Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 11

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Władysław Gomułka
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
The pivotal motive behind financial crime in the real socialist states was the chronic shortage of goods and services. In the case of Poland under the Gomułka administration (1956-1970), a factor which contributed to the prevalence of practices considered economically criminal was, ironically, the liberalization of the government in the period following Władysław Gomułka’s rise to power. The procedure of issuing new licenses to private and co-operative manufacturing businesses fostered illegal practices, because the new businesses needed supplies of deficit resources. Private trade businesses struggled with similar problems. The authorities tried to prevent financial crime by concentrating on publishing new laws which allowed heavy punishment for those behind the biggest economic scandals. In this field, the penal policy was shaped by the top authorities of the communist party, and their decisions were binding for the institutions of the justice system. Such decisions of the top authorities of the Polish United Workers’ Party (PUWP) were behind the death sentence for Stanisław Wawrzecki, who was charged with fraudulence in meat trade in Warsaw. Poles’ attitude towards financial crime was not clear-cut. One the one hand, in their letters to authorities, many Poles expressed their support for severe punishment for those responsible for the biggest fraud, while others objected towards capital punishment for Wawrzecki. The information we have on the dynamics of confirmed financial crimes does not provide a clear answer whether it was actually related to the severity of the punishments.
|
|
tom 13
|
nr 2
197-206
PL
Celem niniejszego artykułu jest scharakteryzowanie niektórych aspektów polityki mieszkaniowej Polski Ludowej, ze szczególnym uwzględnieniem nowych regulacji prawnych dotyczących rynku mieszkaniowego w okresie postalinowskim. Dla pełnego obrazu zarysowano też główne aspekty polityki mieszkaniowej w okresie stalinowskim. W artykule przedstawiono także faktyczną kondycję gospodarki mieszkaniowej na przykładzie wybranych ośrodków miejskich. Podstawą źródłową była literatura przedmiotu, akty prawne zamieszczone w „Dzienniku Ustaw” i „Monitorze Polskim”, a także dokumenty archiwalne, związane z historią społeczno-gospodarczą wybranych miast. W początkach komunistycznej Polski, m.in. dekretami z 7 września 1944 r. oraz 21 grudnia 1945 r. państwo przyznało sobie prawo dużej ingerencji w prywatny sektor mieszkaniowy. Akty te tworzyły ramy dla faktycznej kontroli znajdującego się w budowie komunistycznego państwa nad tak ważną sferą życia, jaką była gospodarka mieszkaniowa, przede wszystkim w miastach. Odwilż polityczna połowy lat pięćdziesiątych otworzyła lepsze niż dotąd perspektywy. Państwo było teraz bowiem skore finansować w znacznie szerszym zakresie budownictwo. Zwieńczeniem popaździernikowej akcji zmian prawnych regulujących politykę mieszkaniową, stało się prawo lokalowe z 1959 r. Prawo lokalowe stanowiło też, że traciły moc: dekret z 21 grudnia 1945 r. o publicznej gospodarce lokalami, dekret z 28 lipca 1948 r. o najmie lokali oraz dekret z 18 lutego 1955 r. o właściwości organów w zakresie publicznej gospodarki lokalami.
EN
The purpose of this paper is to characterise some aspects of housing policy applicable in the People’s Republic of Poland with particular consideration of new legal regulations concerning the housing market in the post-Stalinist period. Also, to present a more complete picture (of the situation), key aspects of the housing policy in the Stalinist period are presented/discussed. The article also presents the actual condition of the housing economy using the examples of selected towns. Sources included subject matter literature, legal acts, and archival documents linked with the social and economic history of selected towns/cities. In the beginnings of communist Poland, the decree of 7 September 1944 and of 21 December 1945 from strictly political and even ideological perspective as they constituted the frame for the actual control over the making over an important sphere of life such as housing management, of great significance in cities and towns. The political thaw of the mid-1950s created better prospects. The state was now able to finance the constructions sector on a much broader scale. The culminating point of the changes introduced by the postOctober team with respect to the legal foundations of the housing policy was the Act of 30 January 1959, the Tenant Law. The Landlord and Tenant Law repealed the following: Decree of 21 December 1945 on Public Flat Management, Decree of 28 July 1948 on Flat Rental and Decree of 18 February 1955 on Authorities and Their Jurisdictions with Respect to Public Flat Management.
4
Content available Pasterz Kościoła w Polsce, obrońca narodu…
89%
EN
The richness of personality and achievements of Cardinal Stefan Wyszyński as a Cardinal Primate of Poland cannot be include in one term. The ranges of his activities on various fields, as a man responsible for the Church in Poland, nation’s advocate, spokesman and defender of social needs, judgmental against the domestic and foreign policy of the Polish authorities (because he was careful about Poland’s position), permeated and were complementary for each other during the time he was a Cardinal Primate. Personal intellectual and spiritual features developed in an atmosphere of faith and sense of responsibility towards God. Religious initiatives inspired by him was to serve the good of society and country. In his activities, Cardinal used the sense of religious mission, responsibility for the fates of homeland, primacy of truth and social good. He also take good care of non-believers and his opponents’ salvation.
PL
Bogactwo osobowości i dokonań kard. Stefana Wyszyńskiego jako Prymasa Polski nie da się zawrzeć w jednym określeniu. Zakresy jego działań na różnych płaszczyznach – odpowiedzialnego za Kościół w Polsce, orędownika narodu, wyraziciela i obrońcy potrzeb społecznych, krytycznego, gdyż zatroskanego o pozycję Polski, wobec polityki wewnętrznej i zagranicznej władz polskich – przenikały się i uzupełniały w sprawowaniu urzędu prymasa. Osobiste przymioty intelektualne i duchowe w sposób szczególny rozwinęły się w atmosferze wiary i poczuciu odpowiedzialności wobec Boga. Inicjatywy religijne przez niego inspirowane już w swoim założeniu miały służyć dobru społeczeństwa i państwa. W swojej działalności kierował się stale poczuciem misji religijnej, odpowiedzialnością za losy ojczyzny, prymatem prawdy i dobra społecznego, a troską o zbawienie obejmował także niewierzących i swoich przeciwników.
EN
The purpose of this article is to present the role of Józef Tejchma during the December 1970 crisis. The author analyzes Tejchma’s actions, aiming to determine the importance of the role he played and his actions during the crisis. It presents his efforts to quickly end the clashes and minimize bloodshed, as well as his position during the strike of textile workers in Łódź in February 1971.
PL
Celem artykułu jest przybliżenie roli Józefa Tejchmy podczas kryzysu grudniowego 1970 r. Praca analizuje działania Tejchmy, próbując określić wagę roli odegranej przez niego oraz jego postawę w dniach kryzysu. Przedstawia jego dążenia do szybkiego zakończenia starć i zminimalizowania rozlewu krwi, a także postawę podczas strajku łódzkich włókniarek w lutym 1971 r.
EN
The article presents the composition of the leadership of the Polish United Workers’ Party, that is the Political Bureau and Secretariat of the Central Committee, in 1956–1970. Next, the twenty-nine persons making up the leadership are portrayed, with an analysis of their social and demographic data: age, place of birth, social background, ethnic origins, and education, as well as their motivations for joining the communist movement and the course of their political career up to their entering the party leadership.
PL
W artykule scharakteryzowano skład osobowy kierownictwa Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, tj. Biura Politycznego i Sekretariatu Komitetu Centralnego, w latach 1956–1970. Następnie nakreślono portret zbiorowy 29 osób tworzących kierownictwo w tym okresie, poddając analizie ich cechy społeczno-demograficzne: wiek, miejsce urodzenia, pochodzenie społeczne i etniczne, wykształcenie oraz motywy akcesu do ruchu komunistycznego i przebieg kariery politycznej do momentu wejścia do kierownictwa partii.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie komunikacyjnych wizji wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w 1957 r. na łamach ważnego kanału treści społecznych i politycznych, jakim był periodyk „Kobieta i Życie”. Uwagę badawczą skupiono na następujących kwestiach: (1) Jakie specyficzne cechy miał profil prasowy badanego periodyku? (2) Jakie specyficzne idiolekty językowe i słowa sztandarowe występowały w przekazie prasowym w trakcie kampanii wyborczej do Sejmu PRL na przełomie 1956/1957 r.? (3) Jakie formy gatunkowe dominowały w formułowanym przekazie prasowym?
EN
The purpose of the article is to present the communicative image of the elections to the Sejm of the Polish People’s Republic in 1957 in the important channel of social and political content of the “Kobieta i Życie” [Woman and Life] journal. It was worth focusing the research attention on the following issues: (1) What specific features did the press profile of the periodical in question have? (2) What specific language idiolects and banner words were present in the press during the election campaign to the Sejm of the Polish People’s Republic at the turn of 1956/1957? (3) What genre forms dominated in press releases?
|
2022
|
nr 1(12)
123-144
EN
The Polish Film Chronicle in the times of mass information falling in the years after the end of World War II gave the opportunity to formulate a message addressed to specific groups of recipients. Its reception was one of the components of the life of social groups and individual recipients who could become addicted to watching the message formulated by the aforementioned medium. The chronicle, which was part of the mass media system, had a direct impact on its recipients in the processes of socialization of education and self-education. PKF became and remains an interesting source of knowledge about the functioning of the People’s Republic of Poland. It is also an extremely valuable film document reflecting the style of the political discourse of the time, moreover, it is a historical document that allows to reproduce the features of the then styles of political press journalism.
PL
Polska Kronika Filmowa w czasach umasowienia informacji przypadających na lata po zakończeniu II wojny światowej dawała możliwość formułowania przekazu skierowanego do konkretnych grup odbiorców. Jej recepcja należała do części składowych życia grup społecznych i odbiorców indywidualnych, którzy mogli uzależnić się od oglądania przekazu formułowanego przez wspomniane medium. Kronika będąca elementem systemu mediów masowych miała bezpośredni wpływ na jej odbiorców w procesach socjalizacji edukowania i samoedukowania. PKF stała się i pozostaje nadal interesującym źródłem wiedzy o funkcjonowaniu PRL. Stanowi również niezwykle cenny dokument filmowy odwzorowujący styl ówczesnego dyskursu politycznego, ponadto jest dokumentem historycznym pozwalającym odwzorować cechy ówczesnych stylów prasowej publicystyki politycznej.
9
Content available The Polish Church and the “Thaw” of 1956
71%
PL
The process of “thaw”, developing in Poland after the death of Joseph Stalin, for a long time did not include the aspect of religious freedom. Demands to restore the possibility of free worship, teaching religious education, and, above all, the release of the Primate Cardinal Stefan Wyszyński, were always present in the society, as evidenced by school strikes or slogans appearing during the Poznań events of June 1956. The changes of October 1956, initiated by the 8th plenary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party, led to an improvement in state-Church relations and implementation of the most important postulates of the Church, including the return of the Primate to Warsaw, the reinstatement of religious education in schools, and the return of chaplains to prisons and hospitals. The authorities, however, did not treat the above as part of a binding agreement. As early as in the 1957 and 1958 activities restricting the functioning of the Church began. The symbolic markings of the process were the attack on the Primate’s Institute at Jasna Góra in 1958 and the withdrawal of consent for the construction of the church in Kraków’s Nowa Huta. Finally, in 1961, religious education was removed from schools, and in 1962 a separate department of the Security Service was established for the sole purpose of the fight against religion. Although the practices of the Stalinist period did not make their comeback, the 1956 thaw appeared to be only a short episode in a constant conflict between the communist state and the Roman Catholic Church.
EN
The purpose of the presented article is to indicate to what an extent and how the most opinion-forming dailies and weeklies in Germany reported events taking place on the Polish coast in December 1970. The workers’ revolt, which ended with a bloody suppression by the army and militia, took place only a week after the agreement between the People’s Republic of Poland and West Germany had been concluded. Analyzing this issue, research questions can be asked, both about the number and size of articles as well as their nature. Were they predominantly accounts of the course of events or were commentaries also popular? Was, and if so, to what an extent social unrest in the People’s Republic of Poland and the removal of Władysław Gomułka from power perceived as a threat to the just initiated process of rapprochement on the Warsaw–Bonn line? To what an extent did the publications in dailies and weeklies differ from each other? Finally, the question is whether the press appearing in the Federal Republic of Germany published information on reactions of the public of this country, acts of solidarity, or voices of condemnation addressed to the authorities in Warsaw? The study undertook a critical analysis of texts describing the events of December 1970, establishing the chronology of these events. This analysis was also comparative in nature, as the content of the articles was compared with the former researchers’ findings on the course of individual days of the December tragedy. No less important for this text was the linguistic analysis, aimed at indicating to what an extent reports and columns regarding the situation in Poland were emotionally loaded, and to what an extent they constituted substantive, emotionless political analyzes. The next research method used in the presented research was the quantitative method. Its application made it possible to determine the number of articles referring to events in Poland and to indicate specific days when they had appeared in individual dailies and weeklies. The results of the query and analysis of press articles indicate that, despite the information blockade, journalists managed to map, with a high degree of vagueness, the real course of workers’ protests, especially their causes and the actions of the authorities leading to the brutal suppression. From the point of view of the West German editors, reports obtained from journalists from Scandinavia who had managed to get to Szczecin and Słupsk played a significant role here. In this way, the descriptions of events from both cities quickly obscured the dramatic situation in Gdańsk and Gdynia, including the symbol of December 1970 – an episode related to the death of Zbyszek Godlewski (“Janek Wiśniewski”), which hardly appeared in the media in Germany. A separate research problem to which special attention should be paid are the numerous social and economic analyzes of the situation in Poland published in West German press in December 1970. They pointed to the economic premises as the main reasons for the outbreak of protests, while criticizing the policy of Gomułka, which had led Poland to the economic stagnation. A similar position was taken by the government of Chancellor Willy Brandt, who at first took an expectant attitude, and then, through the words of the government’s spokesman Conrad Ahlers, drew attention to the chronic economic problems of the so-called Eastern Bloc. Despite some anxiety, journalists calmly accepted events in Poland, especially the removal of Gomułka from power and him being replaced by Edward Gierek. It was anticipated that the new Polish leader would continue the policy of rapprochement with Germany, and more broadly with the West.
11
Content available Statut Biura Specjalnego MBP
62%
|
2018
|
nr 32
520-529
PL
W Polsce między 1948 r. a 1956 r. doszło do czystek partyjnych w elitach komunistycznych (PPR–PZPR). Poszukiwania „wrogów wewnętrznych” prowadziła specjalna tajna komórka MBP, początkowo zwana grupą specjalną (1948), następnie Biurem Specjalnym (1950), w końcu Departamentem X MBP (1951–1954). Całość prac tych komórek nadzorował z polecenia kierownictwa PZPR gen. Roman Romkowski (wiceminister MBP). We wstępie artykułu nakreślono krótko historię powstania Biura Specjalnego, wskazano osoby decydujące o lokalnym zasięgu i przebiegu poszukiwań „wrogów wewnętrznych” (m.in. Bolesława Bieruta, Jakuba Bermana, Romana Romkowskego) oraz wspomniano o reprezentatywnych dla całego zagadnienia komunistach (m.in. Władysławie Gomułce, Marianie Spychalskim, Włodzimierzu Lechowiczu, Leonie Gecowie, Hermannie Fieldzie), którzy byli aresztowani, więzieni i przesłuchi wani pod fałszywymi zarzutami zdrady, współpracy z obcymi wywiadami, dążenia do przewrotu ustrojowego w Polsce Ludowej. Publikowany w dalszej części dokument ukazuje moment przemiany niesformalizowanej, tajnej grupy specjalnej MBP, działającej pod kierownictwem płk. Józefa Różańskiego, w sformalizowaną, wyposażoną w etaty, choć nadal niejawną jednostkę – Biuro Specjalne, zarządzaną przez płk. Anatola Fejgina. Struktura ta funkcjonowała niespełna dwa lata, ponieważ rozrastający się terror autoagresywny wymagał kolejnej reorganizacji tajnej struktury. Nowo powołany Departament X MBP objął swoim zasięgiem cały kraj.
EN
Party cleansing in the communist elites (PWP-PUWP) took place in Poland between 1948 and 1956. The search for “internal enemies” was conducted by a special secret unit of the MPS, initially called a special group (1948), then the Special Office (1950), and finally Department X of the MPS (1951–1954). Work of these units was supervised by Gen. Roman Romkowski (deputy minister at the MPS) by order of the management of the Polish United Workers’ Party. The introduction of the article briefly outlines the history of the establishment of the Special Office, indicates the persons deciding on the local scope and course of the search for “internal enemies” (including Bolesław Bierut, Jakub Berman, Roman Romkowski) and mentions communists representative of the whole issue (inter alia, Władysław Gomułka, Marian Spychalski, Włodzimierz Lechowicz, Leon Gecow, Hermann Field), who were arrested, imprisoned and interrogated under false allegations of treason, cooperation with foreign intelligence, striving for a systemic coup in “Polska Ludowa.” The document published further shows the moment of transformation of the non-formalised, secret special group of the MPS, operating under the direction of Col. Józef Różański, into a formalised, still secret, unit with fulltime employees – the Special Office, managed by Col. Anatol Fejgin. This structure was functioning for less than two years because the growing auto-aggressive terror required another reorganisation of the secret structure. The newly established Department X of the MPS covered the entire country.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.