Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Federalizm w Konstytucji Skonfederowanych Stanów Ameryki. Pomiędzy filozofią polityczną, teorią konstytucyjną a praktyką

100%

Tulejski T.

Przegląd Sejmowy

|

2024

|

nr 3-4(182-183)

97–117

EN

From the beginning of the United States of America, there was the debate about the interpretation of the US Constitution and the meaning of federalism. Opposing the centralisation promoted by the Northern Federalists and later the Nationalists, Southern statesmen countered them with the concept of states’ rights, compact theory and strict construction (interpretation) of the Constitution, which were the basis of the Southern understanding of federalism. These principles were embodied in the Constitution of the Confederate States after the Southern states seceded. In this article, the author analyses the fundamental political principles of the Old South and their genesis. He then examines the Constitution of the Confederate States in terms of the application of these principles to the Confederate constitutional order. Finally, he examines the relationship between constitutional principles and their implementation at the time of the Confederate States of America.

2

Większość arytmetyczna czy konkurencyjna? Konstytucja Stanów Zjednoczonych w myśli politycznej Johna Caldwella Calhouna

100%

Tulejski T.

Przegląd Sejmowy

|

2023

|

nr 4(177)

151-178

EN

John Caldwell Calhoun was an American statesman and political theorist from South Carolina who defended the interest of the Union southern states. Calhoun was one of staunch spokesmen of slavery, but in this article the author presents his constitutional and political thought. After the introduction of the Tariff of Abominations Calhoun became one of the most important actors in the nullification crisis and a defender of states’ rights, limited federal government and the right to nullify. Referring to the ideas of the Founding Fathers, Calhoun considered the Union as a union of sovereign states and he opposed the strengthening of the federal government. He rejected numerical democracy and advocated the introduction of a constitutional reform protecting minority from the tyranny of majority. He proposed the concept of a concurent majority, which took into account various interests and, consequently, defended the agricultural South from the industrial domination of the North. His reflections and warnings heavily influenced the South’s secession and the outbreak of the Civil War.

3

The Supreme Court of the United States as an Autonomous Source of Constitutional Norms

51%

Bryk A.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2016

|

tom 25

|

nr 3

EN

The landmark decisions of the Supreme Court change the ethos of adjudicating. The substantive due process doctrine allowed the Court to become an actual lawgiver. This doctrine widely extended the understanding of the due process clause of the 5th and 14th Amendments. Increased power of statutory construction corresponded with the doctrine of loose constructionism (living constitution). Decisions like Griswold v. Connecticut and Roe v. Wade created new constitutional rights, emanating from the radical liberal anthropology. Adjudication became a field of an ideological battle in the culture war over anthropology determining the law’s content . In the classical and Christian understanding, being free is considered as having one’s identity discovered as an ontological constant, thus allowing an individual to develop himself according to the nature’s essence . The liberal anthropological revolution defines freedom as a power of self-creation, serving individual’s preferences. The liberal elites, employing ideas of social engineering, attempt to enforce rules based on coexistence and relationship of equal rights. Individual rights emanate from the autonomous, personal choice of life values, the key of the constitutional interpretation. The wider this right of self-definition , the wider the scope of the state’s intervention. In Griswold v. Connecticut the right to privacy signified deep cultural change rooted in such an anthropology. This “emancipation project” is thus built on an axiology destroying relations, becoming a kind of a religion of secular salvation. The state serves here as a demiurge and is sacralized. This causes an increasing abyss between the elites and the rest of the citizens, with a corresponding social disintegration of it’s public life. For instance Obergefell v. Hodges enforces a new anthropological definition of marriage, beginning to delegitimize creeds and actions of religious communities. This reflects a global phenomenon of connecting individual liberal rights with politics of identity and the post-modern culture of right understood as autonomous will without reasoning about its ontological, universal basis. The Supreme Court decisions are not separated from wider culture, but based on the new anthropological understanding of man as a consumer, with his individual will becoming the very basis of rights.

PL

Niektóre kluczowe orzeczenia Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych zmieniają model amerykańskiego etosu orzeczniczego. Doktryna substantive due process dała Sądowi władzę de facto stanowienia prawa. Poszerzyła też znacząco rozumienie pojęcia due process, zawartego w poprawkach V i XIV Karty Praw. Zwiększona władza interpretacyjna Sądu korespondowała z doktryną tzw. living constitution. Orzeczenia takie, jak Griswold v. Connecticut i Roe v. Wade czy Obergefell v. Hodges tworzą nowe konstytucyjne prawa w duchu antropologii radykalnie liberalnej, ale też pole bitwy ideowej w wojnie o kulturę, dotyczącej antropologii determinującej prawo. Prawo jednostki wynika z autonomicznego wyboru wartości jako klucza interpretacji konstytucyjnej. Im szersze prawo indywidualnego autodefiniowania swego życia, tym szerszy zasięg państwa. W orzeczeniu Griswold v. Connecticut prawo do prywatności sygnalizowało głęboką zmianę kulturową opartą na takiej liberalnej antropologii. Jej „emancypacyjny” projekt, w oparciu o aksjologię niszczącą relacje, stanowi rodzaj „religii” świeckiego zbawienia, którego demiurgiem jest sakralizowane państwo, z rosnącym dysonansem między elitami a resztą obywateli i dezintegracją społeczeństwa, w tym życia publicznego. Orzeczenie Obergefell v. Hodges narzuciło nową antropologicznie definicję małżeństwa, delegitymizując publiczne poglądy i działania instytucji religijnych. Decyzja jest objawem zjawiska globalnego, w którym liberalne prawa jednostki wiążą się z polityką tożsamości i postmodernistyczną kulturą praw jako autonomicznego chcenia, z ignorowaniem pytania o ich ontologiczne, uniwersalistyczne umocowanie. Orzeczenia Sądu Najwyższego nie są zatem zawieszone w próżni prawnej. Opierają się na antropologii traktującej człowieka jako konsumenta, gdzie wola jednostki ma stać się jednocześnie żądaniem prawa.