terrorystycznego.
16
Content available remote Uwarunkowania rozwoju sił zbrojnych na początku XXI wieku : świat i Polska
51%
EN
The article presents analyses and evaluations of contemporary and future threats in the context of global security environment changes which are the bases to answer questions connected with armed forces’ transformation and development, i.e. to define counteracting which threats they should be ready to and which requirements they should meet. These analyses have a universal character, they refer to NATO armed forces’ transformations and development taking into consideration European conditions. On this background, the Polish approach to the Polish Armed Forces' development requirements and directions at the beginning of the 21st century is presented.
PL
Nowa sytuacja geopolityczna wywołała wiele przewartościowań w sferze międzynarodowego bezpieczeństwa, a tym samym w obszarach przewidywanych zadań dla sił zbrojnych. Współczesne zagrożenia wywarły bezpośredni wpływ na uwarunkowania związane ze sposobami wykorzystania oraz możliwościami użycia wojsk lądowych. Modyfikacji uległy zasady wykorzystania wojsk operacyjnych i obrony terytorialnej. Na współczesnym polu walki, na którym brak jest często widocznego przeciwnika, gdzie nie ma klasycznych obiektów uderzeń dla sił i środków, konieczne jest prowadzenie coraz bardziej dynamicznych i niekonwencjonalnych działań.
18
51%
PL
Autor stara się ukazać elementy i czynniki sprawiające, iż po upadku świata dwubiegunowego, pozostając w ciągłej dynamice, system międzynarodowy nie zwiększa naszego poczucia bezpieczeństwa. W świecie wzajemnej zależności, transgraniczności zjawisk konflikty wykraczają daleko poza swój geograficzny zasięg. Tocząc się z dala od geograficznych granic Europy, mają wpływ na jej bezpieczeństwo. Region nie jest też wolny od starć, nie mających obecnie charakteru konfliktów zbrojnych, lecz wpływających na jego równowagę. Dylematem pozostaje pytanie, gdzie sięga interes państwa i europejskich struktur integracyjnych w zapobieganiu im oraz jaka jest cena angażowania się lub pozostawania na uboczu w walce z nimi.
PL
Rozprzestrzenianie (proliferacja) rakiet balistycznych ma silny wpływ na lokalną równowagę sił militarnych i wyścig zbrojeń. Równocześnie trudno analizować ten proces, ponieważ obie strony: dostawca i użytkownik są zwykle niechętne do ujawniania detali transakcji, a często nawet ich nie potwierdzają. Pierwszym przypadkiem proliferacji technologii rakietowych był transfer wiedzy oraz sprzętu III Rzeszy do państw zwycięskiej koalicji. Pierwsze rakiety balistyczne odpalane przez oba supermocarstwa były w całości wyprodukowane w Niemczech. Później wiele krajów kupowało proste rakiety balistyczne, a niektóre uruchamiały produkcję ich klonów. Na ich bazie konstruowano tam z czasem potężniejsze rakiety. Dla państw rozwijających się wejście w posiadanie rakiet balistycznych jest prostym sposobem zwiększenia swego potencjału militarnego i prestiżu. Równocześnie zakup rakiet balistycznych przez jakiś kraj często zmusza jego sąsiadów do poszukiwania podobnej broni. Ponadto rakiety balistyczne zwiększają „promień zagrożenia” powodowanego przez niestabilne/ nieprzewidywalne kraje i znacznie skracają niezbędny czas reakcji na zagrożenie z ich strony, czyniąc świat mniej bezpiecznym i przewidywalnym. Pierwszą próbą spowolnienia procesu proliferacji rakiet balistycznych było osiągnięcie w 1987 r. przez kraje grupy G-7 nieformalnego porozumienia politycznego, zwanego Missile Technology Control Regime (MTCR), które zakazuje sprzedaży rakiet balistycznych o zasięgu ponad 300 km z głowicą bojową o masie 500 kg lub więcej. MTCR nie jest jednak traktatem i nie nakłada żadnych zobowiązań prawnych na jego sygnatariuszy. Do dziś 35 krajów zdecydowało się na przestrzeganie zasad MTCR. Zebranie informacji na temat rozprzestrzeniania rakiet balistycznych oraz celów, jakie przyświecają eksporterom i importerom powinno ułatwić zrozumienie mechanizmów wyścigu zbrojeń, w szczególności w krajach rozwijających się. Syntetyczna informacja o obecnym stanie posiadania rakiet balistycznych przez poszczególne kraje ułatwia zrozumienie ich powiązań i zachowań na arenie międzynarodowej
20
51%
EN
The development of events in the second half of the 20th century and beginning of the 21st century was accompanied by scientific and technical progress on an unprecedented scale in the history of humanity. The dynamics of communities’ transformation both in the social and cultural aspects occurred at cruising speed. Far reaching economic changes took place particularly at the turn of the century. Scientific and technical progress, industrialisation, dynamic development of trade and new forms of communication contributed to the tightening of international cooperation. Globalisation has exerted a great influence on changes that actually took place in every walk of life. In publications concerning globalisation published so far, there has been mainly discussed the analysis of its influence upon the course of economic, technological, financial and social processes. The author of the article tried to define the relation between globalisation and security in both global and regional scales and show its positive aspects as well as threats. Moreover, apart from a retrospective approach to the subject matter, the author tried to answer the following questions: in what range globalisation influences security and how technological progress affects security in the time of globalisation.
first rewind previous Strona / 12 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.