The article is devoted to contemporary Norwegian and Finnish sculpture, which evidently show the close, mutually complementary connections of architecture, art and nature. The presented art projects in park spaces can be inspired by architectural themes (e.g., Finnish Sibelius – monumentti in Helsinki, art. Eila Hiltunen, Portal in Vigeland Park in Oslo, art. Bård Breivik) while in the defined architectural space, they can constitute sensual elements activating places and introducing narration (e.g. Norwegian Havmannen in Mo and Rana as well as English The Broken Column in Stavanger, art. Antony Gormley, Bobby – Finnish Toripolliisi in Oulu, art. Kaarlo Mikkonen, Jenter i Vinden in Narvik, art. Tone Thiis Schetne, Hjallis in Trondheim, art. Per Ung, Scream from nature in Oslo, art. Lise Wulff) or accentuating important boundaries of architectural space which is visible in the following works: Ajan Kulku in Oulu: The Course of Time, Finn Eirik Modahl in Sarpsborg: Genesis (spatial and temporal boundary), Bård Breivik in Lillehammer: portal and aquatic forms, Kristian Blystad in Oslo: tectonics of the roof of the National Theatre, Opera and Ballet, by Bjarne Melgraad in Oslo: A House To Die In (the boundary between sacrum and profanum).
PL
Artykuł poświęcony jest współczesnej norweskiej i fińskiej rzeźbie, które najwyraźniej ukazują ścisłe, wzajemnie się dopełniające związki architektury, sztuki i natury. Zaprezentowane projekty plastyczne w przestrzeniach parkowych mogą być inspirowane wątkami architektonicznymi (np. Sibelius – monumentti w Helsinkach, art. Eila Hiltunen, Portal w Parku Vigelanda w Oslo, art. Bård Breivik), w zdefiniowanej przestrzeni architektonicznej zaś stanowić elementy sensualne, aktywujące miejsca i wprowadzające narrację (np. Havmannen w Mo i Rana oraz The Broken Column w Stavanger, art. Antony Gormley, Toripolliisi w Oulu, art. Kaarlo Mikkonen, Jenter i Vinden w Narviku, art. Tone Thiis Schetne, Hjallis w Trondheim, art. Per Ung, Scream from nature w Oslo, art. Lise Wulff) lub akcentujące ważne granice przestrzeni architektonicznej, co widoczne jest w pracach: The Course of Time Ajana Kulku w Oulu, Genesis Finna Eirika Modahla w Sarpsborg (granica czasoprzestrzenna), Bårda Breivika w Lillehammer: formy portalowe i akwatyczne, Kristiana Blystada w Oslo: tektonika dachu Narodowego Teatru, Opery i Baletu oraz Bjarne Melgraada w Oslo: A House To Die In (granica między sacrum i profanum).
Scandinavians create works with the idea of continuity and complementation. The main factor influencing the way of designing architecture is reversed relation between architecture and nature. Sustainable development is the result of activities which aim to preserve natural environment being connected with archetypical forms and to use appropriate technology giving the possibility to adopt buildings to the changing utility and environmental conditions. The best example of this idea is the complex of "Hestra" buildings quarters, being the representation of four Scandinavian countries localized in Boras (Sweden).
Norwegia, po dtugim, historycznym okresie niezamożności, jest obecnie, dzięki bogactwom naturalnym, jednym z najzamożniejszych krajów świata. Zarazem jest to rozwinięty kraj o nowoczesnej gospodarce. Jednym z tego efektów jest rozbudowa funkcji biurowej, szczegelnie widoczna w stolicy - Oslo. 21. wiek przyniósł szereg ciekawych i technicznie zaawansowanych realizacji, z których na szczególna uwagę zasługują dwie operacje urbanistyczne: zespół Kodu Kreskowego w samym centrum i zabudowa półwyspu Fornebu.
EN
After a long historic period of indigence, Norway has become one of the richest countries in the world owing to its natural resources. It is also a developed country with a modern economy. One of the effects of this is the expansion of the office function, especially visible in the capital city - Oslo. The 21st century brought a number of interesting and technologically advanced realisations, among which two urban operations deserve special attention: the Barcode complex in the very city centre and the development of the Fornebu peninsula.
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W miastach krajów skandynawskich osiągnięto na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci umiejętność kształtowania środowiska życia człowieka na zasadzie wpisania się w środowisko przyrodnicze, lokalne uwarunkowania i tradycję. Skandynawska architektura oraz założenia urbanistyczne mogą być uznane za wzorcowe i nowatorskie w poszukiwaniu modeli uzyskania różnorodności form mieszkania i wymaganej współcześnie jakości środowiska życia człowieka (czynnik: ekologii, ekonomii, komfort mieszkańców) przy jednoczesnym zachowaniu wartości i ochronie przestrzeni naturalnej oraz różnorodności biologicznej. Zaprezentowane skandynawskie projekty, założenia eksperymentalne oraz realizacje stanowią różnorodne propozycje i rozwiązania w zakresie kształtowania zdrowego środowiska mieszkaniowego w skali miasta, dzielnicy, osiedla, zespołu zabudowy w harmonii z przyrodą. Bazują one na poszukiwaniu poprawy jakości życia mieszkańców, opierając się na jakości zasobów środowiska przyrodniczego: powietrza, wody, gleby, flory i fauny oraz dostępie do słońca, a także partycypacji mieszkańców w decyzjach urbanistycznych i architektonicznych.
EN
The article is a presentation of examples of new housing complexes built in Denmark and Sveden in recent years which have incorporated features related to ecological sustainability. Housing complexes based on urban ecology ideas might combine the better and more sustainable life conditions for people and for nature. Energy and water conservation and minimaizing waste generation is most important in architecture and urban decisions to improve the city environment. Most people in Europe live in cities and like it that way. New residential developments and courtyard renewal and restructuring of public spaces are important factors in promoting nature in the city. Energy-efficient systems can best be created in cities, where the density of consumption is high. The residents have substantial influence on the community environment through active participation.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.