Omówiono kryteria i celowość zastępowania kosztownych i czasochłonnych badań stanowiskowych, wykorzystujących rzeczywiste elementy maszyn lub ich zespoły, badaniami na prostych próbkach. Zaproponowano, opracowaną w Zakładzie Tribologii ITeE, nową metodę oceny środków smarowych, realizowaną za pomocą aparatu czterokulowego w warunkach liniowo rosnącego obciążenia. Analizowany jest przebieg zacierania aż do momentu stwierdzenia zatarcia węzła, a także zużycie kulek nieruchomych. Zbadano możliwości wykorzystania metody dla jakościowego klasyfikowania samochodowych olejów przekładniowych (według API GL), bez potrzeby wykonywania serii testów stanowiskowych. W tym celu zbadano blisko 20 handlowych olejów przekładniowych. Stwierdzono, że metoda pozwala na ocenę skuteczności działania zawartych w nich dodatków smarnościowych, a także na jakościowe klasyfikowanie takich olejów. Ma to duże znaczenie utylitarne, gdyż badania czterokulowe pozwalają na znaczną redukcję kosztów, eliminując (przynajmniej na etapie badań wstępnych) konieczność bardzo drogich testów stanowiskowych. Niebagatelny jest także bardzo krótki czas realizacji badań z zastosowaniem nowej metody, w porównaniu do testów stanowiskowych. Nowa metoda może być zatem skutecznie stosowana w laboratoriach przemysłowych, a także uczelnianych i instytutowych przy opracowywaniu optymalnych kompozycji olejów smarowych, szczególnie przekładniowych.
EN
Criteria and rationale for substitution of bench testing for costly and time-consuming component tests have been described. A new test method for investigation of lubricants under extreme pressure conditions has been proposed. The method has been developed at the Tribology Department of ITeE, and is realised using a four-ball tester. During a run the load increases continuously. To assess a tested oil, one should analyse the scuffing propagation until seizure (the stop of the relative movement of the balls) occurs, as well as wear of the stationary balls. The authors have assessed suitability of the proposed method for classification of automotive gear oils with respect to API GL quality levels, without a necessity for performing component tests. About 20 commercial, automotive gear oils were tested. The authors have stated that - using the method - it is possible to investigate the action of AW and EP additives in gear oils, as well as classify such oils. This allows for resigning (at least at the preliminary stage) from very expensive component tests. This is of significant economic importance, since four-ball tests allow to find an optimum, economic oil formulation at a relatively low cost. A very short time of the realisation of the new test method, in comparison with component tests, is its additional advantage. So, the new method can be successfully employed at petroleum laboratories, especially for formulation of gear oils.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The paper presents the results of research aimed at differentiation between the API GL performance levels of automotive gear oils. Tribological tests were conducted with the use of two different tribotesters. A four-ball apparatus and a crossed-cylinder wear tester were employed. Several dozen oils were tested, and various standardised measurements of their lubricating properties have been determined. Then, the measurements of the tribological properties were related to the particular API GL performance levels and the results obtained in the two tribotesters were compared. The most known measurements, which characterise the antiwear and extreme-pressure properties of lubricants, were determined with the use of the four-ball apparatus. Using the crossed-cylinder wear tester, the load-carrying capacity of the oil has been assessed through the Brugger test. The statistical analysis of the research results has shown the possibility of the differentiation between the API GL performance levels of automotive gear oils on the basis of the Brugger test. The Brugger test is characterised by relatively low time-consumption, and the crossed-cylinder wear tester is relatively inexpensive, thus this approach may give significant benefits to the laboratory testing automotive gear oils.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.