Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Inwigilacja i komunistyczne represje wobec wadowickiego Kościoła na podstawie wybranych dokumentów Służby Bezpieczeństwa z 1961 roku

100%

Glugla P.

|

2017

|

nr 20

22-54

EN

Surveillance and communist repression of the Church in Wadowice based on selected documents of the Security Service of 1961.

2

Архивный вектор в современной русской литературе

67%

Shafranskaya E.

Przegląd Rusycystyczny

|

2022

|

nr 4

25-38

PL

Autor prezentuje nurt „archiwalny” współczesnej literatury rosyjskiej. Otwarcie zbiorów archiwów państwowych w latach 90. było szokującym etapem dla obywateli w zrozumieniu najnowszej historii ZSRR. Znajomość tych materiałów zapoczątkowała w literaturze nowy wektor – „archiwalny”. Artykuł dotyczy dwóch tekstów współczesnej literatury rosyjskiej: powieści Saszy Filipienko Czerwony Krzyż i powieści Suhbata Aflatuniego Raj na ziemi. Wszystkie wydarzenia i zwroty akcji w tych utworach nie są fikcją literacką, ale opierają się na materiałach ze śledztw oskarżonych w latach 1937-1938: protokoły przesłuchań, akty oskarżenia, zeznania krewnych, różnego rodzaju świadectwa. Autor tekstu literackiego wypełnia luki w sprawach: buduje powiązania między protokołami przesłuchań, przywraca kontekst psychologiczny między oskarżonym a śledczymi. Dzięki tym zabiegom obraz przeszłości staje się pełny i przekonujący.

RU

Автором намечено исследование «архивного» вектора современной русской литературы. Открытие фондов государственных архивов в 1990-е годы стало для граждан шокирующим этапом в постижении недавней истории СССР. Знакомство с этими материалами инициировало новый вектор в литературе – «архивный». В статье рассмотрены два текста актуальной русской словесности: роман Саши Филипенко Красный крест и роман Сухбата Афлатуни Рай земной. Все ходы и повороты сюжетов в этих текстах – не авторский вымысел, а парадигма следственных дел обвиняемых в 1937–1938 годах: протоколы допросов, обвинительные заключения, заявления родственников, разного рода справки. Автор литературного текста восполняет те пробелы, которые отсутствуют в делах: выстраивает связки между протоколами допросов, восстанавливает психологический контекст между обвиняемыми и следователями, и картина прошлого становится полной и убедительной.

EN

The author’s intention is to study the “archival” vector of modern Russian literature. When the state archives were opened in the 1990s, it became a shock for those citizens who tried to comprehend the recent history of the USSR. Insight into these materials initiated a new vector in literature – “archival”. The article examines two contemporary Russian texts: Sasha Filipenko's novel The Red Cross and Sukhbat Aflatuni's novel The Earthly Paradise. All the plot twists in these texts are not the author's invention, but the paradigm of the political investigatory records of 1937–1938: interrogation protocols, indictments, relatives’ statements, various kinds of certificates. The narrator fills in the gaps that are missing in documents: builds links between the interrogation protocols, restores the psychological context, the relationship between the accused and the investigator, – and the picture of the past becomes complete and convincing.

3

Франтишек Рут Тихий – выдающийся пропагандист белорусского языка и литературы межвоенного периода в Чехословакии

67%

Черны М.

Białorutenistyka Białostocka

|

2016

|

tom 8

PL

Imię Františka Rut Tichý’ego (1886–1968), pseudonim Zdeněk Broman, który zajmował się tłumaczeniem na język czeski (głównie poezji) z niemieckiego, francuskiego i języków słowiańskich, bardzo dobrze znali przedstawiciele kręgów naukowych germanistów, bohemistów i slawistów. Obecnie zarówno tłumacz, jak i jego działalność należą do osiągnięć zapomnianych krzewicieli kultury słowiańskiej żyjących i pracujących w pierwszej połowie XX wieku. Autor artykułu omawia działalność Tichy’ego związaną z czeskimi badaniami białorutenistycznymi w okresie międzywojennym (niektóre z nich dotyczą okresu po 1945 roku), zwłaszcza w zakresie tłumaczeń literatury białoruskiej na język czeski (Yanka Kupala, Aleś Dudar, Arkadź Morkavka, Cishka Gartny). Po raz pierwszy opublikowano pełną bibliografię tłumaczeń Tichy’ego z języka białoruskiego (tłumaczenia zachowały się w prywatnych zbiorach archiwum literackiego Muzeum Piśmiennictwa Narodowego Pradze).

EN

The name of Frantishek Rut Tihi (1886–1968) who gave himself the pseudonym Zdenek Broman was well known by German specialists, Czech specialists and Slavists. He was engaged in translations from German, French and the Slavonic languages into the Czech language (poetry mostly). Nowadays the author and his activity belong to the feats of forgotten propagators of Slavonic cultures who lived and worked in the first half of the 20th century. The article discusses his work devoted to Belarusian studies carried by Czech scholars in the interwar period (with some exceptions after 1945), especially the translations of the Belarusian literature into the Czech language (Yanka Kupala, Ales Dudar, Arkady Morkavka, Cishka Gartny). The bibliography of all Tihi’s translations from the Belarusian language has been published for the first time (translations have been preserved in his private resources in literary archives in Památníku národního písemnictví in Prague).