Zagadnienie początków miasta klasztornego Wąchocka obecne jest w polskiej historiografii od lat 30. XX w. Wciąż nie rozstrzygnięto jednak wszystkich wątpliwości związanych z lokacją miasta, zwłaszcza w relacji klasztor/pan feudalny, a procesy osadnicze zachodzące w bezpośrednim jego sąsiedztwie, które doprowadziły ostatecznie do lokacji miejskiej i faktycznego powstania organizmu miejskiego. W tekście przedstawiono dotychczasowe interpretacje źródeł pisanych związanych z lokacją wsi i miast w dobrach cystersów z Wąchocka na tle ich ogólnego rozwoju gospodarczego, wskazano na te fakty, które mogły wpływać stymulująco bądź hamująco na osadnictwo i zagospodarowanie tychże dóbr oraz postawiono uzasadnioną źródłowo hipotezę, iż nie da się datować faktycznych początków miasta Wąchocka wcześniej jak I poł XV w. Tekst jest przyczynkiem do trwającej od lat dyskusji nad powszechnym w tej części Europy zjawiskiem małych i średnich miast w krajobrazie gospodarczym średniowiecza, i okresu wczesnonowożytnego.
EN
The question of the beginnings of the monastery town of Wąchock has been pre-sent in Polish historiography since the 1930s. All the doubts concerning the location of the town have not been settled yet, especially those connected with the relation monastery/feudal master and the settlement processes in its direct vicinity, which led to town location and the development of the urban organism. The text presents the existing interpretations of the written sources connected with the location of villages and towns in Cistercian domains on the background of their general economic devel-opment and points out the facts which could have stimulated or inhibited settlement and land use. It also poses a hypothesis, well grounded in sources, that the actual beginnings of Wąchock cannot be dated earlier than the first half of the 15th century. The text constitutes a contribution to a long lasting discussion about a widespread phenomenon in this part of Europe of small and average sized towns in the economic landscape of the Middle Ages and the early modern period.
Les trav a u x de recherches ont prouvé que les églises et les cloîtres cisterciens au sud-est de la Pologne ava ient des décorations picturales trè s modestes, groupés pour la p lu p a rt sur des éléments architectoniques. Mais il y avait certaines difficultés à é tab lir les dates des différentes couches d e ces peintures. Il semble toutefois que les plus anciennes d a te n t du XHIe siècle et que les plus récentes des couches e x a minées proviennent de la fin du XlVe siècle. Les plus anciennes de ces peintures n e présen ten t q u ’un nomb re re s tre in t de formes décoratives se rv an t surtout à souligner ou à imiter la disposition de la polychromie qui dépend de la qualité du mur. Des motifs géométriques, des losanges, des inscriptions etc. fu ren t appliqués (les motifs figuratifs étaient bien rares). Plusieurs fois les peintures apparaissaient en deux couches, dont la plus ancienne reposait directement sur le mur. En plus les préparations des peintures étaient formées d ’un chaulage et d ’une fine couche de grès et de calcaire avec un peu d ’argile. Dans plusiers cas les liants employés contenaient des traces de blanc d’oeuf, dont la plus grande quantité paraissait dans des peintures sur pierre. Le noir et le rouge étaient les couleurs prédominantes, les v e rts et les jaunes apparaissaient plus ra rem en t (les pigments étaient ceux d ’origine naturelle, aussi bien que ceux à base de plomb et de cuivre).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.