Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Afazja a bilingwizm

100%

Panasiuk J.

Lingwistyka Stosowana / Applied Linguistics / Angewandte Linguistik

|

2011

|

nr 4

111-135

EN

For many years, researchers have concentrated on two basic questions. The first concerns the nature of language representation – are bilinguals' two languages represented in distinct or overlapping areas of the brain. The second, in the neuropsychology of bilingualism, concerns the neural correlates of language switching, the areas that are active when bilinguals switch from one language to the other. Verbal behavior is realized simultaneously in three areas of reality: biological and physical reality (working of the speech production and perception systems), mental reality (functioning of an abstract sign system and grammatical rules), social reality (application of language rules, social rank of interlocutor and intentions of speaker). Men's verbal behavior is realized simultaneously in three areas of reality: biological and physical reality (working of the speech production and perception systems governed by brain centers), mental reality (functioning of an abstract sign system and grammatical rules in the mind), and social reality (application of language rules defining the ways in which texts are executed adequately to the situation, social rank of the interlocutor and intentions of the speaker). The aphasia requires data from numerous fields used for the diagnosis, clinical description and therapy. These fields comprise: neurology (organic and local diagnosis), psychology (functional diagnosis), linguistics (the description of linguistic behavior) and sociology (age, sex, social background, etc). Speech is a complex, structured and controlled process. The course of the successive stages of forming an utterance is controlled by linguistic knowledge, depending on the character of linguistic reflection, of two types: "the knowledge how..." (metalinguistic competence), and "the knowledge that..." (linguistic-competence). In conclusion, results point to the importance of factors such as social context, pre and post morbid language skills and systematic analysis of bilingual's languages in different communicative contexts as important factors in evaluating code switching. Research indicate clinical necessity of modifying existing methods of description and therapy to suit them the needs of bilingual aphasics, considering the heterogeneous nature of the phenomena.

2

Dynamika obrazu zaburzeń mowy u pacjentki po udarze niedokrwiennym mózgu – opis przypadku

80%

Kaźmierczak M. , Wichurska K.

Otorynolaryngologia - przegląd kliniczny

|

2018

|

tom 17

|

nr 2

72-79

EN

Introduction. Ischemic stroke accounts for 80-90% of all strokes. If during the incident the speech areas of the brain are damaged, the patients are diagnosed with aphasia. Aim. The aim of the present qualitative research was to show the dynamics of the image of speech disorders of a patient with aphasia in relation to the current state of health and the effects of treatment and speech therapy, conducted in a care and treatment institution. Materials and methods. The research was conducted on a patient after ischemic stroke. Evaluation of the dynamics of the image of speech disorders was made on the basis of an interview with a social worker, the analysis of documentation (medical and psychological), ongoing observation and experimental clinical trials using: SODA test (Aphasia Evaluation Scale), Antoni Bale‑ jko test, Token Test in the short version and the Boston Test for Diagnosis of Aphasia (BTDA). Results. After admission to the Stroke Department with Early Neurological Rehabilitation, the patient was diagnosed with total aphasia and the symptoms persisted for the first two weeks of the stay in the care and treatment institution. As a result of the stabilization of the clinical picture of the patient, speech disor‑ ders took the form of mixed aphasia (with the predominance of motor aspect) of a significant degree, and further gradual improvement of language skills gave the picture of kinesthetic movement aphasia. Conclusions. Speech therapy with a patient with aphasia is a dynamic process that requires actions spread over time, adapted to the patient’s condition and current capabilities. Speech therapist’s activities focus mainly on communication and language disorders, considered in relation to the current functioning of the patient, therefore the diagnosis of aphasia is verified during the therapy.

PL

Wprowadzenie. Udar niedokrwienny mózgu stanowi 80‑90% wszystkich udarów. Jeśli w trakcie incydentu uszkodzone zo‑ staną obszary mózgu odpowiedzialne za mowę, u pacjentów diagnozuje się afazję. Cel pracy. Celem prezentowanych badań jakościowych było ukazanie dynamiki obrazu zaburzeń mowy pacjentki z afazją w odniesieniu do jej aktualnego stanu zdrowia oraz efektów leczenia i terapii logopedycznej prowadzonej w zakładzie opie‑ kuńczo-leczniczym. Materiał i metody. W badaniu wzięła udział pacjentka po uda‑ rze niedokrwiennym mózgu. Oceny dynamiki obrazu zaburzeń mowy dokonano na podstawie wywiadu przeprowadzonego z pracownikiem socjalnym, analizy dokumentacji (medycznej i psychologicznej), bieżącej obserwacji oraz prób eksperymental‑ no-klinicznych przy użyciu: testu SODA (Skala Oceny Dynamiki Afazji), „Testu nazywania” Antoniego Balejki, „Testu Żetonów” (Token Test) w wersji skróconej oraz Bostońskiego Testu do Diagnozy Afazji (BTDA). Wyniki. Po przyjęciu na Oddział Udarowy z Wczesną Rehabili‑ tacją Neurologiczną u pacjentki zdiagnozowano afazję całkowitą. Jej objawy utrzymywały się przez pierwsze dwa tygodnie przeby‑ wania w zakładzie opiekuńczo-leczniczym. W efekcie stabilizacji obrazu klinicznego chorej zaburzenia mowy przyjęły postać afazji mieszanej (z przewagą aspektu motorycznego) znacznego stopnia, a dalsza stopniowa poprawa sprawności językowej dała obraz afazji ruchowej kinestetycznej. Wnioski. Postępowanie logopedyczne z pacjentem z afazją jest procesem dynamicznym, wymagającym działań rozłożonych w czasie, dostosowywanych do kondycji oraz aktualnych moż‑ liwości chorego. Czynności logopedy koncentrują się głównie na zaburzeniach komunikacji i języka, rozpatrywanych na tle aktualnego funkcjonowania pacjenta, dlatego diagnoza dotycząca afazji podlega weryfikacji w trakcie prowadzonej terapii.

3

Terapia afazji niejedno ma imię. O grupowej rehabilitacji logopedycznej dorosłych z zaburzeniami afatycznymi

60%

Manicki K.

Logopaedica Lodziensia

|

2023

|

nr 7

97-112

EN

The article attempts to outline selected issues and aspects of group therapy for subjects with aphasia. The author is a speech‑language therapist working with aphasic inpatients, and as such draws on his clinical experience. The introduction discusses aphasia in general, particularly the related terminology and epidemiology. The focus of the subsequent part is on group speech therapy for adults with aphasia. One key point here is a comparative analysis of the main opportunities and challenges which this form of therapy may carry, depending on the type of group in question. The comparison is accompanied by the author’s remarks on some of the assumptions made. The following section of the paper presents and elaborates on four proposals for therapeutic group sessions, all of which have already been implemented in his clinical practice. The conclusion briefly summarises the key findings as well as brings a handful of final reflections on the topic discussed.

PL

Artykuł podejmuje próbę zarysowania problematyki terapii grupowej chorych z afazją. Autor czerpie z własnych doświadczeń klinicznych. Część wstępna stanowi wprowadzenie do tematyki zaburzeń afatycznych z uwzględnieniem zagadnień terminologicznych oraz odniesieniem do kwestii epidemiologicznych. Dalej środek ciężkości zostaje przesunięty na grupową terapię logopedyczną osób z afazją. Istotne miejsce zajmuje tu zestawienie głównych możliwości i ograniczeń, jakie potencjalnie niesie ze sobą taka terapia w zależności od rodzaju grupy, a także dyskusja z niektórymi założeniami. W kolejnej części autor – logopeda na co dzień pracujący z hospitalizowanymi pacjentami zmagającymi się z zaburzeniami afatycznymi – omawia propozycje czterech terapeutycznych sesji zajęciowych, które miał sposobność zrealizować w swojej praktyce klinicznej. Zakończenie podsumowuje kluczowe ustalenia i przynosi garść odautorskich refleksji.

4

Technologie informatyczne w procesie rehabilitacji logopedycznej na przykładzie terapii afazji

60%

KRĘCICHWOST M. , MIODOŃSKA Z.

Edukacja-Technika-Informatyka

|

2015

|

tom 6

|

nr 3

339+344

PL

W artykule przedstawiono analizę środowiska logopedycznego pod kątem wykorzystania komputera w terapii logopedycznej oraz dostępnych narzędzi informatycznych dedykowanych terapii pacjentów z afazją. Ponadto zaprezentowano wyniki badań mających na celu określenie atrybutów, którymi powinien cechować się system informatyczny wspierający terapię logopedyczną.

EN

The paper presents an analysis of the role of information technology in speech therapy nowadays and the use of computer systems in the therapy of aphasia. We also describe the results of our research on the definition of attributes of a desirable computer-assisted speech therapy tool.

5

Wpływ zaburzeń emocjonalnych na proces powrotu funkcji językowych u pacjentów neurologicznych

60%

Górnik B.

Logopedia

|

2013

|

tom 42

215-230

PL

Głównym założeniem niniejszej publikacji jest ukazanie wpływu zaburzeń emocjonalnych na proces powrotu zaburzonych funkcji językowych wskutek niedawno przebytego udaru niedokrwiennego mózgu. Artykuł dzieli się na dwie części – teoretyczną oraz badawczą. W pierwszej zawarto problematykę mechanizmów powrotu funkcji językowych u pacjentów neurologicznych, opisano schemat postępowania terapeutycznego w przypadku afazji motoryczno-kinestetycznej, przedstawiono istotę wielopłaszczyznowości zaburzeń emocjonalnych oraz przeanalizowano schemat „Krótkiej Skali Samooceny Depresji i Lęku” autorstwa Andrzeja Kokoszki. W części badawczej wykorzystano dane kliniczne dwóch pacjentek przyjętych na Oddział Neurologiczny do Szpitala Powiatowego w Hrubieszowie. Informacje początkowe (zebrany wywiad medyczny, obserwacja kliniczna, wyniki wykonanych badań specjalistycznych: ocena aktualnych możliwości językowych oraz stopień nasilenia zaburzeń depresyjno-lękowych) zestawiono z danymi końcowymi (otrzymanymi na podstawie powtórnie przeprowadzonych badań – po dziewięciotygodniowym intensywnym procesie usprawniania zaburzonych funkcji w ramach szpitalnej oraz ambulatoryjnej opieki specjalistycznej). Po przeprowadzeniu dogłębnej analizy otrzymanego materiału badawczego zebrano oraz usystematyzowano wnioski końcowe: głębokie zaburzenia depresyjno-lękowe wymagają interwencji psychologicznej; wszelkie próby usprawniania występujących nieprawidłowości językowych, nieuwzględniające zaburzeń o podłożu emocjonalnym, nie przynoszą pożądanych efektów.

EN

The main purpose of this publication is to show how emotional disorders influence the process of recovery of disordered language skills after the undergone stroke. The article is divided into two parts: the theoretical and the research one. The first part deals with the problems faced by neurological patients while gaining back lost language skills. The pattern how to behave in case of aphasia and various backgrounds of emotional disorders have been analysed. What is more, the work of Andrzej Kokoszka entitled “Krótka Skala Samooceny Depresji i Lęku“ (“A short scale of self-evaluation of depression and fear”) has been presented. The research part uses clinical date of two patients treated on Neurological Ward of Hospital in Hrubieszów. The initial information (collected by medical interview, clinical observation, the results of specialist research) were contrasted with final results (received on the basis of the research conducted once again: after nine-week of intensive process aimed at improving disordered functions). Having analysed the received research material thoroughly, the conclusions were drawn: psychological help is needed in case of deep depressive disorders. Different ways of trying to improve language disorders, without taking into account emotional ones, do not give desired effects.

6

Taksonomia afazji – kryteria klasyfikacji oraz rodzaje zespołów zaburzeń

60%

Milewska K. , Okurowska-Zawada B. , Kackieło-Tomulewicz J. , Samusik M. J.

Logopaedica Lodziensia

|

2021

|

nr 5

147-158

EN

The article summarizes the important criteria for aphasia divisions, which present different methods of approaching the disease. Discussed: classical forms of aphasia, non-classical forms of aphasia, aphasia division by the positions of selected authors. Each adopted criterion has been enriched with descriptions of the most important properties of a given type of aphasia, encountered in speech therapy. A contemporary approach to the diagnosis and therapy of the above disorder is also presented.

PL

W artykule zestawiono istotne kryteria podziałów afazji, które prezentują różne metody podejścia do schorzenia. Omówiono klasyczne postacie afazji, nieklasyczne postacie afazji oraz podział afazji ze względu na stanowiska wybranych autorów. Każde przyjęte kryterium zostało wzbogacone o opisy najważniejszych właściwości danego typu afazji, spotykanych w praktyce logopedycznej. Przedstawiono także współczesne podejście do diagnozy i terapii tego zaburzenia.

7

Plastyczność ośrodkowego układu nerwowego a modele i mechanizmy poprawy sprawności językowych po udarze niedokrwiennym mózgu

57%

Krajewska M.

Logopaedica Lodziensia

|

2018

|

nr 2

77-92

EN

The discovery of the phenomenon of mature nervous system plasticity has become a hope in the process of neurorehabilitation of patients with various brain injuries, including speech therapy in patients with poststroke aphasia. Because an ischemic stroke is currently the most common cause of aphasia in adults, the article is the presentation of potential mechanisms of language skills improvement in the course of a stroke.

PL

Odkrycie zjawiska plastyczności dojrzałego układu nerwowego stało się nadzieją w procesie neurorehabilitacji pacjentów z różnymi uszkodzeniami mózgu, w tym w terapii logopedycznej pacjentów z afazją poudarową. Jako że udar niedokrwienny mózgu jest aktualnie najczęstszą przyczyną afazji wśród osób dorosłych, artykuł jest prezentacją potencjalnych mechanizmów poprawy sprawności językowych właśnie po udarze niedokrwiennym.

8

Programy komputerowe i aplikacje na elektroniczne urządzenia mobilne wspomagające terapię osób z afazją – przegląd literatury anglojęzycznej

51%

Ryś E. , Szlachcic K. , Klimek M. , Galbarczyk A.

Logopedia

|

2016

|

tom 45

291-304

PL

Celem pracy była prezentacja używanych do tej pory i opisanych w anglojęzycznej literaturze programów komputerowych i aplikacji wykorzystywanych w diagnostyce, leczeniu, rehabilitacji i codziennym funkcjonowaniu osób dotkniętych afazją. W tym celu przeszukano następujące bazy danych: Access Medicine, Academic Search Complete, ERIC, Health Source – Consumer Edition, Health Source: Nursing/Academic Edition, MEDLINE – PubMed, The Cochrane Library, SAGE Premier, Science Direct, Scopus, Springer Link, Wiley Online Library. W wyniku przeszukania otrzymano 49 artykułów, z których w niniejszej pracy opisano 27 publikacji. Głównym kryterium doboru było to, czy publikacja opisuje działanie i wykorzystanie konkretnego programu komputerowego czy aplikacji na urządzenia mobilne. Z badań wynika, że terapia wspomagana komputerowo jest skuteczna przy przywracaniu zdolności komunikacyjnych i umiejętności językowych u chorych z afazją, ale efekty zależą przede wszystkim od indywidualnego traktowania użytkownika.

EN

This paper presents the results of literature searching. The subject of the review is the role of computer technology in aphasia rehabilitation. Numerous computer applications have been developed specifically for aphasia rehabilitation. Materials and methods: Searches of publications concerning computerized aphasia treatment and rehabilitation were conducted using the following databases: Access Medicine, Academic Search Complete, ERIC, Health Source – Consumer Edition, Health Source: Nursing/Academic Edition, MEDLINE – PubMed, The Cochrane Library, SAGE Premier, Science Direct, Scopus, Springer Link, Wiley Online Library. 27 out of 49 sourced articles, were included in the results. The main criteria was descriptions of mobile technology use by patients with aphasia, physicians, speech therapists, and family caregivers. Conclusions: Computer programs and applications for mobile devices can be beneficial as they provide important support during the rehabilitation process. In the near future, interactive communicative training may become the excellent opportunity to improve social participation for people with aphasia.

9

Kompetencja składniowa w afazji aferentnej motorycznej na przykładzie studium przypadku

51%

Michalik J.

Logopedia

|

2023

|

tom 52

|

nr 1

277-294

EN

The article presents the case study of a patient whose aphasia profile can be described according to the classification of this disorder proposed by A. Łuria as afferent motor aphasia (also known as kinesthetic or central). Research and experimental trials which have been conducted as part of the study were aimed at describing syntactic competence, that is unconscious knowledge of a person with symptoms of aphasia about formulating grammatically correct sentences.

PL

W artykule przedstawiono studium przypadku pacjenta, którego profil afazji opisać można, zgodnie z klasyfikacją tego zaburzenia zaproponowaną przez A. Łurię, jako afazję aferentną motoryczną (in. kinestetyczną, dośrodkową). Przeprowadzone w ramach studium przypadku badania miały na celu opis kompetencji składniowej, czyli nieuświadomionej wiedzy na temat tworzenia zdań gramatycznie poprawnych, osoby chorej z objawami afazji.

10

Badanie rozumienia wypowiedzi w afazji – propozycja metodologiczna

51%

Bigos K.

Logopedia

|

2020

|

tom 49

|

nr 1

125-151

PL

W artykule przedstawiono propozycję metodologii badania czynności rozumienia wypowiedzi mówionych i pisanych przez osoby, u których w wyniku ogniskowych uszkodzeń mózgu w obrębie obszaru mowy (zwykle środkowej części lewej półkuli u osób praworęcznych) wystąpiła afazja. Problem rozumienia w logopedii jest kategorią wciąż mało poznaną, pojawia się zatem potrzeba zbadania tej czynności przy użyciu ustrukturalizowanego narzędzia badawczego. Zaproponowana metodologia, odwołując się do doświadczeń glottodydaktyki, która wyodrębnia cztery poziomy rozumienia tekstu: globalny, selektywny, szczegółowy i interakcyjny, pozwala na określenie stopnia zaburzeń rozumienia tekstu na poszczególnych jego poziomach. Dopełnieniem wyników pozyskanych na podstawie badania tekstów mówionych i pisanych (w kontekście i poza kontekstem) jest ocena rozumienia poszczególnych struktur językowych o różnym poziomie złożoności gramatycznej (strona bierna, inwersja składniowa, zdania z podwójnym przeczeniem, związki rządu, struktury porównawcze, wyrażenia przyimkowe) – zarówno w tekstach mówionych, jak i pisanych.

EN

The article presents a proposal for methodology to study of understanding spoken and written statements by people who have developed aphasia as a result of focal brain damage within the speech area (usually the middle part of the left hemisphere in right-handed people). The problem of understanding in speech therapy is a category that is still not well known, so there is a need to investigate this activity on the basis of a structured research tool. The proposed methodology, referring to the experience of glottodidactics, which distinguishes four levels of understanding of the text: global, selective, detailed and interactive, allows to determine the degree of dysfunction in the understanding of the text at its different levels. The results obtained from the study of oral and written texts (in and out of context) are complemented by the assessment of understanding of individual language structures of varying levels of grammatical complexity (passive side, syntactic inversion, sentences with double negation, government relations, comparative expressions, prepositional expressions) – both in oral and written texts.

11

Apraksja mowy

51%

Rutkiewicz-Hanczewska M.

Logopedia

|

2017

|

tom 46

193-210

EN

Apraxia of Speech

12

Profil funkcjonowania poznawczego dziecka z niedokształceniem mowy o typie afazji – implikacje diagnostyczne i terapeutyczne

51%

Olempska-Wysocka M.

Logopaedica Lodziensia

|

2023

|

nr 7

155-163

EN

The article addresses the issue of cognitive functioning of children with aphasia‑type speech impairment. Attention was paid to the very high diversity of this group of children, which depends largely on the depth and extent of neurological disorders in the motor and/or perceptual aspects. Relevant models and theories on memory processes are presented, which may explain the difficulties in cognitive functioning symptomatic of children with aphasia‑type speech impairment.

PL

W artykule podjęto problematykę funkcjonowania poznawczego dzieci z niedokształceniem mowy o typie afazji. Zwrócono uwagę na bardzo duże zróżnicowanie tej grupy dzieci, uzależnione w znacznej mierze od głębokości i rozległości zaburzeń neurologicznych w aspekcie ruchowym i/lub percepcyjnym. Przedstawiono istotne z tego punktu widzenia modele i teorie dotyczące procesów pamięciowych, które mogą stanowić wyjaśnienie trudności w funkcjonowaniu poznawczym, symptomatycznych dla dzieci z niedokształceniem mowy o typie afazji.

13

Afazja w ujęciu lingwistycznym, czyli co strukturalizm, generatywizm i kognitywizm wnoszą do współczesnej afazjologii

51%

Siudak A.

Socjolingwistyka

|

2015

|

nr 29

89-104

PL

Afazja to zaburzenie komunikacji językowej u osób dorosłych, które przebyły incydent neurologiczny uszkadzający centralny układ nerwowy. Zainteresowanie tym zaburzeniem wśród naukowców wielu dziedzin wzrastało z uwagi na pandemiczny przyrost chorych dotkniętych udarami mózgu, które są główną przyczyną rozpadu kompetencji językowej. Badaniom medycznym, gerontologicznym, psychologicznym towarzyszy rozwój metodologii lingwistycznej, która — zgodnie z postulatem Romana Jakobsona — opis patomechanizmu zaburzenia rozpoczyna od języka. Niniejszy artykuł stanowi przegląd najważniejszych metodologii lingwistycznych XX wieku pod względem ich wkładu w rozwój współczesnej myśli afazjologicznej. Kryterium nadrzędnym przyświecającym prezentowanym analizom stała się ocena ich przydatności w zrozumieniu języka w rozkładzie.

EN

Aphasia is a communication disorder of adults that results from damage to the central nervous system. It gains an increasing interest among scientists due to the increasing number of patients with stroke. Along with medical, psychological and psychiatric research we observe the development of linguistic methodology which begins to describe the pathogenesis disorder with an analysis of the language system — as requested by Roman Jakobson. This paper provides an overview of the most important linguistic thought: structuralism, generativism and cognitivism and their input in understending the aphasia. Overriding criterion that guided the present analysis is to evaluate their usefulness in understanding the disintegration of the language system.

14

Wielojęzyczność u osób z zaburzeniami o typie afazji. Rekonesans zagadnień

51%

Niekra U.

Logopedia

|

2017

|

tom 46

211-218

PL

Jednym z najbardziej interesujących zagadnień dotyczących ludzkiej mowy jest skomplikowana korelacja między językiem i mózgiem oraz mózgiem i językiem. W niniejszym artykule mamy do czynienia z próbą odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób u osób z zaburzeniami o typie afazji reprezentowana jest wielojęzyczność. Jakie skutki ma udar mózgu na ośrodki mowy w mózgu. Należy tu zaznaczyć, iż obserwacje pacjentów z zaburzeniami afatycznymi odgrywają znaczącą rolę w zrozumieniu dysfunkcji mózgu oraz są źródłem tworzenia modeli o procesach uczenia się i funkcjach mózgu. Najnowsze badania afazjologiczne są jedną z nielicznych możliwości uzyskania odpowiedzi na pytanie dotyczące reprezentowania aktywności językowych zachodzących w mózgu. Czy wyobrażenie o oddzielnym reprezentowaniu poszczególnych języków u poligloty w różnych regionach mózgu znajduje jeszcze swoich zwolenników? W artykule wyjaśniono terminologię wielojęzyczności, afazji, jej przyczyny. W dalszej jego części poddano analizie czynniki, który odgrywają znaczącą rolę w procesie restytucji językowej.

EN

One of the most interesting problems concerning human speech is the complicated two-way correlation between language and the brain. The present article attempts to answer the question how multilingualism is represented in people suffering from aphasia-spectrum disorders. What are the results of a brain stroke on speech centres? It should be noted that monitoring patients with aphasic speech disorders plays a significant role in understanding brain dysfunctions and is a source of creating models of learning processes and brain functions. The latest research into aphasia constitute one of the few possibilities of getting answers to the question concerning the representation of language activity occurring in the brain. Does the theory postulating separate representation of various languages in different regions of the brain in a polyglot still find its supporters? The article explains the terms of multilingualism and aphasia, together with its causes. The remaining part of the article analyses the factors that play a significant role in the process of language restitution.

15

Wykorzystywanie wybranych materiałów do terapii afazji w dydaktyce języka polskiego jako obcego na niższych poziomach zaawansowania językowego (A1 i A2)

51%

Jędryka B. K.

Poradnik Językowy

|

2022

|

tom 799

|

nr 10

183-200

EN

The author takes up issues concerned with teaching Polish as a foreign language with the use of speech therapy tools present in the treatment of patients suffering from aphasia. On the example of selected rehabilitation materials, she shows the extent to which they can be used in classes of Polish as a foreign language at levels A1 and A2. The enumerated tools can be used in PFL didactics to develop lexical, grammatical, and cultural competences.

PL

Autorka w artykule podejmuje zagadnienia związane z nauczanie m języka polskiego jako obcego z wykorzystaniem narzędzi logopedycznych obecnych w terapii chorych cierpiących na afazję. Na przykładzie wybranych materiałów rehabilitacyjnych pokazuje, w jakim stopniu mogą pojawić się one na zajęciach z języka polskiego jako obcego na poziomach A1 oraz A2. Przywołane narzędzia w dydaktyce JPJO mogą posłużyć rozwijaniu kompetencji leksykalnej, gramatycznej oraz kulturowej.

16

Rola pisarstwa autobiograficznego w kształceniu logopedycznym. Przykłady

51%

Chłosta-Zielonka J.

Logopedia

|

2019

|

tom 48

|

nr 1

373-385

PL

Celem artykułu jest wskazanie, jak ważną rolę w praktycznym i pełnym poznaniu najpoważniejszych schorzeń, z którymi spotkają się przyszli logopedzi – zespołu Downa, autyzmu i afazji, pełni pisarstwo autobiograficzne. Wykorzystując swoje immanentne cechy, autentyczność i wiarygodność przekazu, będzie w naturalny sposób wprowadzało w trudne problemy psychiczne, psychologiczne, a nawet medyczne. Dlatego też w kształceniu logopedycznym pisarstwo autobiograficzne dotyczące wymienionych chorób powinno być lekturą obowiązkową.

EN

The article focuses on the issue of autobiographical writing and the role it plays in the practical and full understanding of the most serious diseases that future speech therapists will encounter – Down syndrome, autism and aphasia. Using its immanent features, authenticity and credibility of the message, it will naturally introduce into difficult mental, psychological, and even medical problems. Therefore, in the speech therapy training, autobiographical writing concerning these diseases should be obligatory reading.

17

Assessment of Communication Quality by People with Broca’s Aphasia

51%

Żulewska J. , Mężyk A.

|

tom 1

|

nr 14

181-197

PL

Język jest środkiem służącym do przekazywania informacji, a możliwość porozumiewania się ma podstawowe znaczenie dla każdego człowieka. Utrata tej możliwości lub zaburzenia porozumiewania się osób z afazją Broki wywierają wpływ na ich funkcjonowanie psychospołeczne. Celem przeprowadzonego badania było uzyskanie informacji na temat subiektywnej oceny jakości komunikacji osób z tym typem afazji. Badaniem objęto grupę 22 pacjentów z afazją Broki po udarze niedokrwiennym mózgu. Posłużono się metodą sondażu diagnostycznego, a narzędziem badawczym był kwestionariusz własnego opracowania – Kwestionariusz oceny jakości komunikacji. Udokumentowano dane społeczno-demograficzne pa-cjentów. Wyniki badania pokazały, że niemal wszyscy chorzy z afazją Broki dokonali negatywnej oceny swoich możliwości komunikacyjnych, a także czuli się negatywnie oceniani przez otoczenie z powodu trudności w porozumiewaniu się. Nie-zadowolenie z jakości komunikacji uniemożliwia badanym utrzymywanie satysfakcjonujących kontaktów z innymi ludźmi.

EN

Language is a means of transferring information, and the ability to communicate has a fundamental meaning to every human being. Loss of the ability or deterioration of communication in people with Broca’s aphasia affects their psychosocial functioning. The aim of this research was to obtain information on the subjective evaluation of the quality of communication of people with this type of aphasia. A group of 22 patients with Broca’s aphasia caused by ischemic stroke was included in the study. A diagnostic survey method was used, along with own study questionnaire research tool (Communication Quality Assessment Questionnaire). Socio-demographic data of the patients was recorded. The results of the study showed that almost all patients with Broca’s aphasia negatively assess their own communication capabilities and also feel they are negatively perceived by their surroundings because of their communication difficulties. Dissatisfaction with the quality of the communication prevents the subjects from maintaining satisfactory contacts with other people.

18

Afazja Leo Lipskiego: perseweracje, przesunięcia, zblokowania

51%

Osińska O.

Rana. Literatura - Doświadczenie - Tożsamość

|

2020

|

nr 1

89-108

EN

The article deals with the similarities between aphasia and trauma with reference to the work of Polish writer, Leo Lipski. In the first, theoretical part the author refers to Israeli scholar Ilit Ferber’s argument proving the existence of clear analogies between Freud’s description of aphasia (to some extent consistent with the contemporary approaches in medicine) and his definition of trauma, which was introduced later. In the second, analytical part of the article the author tackles the problem how Lipski’s aphasic disorders are reflected in the formal structure of his texts and how they became a subject of his fiction. With the foregoing theoretical assumptions, the author argues that while there is no equality between aphasia and trauma, one can find structural similarities in depicting both the latter as well as the former in the text. And so three characteristics of Lipski’s work, determining its uniqueness, have been distinguished, all being specific to both aphasia and trauma. The author refers to them as a) the perseveration, b) the misalignment of language, and c) the blockings of language, and subsequently describes each of them based on the examples of Lipski’s texts.

PL

Tematem artykułu jest relacja między afazją a traumą w odniesieniu do twórczości polskiego pisarza Leo Lipskiego. W pierwszej, teoretycznej części artykułu za punkt wyjścia posłużyło studium izraelskiej badaczki Ilit Ferber, dowodzące wyraźnych analogii między Freudowskim opisem afazji, w pewnym stopniu zgodnym ze współczesnymi ujęciami afazji w medycynie, i później wprowadzoną przezeń definicją traumy. W drugiej, analitycznej części artykułu przedmiotem zainteresowań jest natomiast to, w jaki sposób zaburzenia afatyczne Lipskiego przejawiają się w tekście i jak są w nim tematyzowane. Wspierając się na teoretycznych założeniach, autorka stawia tezę, że choć nie sposób postawić znaku równości między afazją a traumą, to jednak trzeba zwrócić uwagę na strukturalne podobieństwo przejawiania się i jednej, i drugiej w tekście. Prowadzi ją to do wyodrębnienia trzech właściwości prozy Lipskiego, charakterystycznych zarówno dla afazji, jak i traumy, i zarazem stanowiących o specyfice prozy tego pisarza. Określa je kolejno mianami: a) perseweracji, b) przesunięcia języka c) zblokowania języka, a następnie opisuje każdą z nich w odniesieniu do wybranych fragmentów prozy Lipskiego.

19

Application of the Trail Making Test in the assessment of cognitive flexibility in patients with speech disorders after ischaemic cerebral stroke

51%

Rajtar-Zembaty A. , Przewoźnik D. , Bober-Płonka B. , Starowicz-Filip A. , Rajtar-Zembaty J. , Nowak R. , Przewłocki R.

Aktualności Neurologiczne

|

2015

|

tom 15

|

nr 1

11-17

EN

The main aim of this study was to evaluate the level of cognitive flexibility in patients with speech disorders after ischaemic cerebral stroke. The study was conducted in a group of 43 patients (18 women and 25 men) who had experienced cerebral ischaemic stroke. The patients under study were divided into groups based on the type of speech disorders, i.e.: aphasia, lack of speech disorders and dysarthria. A Mini-Mental State Examination (MMSE) and a Clock Drawing Test (CDT) were applied for the general evaluation of the efficiency of cognitive functions. Cognitive flexibility – a component of executive functions, was evaluated with the use of a Trail Making Test (TMT). The results obtained prove that patients with aphasia show the lowest level of cognitive flexibility. Disorders of executive functions can be related to the dysfunction of the prefrontal cortex which has been damaged as a result of ischaemic cerebral stroke. Presumably, there are common functional neuroanatomical circuits for both language skills and components of executive functions. In the case of damage to the structures that are of key importance for both skills, language and executive dysfunctions can therefore occur in parallel. The presence of executive dysfunctions in patients with aphasia can additionally impede the functioning of the patient, and also negatively influence the process of rehabilitation the aim of which is to improve the efficiency of communication.

PL

Nadrzędnym celem pracy było określenie poziomu elastyczności poznawczej za pomocą Testu Łączenia Punktów (Trail Making Test, TMT) u chorych z zaburzeniami mowy po udarze mózgu. Badaniem objęto 43 chorych (18 kobiet oraz 25 mężczyzn) z niedokrwiennym udarem mózgu. Badanych przydzielono do trzech grup w zależności od rodzaju zaburzenia mowy: chorych z afazją, brakiem afazji i dyzartrią. Do oceny ogólnej sprawności funkcji poznawczych zastosowano Krótką Skalę Oceny Stanu Psychicznego (Mini-Mental State Examination, MMSE) oraz Test Rysowania Zegara (Clock Drawing Test, CDT). Elastyczność poznawcza była badana przy użyciu Testu Łączenia Punktów. Uzyskane wyniki wykazały, że chorzy z afazją wykazują najniższy poziom elastyczności poznawczej. Zaburzenia elastyczności poznawczej mogą być związane z dysfunkcją kory przedczołowej, która uległa uszkodzeniu w wyniku niedokrwiennego udaru mózgu. Przypuszczalnie dla umiejętności językowych i komponentów funkcji wykonawczych istnieją wspólne neuroanatomiczne obwody funkcjonalne. Stąd w przypadku uszkodzenia kluczowych dla obu zdolności struktur dysfunkcje językowe i wykonawcze mogą występować paralelnie. Współwystępowanie deficytów poznawczych u chorych z afazją może dodatkowo utrudniać funkcjonowanie chorego, a także mieć negatywny wpływ na proces rehabilitacji sprawności porozumiewania się.

20

Stroke and aphasia rehabilitation: A comparison of international guidelines

51%

Georgieva D. , Kalpachka D. , Kalpachki R.

|

2020

|

nr 9

PL

Choroby naczyniowo-mózgowe należą do najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. Bułgaria nie jest w tej kwestii wyjątkiem. Po przebytym udarze znaczna liczba Bułgarów i Bułgarek zmaga się z nieustępującymi zaburzeniami komunikacji, a zwłaszcza z afazją. W artykule dokonano przeglądu wiodących, międzynarodowych wytycznych określających leczenie oraz rehabilitację osób po przebytym udarze mózgu. W szczególności skupiono się na porównaniu wytycznych stosowanych obecnie w Bułgarii z tymi funkcjonującymi w innych krajach Europy, w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Australii i Nowej Zelandii. Jak się okazuje, wytyczne bułgarskie – oparte na prewencji, diagnostyce oraz leczeniu chorób naczyniowo-mózgowych – obejmują przede wszystkim leczenie farmakologiczne. Znajduje to odbicie w standardach przyjętych w innych krajach. Istotną funkcję pełni także szeroka gama testów w różnych językach stosowana w leczeniu afazji poudarowej.

EN

Cerebrovascular diseases are the leading cause of morbidity and mortality worldwide. Unfortunately, Bulgaria leads most countries in its incidence of stroke. Furthermore, a substantial number of Bulgarian patients post-stroke present with persisting communication disorders, especially aphasia. The main purpose of the present study is to conduct an evidence-based theoretical review of leading international guidelines for treatment and rehabilitation of adult stroke patients. In particular, this theoretical overview compares the current Bulgarian guidelines with those developed by the United States of America, Europe, Australia, Canada, the United Kingdom, and New Zealand. The Bulgarian guidelines for the prevention, diagnosis, and treatment of cerebrovascular diseases strongly recommends pharmacological treatment, which is commensurate with international standards. Nationally, a range of different language tests are currently used in post-stroke aphasia.