Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Problem rozbieżności orzeczniczych Sądu Najw yższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego w zakresie transkrypcji zagranicznych aktów urodzenia dzieci par jednopłciow ych na tle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r.

100%

Michałkiewicz-Kądziela E.

|

2021

|

nr 2 (60)

203-221

PL

W ostatnich latach odmowa dokonania transkrypcji aktów urodzenia dzieci par jedno-płciowych coraz częściej staje się przedmiotem rozstrzygnięć Naczelnego Sądu Admini-stracyjnego oraz Sądu Najwyższego. Ten niezwykle aktualny i zarazem skomplikowany problem prawny został poddany w niniejszym opracowaniu wieloaspektowemu bada-niu. Interpretacja przepisów, regulujących kwestię wydawania aktów urodzenia, pozwo-liła na określenie ich miejsca w procesie tworzenia tożsamości dziecka. Z kolei analiza orzecznictwa dokonana w drugiej części artykułu umożliwiła wskazanie konkretnych konsekwencji odmowy przeniesienia zagranicznego aktu urodzenia do krajowego reje-stru stanu cywilnego. Najważniejszą i zarazem najobszerniejszą część rozważań stano-wi jednak odniesienie skutków prawnych przyjętych rozwiązań do podstawowych za-sad i wartości konstytucyjnych i międzynarodowych. Tak szerokie ujęcie problemu dało podstawę do sformułowania ostatecznych wniosków w kwestii słuszności podjętych przez państwo polskie działań, które miały służyć ochronie krajowego porządku prawnego.

EN

In recent years, refusal to transcribe birth certificates of children of same-sex cou-ples has increasingly become the subject of decisions of the Supreme Administrative Court and the Supreme Court. This extremely current and at the same time compli-cated legal problem has been subjected in this study to a multifaceted study. The in-terpretation of the provisions regulating the issue of birth certificates allowed to de-fine their place in the process of creating the child`s identity. On the other hand, the analysis of the case law made in the second part of the article made it possible to indicate specific consequences of the refusal to transfer foreign birth certificate to the national register of marital status. The most important and at the same time the most extensive part of the considerations is, however, the reference of the legal effects of the adopted solutions to the basic constitutional and international princi-ples and values. Such a broad approach to the problem provided the basis for formu-lating final conclusions as to the rightness of the actions taken by the Polish state to protect the domestic legal order.

2

Niepublikowana podobizna oryginału aktu urodzenia Cypriana Norwida

89%

Korpysz T.

Studia Norwidiana

|

2020

|

tom 38

139-159

EN

The article presents an unpublished original of Cyprian Norwid’s birth certificate, found in Dąbrówka parish records. The author examines the content of the archival documentation and writings by Norwid himself, in which the poet makes reference to his birth date, as well as looking at findings of Zenon Przesmycki and Juliusz Wiktor Gomulicki.

PL

Artykuł prezentuje dotychczas niepublikowany oryginał aktu urodzenia Cypriana Norwida, pochodzący z akt parafii w Dąbrówce. Autor analizuje treść dokumentów archiwalnych i pism samego Norwida, w których poeta nawiązuje do daty swego urodzenia. Sięga również do ustaleń Zenona Przesmyckiego oraz Juliusza Wiktora Gomulickiego.

3

Transkrypcja zagranicznego aktu urodzenia dziecka osób tej samej płci pozostających w związku

63%

Krawiec G.

|

nr 2 (25)

5-14

EN

In the article, the author pointed out the issue of transcription of a child’s foreign birth certificate, in which the biological parent appears next to the biological parent. It is about situations in which same-sex persons are in a partnership / marriage relationship and one of them gives birth to a child. In other countries, it is therefore recognized that the current partner of that parent should be considered a second parent. There was a problem in Poland related to the transcription of such a birth certificate. Initially, public administration authorities refused to transcribe, citing public policy. Ultimately, however, the administrative courts (after a period of hesitation) decided that the child’s best interests necessitate transcription. Without it, it’s difficult to get your child’s PESEL number or passport.

PL

W artykule autor wskazał problematykę transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym obok rodzica biologicznego widnieje partner (partnerka) tego biologicznego rodzica. Chodzi o sytuacje, w których osoby tej samej płci pozostają ze sobą w związku partnerskim/małżeńskim i jedno z nich rodzi dziecko. W innych krajach uznaje się więc, że aktualny partner tegoż rodzica powinien być uznany za drugiego rodzica. W Polsce pojawił się problem związany z transkrypcją takiego aktu urodzenia. Początkowo organy administracji publicznej odmawiały transkrypcji, powołując się na klauzulę porządku publicznego. Ostatecznie jednak sądy administracyjne (po okresie pewnego wahania) uznały, że dobro dziecka przemawia za koniecznością transkrypcji. Bez tego bowiem trudno uzyskać dziecku numer PESEL czy paszport.

4

Problematyka dopuszczalności transkrypcji aktu urodzenia dziecka rodziców jednopłciow ych – uwagi na kanwie najnowszego orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego

63%

Karakulski J.

|

2021

|

nr 2 (60)

373-392

PL

Niniejsza praca stanowi próbę krytycznej analizy orzecznictwa polskiego Naczelnego Sądu Administracyjnego w przedmiocie transkrypcji zagranicznego aktu urodzenia dziecka rodziców jednopłciowych oraz ma na celu zaprezentowanie w tej istotnej kwestii zdecy-dowanego stanowiska naukowego. Omawiane zagadnienie wymaga przyjęcia optyki sys-temowej i funkcjonalnej przy skrupulatnej egzegezie tekstu prawnego oraz szczególnej dbałości o należyte uwzględnienie norm konstytucyjnych w procesie badania dopusz-czalności tego rodzaju transkrypcji. Niniejszy artykuł obejmuje więc dogmatyczne od-niesienia do konstytucyjnego pojęcia rodziny, rodzicielstwa oraz podmiotowego zakresu prawnowolnościowej ochrony relewantnej dla sprawy materii normatywnej (w tym sil-nie zaksjologizowanej), a także komentarz do przepisów z poziomu podkonstytucyjnego. Wszechstronna analiza problematyki transkrypcji omawianej kategorii aktów uro-dzenia, uwzględniająca różne poziomy normatywne, doprowadziła do konkluzji, iż teza Naczelnego Sądu Administracyjnego, sprowadzająca się do uznania, że istnieje podsta-wowa zasada porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej bezwzględnie wykluczają-ca transkrypcję zagranicznego aktu urodzenia dziecka, w którym jako rodzice wpisane są osoby tej samej płci, nie zasługuje na aprobatę. Wbrew prezentowanemu poglądowi judykatury, takiego zakazu – z wielu wymienionych w tekście powodów – nie sposób jest wyprowadzić z systemu polskiego prawa.

EN

This paper is an attempt to critically analyze the jurisprudence of Poland’s Supreme Ad-ministrative Court on transcription of a foreign birth certificate of a child of same-sex parents and it aims to present a decisive scientific position on this major issue. The subject being discussed, requires the adoption of a systemic and functional perspective during the scrupulous exegesis of the legal text and a particular consideration should be given to the inclusion of the constitutional norms in the process of examining the admissi-bility of this type of transcription. Therefore, this article comprises dogmatic referenc-es to the constitutional concept of family, parenthood and the scope of legal protection guaranteed by the relevant normative contents (including those firmly axiologised), as well as a commentary on selected provisions from a sub-constitutional level. A compre-hensive analysis of the issue of transcription of the present category of birth certificates, taking into account the various normative levels, has led to the conclusion that the Su-preme Administrative Courts’ thesis – which is boiled down to the recognition that there is a basic principle (that underpin the operation of polish legal system) which absolutely precludes transcription of a foreign birth certificate where same-sex people are entered as childs’ parents – does not deserve approval. Contrary to the presented view of juris-prudence, such a ban – for various reasons mentioned in the text – cannot be derived from the Polish law system.

5

Z wyciągów archiwalnych województwa łódzkiego: o metrykach parafialnych drugiej połowy XIX i początku XX wieku

62%

Iacovou A.

|

nr 13

9-17

EN

The article is devoted to the description of old Polish public registers, dated in 19 and 20 century, containing three types of documents, such as birth (baptismal) certificates, marriage certificates and death certificates. The Author gives short commentary on the tradition of forming these kinds of documents in Poland from XVI century, which leads to the conclusion that during the time of Russian Partition, from the year 1868 they started to be written in Russian Language. Examples of archive materials both in Polish and in Russian are enclosed and their unique construction, as well as main differences between them are paid attention to.

PL

Artykuł jest poświęcony opisowi dokumentów zawartych w księgach metrykalnych pochodzących z przełomu XIX/XX wieku z terenów województwa łódzkiego. Do analizowanych tekstów należą akty urodzenia (chrztu), akty ślubu i akty zgonu. Autorka przedstawia krótką historię kształtowania się tych dokumentów w Polsce od XVI wieku, analizuje ich zawartość, specyficzną budowę, oraz zwraca uwagę na ważniejsze zjawiska językowe. Ponadto w artykule zamieszczono przykłady aktów metrykalnych zarówno w języku polskim, jak i w rosyjskim z uwagi na fakt, iż pod zaborem rosyjskim dokumenty te pisane były po rosyjsku od 1868 roku.

6

Księgi metrykalne i akta stanu cywilnego w okupowanym Włocławku

51%

Grzanka M.

|

2019

|

tom 34

105-127

EN

The article concerns record books and civil status records prepared during World War II in Kujawy. It presents the results of research on the record books in the archives of the parishes, which during World War II belonged to the Włocławek diocese, as well as the results of queries conducted in the Registry Office in Włocławek and the Diocesan Archives. Having access to all these archives and records contained therein, it became possible to examine the rules for preparing marital status records and making entries in the record books of births, marriages and deaths in occupied Włocławek.

PL

Artykuł dotyczy ksiąg metrykalnych i aktów stanu cywilnego sporządzanych w czasie II wojny światowej na terenie Kujaw. Zaprezentowano w nim wyniki badań prowadzonych nad księgami metrykalnymi w archiwach parafii, które w czasie II wojny światowej wchodziły w skład diecezji włocławskiej, a także wyniki kwerend prowadzonych w Urzędzie Stanu Cywilnego we Włocławku i Archiwum Diecezjalnym. Dysponując dostępem do wszystkich tych archiwów i metrykaliów w nich się znajdujących, możliwe stało się zbadanie zasad sporządzania aktów stanu cywilnego i dokonywania wpisów w księgach metrykalnych z zakresu urodzeń, małżeństw i zgonów w okupowanym Włocławku.

7

Zapisy metrykalne jako materiał badawczy

51%

Galczak-Froch A.

|

2019

|

tom 34

193-202

EN

Record files are difficult material for research. However, they provide valuable historical, sociological and demographic information from the 19th century and earlier, which would not have been possible without the help of this source. This applies especially to the lower strata of Polish society, and above all the largest of them - the peasants. The data contained in the record files are not always reliable. Therefore, you should be very careful about their use. The described research source can be used both for statistical studies and as the basis for the nominative method. Statistical approach does not always help to answer all the questions. It is good to suplement (or illustrate) data obtained using the statistical method with the individual fate of specific people. This approach to the problem avoids erroneous conclusions that could result from the application of the statistical method itself.

PL

Akta metrykalne stanowią trudny materiał do badań. Dostarczają jednak wielu cennych informacji historycznych, socjologicznych i demograficznych z wieku XIX i wcześniejszych, których uzyskanie bez pomocy tego źródła nie byłoby możliwe. Dotyczy to szczególnie niższych warstw społeczeństwa polskiego, a przede wszystkim największej z nich - chłopów. Dane zawarte w aktach metrykalnych nie zawsze są wiarygodne. Dlatego bardzo ostrożnie należy podchodzić do ich wykorzystywania. Opisywane źródło badawcze może służyć zarówno do opracowań statystycznych, jak i stanowić podstawę metody nominatywnej. Nie zawsze bowiem ujęcie statystyczne pozwala odpowiedzieć na wszystkie pytania. Uzyskane za pomocą metody statystycznej dane dobrze jest uzupełnić (czy też zobrazować) indywidualnymi losami konkretnych osób. Takie ujęcie zagadnienia pozwala uniknąć błędnych wniosków, jakie mogłyby wynikać z zastosowania samej metody statystycznej.

8

Akt znania – dawny gatunek urzędowy jako świadectwo porządku prawnego

44%

Bizior R.

|

2015

|

tom 63

|

nr 6: Językoznawstwo

133-150

EN

The Witness Statement as a genre of official style of a documentary nature has been considered in the article to be old, because its formation was not a long process, lasting in the Polish language from the early 19th century, when it was introduced with the legal regulations of the Napoleonic Code, until 1945. This is one of personal status certificates that was drawn up in connection with the modern process of marriage formalization, constituting evidence of the old legal and social order and the impact of French culture. Formally, it served as a birth certificate and for this reason was subject to the rules of textual substitution of a pragmatic function, while references to the prototext became an essential textual component of the analyzed statements. The textual pattern of the nineteenth-century Witness Statement, presented in the article, formed not only on the basis of the intertextual relationship with the birth certificate, but also as a result of the influence of the architecture of old official documents, formed through the centuries. It adapted also genre-specific structural segments, the most important of which was the statement of the witnesses. Due to the circumstances of the formation and functioning of the genre, textual embodiments were characterized by some freedom relative to the textual pattern reconstructed in the study, nevertheless text standardization progressed with time.

PL

Akt znania jako gatunek stylu urzędowego o charakterze dokumentacyjnym został w artykule uznany za dawny z tego względu, że jego kształtowanie było niedługim procesem, trwającym w polszczyźnie od początku XIX, kiedy został wprowadzony wraz z uregulowaniami prawnymi Kodeksu Napoleona, do 1945 roku. Jest to jeden z aktów stanu cywilnego, który był sporządzany w związku z nowożytnym procesem formalizacji małżeństwa, stanowiący świadectwo dawnego porządku prawno-społecznego oraz oddziaływania kultury francuskiej. Formalnie pełnił funkcję aktu urodzenia i z tej racji podlegał zasadom substytucji tekstowej o funkcji pragmatycznej, a nawiązania do prototekstu stały się istotnym składnikiem tekstowym analizowanych aktów. Prezentowany w artykule wzorzec tekstowy dziewiętnastowiecznego aktu znania kształtował się nie tylko na bazie relacji międzytekstowej z aktem urodzenia, lecz także wskutek oddziaływania architektoniki dawnych aktów urzędowych, formowanej przez wieki. Adaptował również specyficzne dla gatunku segmenty strukturalne, z których najistotniejszym było zeznanie świadków na temat osoby występującej o akt znania. Okoliczności powstania i funkcjonowania gatunku spowodowały, że realizacje tekstowe cechowały się pewną dowolnością w stosunku do zrekonstruowanego w pracy wzorca tekstowego, niemniej jednak standaryzacja tekstu postępowała wraz z upływem czasu.