Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 18

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  alkalization
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Chemiczna dezintegracja osadu czynnego pod wpływem jego alkalizacji skutkuje destrukcją i rozdrobnieniem kłaczków oraz mikroorganizmów, jak również wzrostem stężenia materii organicznej w fazie płynnej osadu. Fermentacja mezofilowa osadu nadmiernego jest najczęstszym procesem wykorzystywanym w średnich i dużych oczyszczalniach ścieków. Zachodzi ona w czterech głównych etapach. Pierwszy etap, tj. hydroliza, powoduje rozkład związków makromolekularnych do monomerów. Etap ten limituje szybkość reakcji następnych procesów: acidogenezy i acetogenezy. Zastosowanie chemicznej dezintegracji osadu ułatwia biologiczną hydrolizę, a także może znacząco wpływać na wzrost tempa stabilizacji. Z przeprowadzonych badań wynika, iż podniesienie odczynu osadu do wartości pH = 9,0 powoduje wzrost stężenia ChZT w cieczy nadosadowej z wartości 101 do 530 mg O2/dm3. Ponadto w pracy przedstawiono wpływ chemicznej dezintegracji osadu na wzrost produkcji biogazu.
EN
Chemical disintegration of surplus activated sludge by alkalization results in destruction and disruption of the flocs and microorganisms as well as increase concentration of organic matter in supernatant. The mesophilic anaerobic sewage sludge digestion is an established process, most often applied at medium and large municipal sewage treatment plants. Four major steps of anaerobic digestion are distinguished. The first hydrolysis step leads to solubilization of insoluble particulate matter and biological decomposition of organic polymers to monomers or dimers. The hydrolysis step is recognized as the rate-limiting step of the following second and third steps, the processes of acidogenesis and acetogenesis. Chemical disintegration activates biological hydrolysis and, therefore, it can significantly increase the stabilization rate of the secondary sludge. It has been shown that when the activated sludge was subjected to alkalization to pH 9.0 value, the COD concentration increased from 101 mg/dm3 to 530 mg/dm3 in sludge supernatant. The paper presents a potential application of chemical disintegration for sewage sludge (mainly activated sludge) to upgrading biogas production.
|
2018
|
tom Vol. 25, nr 2
207--214
EN
This study is a continuation of earlier research aimed at determining the changes in the quality of precipitation beneath the canopy in pine stands affected by the emission of alkaline pollutants. This study was conducted in the Gorazdze Forest District, in a forest complex in south-western Poland affected by the cement and limestone industry. The rainwater measurements under the canopy of Scots pine were made according to the methodology of the environmental monitoring. Wet and dry deposits, thus the total pollution load brought into the forest ecosystem, were analysed. The pH and electrical conductivity was measured in collected water samples. The results showed differences between precipitation in winter (1.10–31.03 next year; fourth and first quarters), and in the growth season (during the second and third quarters – 1.04–30.09). Precipitation sampled beneath tree canopies in the winter half year had higher pH than those from the growth season half year (Table 2).
PL
Prowadzone badania są kontynuacją wcześniejszych prac, których celem jest określenie dynamiki zmian jakości wód opadowych pod okapem drzewostanów sosnowych, znajdujących się pod wpływem imisji zanieczyszczeń alkalicznych. W pracy przedstawiono wyniki trzyletniego okresu badawczego, obejmującego lata 2015–2017. Badania prowadzono w kompleksie leśnym w południowo-zachodniej części Polski (Leśnictwo Górażdże), będącym pod wpływem przemysłu cementowo-wapienniczego. Pomiary wody deszczowej pod okapem sosny zwyczajnej wykonano zgodnie z metodologią monitoringu środowiska Analizie podlegał zarówno depozyt mokry jak i suchy, czyli łączny ładunek zanieczyszczeń jaki wnoszony jest do ekosystemów leśnych. W pobranych próbach wody oznaczono odczyn (pH) oraz przewodnośæ elektrolityczną. Trzyletnie badania wykazały znaczne zróżnicowanie odczynu i przewodności elektrolitycznej opadów atmosferycznych. Uzyskane wartości pH mieściły się w przedziale 3,54–7,97 (tab. 1). Wyniki badań wskazują na różnicę między opadami zimowymi (1.10–31.03 następnego roku IV i I kwartał) a opadami w okresie wegetacyjnym (1.04–30.09; II i III kwartał). Opady podokapowe półrocza zimowego miały wyższy odczyn niż w miesiącach przypadających na okres wegetacyjny (tab. 2).
PL
Zastosowanie chemiczno-termicznej dezintegracji osadu czynnego przed beztlenową stabilizacją osadu czynnego, przyczynia się do intensyfikacji rozkładu związków organicznych i zwiększania efektywności procesu w porównaniu z fermentacją osadu czynnego surowego. Praca przedstawia wyniki badań wpływu hybrydowego procesu dezintegracji, z wykorzystaniem procesu alkalizacji (pH ≈ 9) i zamrażania/rozmrażania suchym lodem (dawka objętościowa suchego lodu do osadu 1 : 0,75) na osad czynny nadmierny oraz na przebieg procesu fermentacji metanowej mezofilowej. W wyniku przeprowadzanych badań stwierdzono, że dla osadu nadmiernego niepoddawanego procesowi dezintegracji, wartość ChZT stanowiła średnio 100 mg/dm3 natomiast chemiczno-termiczny proces dezintegracji osadu czynnego nadmiernego, skutkował wzrostem stężenia materii organicznej w cieczy nadosadowej (wyrażonej zmianą wartości rozpuszczonego chemicznego zapotrzebowania tlenu – ChZT) do ok. 1890 mg/dm3. Wykorzystanie zdezintegrowanego osadu i doprowadzenie go do reaktorów fermentacyjnych wpływało, w zależności od jego udziału objętościowego w reaktorach, na produkcję biogazu oraz wydatek. Materiał badawczy z dodatkiem 50% osadu po dezintegracji hybrydowej spowodował najwyższy przyrost produkcji biogazu, w porównaniu do pozostałych próbek – 2,933 dm3, (wydajność lepsza o 15,2%), a najwyższy wydatek osiągnięto w próbce z udziałem 30% objętościowych osadu zdezintegrowanego hybrydowo – 0,482 dm3 /gs.m.org. usuniętej. Zastosowany proces hybrydowy jest łatwy i prosty do implementacji w pełnej skali technicznej, a ponadto, nie wpływa na zmianę wartości pH osadu wprowadzanego do komór fermentacyjnych (suchy lód powoduje neutralizację uprzednio zalkalizowanego osadu).
EN
The use of chemical-thermal disintegration method of activated sludge against anaerobic stabilization contributes to the intensification of the decomposition of organic compounds and the increase of the efficiency of the whole process. The paper presents the results of research on the impact of the hybrid disintegration method, using alkalization (pH ≈ 9) and freezing / thawing with dry ice (dry ice volume 1: 0.75) on the activated sludge properties and the mesophilic fermentation process. As a result of the conducted tests, it was found that for the raw sludge the COD value constituted on average 100 mg/dm3 and the chemical-thermal pretreatment of sludge resulted in an increase of COD value to 1890 mg/dm3. The use of this method of sludge destruction and then them introduction to the fermentation reactors influenced, depending on its volume, on biogas production and biogas yield. The highest increase in biogas production – 2.933 dm3 (better production by 15.2% in comparison to raw sample) was recorded for the sample with addition of 50% of hybrid disintegrated sludge. The highest yield of biogas was achieved in the sample with addition of 30% of hybrid disintegrated sludge – 0.482 dm3 /gdry organic matter removed. The hybrid process of disintegration is easy and simple to implementation in a full technical scale, and moreover, it does not affect on the pH value of sludge introduced into digestion chambers (dry ice neutralizes previously alkaline sludge).
EN
The present study compares properties of podzolic soils developed from sandy materials overgrown by forests, affected either by alkalizing or acidifying emissions. The study entailed sampling 4 pedons in the vicinity of the Ożarów Cement Plant S.A. and 4 pedons near Rudniki village (within the impact zone of “Osiek” Sulphur Mine and Połaniec Power Plant). Soil samples were analyzed for basic chemicalproperties. The study showed significant changes in physicochemical properties of the alkalized podzolic soils: an increase in pH value, in base saturation of the exchange complex, contents of plant available potassium and magnesium, CaCO₃ content in organic and humic horizons and in salinity, and a decrease in organic carbon content and hydrolytic acidity, podzolic soils occurring in areas affected by anthropogenic acidification were characterized by decreased pH value, increased total sulphur and sulfate (S-SO₄) contents, increased hydrolytic and exchangeable acidity, and lowered base saturation of the exchange complex.
EN
The aim of the research work was to determine the possibility of initial hydrolysis of the waste activated sludge with the use of the alkalization process. On the basis of the tests performed, it was found that the obtained pH value drops quite quickly after adding NaOH. In practice, after a period of 30 minutes, a further decrease in the pH value takes place, but at a lower rate. Therefore, 30 minutes was considered as a technically valid reaction time. After this reaction time, the COD (soluble COD; S-COD) values were recorded. They represented the release of organic matter into the liquid phase. In addition, a second disintegration method was carried out, on the alkalized earlier waste activated sludge, based on the phenomenon of hydrodynamic cavitation. Carrying out such a hybrid method of destroying activated sludge flocs and microorganisms contributed to the achievement of much greater hydrolysis effects. On the basis of the conducted research, it can be concluded that the use of such hydrolysis processes lead to good results in relation to further sludge processing, e.g. anaerobic digestion, which may result in a significant improve- ment in biogas production and an increase in biogas yield.
EN
In the area of Kujawy-Pomerania province in Bielawy town the limestone is exploited which is the main resource in the production process carried out by Lafarge-Cement Plant. The alkaline reaction of emitted dusts caused excessive alkalisation of the surrounding soils which are also simultaneously contaminated by trace metals (including mercury). The aim of the study was to assess the impact of Lafarge-Cement Poland SA Plant ("Kujawy" Bielawy) activity on total content of mercury in arable soils in the vicinity of the plant. As a research material served arable soil gathered at various distances from the plant. Samples were collected from surface (0-20 cm) and subsurface (20-40 cm) horizons. Moreover samples were also collected from two soil profiles classified as Haplic Luyisol (Piechcin) and Haplic Podzol (Krotoszyn). The total content of mercury was determined in solid samples by atomic spectrometry method using AMA 254 mercury analyser. The results were as follows: in the 0-20 cm horizons within the range of 11.20-27.09 (4g o kg-1 and in 20-40 cm horizons - from 11.53 to 26.48 ug o kg-1. In profile samples, the total mercury content was within the range of 3.89-27.15 ug o kg-1. In the Haplic Luvisol the highest total content of Hg was detected at the C horizon, the lowest however at Eet horizon. In the case of the Haplic Podzol, the highest concentration of Hg was found in surface and subsurface horizons. The assessment of the total mercury content in soils surrounding Lafarge-Cement Poland SA Plant, did not confirm the influence of cement dusts on mercury contamination.
PL
Celem podjętych badań była ocena wpływu Zakładów Cementowo-Wapienniczych "Lafarge" Zakład w Bielawach na całkowitą zawartość rtęci w glebach uprawnych w okolicy Zakładów. Materiał badawczy stanowiły próbki gleb uprawnych, zlokalizowane w różnej odległości od Zakładów, które pobrano z dwóch głębokości oraz próbki pochodzące z dwóch profili glebowych, które zaklasyfikowano (wg PTG) jako: glebę płową typową (Piechcin) i bielicową właściwą (Krotoszyn). Całkowitą zawartość rtęci oznaczono metodą spektrometrii atomowej z wykorzystaniem analizatora AMA-254. Badane gleby zaliczono do piasków gliniastych (PN-R-04033). Odczyn gleb był zróżnicowany w zależności od lokalizacji punktu badawczego - pHKcl wahało się od 5,21 do 7,68. Zawartość C-organicznego mieściła się w zakresie 4,1-16,0 g o kg-1. W większości badanych próbek nie stwierdzono obecności CaCO3 z wyjątkiem dwóch punktów badawczych, w których CaCO3 występował w poziomach wierzchnich, odpowiednio 10,2 % i 5,1 % oraz 9,3 % i 1,6 %. Natomiast jedynie w próbkach profilowych z Krotoszyna stwierdzono obecność CaCO3 w wierzchnich poziomach: 5,9 i 5,0 %. Całkowita zawartość Hg w glebach kształtowała się następująco: w poziomach 0-20 cm mieściła się w zakresie 11,20-27,09 ug o kg-1, a w poziomach 20-40 cm - 11,53-26,48 ug o kg-1. W próbkach profilowych, zawartości te wahały się w zakresie 3,89-271,50 ug o kg-1. W większości badanych próbek większe całkowite zawartości Hg występowały w poziomach powierzchniowych, co może wynikać z zaabsorbowania tego metalu przez substancję organiczną i minerały ilaste. Średnia zawartość Hg w badanych glebach mieściła się poniżej zawartości naturalnej tego pierwiastka w glebach Polski, która wynosi 0,05-0,30 mg o kg-1. Ocena całkowitej zawartości Hg w glebach z okolicy Zakładów w Bielawach nie wykazała wpływu pyłów cementowych na zanieczyszczenie rtęcią okolicznych gleb.
EN
This study aimed to determine the influence of sewage sludge alkalization and acidification on the qualitative and quantitative composition of keratinolytic and keratinophilic fungi in a model experiment. The sludge was alkalized to pH 9 with 0.5N NaOH, 0.5N KOH, 0.5N NH₄OH or with 2% burnt lime mixed with powdered limestone (20g CaO + 5g CaCO₃), and acidified to pH 4 with 0.5N HCl, 0.5N HNO₃ or 0.5N H₂SO₄. The sludge with unmodified pH (6.5) served as control. The hair baiting method with four incubation temperatures (23, 29, 33, and 37°C) was used to examine fungi. The sludge alkalization with KOH, NaOH or CaO+CaCO₃ increased the number of keratinolytic fungi but decreased the number of keratinophilic fungi. The inhibition of the growth of keratinolytic fungi was observed due to the sludge acidification with H₂SO₄ or HCl. The sludge acidification with HNO₃ or HCl stimulated keratinophilic fungi to grow. Sludge acidification with HNO₃ eliminated keratinolytic fungi, while acidification with H₂SO₄ eliminated keratinophilic fungi. Results are discussed from ecological and epidemiological points of view.
PL
Celem przeprowadzonych badań terenowych i analiz było poznanie wpływu zanieczyszczeń komunikacyjnych związanych z zimowym zwalczaniem śliskości na roślinność przydrożną i glebę. Badania przeprowadzono przy drodze głównej nr 12 w centralnej Polsce w 4 lokalizacjach. Roślinność i gleba w sąsiedztwie dróg są szczególnie narażone na liczne stresy abiotyczne i uszkodzenia. Na skutek długookresowego używania soli do poprawy bezpieczeństwa ruchu na drodze gleba narażona jest na skażenie i wysoką akumulację szkodliwych jonów sodu i chloru. W takcie badań pobrano próby gleby i liści do analiz chemicznych, pomiaru poziomu EC i pH gleby, przeprowadzono szczegółowe obserwacje drzew oraz ocenę uszkodzeń blaszki liściowej. W bezpośrednim sąsiedztwie drogi zaobserwowano wysoki poziom zasolenia gleby oraz wysokie pH (odczyn zasadowy) wskaźniki te maleją w miarę wzrostu odległości od krawędzi jezdni. W przypadku zasolenia różnice stają się nieistotne od 7-8 m od krawędzi jezdni. Natomiast w przypadku wartości pH próbki z pola uprawnego wskazują, iż gleby są bardzo kwaśne i kwaśne, a przy drodze zasadowe. Zwiększoną akumulację sodu w liściach odnotowano u wszystkich rodzimych drzew rosnących przy drodze co najmniej 25 lat. U gatunków obcych jak Acer saccharinum, Quercus rubra i Robinia pseudoacacia zawartość sodu w liściach nie różniła się od roślin kontrolnych, a blaszki liściowe nie miały objawów nekrozy.
EN
The aim of the local study and chemical analyses was identification of the impact of transport pollution connected with removing winter ice and snow from the roads on roadside plants and soils. The study was conducted near the main road no 12 in central Poland, in 4 locations. Plants and soil along the roads are particularly exposed on many stresses and injuries. As consequence of long time of application salts to maintain safe driving conditions on the road, side soil is exposure for contamination and high accumulation of sodium and chloride ions. During the experiment soil and leaves samples were taken for chemical analysis and EC or pH determination. Observation of trees and leaf-blade damage were also made. High soil salinity an pH were observed in the direct roadside. Values are decreasing when the distance from the road curb is increasing. In case of salinity data are becoming statistically not important at 7-8 m from the road curb. Whereas pH values of soil samples from the field are acidity compared to samples taken from the roadside that are alkaline. The results indicate that sodim chloride de-icing affects of sodium downloading by the native species of trees grown along the road at least of 25 years. Amount of sodium ions in the leaves of alien species such as Acer saccharinum, Quercus rubra and Robinia pseudoacacia did not differ according to control ones, and there were any damage or leaf - burning symptoms observed.
EN
Badania prowadzono w celu określenia, czy inokulacja grzybami tworzącymi mikoryzę arbuskularną (AMF) i stosowanie kompostu poprawi tolerancyjność szałwii omszonej na NaCl, CaCl2 i Na2CO3. Rośliny nieinokulowane i inokulowane AMF uprawiano w podłożu bez kompostu i w podłożu wzbogaconym w kompost i traktowano NaCl, CaCl2 i Na2CO3 w stężeniu 0, 11,68 i 23,36 g∙dm-3. Traktowanie NaCl nieznacznie obniżało suchą masę i znacznie hamowało wzrost elongacyjny pędów, opóźniało kwitnienie szałwii oraz obniżało procent zasiedlenia korzeni przez grzyby mikoryzowe. Traktowanie CaCl2 wpływało niekorzystnie na suchą masę roślin inokulowanych i uprawianych w podłożu z dodatkiem kompostu, ale nie wpływało na wysokość roślin, termin kwitnienia i liczbę kwiatostanów. Traktowanie Na2CO3 obniżało suchą masę szałwii inokulowanej AMF i uprawianej w podłożu z dodatkiem kompostu. Wpływ Na2CO3 na wysokość roślin i liczbę kwiatostanów był niewielki. Mikoryzacja nie wpływała korzystnie na wzrost i kwitnienie szałwii. Dodatek kompostu poprawiał wszystkie parametry wzrostu roślin i zwiększał liczbę kwiatostanów, niezależnie od traktowania roślin solami i inokulacji AMF. Najbardziej szkodliwe dla wartości dekoracyjnej szałwii okazały się traktowania NaCl i Na2CO3 w stężeniu 23,36 g∙dm-3, powodujące nekrozę liści. Traktowanie Na2CO3 w stężeniu 23,36 g∙dm-3 powodowało pojawianie się brązowych plam na liściach dolnych. Zarówno mikoryzacja, jak i dodatek kompostu, stosowane oddzielnie, nie zapobiegały ujemnemu oddziaływaniu testowanych soli na jakość liści szałwi omączonej. Liście szałwii inokulowanej AMF i uprawianej w podłożu z dodatkiem kompostu i podlewanej roztworami CaCl2 lub Na2CO3 w stężeniu 23,36 g∙dm-3 nie miały nekroz i brązowych plam.
PL
The study was conducted in order to determine whether inoculation with arbuscular mycorrhizal fungi (AMF) and compost supply would enhance the tolerance of mealycup sage to NaCl, CaCl2 and Na2CO3. AMF-inoculated and non-inoculated plants were grown in substrate amended and non-amended with compost and treated with NaCl, CaCl2 and Na2CO3 at 0, 11.68, and 23.36 g∙dm-3. NaCl slightly decreased dry matter and significantly retarded stem elongation, delayed flowering of sage, and decreased percentage of root colonization by AMF. CaCl2 treatment decreased significantly dry matter of inoculated plants grown in compost amended substrate, and did not greatly affect plant height, flowering time and the number of inflorescences. Treatment with Na2CO3 decreased dry matter of sage inoculated with AMF and grown in compost amended substrate. The effect of Na2CO3 on plant height and inflorescence number was negligible. Mycorrhizal inoculation was not beneficial for plant growth and flowering. Compost the amendment increased growth para-eters and inflorescence number, irrespective of salt treatment and mycorrhizal inoculation. The most detrimental for aesthetical value of sage was NaCl and CaCl2 at 23.36 g∙dm-3 causing leaf necrosis. Treatment with Na2CO3 at 23.36 g∙dm-3 resulted in brown spots on lowermost leaves. Separate treatments with AMF or compost did not overcome detrimental effect of all salts tested on visual quality of sage. On sage plants inoculated with AMF and grown in compost amended substrate irrigated with CaCl2 or Na2CO3 at 23.36 g∙dm-3 no necrotic spots or dry leaves were observed.
PL
Przedstawiono wyniki badań nad stabilizacją alkaliczną wtórnych osadów ściekowych o różnym uwodnieniu. Przebieg procesu analizowano w aspekcie bakteriologicznym, mikologicznym i parazytologicznym. Osady traktowano różnymi dawkami wodorotlenku wapnia i w zależności od wartości uzyskanego pH oceniono zmiany liczebności bakterii psychrofilnych, mezofilnych, bakterii z grupy coli oraz Salmonella; jakościowo oceniono obecność grzybów psychrofilnych i mezofilnych oraz liczebność jaj Ascaris l. suum, Trichocephalus sp. i Toxacara sp., a także larw Musca domestica, Culex sp. i Anopheles sp. Wykazano, że na przebieg i efektywność procesu stabilizacji osadu miał wpływ: wzrost wartości pH do poziomu silnie zasadowego oraz czas trwania procesu stabilizacji. Po alkalizacji osady były znacznie lepiej odkażone niż poddane fermentacji lub stabilizacji tlenowej w takim samym czasie.
EN
Secondary sludges differing in water content were subjected to alkaline stabilization. The course of the process was analyzed in bacteriological, mycological and parasitological terms. The sludge samples were treated with varying Ca(OH)2 doses. Variations in the number of psychrophilic and mesophylic bacteria, as well as coliform bacteria and Salmonella, were assessed quantitatively and related to the pH level obtained. The presence of psychrophilic and mesophilic fungi, the number of Ascaris l. suum, Trichocephalus sp. and Toxacara sp. eggs, as well as the number of Musca domestica, Culex sp. and Anopheles sp. larvas, were assessed qualitatively. Two major factors were found to affect the course and the efficiency of sludge stabilization: the rise of the pH to a highly alkaline level and the duration of the stabilization process. The extent of sludge decontamination was noticeably higher after stabilization with calcium hydroxide than after anaerobic or aerobic digestion.
EN
Technological testing of underground waters collected in four localities in the Podkarpackie province and characterized by various physicochemical and chemical parameters is presented. In order to determine the optimum methods of pollutant removal, a number of unit processes were tested. In addition to traditional methods (aeration and filtration through sand bed), the catalytic masses proved to be effective for removing iron and manganese. In the case of water of low hardness, its alkalization with calcium appears to be a favourable process. The water of excessive hardness was softened by means of sodium hydroxide and in ion exchange process. The process of ion exchange on nitrate-selective anion exchanger appeared to be an effective way of removing nitrate ions.
PL
Przedstawiono badania technologiczne czterech wód wgłębnych o zróżnicowanych charakterystykach fizykochemicznych i chemicznych. Pochodziły one z różnych miejscowości województwa podkarpackiego. Aby określić optymalne metody ich oczyszczania, przetestowano różne procesy jednostkowe. Do usuwania żelaza i manganu oprócz tradycyjnego napowietrzania i filtracji przez złoże piaskowe skuteczne okazały się masy katalityczne. W przypadku wody o małej twardości korzystnym procesem była alkalizacja wapnem. Wodę z ponadnormatywną twardością zmiękczano wodorotlenkiem sodu i w procesie wymiany jonowej. W usuwaniu jonów azotanowych skuteczny okazał się proces wymiany jonowej na anionicie azotanoselektywnym.
PL
Muskowit o dobrze zdefiniowanej strukturze krystalicznej poddano reakcji z kwasem solnym i zasadą sodową o różnych stężeniach. W wyniku reakcji, sieć krystaliczna minerału nie ulegała destrukcji (brak zmian w widmach rentgenowskich), natomiast wyraźnym zmianom ulegały właściwości powierzchni minerału. Zmiany powierzchniowe były inne w warunkach zakwaszania i w warunkach alkalizacji. Słowa kluczowe; adsorpcja, energia adsorpcji, mikroporowatość, muskowit, niejednorodność, stała dysocjacji, wymiar fraktalny jego powierzchni. W obu środowiskach następuje roztwarzanie zanieczyszczeń o charakterze amorficznym. W środowisku kwaśnym - głównie tlenków glinu i żelaza, natomiast w zasadowym - tlenków glinu oraz krzemu.
EN
Well crystalized muscovite was treated with hydrochloric acid and sodium hydroxide of various concentration between 1.0 and 0.001 mol/dm3.From water vapor adsorption and de sorption isotherms adsorption energy distribution functions, fractal dimensions and pore size distribution functions were evaluated. From back-titration curves the apparent surface dissociation constant distribution functions were calculated. The alteration of muscovite surface heterogeneous character was concluded from the above data, which were most pronounced at the highest concentrations of the reagents used. In the acidic and alkaline regions, the surface changes were different.
EN
Acidification has become recently an important environmental problem in many countries. Despite huge amount of papers published in this topic, there exist many knowledge gaps, particularly in the area of surface properties of soils and minerals and their alteration after acidic degradation of soils. Alkalization of soils, being a problem of arid zone countries, has been studied mainly from the point of view of soil amelioration and no results of the detailed studies on surface reaction with alkali are available as well. The aim of the studies performed in the present paper was to observe the changes of the surface properties of soils and clay minerals under acid and alkaline conditions in more details. Particular attention was directed upon surface inhomogeneity. Samples of most abundant clay minerals and soiJs of various mineralógica) composition were acidified and alkalized with extreme concentrations of HCL and NaOH, and studied via water vapor adsorption-desorption, mercury intrusion porosimetry and back-titration experiments. Adsorption, porous and variable surface charge properties were studied by estimations of surface areas, average adsorption energies, adsorption energy distribution functions, micro and mesopores radii and volumes, pore size distributions, fractal dimensions, amount of variable charge and apparent surface dissociation constants distributions. The general changes of the selected materials were registered also, using XRD patterns, solubility, CEC, Mossbauer spectra, magnetic susceptibility, clay and organic matter content measurements. Marked changes of the studied surface characteristics were observed in most of the materials investigated. The general tendencies of these changes for all of the samples were difficult to establish due to the great variability of natural materials, however, a few of the surface characteristics (e.g. surface areas, fractal dimension of micropores, amount of variable charge, average value of apparent surface dissociation constant) changed in a given direction with pH of acidification and/or alkalization. These characteristics may possibly be used for monitoring of environmental processes accompanied with changes of soil reaction.
PL
W przeprowadzonym eksperymencie określono wpływ nawożenia świeżymi i kompostowanymi osadami ściekowymi z Siedlec i Łukowa, obornikiem oraz ich mieszaninami z CaO i popiołem z węgla brunatnego na zawartość tytanu i żelaza w roślinach testowych, uprawianych na glebie lekkiej o odczynie kwaśnym. W doświadczeniu zastosowano świeże osady ściekowe z oczyszczalni ścieków w Siedlcach (poddawane w końcowym etapie wydzielania i zagęszczania osadu fermentacji metanowej) i Łukowie (stabilizowane w warunkach tlenowych) oraz obornik - jako nawóz standardowy. Materiały te mieszano z CaO i popiołem z węgla brunatnego w stosunku 2 : 1 w przeliczeniu na suchą masę i kompostowano przez 3 miesiące. Wpływ badanych czynników na zawartość tytanu i żelaza w roślinach oceniono w 3 letnim doświadczeniu wazonowym prowadzonym w szklarni, uprawiając w każdym roku kukurydzę i słonecznik pastewny. Mieszaniny osadowo-wapniowe zawierały mniej, natomiast osadowo-popiołowe więcej tytanu i żelaza w porównaniu z osadami bez dodatków. Kompostowanie samych osadów ściekowych oraz ich mieszanin z CaO i popiołem w niewielkim stopniu zwiększyło zawartość oznaczanych pierwiastków. Zawartość tytanu w roślinach testowych nawożonych osadami i obornikiem z dodatkiem CaO była (średnio z 3 lat badań) większa (o 15,3%) niż po zastosowaniu samych osadów i obornika oraz ich mieszanin z popiołem (o 12,2%). Rośliny nawożone osadami i obornikiem bez dodatków i z dodatkiem popiołu zawierały zbliżoną ilość tytanu. Zawartość żelaza (średnio z 3 lat badań) w roślinach testowych nawożonych osadami ściekowymi i obornikiem bez dodatków oraz z dodatkiem CaO była zbliżona. Dodatek popiołu do osadów i obornika zmniejszył o 14,7% zawartość żelaza w roślinach testowych. Kompostowanie osadów, obornika oraz ich mieszanin z CaO i popiołem zwiększyło w roślinach testowych zawartość tytanu o 16,0% i żelaza o 15,8% (średnio z 3 lat badań). Zawartość tytanu w kukurydzy i słoneczniku nawożonym osadami ściekowymi była mniejsza o 25,6% (średnio dla obiektów bez dodatków oraz z dodatkiem CaO i popiołu) niż w roślinach uprawianych na oborniku.
EN
The investigation aimed at determining the influence of fresh and composted waste activated sludge from sewage purification plants in Siedlce and Łuków as well as FYM and their mixtures with CaO and ash from brown coal on the content of titanium and iron in plants cultivated in light acid soil. Fresh activated sludge from the sewage purification plant in Siedlce (subjected at the final stage of release and condensation of the methane fermentation sediment) and Łuków (stabilized in the aerobical conditions) as well as FYM (treated as standard natural fertilizer) were mixed with CaO and brown coal ash at the ratio 2 : 1 calculated on the basis of dry matter and composted for 3 months. The effect of the investigated factors on the content of titanium and iron in plants was assessed in a 3 year pot experiment performed in a green house. Each year of the experiment maize and fodder sunflower were used as the test plants. The mixtures of calcium and waste activated sludge contained less and the mixtures of waste activated sludge and ash more titanium and iron as compared with waste activated sludge without any additions. Composting of waste activated sludge alone and their mixtures with CaO and ash increased the content of the determined elements but only to a slight degree. The content of titanium in the test plants fertilized with sludge and manure with the addition of CaO was higher by 15.3% (mean for three years) than after the use of sludge and manure as well as their mixtures with ash (by 12.2%). Plants fertilized with sludge and manure without the additions and with the addition of ash contained similar amount of titanium. The content of iron (average for 3 years) in the test plants fertilized with sewage sludge and manure without any additions and with the addition of CaO was similar. The addition of ash to sludge and manure decreased by 14.7% the content of iron in the test plants. Composting sludge, manure and their mixtures with CaO and ash increased the content of titanium by 16.0% and iron by 15.8% in the test plants (average for 3 years). The content of titanium in maize and sunflower fertilized with sewage sludge was lower by 25.6% (on the average for objects without the addition and with the addition of CaO and ash) than its content in plants fertilized with manure.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.