Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Introductory Comments

100%

Sujecka J.

Colloquia Humanistica

|

2014

|

nr 3

EN

Presentation of the third issue of Colloquia Humanistica in the light of Victor Turner's concept of liminality. Wprowadzenie do tematyki trzeciego tomu "Colloquia Humanistica" w perspektywie koncepcji liminalności Victora Turnera.

2

Victora Turnera analiza symboli rytualnych. Symbol jako kategoria analizy antropologicznej

89%

Wiński G.

Roczniki Nauk Społecznych

|

2002

|

tom 30

|

nr 1

71-91

EN

The understanding of the function of symbols both in traditional and post-modern societies is one of the main tasks of contemporary anthropology. It is particularly apparent in the theoretical reflection of Victor Turner, a scholar who together with Clifford Geertz is thought to be the leading representative of symbolical anthropology. The explanation and interpretation of the symbols of religious rituals must in the very beginning emphasize the theoretically meaningful difference between a symbol and a sign. The processual-temporal analysis of symbol assumes that it is a living and active bearer of central values, such that dominate in a culture under investigation.

3

Gombrowicz: między lalką a ukrytym demonem

88%

Ambrożewicz Z.

|

nr 2(25)

9-29

XX

In this paper I shall present the analysis and interpretation of the performance of Iwona księżniczka Burgunda by Witold Gombrowicz. The play was staged in The Opole Theatre of Puppet and Actor. I argue that use of puppets in this performance is the interesting method of emphasis of the problem of the Form, conventions and habits. Each character is built of two parts: a puppet expressing social role played by human, and an actor representing real face of each of a character concealed behind the veil of puppet in daily life. Iwona, who brings about social decomposition of the court, is shown by a stage-manager, Marián Pecko, as a formless demon destroying every form and principle, including the moral one. I interpret the performance in terms of liminal rituals described by anthropologist Victor Turner. This interpretation has at least two reasons: first, words of Gombrowicz himself who defined his works as an expression of some kind of rituals; second, use puppets which have always had a mythical and religious meaning..

4

Odkaz Victora Turnera v současné antropologii poutnictví: zkušenost pouti do Santiaga de Compostela

75%

Kapusta J.

|

nr 2

135-153

EN

The article deals with the Victor Turner’s anthropology of pilgrimage in the light of the journey to Compostela. First, an introduction to the concept of rites de passage and communitas is given. The following is a description of the Way of Saint James, its medieval and postmodern forms. The core of the study lies in the comparison of the ethnohistoric as well as ethnographic data and corresponding pilgrims’ competing discourses with the theory. It is argued that communitas may be conceived as a structuralist, sociological or psychological phenomenon, and that all of these levels may be included in the pilgrimage. Nevertheless, it is sustained that it depends on various circumstances and multiple discourses that operate and interact in the pilgrimage process. Finally, three Turner’s topics are stressed to be useful in the present anthropology of pilgrimage: the experience as subjective feeling, bodily practice, and sensual enjoyment. Using the arguments of Halbwachs, Bruner, Connerton or Stoller, a shift from general ideas, norms, values, systems and structures to specific images, feelings, experiences and goals is recognized. Thereby the Turner’s anthropology of performance and experience is situated within the particular direction of the postmodern turn and recent social theory.

5

Wizualna filozofia. Doświadczenie liminalne w „Szalonym Piotrusiu” Godarda

71%

Radomski M.

|

tom 2(6)

99-107

PL

„Szalonemu Piotrusiowi” Jeana-Luca Godarda warto się przyjrzeć, odwołując się do terminu liminalności, stosowanego przez Victora Turnera. Film zrealizowany został w 1965 roku, a zatem wpisuje się w nurt Francuskiej Nowej Fali. Najistotniejsza w konstrukcji dzieł kina francuskiego tego okresu była nowatorska forma. Charakteryzuje ją odmienny styl kadrowania, sposób montażu, używanie trzęsącej się kamery „z ręki” czy rezygnacja ze sztucznego oświetlenia na rzecz naturalnego. Artykuł analizuje film Godarda odwołując się do antropologicznych teorii rytuałów przejścia w kulturze.

EN

„Pierrot the madman” Jeana-Luca Godarda is worth looking at referring to the limitation term used by Victor Turner. „Pierrot the madman” was made in 1965 and therefore belongs to the trend of the French New Wave. The most important issue of French cinema was the innovative form - different style of framing (not focusing on the beauty of the place but on its real appearance), the way of assembly (breaking the continuity on the axis of movement), using a shaking camera from the hand or abandoning artificial lighting to the natural. The article analyzes Godard’s film by referring to the rite of passage in culture.

6

Spatium initii i spatium transitionis w obrazach Bogdana Kraśniewskiego

51%

Niciejewska N.

Magazyn antropologiczno-społeczno-kulturowy MASKA

|

2013

|

nr 17

77–92

EN

This essay shows drawings and paintings of Bogdan Krasniewski (artist from Toruń) compared to idea of betwixt and between made by Victor Turner, concept of Dark night of the Soul Saints` John of the Cross and theory of positive disintegration compile by Kazimierz Dąbrowski . This confrontation present space in Kraśniewski's paintings not only as material space, but more as space of internal growth, spiritual progress. This way of progress is divided into two parts: spatium initiati – where man chooses between material or spiritual way of life and spatium transitionis where took place constant progress. This article shows how that spaces function in art of Krasniewski

PL

Artykuł prezentuje twórczość plastyczną Bogdana Kraśniewskiego (artysty z Torunia) i jej związki z opisywanym szczegółowo przez Victora Turnera pojęciem fazy liminalnej, koncepcją „nocy ciemnej” św. Jana od Krzyża oraz teorii dezintegracji pozytywnej, stworzonej przez Kazimierza Dąbrowskiego. Takie zestawienie pokazuje, że przestrzeń w twórczości Kraśniewskiego można rozumieć nie tylko w znaczeniu fizycznym, lecz również jako przestrzeń wewnętrznego wzrostu i duchowego rozwoju. Rozwój ten podzielony jest na dwie części: spatiuminitiati, gdzie człowiek dokonuje wyboru między życiem skupionym na sferze cielesnej albo na duchowej, oraz spatiumtransitionis, gdzie ma miejsce ciągły progres. Artykuł pokazuje, jak te dwie przestrzenie funkcjonują w twórczości Kraśniewskiego.

7

Hudba a rituál

51%

Tyllner L.

Český lid: etnologický časopis (Český lid: Ethnological journal)

|

2016

|

tom 103

|

nr 4

635-654

EN

Study of rituals can rarely do without the examination of music which constitutes an important non-verbal part of their structure. The process of rituals correlates with music which determines the rhythm of changes. The study is based on field research of the annual spring ritual cycles in Bohemia, Slovakia and Basel, Switzerland, which are compared. Music in rituals can be applied in two forms: as protocolar (becoming the identifi er of the ritual) or arbitrary. The processes of the Shrovetide rituals are interpreted according to Gennepov classifi cation of transitional rituals with the key feature of the liminal (threshold) phase; in the same way Victor Turner’s terms such as communitas and anti-structure are applied.

8

Przestrzeń „bycia pomiędzy”

44%

Pawłowska-Górska A.

inAW Journal – Multidisciplinary Academic magazine

|

2020

|

tom 1

|

nr 1

EN

The article touches on the subject of space as a place, image and inspiration for psychological change. This is important for artists who are creatively observing and designing space so that they can create not only a place in the inner world, but also in the [outer] one. The art of designing and observing space can become a rite of passage (initiation). A ceremony in which the liminal space plays a central role – a place of transformation, waiting, being on the doorstep, in the transition between the present life and some new unknown form, “being in between” (betwixt and between). This is where the core of myself, my own self, my home in me, is revealed. Photography can become an image and assistant of the rite of passage, analogous to the process of psychotherapy. The article presents the author’s photographs of liminal space, which, by illustrating the threshold, “being in between”, “both this and that”, inspire the described “multi-point”, or rather “spatial”, perception of the world and myself.

PL

Artykuł porusza temat przestrzeni jako miejsca, obrazu i inspiracji zmiany psychologicznej. Jest to kwestia istotna dla artystów obserwujących twórczo oraz projektujących przestrzeń, aby mogli tworzyć nie tylko miejsce w świecie wewnętrznym, lecz także i wewnętrznym. Sztuka projektowania i obserwowania przestrzeni może stać się rytuałem przejścia (inicjacji). Obrzędem, w którym główną rolę odgrywa przestrzeń liminalna – miejsce przemiany, czekania, przebywania na progu, w przejściu między dotychczasowym życiem a jakąś jego nową nieznaną formą, „bycie pomiędzy” (betwixt and between). Tutaj uwidacznia się rdzeń samego siebie, własnego ja – mój dom we mnie. Fotografia może stać się obrazem i asystentką rytuału przejścia, analogicznie do procesu psychoterapii. Artykuł prezentuje autorskie fotografie przestrzeni liminalnej, które obrazując próg, „bycie pomiędzy”, „zarówno to, jak i to”, inspirują do opisanego „wielopunktowego”, a raczej „przestrzennego” spostrzegania świata i siebie.

9

The theater is always dying

44%

Gontarski S.

|

2020

|

tom 59

|

nr 4

191-209

PL

Teatr zawsze umiera [The Theater Is always Dying] śledzi odporność spektakli teatralnych na żywo w obliczu konkurencyjnych form performatywnych, takich jak kino, telewizja i współczesne usługi przesyłania strumieniowego na osobistych, przenośnych urządzeniach, i koncentruje się na zdolności teatru do kontynuowania roli znaczącej siły kulturowej, społecznej i intelektualnej w obliczu takiej konkurencji. Przypominając Becketta, moglibyśmy zatem zasugerować, że teatr może być na najlepszej drodze umierania, ponieważ jego przedłużający się upadek wydaje się samoregenerować. Niezależnie od tego, czy „wychodzisz z teatru bardziej ludzko niż wtedy, gdy wchodzisz”, jak sugeruje Ariane Mnouchkin, czy też miałeś poczucie, że byłeś częścią, uczestniczyłeś w rytuale społeczności, Dionizja, czy niezależnie od tego, czy czułeś się dotknięty performatywem, ucieleśnione intelektualne i emocjonalne ludzkie doświadczenie może wpłynąć na to, jak oceniasz stan współczesnego teatru. Być może nie zawsze znasz odpowiedź na te pytania natychmiast po spotkaniu teatralnym, a może nawet celowo lub świadomie, ale mimo wszystko coś mogło się toczyć. Możesz okazać się „bardziej ludzki niż wtedy, gdy wszedłeś”.

EN

The Theater Is always Dying traces the resilience of live theatrical performance in the face of competing performative forms like cinema, television and contemporary streaming services on personal, hand-held devices and focuses on theater’s ability to continue as a significant cultural, community and intellectual force in the face of such competition. To echo Beckett, we might suggest, then, that theater may be at its best at its dying since its extended demise seems self-regenerating. Whether or not you “go out of the theatre more human than when you went in”, as Ariane Mnouchkin suggests, or whether you’ve had a sense that you’ve been part of, participated in a community ritual, a Dionysia, or whether or not you’ve felt that you’ve been affected by a performative, an embodied intellectual and emotional human experience may determine how you judge the state of contemporary theater. You may not always know the answer to those questions immediately after the theatrical encounter, or ever deliberately or consciously, but something, nonetheless, may have been taking its course. You may emerge “more human than when you went in”.