Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Rozwoj osobniczy naczyn wiencowych oraz niektore zagadnienia jego regulacji.

100%

Ratajska A.

Postępy Biologii Komórki

|

2002

|

tom 29

|

nr 3

503-525

2

Historia pewnego gruczolu - czyli jak poznawano tarczyce

100%

Jurgowiak M. , Jurgowiak E.

Wszechświat

|

1992

|

tom 93

|

nr 04

91-92

3

Sztuka anatomii. Część I. Obrazy ciała ludzkiego od Vesaliusa do Spigeliusa

86%

Pasieka P.

Życie Weterynaryjne

|

2018

|

tom 93

|

nr 10

4

Usnea christhinae spec.nov. from South America

86%

Bystrek J.

Acta Mycologica

|

1996

|

tom 31

|

nr 2

171-174

5

Sztuka anatomii. Część II. Obrazy ciała zwierzęcego u Carla Ruiniego

86%

Pasieka P.

Życie Weterynaryjne

|

2018

|

tom 93

|

nr 12

6

Badania obrazowe w okulistyce „okiem elektroradiologa”

86%

Wojtusik D. , Kowalik A.

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2019

|

tom Vol. 8, nr 2

147--152

PL

W ciągu ostatnich trzydziestu lat dokonał się znaczący postęp w diagnostyce obrazowej narządu wzroku. Dzięki innowacyjnym technologicznie aparatom oraz rozwojowi zaawansowanych programów informatycznych, obrazy zwizualizowanych tkanek mają dziś bardzo dobrą jakość. Możliwe jest wizualizowanie struktur wewnętrznych oka z bardzo dużą precyzją, co umożliwia precyzyjną diagnostykę we wczesnym stadium choroby, a także monitorowanie wielu procesów chorobowych [1]. Nowoczesne technologie umożliwiają osiągnięcie rozdzielczości na poziomie fotoreceptora, co pomaga w lepszym zrozumieniu podstaw choroby i pozwala na tworzenie nowych metod leczniczych. Oko jest unikalnym narządem, który dzięki swej budowie pozwala na nieinwazyjne wykonanie badań nie tylko przedniej części oka, ale i tylnego jej bieguna, czyli siatkówki i nerwu wzrokowego [2].

7

Henryk Ferdynand Hoyer junior i jego związki z Inowrocławiem oraz weterynarią

86%

Winiecki B.

Życie Weterynaryjne

|

2023

|

tom 98

|

nr 02

8

Anisotropic properties of trabecular bone. Conductometric and ultrasonic studies

86%

Łukowski J. , Kaczmarek M. , Kubik J.

Acta of Bioengineering and Biomechanics

|

2000

|

tom Vol. 2, nr 1

17-27

EN

Bones are materials characterized by anisotropic mechanical and structural properties. The main directions of anisotropy of such materials are related to mechanical loads to which they are subjected in physiological conditions. Studies of mechanical properties show that bones are mostly orthotropic or transversally isotropic materials. The aim of the present paper is to investigate parameters of anisotropic structure of trabecular bone such as formation factor and tortuosity using measurements of electric impedance. Moreover, the qualitative correlation between the measured parameters of structure and velocity of propagation of ultrasonic waves in these materials is established. To determine the impedance of the materials the two-electrode method with RLC bridge or direct technique are used. The cubic specimens (1 cm x 1 cm x 1 cm) of trabecular bovine bone were cut from the distal epiphysis of fresh bovine femora and measurements of impedance were made both for material containing bone marrow and physiological fluid. The results show a good correlation between tortuosity measured by electric spectroscopy and velocity of longitudinal waves.

9

Czy na pewno nadszedł czas pisać epitafium dla eponimów w anatomii i naukach klinicznych?

86%

Pilarz Ł. B. , Bajor G. , Bulska W.

Annales Academiae Medicae Silesiensis

|

2013

|

tom 67

|

nr 5

337-343

EN

This study presents information concerning the issues of applying eponymous nomenclature in anatomy. Anatomy as one of fields of medicine, besides strictly clinical disciplines, has extensive eponymous nomenclature. In general terms , an eponym is a term or notion taking its name from the surnames of persons who are most often the discoverers. Issues of contention on that subject are and will continue to be problems with the spelling, variation and pronunciation of these names. Currently there is a widespread belief that the aim of applying eponymous nomenclature is the desire to honour outstanding scholars who have dedicated their efforts to describing or discovering, for example, a set of anatomical structure. At present according to the guidelines of the Polish Anatomical Society, applying eponymous nomenclature for descriptive nomenclatures should be avoided. Yet in many foreign textbooks on the research of anatomy, authors pay particular attention to eponymous nomenclature. It is particularly visible in German-speaking countries, a little less in Anglo-Saxon countries.

PL

Niniejsze opracowanie przedstawia informacje dotyczące problematyki stosowania nazewnictwa eponimicznego w anatomii prawidłowej. Anatomia jako jedna z dziedzin medycyny, obok dyscyplin ściśle klinicznych posiada bogate nazewnictwo eponimiczne. W języku potocznym eponimem nazywamy termin lub pojęcie, pochodzące od nazwy własnej; w medycynie eponim określa jednostki i objawy chorobowe oraz pojęcia anatomiczne i fizjologiczne biorące swoją nazwę od nazwisk ludzi, którzy opisali je po raz pierwszy. Kwestiami spornymi w tej materii są i nadal będą problemy z pisownią, odmianą oraz wymową tych nazw. Panuje powszechne przekonanie, że celem stosowania nazewnictwa eponimicznego jest chęć oddania czci wybitnym ludziom nauki, którzy skierowali swoje wysiłki na opisanie bądź odkrycie np. danej struktury anatomicznej. Obecnie, zgodnie z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Anatomicznego, odchodzi się od stosowania nazewnictwa eponimicznego na rzecz mianownictwa opisowego. Mimo to w wielu zagranicznych podręcznikach do nauki anatomii eponimy wciąż funkcjonują, a nawet są przez autorów preferowane. Szczególnie jest to widoczne w krajach niemieckojęzycznych, trochę mniej w krajach anglo-saskich.

10

Prof. dr hab. n. med. Adam Wawrzyniec Bochenek (1875–1913) — wybitny polski anatom. Setna rocznica śmierci

86%

Musiał A. , Kempa M. , Bogacz M. , Mateja k.

Archiwum Historii i Filozofii Medycyny

|

2013

|

tom 76/2

81-85

PL

Nazwisko Adama Bochenka znane jest wszystkim polskim lekarzom i studentom medycyny od ponad 100 lat. Dzieło, które stworzył, pomaga budować fundamenty wiedzy kolejnych pokoleń medyków aż do dnia dzisiejszego. Anatomia człowieka Bochenka jest książką niezwykłą. Liczne ilustracje oraz charakterystyczny dla autora lekki styl pisania sprawiają, że wiedza z pozoru tak nieprzystępna i rozległa staje się przejrzysta i łatwiejsza do zrozumienia. Pozycja ta jest przykładem klasycznego, obszernego podręcznika anatomii, na jakiego napisanie niewielu tylko autorów na świecie potrafiło się zdobyć. Przez ostatnie 100 lat publikacja ta wprowadzała kolejne pokolenia lekarzy nie tylko w tajniki anatomii, ale i całej medycyny. Mimo upływu czasu, dzieło Bochenka wciąż jest uważane za podręcznik wiodący na wszystkich uczelniach medycznych w Polsce, czego niezbitym dowodem są ukazujące się regularnie nowe jego wydania. Z okazji setnej rocznicy śmierci wybitnego polskiego anatoma pragniemy przypomnieć pokrótce jego życiorys, a także przybliżyć historię powstawania największego z jego dzieł.

EN

The name of Adam Bochenek have been familiar to every physican and medical student in Poland for a hundred years. For all those years, the book he have written, has been introducing new generations of future doctors not only to anatomy but to the medicine in general. Bochenek’s The Human Anatomy is an extraordinary book. Typical for the author, descriptive way of writing as well as numerous drawings make all this vast and inaccessible knowledge more clear, lucid and sometimes even addictive. It is an example of a classical, extensive handbook of anatomy. Despite the passage of time, The Human Anatomy is still the leading textbook for all medical universities in Poland, and its new editions coming out every few years are the best way to prove it.

11

Rene Descartes [1596-1650] jako biolog i jego siedemnastowieczni krytycy. W czterechsetna rocznice urodzin filozofa-przyrodnika.

86%

Bednarczyk A.

Kwartalnik Historii Nauki i Techniki

|

1996

|

tom 41

|

nr 3-4

7-51

12

Andreas Vesalius i jego wielkie dzieło: De humani corporis fabrica

86%

Jędrzejewski K.

Folia Medica Lodziensia

|

2013

|

tom 40

|

nr 2

155-206

EN

Andreas Vesalius was born on 31 December 1514 in Brussels, Habsburg Netherlands, in what is today Belgium. His family was established in medicine for several generations, and young Andreas showed an early interest in anatomy. He attended the University of Louvain and then studied medicine at the University of Paris. Vesalius enrolled at the University of Padua, Europe's prominent medical school, receiving his doctor of medicine degree in 1537. On the day of his graduation he was immediately offered the chair of Surgery and Anatomy in Padua. He also guest lectured in Bologna and Pisa. Previously anatomy had been taught primarily by reading classical texts, mainly Galen’s, followed by an animal dissection by a barber-surgeon whose work was directed by the lecturer. Contrary to the prevailing practice Vesalius performed dissections himself and illustrated the lesson with large, detailed anatomical charts. The lectures were enormously popular. While still a young physician, Andreas Vesalius overturned the fourteen-century-old Galenic canon of medicine and founded modern, scientific anatomy. To attract established physicians to the study of anatomy Vesalius devoted himself for five years to the production of his magnum opus, one of the most important books in medical history and the world's first textbook of anatomy: De humani corporis fabrica, published in 1543. Fabrica contained detailed anatomical descriptions of all parts of the human body, including directions for carrying out dissections. Soon after the publication, Vesalius was invited as Imperial physician to the court of Emperor Charles V and, later, to Philip II of Spain. Over the next eleven years Vesalius travelled with the Spanish court. Like in anatomy, Vesalius gained recognition as a medical practitioner. In 1564 he left Spain for a trip to the Holy Land. On the way back from Palestine his ship was wrecked, and Vesalius died 15 October 1564 on the island of Zakynthos (modern-day Greece), at the age of fifty. He was buried somewhere on the island of Zakynthos.

PL

Andrzej Wesaliusz (Andreas Vesalius) urodził się 31 grudnia 1514 roku w Brukseli, znajdującej się w podległych Habsburgom Niderlandach, zaś obecnie w Belgii. Rodzina Wesaliuszów od wielu pokoleń była związana z zawodami medycznymi, być może z tego powodu Andrzej od dziecka zdradzał zainteresowanie anatomią. Młody Wesaliusz studiował początkowo na uniwersytecie w pobliskim Louvain (w polskiej transkrypcji – Lowanium), a następnie na wydziale medycznym Uniwersytetu w Paryżu. Z Paryża Wesaliusz udaje się do Padwy, gdzie na tamtejszym, sławnym w całej ówczesnej Europie, uniwersytecie uzyskuje w roku 1537 stopień naukowy doktora medycyny. W dniu uzyskania tak pożądanego dyplomu Wesaliuszowi zaoferowane zostaje stanowisko kierownika Katedry Chirurgii i Anatomii Uniwersytetu Padewskiego. Gościnnie wykłada anatomię również w Bolonii i Pizie. Nauczanie anatomii w tamtych czasach opierało się głównie na czytaniu klasycznych tekstów, głównie autorstwa Galena. Lekturze wspomnianych dzieł towarzyszyło obserwowanie przez studentów sekcji zwierząt, wykonywanych z zasady przez balwierzy i cyrulików. Wesaliusz podjął się osobiście wykonywania sekcji i dla lepszego zilustrowania danych morfologicznych, posługiwał się wielkimi, osobiście sporządzonymi, szczegółowymi rycinami anatomicznymi. Jego wykłady były niezmiernie popularne i budziły ogromne zainteresowanie słuchaczy. Ciągle bardzo młody wiekiem profesor Wesaliusz ośmielił się podważyć obowiązujące przez niemal czternaście wieków, klasyczne poglądy Galena dotyczące morfologii człowieka. Dzięki takim staraniom stworzył podwaliny pod współczesną, naukowo udokumentowaną wiedzę o budowie ciała ludzkiego. Ażeby uatrakcyjnić naukę anatomii, szczególnie przyszłym lekarzom praktykom, Andrzej Wesaliusz poświęcił pięć lat swego życia na przygotowanie wiekopomnego dzieła, stanowiącego w historii światowej medycyny pierwszy, kompletny podręcznik oraz atlas anatomii człowieka. W roku 1543 ukazało się pierwsze wydanie De humani corporis fabrica. Dzieło Wesaliusza nie tylko zawierało opis i ryciny ilustrujące szczegółowo wszystkie części ciała ludzkiego, ale także opatrzone było dokładnymi wskazówkami dotyczącymi techniki sekcyjnej. W niedługim czasie po ukazaniu się Fabrica Wesaliusz został mianowany nadwornym lekarzem cesarza Hiszpanii Karola V, a następnie jego syna Filipa II. Przez następnych 11 lat Wesaliusz towarzyszy nieustannie dworowi cesarskiemu. Podobnie jak w zakresie anatomii, Andrzej Wesaliusz również jako lekarz praktyk zdobywa powszechne uznanie i sławę. W roku 1564 Wesaliusz opuszcza Hiszpanię udając się na pielgrzymkę do Ziemi Świętej. W drodze powrotnej z Palestyny jego statek rozbija się w pobliżu greckiej wyspy Zakythos. Wesaliuszowi udaje się wydostać na ląd, jednakże zapada na ciężką chorobę i 15 października 1564 roku w wieku 50 lat, umiera. Grób Andrzeja Wesaliusza znajduje się na wyspie Zakynthos, prawdopodobnie w kościele pod wezwaniem Santa Maria Della Salute.

13

Equine masticatory organ. P. 2 Parodontium

72%

Łyczewska-Mazurkiewicz S. , Kuryszko J. , Przetocka-Wydro A. , Kuropka P.

Acta of Bioengineering and Biomechanics

|

2003

|

tom Vol. 5, nr 2

37-44

EN

This paper is the second part of the study devoted to the equine masticatory organ. The masticatory organ is a morphological-functional unit associated primarily with the digestive system. It includes the teeth (described in part 1); parodontium (described in the present paper); oral mucosa, maxilla and mandible as well as some of the viscerocranial bones (the temporal and zygomatic bones). temporo-mandibular joints, muscles and oral glands. The parodontium as a part of the masticatory organ can be divided into the marginal parodontium and the apical parodontium. The marginal parodontium (parodontium marginale) involves the adjoining tissues in the region of the body of a tooth: the gingivae, periodontium, periosteum and the alveolar bones. The apical parodontium (parodontium apicale) also includes the radical cementum, despite the fact that it builds a tooth.

14

Cechy morfologiczne i anatomiczne wybranych gatunków kokoryczek Polygonatum Mill. jako próba wyjaśnienia historycznej nazwy tych roślin leczniczych - sigillum Salomonis

72%

Kadlubek P. K. , Drobnik J.

Analecta. Studia i Materiały z Dziejów Nauki

|

2014

|

tom 23

|

nr 1

15

Ewolucyjna utrata kończyn u jaszczurek

72%

Skórzewski G.

Kosmos

|

2017

|

tom 66

|

nr 3

435-440

PL

Redukcja kończyn u łuskonośnych, zaszła w obrębie 52 linii ewolucyjnych przynajmniej 62 razy, z czego w przypadku jaszczurek, redukcje w obrębie obu kończyn jednocześnie zaszły 20 razy. Wśród jaszczurek o zredukowanej liczbie kończyn (lub też paliczków), występują dwa główne typy morfologiczno-ekologiczne, które można określić mianami "krótkoogonowych kopaczy" i "długoogonowych lądowców". Jedną z teorii tłumaczących zanikanie, lub też redukcje składowych części kończyny, jest usprawnienie metod ucieczki przed drapieżnikiem - teoria ta jest dobrze opisana na przykładzie scynków z rodzaju Chalcides. Alternatywna hipoteza wyjaśnia redukcje kończyn adaptacją do drapieżnictwa. Przykładami jaszczurek, które obrały tą strategię są australijskie Pygopodidae, których przedstawiciele spełniają ekologiczną funkcję węży.

EN

Reduction of limbs has occurred within 52 evolutionary lines of Squamata at least 62 times, of which in the case of lizards, the manus and pes has been reduced together at least 20 times. Among lizards with the reduced number of limbs (or phalanges), there are two morpho-ecological types, which can be named "short tail diggers" and "long tail surface dwellers". One of the theories explaining the occurrence of loss of the whole limbs or reduction of their parts points to improvement of the ways of escape from the predators. This theory is well supported by an example of genus Chalcides belonging to the skinks family. The cause of limb reduction in the Australian Pygopodidae is different, as they play an ecological function of snakes and their limb reduction is an adaptation to hunt.

16

The description of the human knee as four-bar linkage

72%

Dathe H. , Gezzi R. , Fiedler C. , Kubein-Meesenburg D. , Nägerl H.

Acta of Bioengineering and Biomechanics

|

2016

|

tom Vol. 18, no. 4

107--115

EN

Purpose: We investigate the dependence of the kinematics of the human knee on its anatomy. The idea of describing the kinematics of the knee in the sagittal plane using four-bar linkage is almost as old as kinematics as an independent discipline. We start with a comparison of known four-bar linkage constructions. We then focus on the model by H. Nägerl which is applicable under form closure. Methods: We use geometry and analysis as the mathematical methods. The relevant geometrical parameters of the knee will be determined on the basis of the dimensions of the four-bar linkage. This leads to a system of nonlinear equations. Results: The four-bar linkage will be calculated from the limits of the constructively accessible parameters by means of a quadratic approximation. Conclusions: By adapting these requirements to the dimensions of the human knee, it will be possible to obtain valuable indications for the design of an endoprosthesis which imitates the kinematics of the natural knee.

17

Przystosowania w budowie ukladu pokarmowego do pelnionych funkcji. Konspekt lekcji dla klasy III LO o profilu biologiczno-chemicznym

72%

Oslizlo D.

Biologia w Szkole

|

1999

|

tom 52

|

nr 2

104-106

18

Strongyloides sercoralis [Bavay,1876] Stiles et Hassali, 1902 [Nematoda] - wegorek jelitowy. Cz.III. Morfologia i anatomia

72%

Soroczan W.

|

nr 2

143-154

EN

The morphological and anatomical features of developmental forms of parasitic and free-living generation of Strongyloides stercoralis were described.

19

Podstawy anatomii i fizjologii drogi węchowej oraz możliwości topodiagnostyki jej uszkodzeń z użyciem węchowych potencjałów wywołanych

72%

Repetowski M. , Kuśmierczyk K. , Mazurek A. , Michalska J. , Olszewski J.

Aktualności Neurologiczne

|

2010

|

tom 10

|

nr 2

85 - 88

EN

Introduction: The recognition of the influence of olfactory stimuli on the olfactory organ aims at identifying damages within this area, diagnosing many diseases and smell impairments such as parosmia, hyposmia, anosmia and cacosmia. This work is focused on presenting current knowledge on fundamentals of anatomy and physiology of the olfactory tract and possibilities of its topodiagnostic damages by means of olfactory evoked potentials. Definition of smell: In the surrounding world the sense of smell operates through a series of sensations, which are described as smell. The smell of a compound depends both on the structure of a carbon chain and a ring, and on the presence and type of functional groups and their arrangement in a molecule. Defining a smell on the basis of its structure can be particularly difficult. In future the answer should be found in the electron theory of organic compounds structure. Anatomy and physiology of the sense of smell: The receptors, which are responsible for receiving olfactory sensations, are located in the nasal cavity, the upper part of the nasal septum, the root and anterior portion of the superior nasal concha. In adults the olfactory epithelium covers 1-3 cm2 of the mucosa in each nasal passage. The olfactory tract comprises three neurons, whereas the cortical centre is situated in the hippocampal gyrus and amygdalic nucleus of the temporal lobe. Olfactory sensations are perceived via the olfactory epithelium, which is often accompanied by additional stimulation of endings of the trigeminal, facial, glossopharyngeal and vagus nerve. Diagnostics of the sense of smell: Registering olfactory evoked potentials is an objective method of testing the sense of smell by detecting changes in bioelectrical functions of the brain. In Poland this method is quite modern and, in fact, is seldom used because of the lack of an appropriate batcher. Conclusion: Uniform standards and methodology of the study should lead to further implementation of this objective testing method in topodiagnostics of smell disorders.

PL

Wprowadzenie: Poznanie wpływu bodźców węchowych na zmysł powonienia ma na celu rozpoznawanie uszkodzeń w tym obszarze, wykrywanie wielu chorób oraz badanie uszkodzeń węchu, takich jak: parosmia, hiposmia, anosmia oraz kakosmia. Celem pracy jest przedstawienie aktualnej wiedzy dotyczącej podstaw anatomii i fizjologii drogi węchowej oraz możliwości topodiagnostyki jej uszkodzeń z użyciem węchowych potencjałów wywołanych. Definicja zapachu: W otaczającym nas świecie za pomocą zmysłu powonienia odczuwany jest szereg wrażeń, które określa się jako zapach. Wyróżnia się związki zapachowe. Ich zapach zależy zarówno od budowy łańcucha węglowego oraz pierścienia, jak i od obecności oraz rodzaju grup funkcyjnych i sposobu rozmieszczenia ich w cząsteczce. Ustalenie zapachu na podstawie jego budowy jest rzeczą trudną. Należy oczekiwać, że w przyszłości odpowiedź przyniesie nam elektronowa teoria budowy związków organicznych. Anatomia i fizjologia zmysłu powonienia: Receptory węchowe odpowiedzialne za odbiór wrażeń zapachowych zlokalizowane są w jamie nosowej, w górnym odcinku przegrody nosa, na stropie i na przednim końcu małżowiny nosowej górnej. Nabłonek węchowy zajmuje u dorosłego człowieka od 1 do 3 cm2 błony śluzowej w każdym przewodzie nosowym. Droga węchowa składa się z trzech neuronów, a ośrodek korowy znajduje się w zakręcie hipokampa i jądrze migdałowym płata skroniowego. Doznania węchowe odbierane są za pomocą nabłonka węchowego, ale towarzyszy temu często dodatkowe podrażnienie z zakończeń nerwu trójdzielnego, twarzowego, językowo-gardłowego oraz błędnego. Diagnostyka zmysłu powonienia: Obiektywną metodą badania powonienia rejestrującą zmiany czynności bioelektrycznej mózgu po pobudzeniu receptorów i nabłonka węchowego jest rejestracja węchowych potencjałów wywołanych, która w Polsce jest metodą nową i praktycznie rzadko stosowaną ze względu na brak odpowiedniego dozownika. Podsumowanie: Opracowanie jednolitych standardów i metodyki badania powinno doprowadzić do szerszego zastosowania tej obiektywnej metody badania w topodiagnostyce zaburzeń zmysłu powonienia.

20

Bonifacy VIII wobec średniowiecznych zwyczajów grzebalnych. Bulla Detestande feritatis i jej interpretacje

72%

Grzeszczak J.

Poznańskie Studia Teologiczne

|

2013

|

nr 27

193-210

EN

On September 27, 1297 Pope Boniface VIII (1294-1303) promulgated a bull beginning with the words Detestande feritatis, thereby outlawing any further practice of the medieval custom of dismembering human corpses which were subsequently boiled in water to separate the bones from the soft tissue. This was a practice that facilitated burial in places remote from the scene of death of the deceased. The first part of the article presents the circumstances in which the papal document originated. By outlawing such practices the Pope invalidated the decisions contained in the last wills of some, especially the French, cardinals of his times. The custom of dismembering human corpses was predominantly practiced north of the Alps, but it was also present on the territory of today’s Spain. In medieval times it was known as “the German custom” (mos teutonicus) and was underpinned by a specific medieval anthropology. The second part of the article scrutinizes the probable reasons of the Pope’s violent reaction. An attempt is made to reconstruct the forma mentis of Boniface VIII. Relevant indications and clues can be found in the records of the proceedings against the Pope by Philip the Fair, king of France, in the iconography of monuments erected at the Pope’s initiative, and also in the development of the natural sciences in the late Middle Ages.