Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Lewą naprzód. Ideologia i walka klas u młodego Zygmunta Baumana

100%

Czapnik S. , Duda K.

Nowa Krytyka

|

2015

|

nr 34

123-142

EN

This paper shows the analysis of the Zygmunt Bauman’'s thought in his marxist period (1960s). Article starts with Bauman’'s statement on importance of social sciences and humanities in the building of socialist Poland’'s Peoples Republic. Then author analyzes category of „ideology”, a four main modern ideologies: conservative, liberal, ideology of christianity and communist. Next chapter is focused on the issue of class warfare. This paper contains also general characteristics of terms „alienation” and „commodity fetishism” in Marxian thought. Young Bauman was communist and radical follower of the marxism. In conclusion, author in short underlines, that ideology could be helpful in scientific enterprise, but only, if thinker is consciously choosing ideology and knows its strong and weak sides.

2

Redukcja i proliferacja wieloznaczności: teoria kultury Zygmunta Baumana w polskim okresie jego twórczości

89%

Brzeziński D.

Studia Socjologiczne

|

2017

|

nr 1(224)

29-57

PL

Artykuł poświęcony jest krytycznej analizie teorii kultury Zygmunta Baumana, rozwijanej przez niego przed Marcem 1968 roku. Problematyka ta zaczęła zajmować w jego twórczości miejsce centralne w czasie, gdy został kierownikiem Katedry Socjologii Ogólnej na Uniwersytecie Warszawskim. Obok wielu artykułów Bauman poświęcił jej wówczas dwie książki: Kultura i społeczeństwo. Preliminaria oraz Szkice z teorii kultury. Pierwsza została wydana w roku 1966, a drugą z nakazu władz wycofano z druku i zniszczono jako element represji wymierzonych w autora w związku z wydarzeniami marcowymi. Niedawne odnalezienie niepełnego egzemplarza korektowego tej pracy, jej rekonstrukcja i publikacja – opatrzona napisanym po latach, odautorskim posłowiem – dają wreszcie podstawę do pełnej analizy wczesnej teorii kultury Baumana. Refleksja ta pozwoli przybliżyć słabo znany, a bardzo istotny – tak dla autora, jak i dla dyscypliny przez niego reprezentowanej – okres jego twórczości. Umożliwi ona także zdobycie cennej perspektywy do analizy jego późniejszych prac, ponieważ – jak tego dowiodę – wiele koncepcji, które wypracował on przed laty, było zalążkiem jego rozpoznań na temat transformacji nowoczesności. Artykuł został podzielony na dwie części. W pierwszej przedstawiam spojrzenie Baumana na kulturę jako na mechanizm redukcji wieloznaczności. Unaoczniam w niej inspiracje, jakie czerpał on w tej materii z różnych nurtów rozwijanych na gruncie socjologii i antropologii, ale przede wszystkim wskazuję na oryginalność jego teoretycznych propozycji. Część druga została poświęcona refleksjom socjologa na temat kultury jako procesu proliferacji ambiwalencji. Ów był jego zdaniem signum specificum kultury zachodniej drugiej połowy XX wieku i wyrażał się między innymi w zjawiskach: indywidualizacji, globalizacji i pluralizacji kulturowej.

EN

The paper presents a critical analysis of Zygmunt Bauman’s theory of culture before March 1968. Culture became a central issue in his sociology when he held a position as a chair of the Department of General Sociology at the Warsaw University. He wrote several articles on this topic and two books: Culture and Society: Preliminaries and Sketches on the Theory of Culture. The former one was published in 1966; the print run of the latter was destroyed after Bauman’s expulsion from the University of Warsaw in March 1968. The only one remaining copy of the latter one – to be precise: a major part of the editor’s copy – has been recently found, reconstructed and published together with an author’s afterword. This gave an opportunity to make – for the first time – a comprehensive analysis of Bauman’s early theory of culture. This analysis sheds new light on all his work, as the ways he was interpreting the transformations of modernity in the last decades had its beginnings in his papers written in the sixties of the XX century. The paper is divided in two parts. The first one presents Bauman’s interpretation of culture as a mechanism of reduction of ambivalence. It discusses both his inspirations on the field of sociology and anthropology of culture, as well as originality of his own theoretical concepts. The second part presents Bauman’s vision of culture as a process of proliferation of ambivalence. As far as he was concerned this process was a signum specificum of the western culture in the second part of the XX century. Bauman discussed its following phenomena: individualisation, globalisation and cultural pluralism.

3

Tożsamość i osobowość człowieka w kulturze konsumpcyjnej. Perspektywa baumanowska

89%

Kutyła D.

Amor Fati

|

2016

|

nr 2(6)

123-149

EN

Identity and human personality in the time of postmodern have a new meaning. It is a new con-sumer product. This thesis shows an essential view of identity as a brand, its multidimensionali-ty and isolate patterns that created personal consumer culture. Polish philosopher and sociolo-gist Zygmunt Bauman shows four main patterns: cars - walkers, wanderers, tourists and players. Other important patterns personal twenty-first century are homo consumerus and homo maller.

4

Wielka włóczęga? Negocjowanie tożsamości bohaterów seriali kryminalnych w kontekście Ponowoczesnych wzorów osobowych Zygmunta Baumana

88%

Petelenz A.

Panoptikum

|

2009

|

nr 8(15)

156-164

EN

In one of the papers printed in the „Two sketches on postmodern morality” Zygmunt Bauman describes four types of postmodern identities. Bauman chooses as a best example showing the idea of postmodern’s episodic character a tv series. The author of this article chooses a crime drama as yet another example of that theory. The main character of the “Cop” (dir. by Wladysław Pasikowski) is a police officer that could be considered as an example of a “walker”. He also represents a classic type of masculinity which is, despite the gender discourse, rather stable. The player – described by Bauman, as a type ready for both: loosing and gaining, whereas none is eternal – is typical for the “Kryminalni” series. The last example considered in the article is the “Pitbull” (created by Patryk Vega). The police officers shown in the drama are no longer representing the "macho-type", because the classic masculinity is being deconstructed. It is also almost impossible to decide which of Bauman’s identity types they could represent, because their behavior is not foreseeable. It is the best example of the postmodern instability.

5

Myśl społeczna Zygmunta Baumana przed Marcem 1968: od „mechanistycznej” do „aktywistycznej” wersji marksizmu

88%

Brzeziński D.

Politeja : Pismo Wydziału Studiów Miedzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego

|

2014

|

nr 6(32)

161-181

EN

In the middle of the 1960s Bauman indicated two ways of interpretation of Karl Marx’ thought. The former he defined as “mechanistic”, the latter as “activistic”. He stated that the representatives of the mechanistic one emphasise the concept of historical necessity. They aim at exploring the direction of social processes and making people conscious of it. The representatives of the activistic version of Marxism concentrate on the role of human praxis. They emphasise the role of individual initiative in making history. The typology made by Bauman is useful not only in making research of Marxist thought, but in outlining the evolution of his own very early sociology as well. When he began his academic career in Poland he had strongly believed in the laws of history and had anticipated the quick “leap to the Kingdom of Freedom”. However, in the course of time his view on this subject had changed. Short before his expulsion from Poland he accepted the “activistic” interpretation of Marxism, based on the indeterministic vision of society. In this paper I present this evolution and indicate the social and political factors that contributed to it. Another aim of this article is to evaluate the very early Marxist thought of Zygmunt Bauman.

6

„Konsument jest wrogiem obywatela” – próba dyskusji z Baumanowską tezą

88%

Marciniak M.

Rocznik Pedagogiczny

|

2014

|

tom 37

175-190

EN

The purpose of the paper is to analyze the issue of the relations between being consumers and being citizens in the consumer society. Many researchers point to deepening crisis of mature democracy and a decrease in social and civil participation, which entails most developed and developing countries, including Poland. The phenomenon present in a context of consumer society and its culture are often indicated among causes of this state. Based on the analysis of social changes in modern world, Zygmunt Bauman arrives at a conclusion that as an individualized entity, the consumer is an enemy of the citizen. The citizen and the consumer have different interests, hierarchies of values and ways of perceiving the world. The Zygmunt Bauman’s thesis is being analyzed in the paper on the basic of author’s research results. In the first part of the study, the typical characteristics of “model” members of a consumer society in the liquid modernity era are discussed (with reference to Bauman’s and other authors’ views). The way a consumer society affects the mentality of its members (the consumers) and their relations with groups, or larger communities (especially civil participation) is addressed. The second part is devoted to the issue of relations between being consumers and being citizens and is based on the research results of author’s research results. The relationships between consumer orientations of AMU students and chosen elements of their civic and social participation are discussed. Finally, the study is concluded with an attempt at explaining the results of research with reference to Bauman’s concept.

7

Przemoc rozestetyzowana

87%

Sułkowska-Janowska M.

|

2011

|

tom 29

339-349

EN

The article focuses on the problem of moral infertility of the contemporary culture. The phenomenon — the phenomenon of adiaphorization, as Zygmunt Bauman calls it — seems to be a consequence of the process of global anesthetization. The last one is especially noticeable in the context of violence which is submitted for a process of anesthetization in the media. The aforementioned context reveals additionally some socially dangerous consequences of anesthetization as well as of adiaphorization.

DE

In ihrem Artikel konzentriert sich die Verfasserin auf das Phänomen der moralischen Erschöpfung von der heutigen Kultur, die von Zygmunt Bauman Adiaphorisierung genannt wird und eine Folge von der globalen Ästhetisierung zu sein scheint. Die Gewalt und deren Ästhetisierung, die in Massenmedien besonders sichtbar sind, ziehen nach sich sozialgefährliche Konsequenzen.

8

Zygmunt Bauman: An outline of an intellectual biography

75%

Raciborski J.

Nauka

|

2017

|

nr 1

PL

The article is devoted to the late Zygmunt Bauman (d. January 2017), a scholar who made an enormous impact on world humanities at the turn of the twentieth century. It briefly presents Bauman’s life and a number of the best known concepts from his works. The author first discusses Bauman’s attitude toward Marxist theory and explains his revision of it. He then introduces the main ideas of Bauman work Modernity and the Holocaust. The article ends with a review of Bauman’s reflections on globalisation and a discussion of his thesis concerning the crisis of the nation state.

9

Zygmunt Bauman: An outline of an intellectual biography

75%

Raciborski J. , Raciborski J.

|

10

Człowiek w drodze. O losach metafory wędrowca

71%

Tyszka K.

Studia Socjologiczne

|

2016

|

nr 2(221)

85-95

PL

Artykuł poświęcony jest analizie metafor, które ujmują człowieka jako wędrowca, a świat jako miejsce jego wędrówki. Punktem wyjścia jest tu porównanie dwóch postaw pielgrzyma: charakterystycznej dla społeczeństwa tradycyjnego, której symbolem jest Abraham, i właściwej epoce nowoczesności – purytańskiego przedsiębiorcy. W tym kontekście ukazane zostają przemiany, jakie zaszły w owej „wędrówce” w późnej nowoczesności. Przedmiotem analizy są postacie „turysty” i „włóczęgi” opisane przez Zygmunta Baumana.

EN

This article is devoted to the analysis of metaphors of a person as a wanderer and the world as a place for wandering. The starting-point is the comparison of the two figures of a pilgrim: the one in traditional society (Abraham) and the other in modernity (a Puritan). At this background the main issue of the transformation of “wandering” in the postmodern times is tackled. The figures of “a tourist” and “a vagabond” described by Zygmunt Bauman are the subject of analysis.

11

Teoria Socjologiczna Jako Narzędzie Zmiany? Analiza Performatywnego Wymiaru Myśli Społecznej Zygmunta Baumana / A Sociological Theory or a Tool of Change? An Analysis of the Performative Aspect in the Social Thought of Zygmunt Bauman

63%

Brzeziński D.

|

2013

|

tom 57

|

nr 2

173-195

EN

W posłowiu do Płynnej nowoczesności (2006a) Zygmunt Bauman porownał cele, jakie stawiają przed sobą socjologowie i poeci. Powołując się na rozważania Milana Kundery zawarte w Sztuce powieści (2004), stwierdził, że „[…] poeta musi wypowiedzieć służbę prawdom, jakie zastał, prawdom znoszonym od nagminnego użytku i ≪oczywistym≫ dlatego, że je na powierzchnię wydobyto i tam porzucono” (Bauman 2006a, s. 313). Przebijanie się przez mur tego, co powszechnie przyjęte, poszukiwanie alternatyw dla niekwestionowanych sposobów ujmowania rzeczywistości, a także odkrywanie nieuświadamianych uprzednio możliwości kondycji ludzkiej to - jak twierdzi Bauman - płaszczyzny, na których misje poetów i socjologów się spotykają. Eo ipso analizowaniu praw rządzących funkcjonowaniem społeczeństwa, co jest podstawowym celem dyscypliny przez niego reprezentowanej, powinno towarzyszyć podkreślanie konstruktywistycznego wymiaru tych praw oraz unaocznianie, iż mogą one - a zarazem powinny - być udoskonalane. Niepodjęcie tego drugiego zadania należałoby, zdaniem Baumana, oceniać w kategoriach wyrzeczenia się odpowiedzialności za kondycję współczesnego świata i utracenia zarazem wielkiej szansy, jaką nieść może performatywny wymiar socjologii (zob. Austin 1993). Socjolog konkluduje: „Nie ma wyboru pomiędzy ⟪zaangażowanym ≫ a ≪neutralnym≫ sposobem uprawiania socjologii. Niezaangażowana socjologia po prostu nie istnieje” (Bauman 2006a, s. 333, 334). Zamierzam tu poddać analizie sposób uprawiania refleksji socjologicznej przez Zygmunta Baumana. Najpierw przedstawię najważniejsze etapy ewolucji socjologii zaangażowanej autora Nowoczesności i Zagłady. Następnie wyszczególnię środki retoryczne, których używa on w celu nadania swym pismom zdolności wywierania wpływu na rzeczywistość. Odniosę się także do kontrowersji, jakie wzbudza ich stosowanie. Potem podejmę refleksję nad realnością przeprowadzenia zmiany za pomocą teorii społecznej. Przekonania Baumana w tej materii zostaną zinterpretowane jako egzemplifikacja myśli utopijnej o ikonoklastycznym charakterze.

12

Human praxis, alternative thinking, and heterogeneous culture – Zygmunt Bauman’s revisionist thought

51%

Brzeziński D. , Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk , Dariusz Brzeziński works as an assistant professor at the Institute of Philosophy and Sociology of the Polish Academy of Sciences. He is a lecturer at the Jagiellonian University in Cracow as well. His research focuses on contemporary social thought s. o. c.

|

tom 37 (2)

EN

Zygmunt Bauman was one of the leading revisionists in Poland before March 1968. Together with six other academics he was expelled from the University of Warsaw on the basis of the decision of the Minister of Higher Education taken on the 25st March 1968. It should be stressed, however, that at the beginning of his academic career Bauman had been a staunch believer of the Polish United Workers’ Party and an adherent of the Marxist-Leninist ideology. In his first revisionist paper, published soon after the Polish October, he criticized the previous policy of the Party and expressed his hope that significant changes will take place in Poland. As a result of Party withdrawal from the reforms, his attitude towards both the communist rule and Marxism-Leninism had been changing. This paper analyses the evolution of his thought towards revisions. It presents the characteristic features of Bauman’s revisionism as well: an emphasis on human praxis, alternative thinking, and heterogeneity of culture.

PL

Zygmunt Bauman był jednym z czołowych polskich rewizjonistów przed Marcem 1968. Razem z sześcioma innymi pracownikami naukowymi został relegowany z Uniwersytetu Warszawskiego decyzją ministra szkolnictwa wyższego z 25 marca 1968 roku. Należy jednak zwrócić uwagę na to, że na początku swej kariery akademickiej gorliwie popierał on Polską Zjednoczoną Partię Robotniczą, a także był zwolennikiem ideologii marksizmu-leninizmu. Swój pierwszy rewizjonistyczny tekst Bauman napisał wkrótce po Październiku 1956 – poddał w nim krytyce wcześniejszą politykę partii i wyraził nadzieję na zajście w Polsce znaczących reform. W konsekwencji odwrotu partii ze ścieżki reform, jego stosunek tak do niej, jak i do marksizmu-leninizmu, uległ zasadniczej zmianie. Niniejszy artykuł poświęcony jest analizie ewolucji myśli rewizjonistycznej Baumana. Wskazuję w nim na charakterystyczne cechy tejże, a mianowicie: nacisk na ludzką praxis, dowartościowanie myślenia alternatywistycznego i wskazywanie na potrzebę heterogenizacji kultury.

13

Ponowoczesna koncepcja szczęścia

50%

Cikała‑Kaszowska K.

|

2016

|

nr (40) Numer specjalny

63–75