W artykule przedstawiono zagadnienia związane z analizą próbek powietrza pobranych w warunkach przemysłowych metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej do oceny narażenia na szkodliwe substancje chemiczne. Omówiono rodzaje oddziaływań mogących wpływać na wynik analizy tą metodą. Przedstawiono przykłady oddziaływań występujących w analizie powietrza w wybranych procesach przemysłowych, a także różne sposoby eliminacji oddziaływań chemicznych w celu zapewnienia jakości wyniku analitycznego.
EN
This paper analyses issues related to air samples collected in industrial conditions with atomic absorption spectrometry to assess exposure to harmful chemicals. It discusses the types of interferences hat couId affect the outcome of analysis with this method. It presents examples of interferences occurring in air analysis in some industrial processes as well as different ways of eliminating chemical interferences to ensure the quality of the analytical result.
Metodę stosuje się do oznaczania fenylohydrazyny w powietrzu na stanowiskach pracy. Metoda polega na absorpcji fenylohydrazyny w roztworze kwasu chlorowodorowego i oznaczaniu spektrofotometrycznym po wywołaniu reakcji barwnej z kwasem fosforomolibdenowym lub metodą HPLC po przeprowadzeniu w pochodną za pomocą acetonu. Oznaczalność metody wynosi 2 mg/m3 (objętość próbki powietrza 100 l).
EN
Air samples are collected by drawing a known volume of air through a bubbler containing 15 ml of 0.1 M hydrochloric acid solution. After addition of 10 ml of 3% phosphomolybdic acid, absorbance of the resulted solution (phenylhydrazine hydrochloride – phosphomolybdic acid complex) is than measured spectrophotometrically at – 730 nm. The working range of the analytical method is from 8 to 160 g/ml (2 ÷ 40 mg/m3 for 100 l air sample). Air samples are collected by drawing a known volume of air through a bubbler containing 15 ml of 0.1 M hydrochloric acid solution. After derivatization with acetone, the resulting solutions are analyzed by high performance chromatography using ultraviolet detection. The working range of the analytical method is from 0.008 to 0.16 g/ml (0.2 ÷ 4 mg/m3 for 100 l air sample).
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń aerozolu uwodornionych terfenyli oraz izomerów terfenylu w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na zatrzymaniu aerozolu uwodornionych terfenyli oraz izomerów terfenylu na filtrze z włókna szklanego oraz żywicy XAD-2, ekstrakcji dichlorometanem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 1 mg/m3 powietrza, zaś najmniejsze stężenia izomerów terfenylu, jakie można oznaczyć w tych samych warunkach, wynoszą odpowiednio: 0,0001 mg/m3 izomeru orto-, 0,0005 mg/m3 izomeru meta- i 0,0004 mg/m3 izomeru para-terfenylu.
EN
Air samples are collected by drawing a known volume of air through glass fibre filters in series with XAD-2 tubes. Samples are extracted in an ultrasonic bath with 2 ml dichloromethane. The obtained extracts are analyzed with gas chromatography using a mass detector (GC-MSD). The determination limit of this method is 1 mg/m3 for hydrogenated terphenyls and 0.0001 mg/m3 for o- terphenyl, 0.0005 mg/m3 for m-terphenyl, 0.0004 mg/m3 for p-terphenyl.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń eteru chlorometylometylowego (CMME) w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na zatrzymaniu obecnego w powietrzu eteru chlorometylometylowego na pochłaniaczu stałym, w postaci pochodnej z 2,4,6-trichlorofenolem. Następnie otrzymana pochodna jest wymywana z warstwy pochłaniającej za pomocą metanolu i wyekstrahowana heksanem. Oznaczalność metody wynosi 0,02 mg/m3.
EN
Chloromethyl methyl ether (CMME) is collected in a reactant-coated solid adsorbent tube forming a trichlorophenol derivative. The collected CMME derivative is desorbed with methanol, cleaned up with aqueous KOH, extracted into hexane and analyzed with gas chromatography with an electron capture detector (GC-ECD). The determination limit of this method is 0.02 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń n-pentanalu w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na ekstrakcji acetonitrylem, powstałej w wyniku reakcji n-pentanalu z osadzoną na żelu krzemionkowym dinitrofenylohydrazyną, barwnej pochodnej i jej ilościowym oznaczaniu za pomocą wysokosprawnej chromatografii cieczowej. Oznaczalność metody wynosi 2 mg/m3.
EN
Air samples are collected by drawing a known volume of air through sorbent tubes filled with silica gel coated with dinitrophenylhydrazine. The resulting derivatives of n-pentanal are eluted with 10 ml of acetonitrile to volumetric flasks. The obtained solutions are diluted with acetonitrile and analyzed by high performance liquid chromatography using ultraviolet detection . The working range of the analytical method is from 0.1 to 20 /gml (2 ÷ 400 mg/m3 for a 5 l air sample).
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń dezfluranu w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na adsorpcji par dezfluranu na węglu aktywnym, desorpcji toluenem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 4 mg/m3.
EN
This method is based on the adsorption of desflurane on petroleum charcoal, desorption with toluene and a gas chromatographic (GC-MSD) analysis of the resulting solution. The determination limit of the method is 4 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania 2-(dibutyloamino)etanolu w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na przepuszczeniu badanego powietrza przez rurkę z Tenaxem TA, ekstrakcji pochłoniętego związku za pomocą metanolu i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 2,0 mg/m3.
EN
The method is based on the adsorption of 2-(dibutylamino)ethanol on Tenax TA, desorption with methanol and analysis of the resulting solution by gas chromatography with flame ionization detection (GC-FID. The determination limit of the method is 2 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń N-hydroksymocznika w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na zatrzymaniu N-hydroksymocznika na filtrze z włókna szklanego, wymywaniu analitu wodą destylowaną oraz analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 0,001 mg/m3.
EN
This method is based on deposition of N-hydroxyurea on glass fiber filters, desorption with distillated water and chromatographic (HPLC) analysis of the resulting solution. The determination limit of this method is 0.01 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń glifosatu w powietrzu na stanowiskach pracy. Metoda polega na osadzaniu glifosatu na filtrze z włókna szklanego, ekstrakcji buforem boranowym, reakcji z chloro mrówczanem 9-fluorenylometylu i oznaczaniu otrzymanej pochodnej za pomocą wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC). Oznaczalność metody wynosi 0,1 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń 2-etoksyetanolu w powietrzu na stanowiskach pracy. Metoda polega na adsorpcji par 2-etoksyetanolu na węglu aktywnym, desorpcji związku roztworem chlorku metylenu w metanolu (95/5) i analizie chromatograficznej z detekcją płomieniowo-jonizacyjną otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 0,8 mg/m3 (dla próbki o objętości 5 l).
EN
This method is based on the adsorption of 2-ethoxyethanole vapours on activated charcoal. Samples are desorbed with 95/5 (v/v) methylene chloride/methanol and analysed with gas chromatography using flame ionization detection (GC-FID). The determination limit of the method is 0.8 mg/m3 for a 5-L air sample.
Metodę stosuje się do oznaczania zawartości 2,2'-iminodietanolu w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na przepuszczeniu badanego powietrza przez filtr polipropylenowy FIPRO, ekstrakcji substancji za pomocą mieszaniny metanol-woda i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 2,25 mg/m3.
EN
Air samples are collected by drawing a known volume of air through polipropylene filters. Filters are transferred into vials and extracted with a methanol-water mixture. The obtained extracts are analyzed by gas chromatography with flame ionization detection (GC-FID). The determination limit of the method is 2.25 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania zawartości par bromochlorometanu w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na adsorpcji par bromochlorometanu na węglu aktywnym, desorpcji substancji disiarczkiem węgla i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 100 mg/m3.
EN
The method is based on the adsorption of bromochlorometan vapours on activated charcoal. Samples are desorbed with carbon disulfide and analyzed by gas chromatography with a flame ionization detector (GC-FID). The determination limit of the method is 100 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń chlorku benzoilu w powietrzu na stanowiskach pracy. Metoda polega na adsorpcji par chlorku benzoilu na węglu aktywnym impregnowanym alkoholem butylowym, desorpcji toluenem i analizie chromatograficznej. Oznaczalność metody wynosi 0,2 mg/m3 (dla próbki do oceny stężenia pułapowego o objętości 5 l).
EN
This method is based on the adsorption of benzoyl chloride on charcoal treated with butanol, desorption with toluene and a gas chromatographic (GC-MSD) analysis of the resulting butyl benzoate solution. The determination limit of the method is 0.2 mg/m3 (ceiling concentration).
Metodę przygotowano w dwóch wersjach. Wersja I metody polega na adsorpcji par 1,3-dichloropropan-2-olu na Tenaxie, desorpcji związku acetonem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu z detekcją płomieniowo-jonizacyjną. Oznaczalność metody wynosi 0,5 mg/m3 (dla próbki o objętości 10 l). Wersja II metody polega na adsorpcji par 1,3-dichloropropan-2-olu na Tenaxie, desorpcji związku acetonem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu z detekcją wychwytu elektronów. Oznaczalność metody wynosi 0,005 mg/m3.
EN
The method is based on the adsorption of 1,3-dichloropropanol-2 vapours on Tenax. Samples are desorbed with acetone and analyzed by gas chromatography with a flame ionization detector (GC-FID). The determination limit of the method is 0.5 mg/m3 for 10 l air sample.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń par eteru dimetylowego w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na izolacyjnym pobraniu próbki powietrza do worków z tworzywa sztucznego typu Tedlar® (lub szklanej pipety gazowej) i bezpośredniej analizie chromatograficznej próbek gazowych. Oznaczalność metody wynosi 100 mg/m3.
EN
This method is based on the collection of diethyl ether in Tedlar® air bags and a direct gas chromatographic analysis of the air in the collecting bag using a flame ionization detector (GC-FID). The determination limit of the method is 100 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń tioacetamidu w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na zatrzymaniu aerozolu tioacetamidu na filtrze z włókna szklanego, eluacji acetonem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 0,01 mg/m3.
EN
Air samples are collected by drawing a know volume of air through glass microfibre filters. Samples are extracted with acetone by means of an ultrasonic bath. The obtained extracts are analyzed with gas chromatography with mass spectrometry (GC-MS). The determination limit of the method is 0.01 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń akrylanu hydroksypropylu (HPA) w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na adsorpcji par akrylanu hydroksypropylu na węglu aktywnym, desorpcji dichlorometanem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 0,2 mg/m3.
EN
The method is based on the adsorption of hydroxypropyl acrylate on charcol, desorption with dichloromethane and gas chromatographic (GC-MSD) analysis of the resulting solution. The determination limit of the method is 0.2 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń par izofluranu w powietrzu na stanowiskach pracy podczas przeprowadzania kontroli warunków sanitarnohigienicznych. Metoda polega na adsorpcji par izofluranu na węglu aktywnym, desorpcji toluenem i analizie chromatograficznej otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 1 mg/m3.
EN
This method is based on the adsorption of isoflurane on petroleum charcoal, desorption with toluene and a gas chromatographic (GC-MSD) analysis of the resulting solution. The determination limit of the method is 1 mg/m3.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń 1,2-dibromo-3-chloropropanu w powietrzu na stanowiskach pracy. Metoda polega na adsorpcji par 1,2-dibromo-3-chloropropanu na węglu aktywnym, desorpcji związku disiarczkiem węgla i analizie chromatograficznej z detekcją płomieniowo-jonizacyjną otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 0,01 mg/m3.
EN
The method is based on the adsorption of 1,2-dibromo-3-chloropropane vapours on activated charcoal. Samples are desorbed with carbon disulfide and analyzed by gas chromatography with a flame ionization detector (GC-FID). The determination limit of the method is 0.0025 mg/m3 for 400 l air sample.
Metodę stosuje się do oznaczania stężeń 2-metoksyetanolu w powietrzu na stanowiskach pracy. Metoda polega na adsorpcji par 2-metoksyetanolu na węglu aktywnym, desorpcji związku roztworem chlorku metylenu w metanolu (95/5) i analizie chromatograficznej z detekcją płomieniowo-jonizacyjną otrzymanego roztworu. Oznaczalność metody wynosi 0,3 mg/m3 (dla próbki o objętości 10 l).
EN
This method is based on the adsorption of 2-methoxyethanole vapours on activated charcoal. Samples are desorbed with 5/95 (v/v) methanol/methylene chloride and analysed with gas chromatography using flame ionization detection (GC-FID). The determination limit of this method is 0.3 mg/m3 .
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.