Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Ocena dostępności zieleni dla mieszkańców Poznania - porównanie stanów z lat 1940 i 2012

100%

Dudzińska A. , Szpakowska B.

|

nr nr 3(39)

59-72

XX

Układ zieleni w Poznaniu tworzy system pierścieniowo-klinowy, w którym kliny są zlokalizowane wzdłuż Warty i dwóch jej dopływów: Bogdanki i Cybiny, a pierścienie przebiegają wzdłuż pozostałości średniowiecznych murów miejskich i systemu fortyfikacji. Taki układ został zaprojektowany na początku XX w. Od tego czasu administracyjny obszar miasta się powiększył, pochłaniając znaczną część istniejących terenów otwartych: łąk, pól czy nieużytków. System zie********leni jest jednak nadal czytelny. Celem przeprowadzonego badania było porównanie miejskich te********renów zieleni urządzonej w 1940 r. (kiedy powstawał unikatowy system pierścieniowo-klinowy) i w 2012 r. (w okresie dynamicznych zmian przestrzennych miasta). Oceny zmian, jakie nastąpiły w ciągu analizowanego okresu, dokonano na podstawie modelu stworzonego za pomocą analizy ArcGIS. W pracy przedstawiono także analizę ciągłości terenów zieleni urządzonej w 2012 r., wskazując obszary o największej ciągłości przestrzennej.(abstrakt oryginalny)

EN

Green spaces in Poznań form a wedge-ring system, in which the wedges are located along the Warta river Warta and its two tributaries: Bogdanka and Cybina, while the rings are run along the remains of the medieval city walls and the fortification system. This system was designed at the beginning of the 20th century. Since then, the administrative area of the city has expanded, causing many of the existing open areas such as meadows, fields, wastelands to be used for development. Nonetheless, the green space system is still visible. The aim of the study was to compare the city's urban green spaces in 1940 (when the unique wedge-ring system was created) with those existing in 2012 (when Poznań was undergoing dynamic spatial changes). Changes that occurred between the reference years were assessed using a model created with the help of ArcGIS analysis. The study also includes an analysis of contiguous urban green spaces that existed in 2012, indicating those with the greatest spatial continuity.(original abstract)

2

Wybrane aspekty dyskusji na temat istotności zieleni w mieście

100%

Pistelok P.

|

tom 73

1-12

XX

Artykuł prezentuje wybór teoretycznych i prawnych podstaw dyskusji nad znaczeniem zieleni w polskich miastach. Ostatnie lata to czas wzmożonej debaty na temat tego, czym jest zieleń w mieście i jak ją chronić - debaty prowadzonej nie tylko ze względu na zmiany klimatyczne, które generują nowe wyzwania dla ośrodków miejskich, ale również ze względu na medialny kontekst, wytwarzany przez emocje związane z postępującą "betonozą". Stąd podjęto próbę określenia przynajmniej podstawowych zagadnień (prawnych, środowiskowych, publicystycznych) kształtujących dzisiejszą dyskusję na temat istotności zieleni dla przestrzeni miasta, mogących stanowić punkt wyjścia do dalszych badań empirycznych(abstrakt oryginalny)

EN

The paper presents a selection of theoretical and legal grounds for discussing the significance of greenery in Polish cities. Recent years have seen an increased discussion about what urban greenery is and how to protect it, not only due to climate change, which is generating new challenges for urban centres, but also because of the media context created by the excitement around the progressive 'concretisation'. Hence, the attempt has been made to identify at least the basic circle of issues (legal, environmental, journalistic) shaping today's debate on the relevance of greenery for urban space, which can serve as a starting point for empirical research. (original abstract)

3

Urban Green Spaces: how Geospatial Information can Help Identify Diversity. A Case Study from Eastern Lesser Poland

100%

Cegielska K. , Piotrowski P. , Kukulska-Kozieł A.

|

nr No. 58

7-29

EN

Progressing globalisation and suburbanisation are driving dynamic changes in land management, particularly in suburban zones. Green infrastructure and its impact on human quality of life are playing an increasingly important role in appropriate spatial management, because of human activities that are changing the natural environment. Therefore, monitoring and assessing the proportion of green spaces is essential for environmental, urban and social balance. The purpose of the study is to develop a method for measuring and monitoring the diversity of land cover classes, including green spaces as representatives of natural land cover classes. The proposed method describes the current state of land in quantitative and qualitative terms based on spatial data on land cover. The study employs Shannon's Diversity Index (SHDI) to empirically investigate land cover homogeneity. The intensity of the phenomenon was visualised in space using statistical hot spot analysis. The case study involves two cities in eastern Lesser Poland and districts adjacent to them. The results have demonstrated that the investigated areas have a highly heterogenic land cover. Basic assessment fields have exhibited homogeneity only towards large, green, agricultural, environmentally valuable and, often, protected areas. The results concerning urban green spaces comprise a set of data that constitute a valuable source of information to aid the development of informed urban-planning solutions under the sustainable development paradigm(original abstract)

4

Tereny zielone w dużych miastach Polski. Analiza z wykorzystaniem Sentinel 2

84%

Łachowski W. , Łęczek A.

|

tom 68(1)

77-90

XX

Tereny zieleni stanowią naturalny filtr zanieczyszczeń gazowych, w tym pyłów zawieszonych, redukując jednocześnie nadmierne ilości dwutlenku węgla w atmosferze. Ich rola w ciągu ostatnich dekad nabiera coraz większego znaczenia. Postępujące zmiany klimatu wymagają intensyfikowania działań adaptacyjnych, dlatego też badania zieleni miejskiej są tak istotne. Prowadzenie stałego monitoringu umożliwiają zobrazowania satelitarne. Wykorzystując zdjęcia Sentinel 2 oraz metodę progowania wskaźnika NDVI, wyznaczyliśmy obszary pokryte roślinnością o dobrej kondycji. Dla miast powyżej 100 tysięcy mieszkańców przeanalizowaliśmy trzy wskaźniki: 1) udział terenów zieleni w całkowitej powierzchni miasta, 2) pofragmentowanie zieleni - analiza stosunku krawędzi do wnętrza terenów zieleni, 3) dostępność zieleni - udział osób z dostępem do terenów zieleni w obrębie 5 minutowego spaceru. Spośród analizowanych miast najwyższym udziałem terenów zieleni charakteryzowały się m.in.: Koszalin, Zielona Góra oraz Kielce. Najniższym stopniem zazielenienia odznaczały się natomiast Opole, Kalisz oraz Białystok. Średni udział terenów zieleni w miastach wyniósł 50%. Najbardziej spójne tereny zieleni charakteryzowały miasta Gdynię oraz Koszalin, najlepszą dostępnością do terenów zieleni natomiast mogły pochwalić się Rzeszów oraz Ruda Śląska. (abstrakt oryginalny)

EN

Green areas are a natural filter of pollutants and suspended particulates, reducing excessive amounts of carbon dioxide in the atmosphere. Their role has become increasingly important over the last decades. Gradual climate change requires intensified adaptation measures, hence the research on urban greenery is an essential matter. Permanent monitoring is possible thanks to satellite imagery. Using Sentinel 2 images and the method of NDVI indicator thresholding, areas covered with high-quality vegetation have been determined. For cities with over 100 thousand inhabitants three indicators were analysed: 1) the share of green areas, 2) fragmentation of greenery - analysis of the ratio of edges to the interior of green areas, 3) accessibility of greenery - the share of people with access to green areas within a 5-minute walk. Among the analysed cities, the highest share of green areas was characteristic of Koszalin, Zielona Gora and Kielce. Opole, Kalisz and Bialystok, on the other hand were characterised by the lowest degree of greenery. The average share of high-quality greenery was 50%. The green areas in the cities of Gdynia and Koszalin were recognised as having the highest consistency, while Rzeszow and Ruda Slaska were identified as the cities with the best greenery accessibility.(original abstract)

5

Rola planowania przestrzennego w zrównoważonym rozwoju miasta - doświadczenia Tbilisi

84%

Mikołajczyk D.

|

tom 68(1)

131-146

XX

Tereny zieleni stanowią naturalny filtr zanieczyszczeń gazowych, w tym pyłów zawieszonych, redukując jednocześnie nadmierne ilości dwutlenku węgla w atmosferze. Ich rola w ciągu ostatnich dekad nabiera coraz większego znaczenia. Postępujące zmiany klimatu wymagają intensyfikowania działań adaptacyjnych, dlatego też badania zieleni miejskiej są tak istotne. Prowadzenie stałego monitoringu umożliwiają zobrazowania satelitarne. Wykorzystując zdjęcia Sentinel 2 oraz metodę progowania wskaźnika NDVI, wyznaczyliśmy obszary pokryte roślinnością o dobrej kondycji. Dla miast powyżej 100 tysięcy mieszkańców przeanalizowaliśmy trzy wskaźniki: 1) udział terenów zieleni w całkowitej powierzchni miasta, 2) pofragmentowanie zieleni - analiza stosunku krawędzi do wnętrza terenów zieleni, 3) dostępność zieleni - udział osób z dostępem do terenów zieleni w obrębie 5 minutowego spaceru. Spośród analizowanych miast najwyższym udziałem terenów zieleni charakteryzowały się m.in.: Koszalin, Zielona Góra oraz Kielce. Najniższym stopniem zazielenienia odznaczały się natomiast Opole, Kalisz oraz Białystok. Średni udział terenów zieleni w miastach wyniósł 50%. Najbardziej spójne tereny zieleni charakteryzowały miasta Gdynię oraz Koszalin, najlepszą dostępnością do terenów zieleni natomiast mogły pochwalić się Rzeszów oraz Ruda Śląska. (abstrakt oryginalny)

EN

Green areas are a natural filter of pollutants and suspended particulates, reducing excessive amounts of carbon dioxide in the atmosphere. Their role has become increasingly important over the last decades. Gradual climate change requires intensified adaptation measures, hence the research on urban greenery is an essential matter. Permanent monitoring is possible thanks to satellite imagery. Using Sentinel 2 images and the method of NDVI indicator thresholding, areas covered with high-quality vegetation have been determined. For cities with over 100 thousand inhabitants three indicators were analysed: 1) the share of green areas, 2) fragmentation of greenery - analysis of the ratio of edges to the interior of green areas, 3) accessibility of greenery - the share of people with access to green areas within a 5-minute walk. Among the analysed cities, the highest share of green areas was characteristic of Koszalin, Zielona Gora and Kielce. Opole, Kalisz and Bialystok, on the other hand were characterised by the lowest degree of greenery. The average share of high-quality greenery was 50%. The green areas in the cities of Gdynia and Koszalin were recognised as having the highest consistency, while Rzeszow and Ruda Slaska were identified as the cities with the best greenery accessibility.(original abstract)

6

Rola Zakrzówka jako elementu sieci zieleni miejskiej Krakowa

84%

Janik L.

|

tom 68(1)

91-99

XX

Tereny zieleni miejskiej odgrywają istotną rolę zarówno w kształtowaniu systemu środowiska przyrodniczego miasta, jak i w życiu mieszkańców. Ogólnodostępna zieleń miejska stanowi miejsce rekreacji i spotkań, pełni także funkcje ekologiczne, będąc środowiskiem życia wielu gatunków roślin i zwierząt, zmniejszając hałas oraz zanieczyszczenie powietrza. Celem artykułu jest przedstawienie roli krakowskiego Zakrzówka jako elementu sieci zieleni miejskiej Krakowa z uwzględnieniem uwarunkowań społecznych oraz przyrodniczych obszaru. Krakowski Zakrzówek stanowi enklawę zieleni wśród intensywnie zagospodarowanych terenów osiedla Ruczaj. Z uwagi na swój wyjątkowy charakter jest on przedmiotem zainteresowania licznych grup interesariuszy. Obszar ten pełni wiele funkcji związanych z kształtowaniem systemu przyrodniczego miasta, będąc węzłem łączącym tereny zieleni zlokalizowanej w okolicach centrum miasta z zielenią obrzeży Krakowa. Jednocześnie jest to cenny obszar ze względu na swoje walory rekreacyjno-społeczne.(abstrakt oryginalny)

EN

Urban green areas play an important role both in shaping the urban green areas system and in the lives of city inhabitants. Public urban greenery is a place of recreation and meetings, it also has ecological functions such as being a habitat for many species of plants and animals, reducing noise and air pollution. Zakrzówek querry is an enclave of greenery among intensively developed areas of the Ruczaj housing estate. Due to its unique character, it is the subject of interest of numerous stakeholder groups. The area performs many functions related to the shaping of the urban green areas system, being a junction connecting green areas located in the closeness of the city centre with the greenery of the periphery of Krakow. It is also a valuable area due to its recreational and social values.(original abstract)

7

Greenery and Water Structure Before and After Political System Transformation. A Poznań City Case Study

84%

Szejnfeld M.

|

nr nr 62

343-359

XX

Struktura terenów zieleni i wód w postaci klinów wcinających się w miasto jest charakterystycznym i unikalnym elementem krajobrazu miejskiego Poznania. Już przed II wojną światową stała się ona matrycą wyznaczającą ramy dla przestrzennych i przyrodniczych powiązań w obrębie miasta i wokół niego. Tereny te pierwotnie były wyraźnie wydzielone i tworzyły organiczną sieć po-wiązań, która przenikała obszary zabudowane. To właśnie ta lokalna sieć powiązań miała mieć największy wpływ na jakość zamieszkiwania w mieście, poprawę klimatu, bioróżnorodność i strukturę funkcjonalno-przestrzenną miasta. W idei miasta socjalistycznego zapewnienie dostępu do terenów zieleni dla mas stanowiło jeden z istotnych elementów ówczesnej polityki. Jednak z biegiem czasu, w poszczególnych modelach miasta proponowanych przez kolejnych planistów te wzajemne powiązania zaczęły zanikać, a poszczególne pasma zostały zawężone, niekiedy zaś całkowicie przerwane. Celem opracowania jest weryfikacja modeli urbanistycznych miasta Poznania wobec pierwotnej idei klinowo-pierścieniowego układu zieleni i terenów wodnych przed transformacją ustrojową w 1989 r. i po oraz pokazanie, jak ta pierwotna struktura funkcjonuje obecnie oraz w jaki sposób zmiany społeczno-gospodarcze, które nastąpiły po upadku komunizmu, wpłynęły na rozwiązania w zakresie te-renów zieleni i wód zaproponowane w nowym modelu miasta.Analiza porównawcza zmian dotyczących terenów zieleni i wód w poszczególnych modelach przestrzennych miasta Poznania przed transformacją ustrojową i po pozwala zaobserwować tempo oraz kierunki tych zmian. Analiza ta została sporządzona w oparciu o ustalenia ówczesnych planów ogólnych i o studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, które są wyrazem pro-wadzonej polityki przestrzennej miasta. Może ona posłużyć do weryfikacji przyjętych założeń czy wręcz do zmiany obecnego modelu miasta.(abstrakt oryginalny)

EN

The greenery and water structure, in the form of wedges cutting into the city, is a characteristic and unique element of Poznań's urban model. Already before the Second World War, it became the matrix setting the framework for spatial and natural connec-tions within and around the city. These areas were originally clearly demarcated and formed an organic network that permeated the built-up areas. It was this local network of linkages that was to have the greatest impact on the quality of urban living, climate improvement, biodiversity and the functional and spatial structure of the city.In the idea of the socialist city, ensuring access to green spaces for the masses, was one of the essential policy elements of the time. However, over time, in the various models of the city proposed by successive planners, these interconnections began to disappear and the individual bands were narrowed and sometimes discontinued altogether.This study aims to verify the urban planning models of the city of Poznań against the original idea of a wedge-ring system of greenery and water areas, before and after the political transformation in 1989.How does this original structure function today and how have the socio-economic chang-es that followed the fall of communism affect the greenery and water solutions proposed in the new city model?A comparative analysis of changes in green and water structure in the different spatial models of the city of Poznań, before and after the political transformation, makes it pos-sible to observe the pace and directions of these changes. The analysis was based on the findings of the then-current master plans and on the studies of spatial development con-ditions and directions, which are an expression of the city's spatial policy. It can be used to verify the assumptions made or even to change the current model of the city.(original abstract)

8

The Potential of the Hybridization of Riverside Public Spaces

84%

Kurianowicz A. , Widzisz-Pronobis S.

|

tom 73

1-10

XX

Tereny nadrzeczne to ważne przestrzenie dla miasta. Ich zagospodarowanie jest kluczowe dla podtrzymania naturalnych procesów środowiskowych oraz dla funkcjonowania miasta. Artykuł porusza zagadnienie hybrydyzacji przestrzeni publicznej jako podejścia do projektowania przestrzeni publicznej z uwzględnieniem potrzeb flory i fauny obszarów miejskich. W ramach opisanych w artykule badań przeprowadzono studia przypadków i obserwacje odcinka rzeki Kłodnicy w Gliwicach, która jest prawostronnym dopływem Odry. Do badań wybrano przykładowe europejskie tereny nadrzeczne, zdegradowane przez działalność przemysłową. Obserwacja gliwickiego odcinka rzeki miała na celu odszukanie naturalnych cech hybrydowych i ukazanie funkcji, jakie ten fragment miasta może pełnić bez dużych inwestycji. W ramach studiów przypadku zidentyfikowano cechy hybrydowe wybranych miejsc, które wykorzystano do opracowania projektów odpowiadających potrzebom miasta i jego mieszkańców. Badania wykazały, że cechy terenów nadrzecznych pozwalają na opracowanie zrównoważonych, wielofunkcyjnych projektów opartych na naturalnych cechach hybrydowych. (abstrakt oryginalny)

EN

Riverside areas are significant spaces for the city. Their management is important for the upkeep of natural environmental processes and for the functioning of the city. The article addresses the issue of hybridization of public space as an approach to designing public space taking into account the needs of flora and fauna in urban areas. Case studies and observational studies of a section of the Kłodnica River in Gliwice, which is a right-bank tributary of the Odra River, were carried out as part of the research described in the article. Examples of European riverside areas, degraded by industrial activities, were selected for the study. The observation of the Gliwice section of the river concerned finding natural hybrid features and was intended to demonstrate the functions that this area of the city can perform without significant investments. The case studies identified the hybrid characteristics of the selected sites, which were used to develop projects that meet the needs of the city and its residents. The studies showed that the characteristics of the riverside areas allow for the development of sustainable, multi-functional projects based on natural hybrid features. (original abstract)

9

Cmentarz w przestrzeni rekreacyjnej miasta

84%

Tanaś S.

|

nr nr 4(40)

35-53

XX

Artykuł porusza temat wielofunkcyjności cmentarzy w życiu społecznym mieszkańców miast, ze szczególnym uwzględnieniem funkcji rekreacyjnej. Cmentarze, zaliczane do terenów zieleni miejskiej, oprócz swojej podstawowej funkcji, pełnią rolę miejsca szeroko rozumianej rekreacji, gdzie mieszkańcy mogą nabrać sił fizycznych i psychicznych. Z tej perspektywy cmentarze nabierają szczególnego znaczenia w procesie terapeutycznym i socjalizacyjnym w trudnych dla człowieka chwilach życia, będących konsekwencją tragicznych wydarzeń, żałoby czy egzystencjalnych rozterek. Ze względu na walory przyrodnicze cmentarze mogą stanowić dobrą alternatywę wobec parków miejskich i zieleńców, zwłaszcza dla osób szukających samotności. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na funkcję regeneracyjno-terapeutyczną cmentarzy oraz określenie ich miejsca w systemie terenów zieleni miejskiej i przestrzeni rekreacyjnej miasta. Artykuł ma charakter przeglądowy i jest poparty wynikami badań własnych przeprowadzonych metodą obserwacji uczestniczącej. Wyniki te potwierdzają, że cmentarze miejskie mogą być atrakcyjne z punktu widzenia rekreacji. Pomimo ich potencjału w tym zakresie szersze wykorzystanie cmentarzy na potrzeby rekreacji może rodzić konflikty funkcjonalne i społeczne.(abstrakt oryginalny)

EN

The article deals with the multifunctional nature of cemeteries in the social life of city dwellers, with emphasis on the recreational function. Being part of urban green space, cemeter- ies, in addition to their basic function, play an important role as places of broadly understood recreation, where city inhabitants can rest physically and mentally. From this perspective, cemeteries can have a therapeutic function and facilitate socialization in difficult moments associated with tragic events, mourning or existential dilemmas. Because of their natural values, cemeteries can serve as an alternative to city parks and green areas, especially for those seeking seclusion. The goal of the article is to highlight the regenerative and therapeutic function of cemeteries and indicate their place in the system of urban green and recreational space. The article contains a review of the literature and draws on the author's insights from participant observation, which confirm that urban cemeteries can be attractive for purposes of recreation. Despite their potential in this respect, the wider use of cemeteries for recreation purposes may cause functional and social conflicts.(original abstract)