Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Ekshumacje czy badania archeologiczne?

100%

Florek M.

|

tom 15

369-375

EN

The article discusses the current legal status regarding the methods of dealing with closed, threatened with destruction or accidentally discovered early modern cemeteries and burial sites, especially the war related.

2

Vladislavský sál pražského hradu ve světle nových nálezů. Příspěvek k dějinám každodennosti pozdního středověku a raného novověku

75%

Blažková G. , Frolík J. , Matyášek J.

|

nr 2

27-50

EN

At the end of 2008 and beginning of 2009, resque archaeological excavation was conducted during the reconstruction of the floor in Vladislav Hall of Prague Castle. The research was limited in the major part of the Hall to the surface terrain with the exception of eight trenches in various parts of the Hall, but always at the external walls. It is substantial for the method of the research and its conclusions that all of the selected backfill was sifted and partially also floated. The items found characterize several areas of everyday life. The components of clothing are numerous (buttons, clasps, needles, leather bags and fragments of shoes, a ring, a pendant or part of an earring, pins and thimbles). The personal equipment includes a pocket sundial of wood. There were feasts on celebratory occasions in the hall, which is proved by tableware (a knife, wooden spoons, fragments of glass vessels). Another significant function of the Hall was also the operation of a marketplace. The testimony on business transactions are fragments of leather purses and scales (including a set of nested weights). The coin finds are also related at least partially with this activity. Most of the finds can be chronologically placed in the second half of the 16th century and earlier part of the 17th century. They clearly prove that the Hall fulfilled several functions at that time. It was always connected with social communication (public ceremonies, the sessions of the estates’ diet).

3

Refleksje nad książką Wieś zaginiona. Stan i perspektywy badań

63%

Jaworski K.

|

nr 5

231-238

PL

Tekst jest prezentacją refleksji dotyczących monografii zbiorowej: Wieś zaginiona. Stan i potrzeby badań, pod redakcją Przemysława Nocunia, Agnieszki Przybyły-Dumin i Krzysztofa Fokta, wydanej przez Muzeum „Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie” w 2016 roku. Jest to książka bardzo ważna i od lat wyczekiwana przez rodzime środowisko ruralistyki historycznej. Publikacja ma charakter interdyscyplinarny, prezentujący złożony (historycznie, administracyjnie, gospodarczo i społecznie) proces powstania, funkcjonowania i schyłku wiejskich form osadniczych, wieloaspektowo i z wykorzystaniem aparatu badawczego i metodologicznego wypracowanego przez badaczy różnych dyscyplin i subdyscyplin naukowych. Znajdziemy tu artykuły archeologiczne, historyczne, geograficzne, etnograficzne i antropologiczne, a sygnalizowany interdyscyplinarny charakter całego tomu, widoczny jest również - oczywiście w różnej skali - we wszystkich znajdujących się w książce artykułach.

EN

The following text presents reflections on the collective monograph entitled: The Lost Village. The Current Status and Prospects for Researches, edited by Przemysław Nocuń, Agnieszka Przybyła-Dumin and Krzysztof Fokt, and published by the Museum “Upper Silesian Ethnographic Park in Chorzów” in 2016. This is a very important book, which has been fervently awaited by the researchers of rural history for years. The publication is interdisciplinary, presenting the complicated (historically, administratively, economically, and socially) process of founding, functioning and declining of rural settlement forms in a multi-aspect way with the use of research and methodological means elaborated by researchers of various scientific disciplines and sub-disciplines. The monograph includes archaeological, historical, geographic, ethnographic and anthropological articles. The signalized above interdisciplinary character of the whole volume is visible, naturally in a varied degree, in all articles published in the book.

4

Piece hypokaustyczne w klasztorach Małopolski. Zarys rozwoju techniki ogrzewnictwa i najstarsze odkryte systemy ogrzewania

63%

Bojęś-Białasik A.

|

tom Nr 58

33--43

PL

Piece hypokaustyczne jako elementy dawnych systemów ogrzewania pomieszczeń za pomocą gorącego powietrza zostały odkryte podczas badań architektonicznych w wielu obiektach, w tym w klasztorach różnych zgromadzeń. Koncepcja techniczna takiego systemu grzewczego ma korzenie antyczne, ale od czasów starożytnych przeszła wiele technologicznych transformacji, zanim wyłonił się z niej niezależny i autonomiczny element systemu w postaci pieca. Dawne piece były integralnymi elementami struktury budynków, przebudowywanymi i dostosowywanymi do bieżących potrzeb. Jako historyczne wyposażenie klasztorów – choć przestarzałe i zbędne – podlegają ochronie konserwatorskiej na równi z ich architekturą i wystrojem artystycznym, dając świadectwo poziomu rozwoju cywilizacyjnego i kultury materialnej.

EN

Hypocaust furnaces as elements of old heating systems that used hot air to war rooms were discovered in the course of architectonic research in many objects, including monasteries of various orders. The technological concept of such heating systems has its roots in the antiquity, though it underwent numerous technological transformations since then, before it evolved into an independent and autonomous element of the system in the form of the heat storage furnace. Old furnaces used to be integral elements of a building’s structure, remodelled and adapted to suit current requirements. As historic equipment in monasteries – even if outdated and unnecessary – they are under conservation protection on a par with architecture and artistic decor, bearing testimony to the level of civilisation development and material culture.

5

Zapomniane wiejskie nowożytne cmentarze Podlasia - stan badań a perspektywy badawcze

63%

Wawrzeniuk J.

|

nr 1

133-148

EN

The article discusses issues related to the research on modern rural cemeteries in Podlasie. The paper examines the results of a study of modern Podlasie cemeteries in the following localities: Dąbrówki, Kleosin, Koźliki, Mościcha, Nowodworce, Pajewo, Tykocin and Zbucz. In spite of incomplete information in various written and cartographic sources, rural cemeteries provide a starting point for investigating the regional funerary rites and rituals, they offer an opportunity to learn about the structure of the rural population, kinship of the buried individuals, the mortality of adults and adolescents, describe palaeopathology, and determine the economic and social status of the deceased.

PL

W artykule poruszono zagadnienia związane z badaniami wiejskich cmentarzy nowożytnych na terenie Podlasia. W niniejszym tekście omówiono wyniki badań podlaskich nowożytnych cmentarzy w miejscowościach: Dąbrówki, Kleosin, Koźliki, Mościcha, Nowodworce, Pajewo, Tykocin i Zbucz. Mimo niepełnych informacji w różnych źródłach pisanych czy kartograficznych wiejskie cmentarze stanowią punkt wyjścia do zbadania regionalnej obrzędowości pogrzebowej i rytuałów, stwarzają możliwość poznania struktury populacji wiejskiej, pokrewieństwa pochowanych osobników, śmiertelności osób dorosłych oraz młodocianych, opisania paleopatologii a także określenia statusu ekonomiczno-społecznego zmarłych.

6

Zarys historii przemian topograficznych przykościelnej części Spycimierza (gmina Uniejów)

63%

Szymański M. , Śliwiński J.

|

tom 10

71-96

EN

The aim of this study is to highlight the character of spatial changes that took place over centuries on estates located in front of the church (plot no 406) before the present form of spatial development on this site. This is relevant to archaeological work carried out in 2021 before the start of the construction of the Historical and Cultural Centre “Spycimierskie Boże Ciało” (Spycimierz Corpus Christi). The conclusions were formulated after identifying , selecting and analysing relevant source materials. A synthesis of collected information resulted in a proposal of periodization of topographic changes in the analysed area, identifying five chronological phases.

PL

Celem prezentowanego opracowania jest próba nakreślenia charakteru przemian przestrzennych, zachodzących na przestrzeni wieków w obrębie posesji zlokalizowanych na wprost kościoła (dz. nr ewid. 406), poprzedzających ostateczne uformowanie współczesnego zagospodarowania tego obszaru. Poniższe ustalenia mają charakter wprowadzający do mających miejsce w 2021 r. ratowniczych badań archeologicznych, które odbywały się przed rozpoczęciem budowy Centrum Historyczno-Kulturalnego „Spycimierskie Boże Ciało”, obejmującej północną część posesji oznaczonej na poniższej mapie jako „obszar inwestycji”. Przedstawienie wniosków, które mogłyby znaleźć zastosowanie w prowadzonych na określonym obszarze pracach archeologicznych wymagało jak najpełniejszego rozpoznania zasobu materiałów źródłowych, ale również dokonania ich znaczącej selekcji. W ramach podsumowania przeprowadzono syntezę zgromadzonych informacji oraz zaproponowano periodyzację przemian topograficznych analizowanego obszaru, wydzielając pięć faz chronologicznych

7

Wstępne wyniki ratowniczych archeologicznych badań wykopaliskowych, przeprowadzonych na stanowisku nr 36 (AZP 62-45/177) w miejscowości Spycimierz (gmina Uniejów)

63%

Śliwiński J.

|

2022

|

tom 11

27-48

EN

This article presents the initial results of archaeological excavations and research conducted in 2021 on site No. 36 in Spycimierz. An outline of the history of the town and of archaeological works carried out in its part, as well as analysis of topographic transformations in this location are presented in an article A historical outline of topographic changes in area adjacent to the church in Spycimierz published in Volume 10 of ”Biuletyn Uniejowski”. This is why this article is focused on description of the field works carried out and presentation of their results.

PL

W artykule przedstawiono wstępne wyniki wykopaliskowych badań archeologicznych, przeprowadzonych w 2021 r. na obszarze stanowiska nr 36 w Spycimierzu. Rys historyczny miejscowości, historia badań oraz analiza przemian topograficznych interesującej nas części Spycimierza omówione zostały w artykule pt. Zarys historii przemian topograficznych przykościelnej części Spycimierza (gmina Uniejów), opublikowanym w 10 tomie „Biuletynu Uniejowskiego”. Z tego względu skupię się na opisaniu podjętych czynności terenowych oraz przybliżeniu ich rezultatów.