Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Obraz Św. Hieronim w pracowni z kolekcji Lanckorońskich na Wawelu – iluzja i realizm na styku malarstwa włoskiego i niderlandzkiego przełomu XV i XVI w.

100%

Tracz S.

Świat i Słowo

|

2014

|

tom 12

|

nr (1)22

19-35

EN

“St. Jerome in his study” – the painting by an anonymous painter that dates back to the turn of the 15th and 16th centuries from the Lanckoroński collection and is currently in the collection of the Wawel Royal Castle (inventory number 7958), is associated with the schools of Bologne and Ferrara. As a part of the predella of an altarpiece which no longer exists, it seems to be a mature work of art, created as a combination of artistic experiences of northern Italy. The painting includes stylistic and formal solutions of two intersecting trends emerging from Italian and Dutch paintings of the turn of the 15th and 16th centuries, with a particular emphasis on the development of the real space, as well as the space based on illusion. In accordance with a prevailing at that time Alberti’s idea of the frame of the painting as an open window, the composition of the panel was based on the principle of a closed box – a coffer without a wall – the recto of the painting, so that a viewer could gain an inside perspective. Hence, by using principles of descriptive perspective, the painter created a real interior of a humanist studiolo, with deceptive depth of space, which is widened by the niches of the illusionistically painted cupboard shelves and objects placed on them. The most compelling and surprising element of the painting is a massive wall located on its left side, along with the illusionistically painted niches, piled one above the other. Only at this point may one have an impression that the recto of the painting is disturbed by delicate tassels strung on a string of a cardinal’s hat that seem to be “spilling” outside the niche. The semi-circular niche becomes a place for an extraordinary exhibition of still life – the cardinal’s hat, which, along with the lion is the most obvious attribute of St. Jerome. This trompe – l’oeil, surprising in its modest form, but at the same time very original, becomes a meaningful link connecting the South with the North – reality with illusion. At the same time, both niches are a distant reflection of the Hellenistic paintings of Herculaneum and Pompeii, which presented a still life (Xenion) arranged on two shelves, placed one above the other. The painter does not limit himself only to the niches. He also reflects the desire for reality that is constantly intriguing him in the way he creates the objects filling up the stone shelves of St. Jerome’s studiolo.

2

Wawelski spór Stanisława Tomkowicza z Adolfem Szyszko-Bohuszem

100%

Czubiński J.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2013

|

tom Nr 36

38--45

PL

W latach 1908-1909 pojawił się istotny spór pomiędzy środowiskiem krakowskich konserwatorów zabytków a Centralną Komisją Konserwatorską w Wiedniu o metodę restauracji zamku królewskiego na Wawelu. Jego personifikacją był konflikt pomiędzy Maxem Dvořákiem reprezentującym stanowisko purystyczne oraz Stanisławem Tomkowiczem, który był zwolennikiem restauracji historycznej. Podobny w wymowie konflikt pojawił się w latach 20. pomiędzy Tomkowiczem a Adolfem Szyszko-Bohuszem prowadzącym wtedy prace konserwatorskie na Wawelu. Tym razem jednak to Tomkowicz reprezentował poglądy zbliżone do puryzmu w przeciwieństwie do Szyszko-Bohusza, który okazał się zwolennikiem bardziej swobodnego prowadzenia prac konserwatorskich na Wawelu, swoją metodę nazwał „neutralną” lub „poza czasem”. Konflikt zantagonizował częściowo środowisko konserwatorów polskich, jego zwycięzcą okazał się Szyszko-Bohusz, konsekwentnie realizując swoją wizję restauracji zamku wawelskiego.

EN

In the years 1908-1909, a vital quarrel broke out between the environment of monument conservators in Krakow and the Central Conservation Commission in Vienna concerning the restoration method of the Wawel Royal Castle. Its personifi ed version was the conflict between Max Dvořák, representing a purist attitude, and Stanisław Tomkowicz who was in favour of historical restoration. A similar conflict occurred during the 1920s between Tomkowicz and Adolf Szyszko-Bohusz carrying out conservation work in the Wawel Castle then. That time, however, it was Tomkowicz who represented views close to purism, in contrast to Szyszko-Bohusz who favoured a freer manner of conducting conservation work in the Wawel Castle, and called his method “neutral” or “beyond time”. The conflict partially divided the milieu of Polish conservators, but its winner turned out to be Szyszko-Bohusz by consequently realizing his vision of the Wawel Castle restoration.

3

Dostosowanie Zamku Królewskiego na Wawelu do potrzeb osób z ograniczeniami ruchu

100%

Jeżowski R.

Ochrona Dziedzictwa Kulturowego

|

2022

|

tom Nr 14

103--119

PL

Zamek Królewski na Wawelu corocznie jest odwiedzany przez ok. półtora miliona ludzi. Wzgórze wawelskie jest praktycznie dostępne dla osób niepełnosprawnych. Wnętrza zamkowe, udostępnione dla zwiedzających przez dwie klatki schodowe od strony Dziedzińca Arkadowego, nie były dostępna dla poruszających się na wózkach. W trakcie prac prowadzonych w latach 2017–2019 w ramach unijnego projektu pt. „Wawel – dziedzictwo dla przyszłości” w obiekcie zlikwidowano liczne bariery architektoniczne w formie progów, pojedynczych stopni przed wejściami na krużgankach i innych oraz wybudowano dźwig (windę) w miejscu klatki schodowej pochodzącej z czasów Generalnego Gubernatora Hansa Franka. W artykule szczegółowo opisano wykonane roboty budowlane wewnątrz budynku i na krużgankach oraz budowę nowoczesnego dźwigu, specjalnie skonstruowanego na potrzeby Zamku. Podano jego szczegółowe parametry. Dokonano próby oceny przedsięwzięcia przy przyjęciu siedmiu zasad konserwatorskich jako kryteriów do oceny. Treść wzbogacają liczne unikatowe zdjęcia wykonane przed i w trakcie prac oraz współcześnie we wnętrzach szybu, niedostępnego dla oczu użytkowników. Tekst w przystępny sposób przybliża czytelnikowi prace związane z budową dźwigu w obiekcie zabytkowym zgodnie z zasadami konserwatorskimi, może być przydatny przy szkoleniu konserwatorów zabytków jako studium przypadku.

EN

Wawel Royal Castle is visited by about one and a half million people every year. Wawel Hill is virtually accessible to people with disabilities. The castle's interiors, accessible to visitors via two staircases on the side of the Arcade Courtyard, were not accessible to wheelchair users. During the works carried out in 2017-2019 as part of the EU project "Wawel Castle – Heritage for the Future", numerous architectural barriers in the form of thresholds, single steps in front of the entrances on the cloisters and others were eliminated in the building, and an elevator was built in place of the staircase dating back to the time of General Governor Hans Frank. The article describes in detail the construction work carried out inside the building and on the cloisters, as well as the construction of a modern crane, specially constructed for the Castle. Its detailed parameters are given. An attempt was made to evaluate the project using seven conservation principles as criteria for evaluation. The content is enriched by numerous unique photos taken before and during the works and today inside the shaft, inaccessible to the eyes of users. The text brings the reader closer to the work of constructing a crane in a historic building in accordance with conservation principles in an accessible way, and can be useful for training conservationists as a case study.