Extensive zone of thermally altered sedimentary rocks occurring in the contact aureole of granodiorite intrusion has been described from the boreholes in the Będkowska Valley near Kraków. Depending on the composition of primary rocks and the distance from the intrusion the following metamorphic rocks were formed: fine-grained cordierite hornfelses, macroscopically spotted andalusite hornfelses, chlorite-bearing spotted rocks, metaconglomerates, metasandstones and metamudstones. These rocks consist of various neogenic minerals: cordierite, andalusite, biotite, muscovite, feldspars and corundum. The rocks and neogenic minerals have been investigated in details using optical and electron microscopy, X-ray diffraction, EDS and chemical methods (ICP, INAA, XRF). Characteristic contact metamorphic mineral paragenesis suggests that the most altered rocks in question were formed within temperature range from 580 to 630°C and pressure about 1-2 kbar under conditions corresponding to the orthoclase-cordierite hornfels facies of thermal metamorphism.
PL
Rozległa strefa przeobrażonych termicznie skał osadowych tworzących aureolę kontaktową dookoła intruzji granodiorytu została opisana z wierceń (otwory DB-5 i WB-102A) usytuowanych w Dolinie Będkowskiej (na północny zachód od Krakowa). W zależności od odległości od intruzji oraz pierwotnego składu mineralnego i chemicznego skał osadowych, podczas metamorfizmu kontaktowego powstały następujące skały: drobnoziarniste hornfelsy kordierytowe, makroskopowo plamiste hornfelsy andaluzytowe, skały plamiste z chlorytem, metazlepieńce, metapiaskowce i metamułowce. W badanych skałach stwierdzono występowanie następujących neogenicznych minerałów: kordierytu, andaluzytu, biotytu, muskowitu, skaleni i korundu. Skały przeobrażone termicznie, oraz ich neogeniczne minerały zostały szczegółowo przebadane mikroskopowo (mikroskop polaryzacyjny i elektronowy), metodą rentgenowską oraz metodami chemicznymi (klasyczna analiza chemiczna, ICP, INAA, XRF oraz EDS i mikrosonda). Obecność w badanych skałach paragenez mineralnych charakterystycznych dla facji ortoklazowo-kordierytowo-hornfelsowej metamorfizmu kontaktowego (według terminologii Winklera) może sugerować zakres temperatur (580-630°C) i ciśnień (1-2 kbar), w którym doszło do najintensywniejszej termicznej transformacji skał osadowych.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule omówiono korozję materiałów ogniotrwałych Al2SiO5-ZrSiO4 w środowisku zewnętrznego wymiennika ciepła (ZWC) linii technologicznej pieca cementowego w temperaturze 1000 ± 100 °C. Szczególną uwagę poświęcono oddziaływaniu na materiał ogniotrwały składników występujących w ZWC, głównie Ca2+/CaO, a także K+/K2O, Cl-, SO2. Jak wykazały badania XRD oraz SEM/EDS w wyniku oddziaływania wapnia z andaluzytem z materiału ogniotrwałego przejściowo powstawał glinokrzemian wapnia – gehlenit Ca2Al2SiO7. Z kolei reakcje w układzie K2O-Al2SiO5 doprowadziły do syntezy glinokrzemianów potasu – leucytu KAlSi2O6 i kalsilitu KAlSiO4. Cyrkon ZrSiO4 z materiału ogniotrwałego uległ przeobrażeniu w CaZrO3 (Tmp = 2345°C). We wcześniejszych stadiach reakcji powstawały struktury nieuporządkowane typu CSZ (C = CaO, S = SiO2, Z = ZrO2).
EN
The study of corrosion of the Al2SiO5-ZrSiO4 refractories in corroding environment of an external heat exchanger of the cement kiln was carried out at the temperature of 1000 ± 100 °C. Main corrosive agents in the external heat exchanger were in the solid (CaO) and gaseous (K+/K2O, SO2, Cl-) form. The XRD and SEM/EDS analyses showed a reaction of calcium and potassium with the refractory matrix. As a consequence of these reactions, gehlenite Ca2Al2SiO7, leucite KAlSi2O6 and kalsilite KAlSiO4 were formed in the corroded refractory brick. Kalsilite was the main compound formed in the corroded sample. Moreover, zircon was decomposed, and high refractory calcium zirconate CaZrO3 (Tmp = 2345 °C) was formed. In the early stages of reactions, the CSZ (C = CaO, S = SiO2, Z = ZrO2) disordered structures were formed.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.