The author of the presented paper analyzes a selected piece of travel literature written by Steffen Molier and regards it as a kind of a guidebook that informs foreigners about Poland within the framework of the so-called Polish mindset. Firstly, the investigation focuses on travel literature as extended guide books that - in contradistinction to the traditional ones - give detailed and subjective descriptions of the characteristics of the Polish mentality. Secondly, the author of the following paper concentrates on the selected issues described by Steffen Molier in his publication aimed to present foreigners (tourists and international managers) the Polish mindset.(original abstract)
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Cel. Opracowanie typologii gatunku przewodników turystycznych jako narzędzia do adekwatnej, precyzyjnej tytulatury publikacji. Metoda. Badania aspektowe, diagnozujące, ujawniły występowanie przewodników pozbawionych precyzyjnej tytulatury. Do oceny skali tego zjawiska zgromadzono zbór 99 sztuk przewodników turystycznych z lat 1989-2009, dobranych w sposób losowy. Przeprowadzono badania empiryczne tego zbioru. Reprezentatywność próby uznano za wystarczającą w związku z zapewnieniem jednorodności terytorialnej, chronologicznej i gatunkowej. Zastosowano metody i techniki statystyczne: średnią statystyczną występowania wybranych cech tytulatury w celu wyprowadzenia wniosków jakościowych branych pod uwagę podczas tworzenia typologii. Wyniki. Koncepcja typologii wielokryterialnej gatunku wraz ze zdefiniowaniem przewodnika turystycznego jako podstawa dla nowych standardów tytulatury przewodników turystycznych. Ograniczenia badań i wnioskowania. Badania dotyczyły przewodników polskich. Zdefiniowanie przewodnika i typologia wymaga dalszych badań empirycznych recepcji przewodników w celu korekt wynikających z nowych trendów w turystyce. Implikacje praktyczne. Typologię mogą stosować podmioty obecne na rynku wydawniczym, księgarskim lub klasyfikacje biblioteczne. Adekwatna do treści tytulatura wielokryterialna może pomóc autorom. Pokazano na przykładach wykorzystanie typologii w konstruowaniu hipotetycznego tytułu przewodnika. Oryginalność. Duża liczba badanych egzemplarzy przewodników. Nie bez znaczenia jest, aby odbiorcy rozumieli intencje autora. Dotychczas nie podejmowano takiego tematu badawczego. Nie proponowano narzędzia do rozwiązania adekwatności tytulatury w stosunku do treści przewodników. Rodzaj pracy. Artykuł omawiający koncepcję typologii wspartą badaniami empirycznymi z przykładami jej zastosowania. (abstrakt oryginalny)
EN
Purpose. Developing the typology of the genre of tourist guides as a tool for adequate, precise publication titulary. Method. Paging and diagnosing studies revealed the existence of guides without precise titles. To assess the scale of this phenomenon, a collection of 99 pieces of tourist guides from 1989- 2009 gathered in a random manner was prepared. Empirical research of this collection was undertaken. Representativeness of the sample was considered sufficient in connection with ensuring territorial, chronological and species-related homogeneity. Statistical methods and techniques were used: statistical average of the occurrence of selected characteristics of the titulary in order to derive qualitative conclusions taken into account during the creation of the typology. Findings. The concept of multicriterial typology of the genre along with the definition of a tourist guide, as the basis for the new standards of tourist guide titles. Research and conclusions limitations. The research concerned Polish guides. Defining the guide and typology requires further research of the guide's empirical reception for corrections resulting from new trends in tourism. Practical implications. Typologies may be used by entities present in the publishing or library classifications. Adequate to the content of the multicriteria, titulary may help authors. The examples of the use of typology in constructing a hypothetical title of the guide are shown. Originality. A large number of examined guides. It is not without significance that the recipients understand the intentions of the author. So far, no such research topic has been undertaken. No tool was proposed to solve the titulary adequacy in relation to the contents of the guides. Type of paper. Article discussing the concept of typology supported by empirical research with examples of its application. (original abstract)
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W kontekście zmian popytowych autor opracowania, po dokonaniu klasyfikacji typów usług przewodników turystycznych i wskazaniu fachowej literatury odnoszącej się do klasycznego przewodnictwa (część1), prezentuje kilka nowych form świadczenia tych usług w miastach. Na przykładach ofert proponowanych w szeregu miast Europy zostają zaprezentowane mieszane formy przewodnictwa: przewodnik-kierowca, przewodnik-konsultant zakupów i przewodnik-prelegent. Każdorazowo opisane są zadania przewodnika i wymagania, którym musi sprostać, realizując dany typ świadczenia. Autor wskazuje także możliwości jego wykorzystania w ramach oferty dla konkretnych grup turystów. W trzeciej części szczegółowo zostaje opisana także rola przewodnika w zwiedzaniu fabularyzowanym, a także możliwe jego wykorzystanie w questingu, zyskującej popularność formie turystyki realizowanej w warunkach samodzielnej aktywności turystów. (abstrakt oryginalny)
EN
Taking into account changing demand, the author of the article starts with classifying types of guiding services and makes reference to specialist literature related to conventional guiding (part 1), and then proceeds to describe a few novel methods of providing such services in urban areas. Options on offer in various European cities are used as examples of mixed types of guiding services: "driving guide", "guide and shopping adviser" and "guide-lecturer". In each case the description includes guide's duties and requirements which must be met by those providing such services. The author also points to the possible use of each type in options on offer for specific groups of travellers. The third part contains a detailed description of the guide's role in dramatized tours, and his or her possible contribution to "questing", an increasingly popular form of tours taken by visitors on their own. (original abstract)
4
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Cel. Celem artykułu jest zdiagnozowanie rynku pracy przewodników turystycznych i pilotów wycieczek ze szczególnym uwzględnieniem dominujących form zatrudnienia, sposobów oferowania i poszukiwania pracy, statusu pracodawców oraz wielkości wynagrodzenia za świadczone usługi. Metoda. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem techniki ankietowej, kwestionariusz ankiety dostarczono respondentom drogą internetową, z możliwością wypełnienia jej on-line (CAWI) oraz technikę telefonicznego wywiadu kwestionariuszowego, którą zastosowano w relacji z pracodawcami (CATI). Wyniki. W pracy wykazano, że rynek pracy przewodników i pilotów jest niestabilny ze względu na sezonowość, niskie zarobki oraz zmieniającą się koniunkturę. Deregulacja zawodów nie spowodowała zmiany zasad współpracy organizatorów z przewodnikami i pilotami, nie wpłynęła na zmianę kosztów ich zatrudnienia ani na ceny usług turystycznych. Nie uległ również zmianom poziom świadczonych usług. Ograniczenia badań i wnioskowania. Badaniami objęto tylko aktywną zawodowo grupę respondentów. Nie udało się dotrzeć do osób, które nie podjęły pracy w zawodzie lub z niej zrezygnowały. Uzyskane wyniki wykazały, że relacje rynkowe łączące pilotów wycieczek i przewodników turystycznych z przedsiębiorcami turystycznymi nie uległy zasadniczym zmianom w okresie po deregulacji. Zasadne wydaje się prowadzenie badań wśród turystów korzystających z usług pilotów i przewodników, w celu pozyskania opinii o jakości ich pracy. Implikacje praktyczne. Wyniki badań mogą być przydatne dla organizatorów turystyki, dla organizacji zrzeszających przewodników i pilotów oraz dla administracji turystycznej szczebla centralnego i regionalnego. Jednak na wskazywanie jednoznacznych rozwiązań lub zaleceń jest zdecydowanie za wcześnie, ponieważ w znaczącej większości usługi przewodników i pilotów świadczy kadra, która zdobyła uprawnienia przed 2014 rokiem. Oryginalność pracy. Kompleksowe badanie rynku pracy przewodników turystycznych i pilotów wycieczek jest nowatorskie i nie było dotąd w Polsce w takich rozmiarach przeprowadzone. Rodzaj pracy. Artykuł prezentuje wyniki empirycznych badań nad rynkiem pracy przewodników miejskich, terenowych, górskich i pilotów wycieczek. (abstrakt oryginalny)
EN
Purpose. The main objective of the article is to diagnose the job market from the point of view ofsupply and demand for travel guide and tour leader services as well as to establish the dominant forms of employment, intensity of orders, forms of job search, status of employers as well as the amount of earnings. Method. In the research, the method of diagnostic survey was used; the questionnaire was supplied to the respondents via the Internet, with the option of filling it out on-line (CAWI) as well as by conducting telephone interviews with employers (CATI). Findings. The study proved that the travel guide and tour leader job market is unstable due to its seasonal nature, relatively low earnings and a constantly changing economic situation. The deregulation of occupations did not lead to a change in principles of cooperation between on the one hand, the tour operators one the one hand and the travel guides and tour leaders on the other; it did not exert influence on the costs of their employment or on the prices of tourist services. Research and conclusions limitations. The research was conducted on a representative sample of tourist guides and tour leaders as well as tour operators. Practical implications. The results of research may be of use to tour operators, organisations grouping travel guides and tour leaders as well as tourist administrations at central and regional levels. Originality. A complex study of the tourist guide and tour leader job market is innovative and has never been conducted on such a scale in Poland. Type of paper. The article presents the results of empirical research on the supply and demand of urban, field and mountain guides as well as tour leaders. (original abstract)
Przedstawiono podstawy i przebieg procesu kategoryzacji obiektów hotelarskich na terenie województwa dolnośląskiego. Omówiono podstawy i przebieg procesu nadawania osobom uprawnień przewodników turystycznych i pilotów wycieczek.
EN
An act on services in tourism passed in 1997 lists regulations on conducting company activities in tourism. Its resolutions refer, among others, to an issue of hotels' grading system and granting qualifications to guides and tour leaders. Carrying out these resolutions in practice means the need of meeting many demands by the tourist branch. These demands make tourism enterprises (especially hotels) take up activities, which have not been foreseen by the legislator. That is why this study presents the effects of grading system of hotels functioning on the area of Lower Silesia district as well as the results of verification and granting qualifications to guides and tour leaders. An attempt to evaluate this process has been taken up in conclusions and directions of potential future activities have been pointed out. (original abstract)
W artykule omówiono zmiany w zakresie funkcji przewodnictwa górskiego jakie następowały począwszy od drugiej połowy XIX wieku. Początkowo wyłącznie opiekuńcza funkcja przewodnika została stopniowo wzbogacana o funkcję ratowniczą, edukacyjną, informacyjną i wychowawczą.
EN
The paper discusses changes in the character of mountain guiding from its beginning in the second half of XIX c. Initially, mountain guides were responsible only for tourists' safety and comfort (e.g. they carried customers' luggage, made tea etc.). After the Second World War, together with social changes and rapid growth of mountain tourism, guides became also educators, while their role as servants declined. Today, educational function of mountain guiding is still very important (esp. regarding school groups) but the author notes also growing demand for technical guiding, guaranteeing safety but also providing customers with exciting experiences. (original abstract)
7
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przedmiotem opracowania jest analiza różnorodnych alternatywnych form przewodnictwa coraz liczniej wprowadzanych w miastach europejskich. Jako przyczyny zwiększenia ilości oraz różnorodności ofert i wprowadzenia nowych metod zidentyfikowano zmiany w preferencjach i oczekiwaniach dzisiejszych turystów miejskich oraz konkurencję ze strony miejskich systemów informacyjno-prowadzących, które wykorzystują w turystyce nowoczesne technologie komunikacji i prezentacji. Statystyka ofert przewodnictwa w wybranych miastach Unii Europejskiej potwierdza rozpowszechnienie przewodnictwa interpretatywnego, a analiza jego wybranych propozycji dokonana w ostatniej części tekstu ukazuje ich zbieżność z uznanymi zasadami interpretacji dziedzictwa. (abstrakt oryginalny)
EN
The paper is an analysis of various alternative forms of guiding introduced and used in increasing number in many European cities. As reasons for increasing diversity of guiding methods were identified the changes in the preferences and expectations of today's urban tourists and the competition between urban systems of providing information, leading to use of modern technologies in tourism communication and presentation. A juxtaposition showing the variety of guiding offers in selected cities of the European Union confirms the increasing prevalence of interpretative guiding. The analysis of the selected proposals made in the last part of the text shows their convergence with the recognized principles of heritage interpretation. (original abstract)
8
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Heritage tourism is a fast growing niche of cultural tourism worldwide. In Africa, several countries, including South Africa, place great emphasis on the growth of heritage tourism because of its potential for local economic development. Cultural and heritage tourism are being advocated as an important niche within the South African economy. This paper explores the perceptions of cultural heritage tourist guides in South Africa towards heritage tourism, it is argued that the country's National Department of Tourism must improve the poor governance and poor management of South African heritage assets, and enhance the preservation, transformation and segmented marketing of South Africa's cultural assets (at all levels of government) in order to sustain and grow cultural tourism in the future. (original abstract)
W artykule przedstawiono wyniki badania przeprowadzonego na Svalbardzie, którego celem było zbadanie rozwoju kompetencji przewodników wycieczek w zakresie bezpieczeństwa na terenach arktycznych. Na podstawie obserwacji zebranych podczas jednorocznego programu szkoleniowego Arctic Nature Guide autorka opisuje, w jaki sposób program ten przyczynia się do rozwoju kompetencji kursantów w zakresie bezpieczeństwa arktycznego. Szczególną uwagę zwrócono na rolę uczenia się przez doświadczenie. Uzyskane wyniki wskazują, że ten rodzaj uczenia się może być skutecznym narzędziem rozwijania kompetencji w zakresie bezpieczeństwa. Niniejsze badanie zawiera wskazówki na temat tego, w jaki sposób organizować szkolenia z zakresu bezpieczeństwa, aby jak najlepiej przygotować przewodników wycieczek do pracy w ekstremalnych warunkach.(abstrakt oryginalny)
EN
Guiding tourists in the Arctic requires to possess the ability to utilize their knowledge and skills on safety concerns related to harsh climate, self-sufficiency, and wildlife encounters. Several tour guide training programs are offered across the Arctic with an aim to develop competent guides to facilitate tourists' safety and experiences, yet there is limited research on guide training program. This empirical research, based on yearlong longitudinal study in Svalbard seek to explore safety competence development process among guides in training. Data gathering included participant observation in the classroom and during fieldwork. Research based on five encounters illustrates the learning process in a real-life context. Findings indicate that experiential learning approach could be used as an effective tool in facilitating students' safety competence development. The research contributes to the knowledge on tour guides' safety training, giving findings into guides' education in extreme environments. Recommendations for further research on the guide's safety training are discussed.(original abstract)
10
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Przewodnik świadczący usługę w zabytkowych obiektach przemysłowych jako osoba przygotowująca i realizująca interpretację dziedzictwa powinien posiadać zestaw cech i umiejętności, które ułatwiają mu realizację podstawowych zadań. Celem niniejszej publikacji była identyfikacja i hierarchizacja tych cech oraz umiejętności na podstawie opinii respondentów. Podstawą osiągnięcia celu było określenie, kim jest przewodnik i jakie jest jego zadanie w zabytkowych obiektach przemysłowych. W części pierwszej dokonano ogólnej charakterystyki przewodnika i wyznaczono rolę jaką pełni w obiektach dziedzictwa przemysłowego. Następnie zaprezentowano cechy i umiejętności przewodników, umożliwiające realizację tej roli, które określono w oparciu o literaturę przedmiotu. W kolejnej części zamieszczono wyniki przeprowadzonych badań. Ich celem było wyznaczenie cech i umiejętności istotnych z perspektywy odwiedzjących obiekty dziedzictwa przemysłowego. Ponadto dokonano hierarchizacji tych cech z uwzględnieniem podziału na potencjalnych odwiedzjących oraz uczestników wycieczki. Tym samym wykazano, czego różne grupy odbiorców zabytkowych obiektów przemysłowych oczekują od oprowadzających ich przewodników. Ostatnią częścią artykułu stanowi dyskusja porównująca cechy zaproponowane przez respondentów z wymienianymi w literaturze. (abstrakt oryginalny)
EN
A guide who provides their services in industrial monuments prepares and provides heritage interpretation. Therefore they should possess a set of attributes and skills which allow them to fulfil those tasks. The goal of this paper was to identify and hierarchize those attributes and skills basing on respondent opinions. The basis for achieving this goal was to define who a guide is and what tasks they realize in industrial monuments. Therefore, the first part of this paper is devoted to characterizing a guide and their role in industrial monuments. Then the author presents attributes and skills mentioned in subject matter literature, which allow a guide to fulfil this role. The next part presents results of a research conducted among respondents. The main goal was to designate attributes and skills which are important from the visitors' perspective. Furthermore, those attributes and skills where hierarchized and then divided into two groups: listed by potential visitors and actual tour participants. This allowed to identify differences in expectations towards guides by different recipient groups. The last part was a discussion that compares the attributes proposed by the respondents with attributes which can be found in the literature. (original abstract)
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Cel. Celem artykułu jest ocena możliwości wykorzystania Sektorowej Ramy Kwalifikacji sektora turystyki do przygotowania opisu kwalifikacji z obszaru pilotażu wycieczek i przewodnictwa turystycznego. Metoda. Podstawową metodą badawczą była analiza regulacji prawnych i materiałów źródłowych dotyczących Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK) oraz Sektorowej Ramy Kwalifikacji dla Sektora Turystyki (SRKT), będącej elementem ZSK. Wyniki. Przeprowadzona analiza umożliwiła wykazanie możliwości wykorzystania i SRKT do przygotowania opisu kwalifikacji z obszaru pilotażu wycieczek i przewodnictwa turystycznego, wynikającej z następujących jej cech: SRKT wyznacza obszary kompetencji dla poszczególnych poziomów kwalifikacji; używa języka branżowego - w tym do opisu walidacji efektów uczenia; ułatwia określenie poziomu Polskiej i Europejskiej Ramy Kwalifikacji opisywanej kwalifikacji; ułatwia określenie profilu kompetencyjnego dla poszczególnych grup zadań; umożliwia różnicowanie kwalifikacji w obszarze pilotażu i przewodnictwa. Ograniczenia badań i wnioskowania. Analizą objęto SRKT dla branży pilotów wycieczek, przewodników turystycznych i animatorów czasu wolego. Implikacje praktyczne. Wyniki analizy mogą mieć zastosowanie do przygotowalnia opisów kwalifikacji z innych obszarów. Oryginalność pracy. Omawiana problematyka nie była dotychczas przedmiotem szczegółowych analiz. Rodzaj pracy. Artykuł stanowi studium przypadku.(abstrakt oryginalny)
EN
Purpose. The aim of the article is to assess the usefulness of the Sectoral Qualifications Framework for the Tourism Sector to prepare a description of qualifications in the area of pilotage and tour guiding. Method. The basic method of research was analysing the legislation and source materials relating to the Integrated System of Qualifications (IQS) and Sectoral Qualifications Framework for Tourism Sector (SQFT), which is part of IQS. Findings. The analysis made it possible to prove the usefulness of the SQFT to prepare a description of qualifications, from the area of pilotage and tour guiding, resulting from its following features: SQFT designates the areas of competence for individual qualification levels; uses of the industry language - including description of the validation of learning outcomes; it makes it easier to determine the level of the Polish and European Qualifications Framework of the described qualifications; it facilitates the identification of the competency profile for individual task groups; it enables greater differentiation of qualifications in the area of pilotage and tour guiding. Research and conclusions limitations. The analysis covered SQFT for the industry of tour guides and tour leaders as well as leisure time animators. Practical implications. The analysis covered SQFT for the industry of tour guides and leaders as well as leisure time animators. Originality. The discussed issues have not been the subject of detailed analysis so far. Type of paper. The article is a case study. (original abstract)
12
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Cel. Na problem badawczy składają się: ocena efektywności pracy przewodników turystycznych jako istotnego komponentu obsługi turystów w regionach recepcji turystycznej oraz kwestia utrzymania zapotrzebowania na ich usługi w warunkach zmienionych w wyniku deregulacji zawodów przewodnika i pilota wycieczek. W tym kontekście celem opracowania jest wykazanie, iż racjonalnym w aktualnej sytuacji rozwiązaniem jest utworzenie nowego typu usługodawcy, łączącego w odniesieniu do regionów funkcje przewodnika turystycznego i pilota wycieczek. Realizując ten cel uzasadniono użyteczność tej usługi dla interesariuszy turystyki, zaprezentowano zakres obowiązków i kompetencji takiego przewodnika oraz zebrano rekomendacje dotyczące procesu jej wprowadzenia. Metoda. Praca jest oparta na analizie stanu usług przewodnictwa i pilotażu w Polsce, sposobu funkcjonowania tych usług w wybranych kraj ach, gdzie nie obowiązuje ich regulacja oraz na doświadczeniu autora jako przewodnika, pilota i organizatora tych usług. Wyniki. Przeprowadzone analizy wskazują, że wprowadzenie nowego typu usługodawcy lepiej dostosuje zadania przewodników do struktury dziedzictwa w typowym regionie, a tym samym przyczyni się do podniesienia efektywności ich pracy oraz jej ekonomicznej opłacalności. Pozwoli na utrzymanie, a nawet zwiększenie zapotrzebowania na ich usługi ze strony organizatorów wycieczek, indywidualnych pakietów turystycznych oraz lokalnych i regionalnych organizacji zarządzania turystyką (DMO), co w konsekwencji ułatwi również działalność tej grupy podmiotów. Ograniczenia badań i wnioskowania. Skutki wdrożenia proponowanego rozwiązania mogą oddziaływać silniej w regionach o silniejszej tożsamości i spójności dziedzictwa, z liczniejszą i lepiej zorganizowaną kadrą przewodników i pilotów. Stąd możliwe jest ograniczenie jego stosowania w pierwszym etapie do takich, imiennie wskazanych, regionów Polski. Implikacje praktyczne. Praca ma znaczenie dla działalności polskiej kadry obsługi wycieczek i interpretatorów dziedzictwa pracujących na rzecz turystów oraz dla zrzeszających ich organizacji i podmiotów zarządzających obszarowymi produktami turystycznymi. Wprowadzenie proponowanych rozwiązań powinno skutkować zwiększeniem popytu na usługi pilotów i przewodników oraz utrzymaniem/wzrostem znaczenia certyfikacji jako dowodu ich kwalifikacji i jakości tych usług. Oryginalność. Charakter proponowanych rozwiązań jest nowatorski, dlatego brak ich odpowiedników w krajowej literaturze przedmiotu. W kontekście światowych badań i koncepcji pierwszy raz pośrednictwo kulturowe i interpretację dziedzictwa powiązano z nowymi rodzajami usług przewodnika i przedstawiono jako przedmiot rekomendowanego wspólnego przedsięwzięcia organizacji branżowych, menedżerów produktów turystycznych oraz samorządów w dziedzinie zarządzania turystyką. Rodzaj pracy. Artykuł ma charakter koncepcyjny, jest oparty na analizie przypadków. (abstrakt oryginalny)
EN
Purpose. The research problems are: the effectiveness assessment of work of tourist guides as an important component of tourist service in reception regions and the issue of maintaining the demand for their services in conditions changed due to the deregulation of professions tourist guide and tour guide. In this context, author proposes to create a new type of service provider that combines the functions of a tourist guide and a tour guide with regard to regions. The paper aims to justify the usefulness of this service for tourism stakeholders, to present the scope of responsibilities and competences of such a guide and to collect the recommendations regarding the process of its introduction. Method. The work is based on a status analysis of tour guiding and tourist heritage interpretation services after their deregulation in Poland and on a comparative survey their functioning in selected countries, where such regulation did not existed and on the author's experience as a guide, heritage interpreter and organizer of both services. Findings. The analyzes show that the introduction of a new type of service provider will better adapt the tasks of guides to the heritage structure in a typical polish region, as well as contribute to the efficiency of their work and its economic profitability. It will also allow to maintain and even increase the demand for their services from tour operators, providers of individual tourism packages as well as local and regional tourism management organizations (DMOs), which will also facilitate the activities of this group of entities. Research and conclusions limitations. The effects of implementing the proposed solution may have more intense impact in regions with stronger identity and heritage cohesion as well as with a larger and better organized staff of guides and interpreters. Therefore, it is possible to limit its use in the first stage to such regions in Poland, which are indicated. Practical implications. The analysis can be important for the Polish tour guide staff and heritage interpreters working for the benefit of cultural tourists, as well as for the Destinations Management Organizations in Poland. The introduction of the proposed solutions should result in an increase of the demand for guides and interpreters services as well as maintaining or increasing the importance of their certification as a proof of the qualifications and quality of their services. Originality. Due to the novelty of the proposed solutions, there are no equivalents in the polish literature on the subject. For the first time the cultural intermediation and heritage interpretation was presented as the subject of the recommended joint venture of professional guide organizations, area managers of tourism products and local / regional governments in the field of tourism management. Type of work. The article is a conceptual study, based on case analysis. (original abstract)
13
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Cel. Celem artykułu jest ocena jakości usług przewodników turystycznych i pilotów wycieczek w kontekście deregulacji tych zawodów. Metoda. Jako narzędzie badawcze służące realizacji postawionego celu wykorzystano ankietę składającą się z 14 pytań charakteryzujących cechy i umiejętności przewodników turystycznych i pilotów wycieczek. Badanie przeprowadzono w okresie od 15 marca do 31 maja 2018 roku wśród turystów uczestniczących w wycieczkach krajowych i zagranicznych. W badaniu pozyskano 274 poprawnie wypełnione kwestionariusze ankietowe, z których 121 dotyczyło oceny jakości pracy przewodników górskich i terenowych, 103 dotyczyło jakości usług pilotów wycieczek, a 50 dotyczyło jakości pracy przewodników miejskich. Wyniki. Przeciętna ocena wszystkich badanych cech była bardzo wysoka i wynosiła 4,58 (!) na pięciostopniowej skali. Najwyżej ocenianymi cechami i umiejętnościami były: punktualność (4,75), znajomość topografii (4,73), poziom kultury osobistej (4,71), poziom wiedzy specjalistycznej (4,7), sprawność realizacji programu (4,67), cierpliwość i opanowanie w działaniu (4,6), schludny wygląd i dobra prezencja (4,6). Najsłabiej natomiast oceniono umiejętność selekcji informacji (4,3), umiejętność nawiązywania kontaktu (4,4) i umiejętność poprawnego wysławiania się (4,41). Ograniczenia badań i wnioskowania. Na podstawie przeprowadzonych badań nie można stwierdzić, czy deregulacja zawodów przewodnika i pilota wycieczek miała wpływ na jakość świadczonych przez nich usług. W badaniu uczestniczyli przewodnicy i piloci wycieczek, którzy posiadali uprawnienia przed wejściem w życie przepisów deregulacyjnych. Nie wyodrębniono grupy przewodników i pilotów wycieczek, którzy pracują bez odbycia jakiegokolwiek szkolenia. Implikacje praktyczne. Wyniki badań mogą posłużyć wielu instytucjom wprowadzającym różnego rodzaju systemy certyfikacji usług przewodnickich, jak również Ministerstwu Sportu i Turystyki podczas wdrażania Sektorowej Ramy Kwalifikacji w Turystyce. Oryginalność pracy. Badania jakości usług przewodników i pilotów wycieczek nie są wykonywane w naszym kraju często. O walorze pracy stanowi możliwość porównania obecnych wyników badań z wynikami badań przeprowadzonych w 2006 roku. Rodzaj pracy. Artykuł prezentuje wyniki empirycznych badań jakości usług przewodników miejskich, terenowych, górskich i pilotów wycieczek. (abstrakt oryginalny)
EN
Purpose. The objective of the article is to assess the quality of services provided by tour guides and tour group leaders within the context of deregulation of these professions. Method. A survey questionnaire consisting of 14 questions characterising both traits and skills of tour guides and tour group leaders was used as a research tool to achieve the defined objective. The survey was conducted in the period from March 15 to May 31, 2018 among tourists participating in domestic and foreign trips. Correctly completed questionnaires (274) were collected in the course of the study, of which 121 referred to work quality of mountain and field guides, 103 concerned the quality of services provided by tour group leaders and 50 related to work quality of city guides. Findings. The average assessment of all analysed traits was very high and amounted to 4.58 (!) on a five-point scale. The highest rated traits and skills were as follows: punctuality (4.75), knowledge of topography (4.73), personal manners (4.71), level of professional knowledge (4.7), efficiency in realising the itinerary (4.67), patience and self-control in action (4.6) and neat and good appearance (4.6). In turn, the lowest assessed features were the ability of selecting information (4.3), the skill of making contact (4.4) and the ability of expressing oneself correctly (4.41). Research and conclusions limitations. Based on the conducted research, it cannot be determined whether the deregulation of both professions, i.e. tour guide and tour group leader, had any impact on the quality of provided services. The survey covered tour guides and tour group leaders who obtained their licences before the deregulatory regulations entered into force. No group of tour guides or tour group leaders who worked without completing any training was identified. Practical implications. The research results can be used by diverse institutions introducing various types of certification systems for tour guide services as well as the Ministry of Sport and Tourism in the course of implementing the Sectoral Qualifications Framework in tourism. Originality. The analysis of both tour guide and tour group leader quality of services is not often carried out in our country. The value of the study is the possibility of comparing current research results with the ones from 2006. Type of paper. The article presents empirical research res ults focused on the quality of services provided by city, field and mountain guides as well as tour group leaders. (original abstract)
Zachowania przywódcze są determinowane przez trzy czynniki: przywódcę, grupę i sytuację. W artykule podjęto próbę określenia niektórych znamion odrębności charakteru grupy turystycznej i sytuacji turystycznej. Na podstawie przyjętych ustaleń scharakteryzowano (w trybie normatywnym) zalecane postawy przywódcze lidera grupy turystycznej oraz odpowiadające im role przywódcze.
EN
The knowledge of the style of group management was created from the results of the psychosociological researches on the job structure, and then was automatically adopted to methodology of touring group management. The specific structural features of the touring group are tried to be determined in this paper referring to task group as defined in job reality. Particular contents of the touristic event, treated as a cultural amusement fact were also defined. The styles of the touring group management are recommended referring to the features mentioned above (personal style - group oriented, and not task oriented). The significance of the touring group leader, especially as stimulator, is also underlined. (original abstract)
Autor przedstawił losy zawodowe pilotów wycieczek zagranicznych ze szczególnym uwzględnieniem efektywności kursowego kształcenia pilotów w aspekcie możliwości zatrudnienia ich w biurach podróży. Badania przeprowadzono na podstawie ankiety i wywiadów z pilotami i kandydatami na pilotów. Na podstawie wyników można stwierdzić, że należy ulepszyć model szkolenia; wprowadzić surowszą selekcję wstępną. Zdaniem autora najważniejsze jest aby powstał normalnie działający rynek upodobniony do zachodnich rynków turystycznych. Wyniki badań przedstawione są również w formie tabel i wykresów. Autor zamieścił także aneks, w którym znajduje się: tabela z Rozmieszczeniem pilotów wg województw w 1998 roku oraz Ankieta skierowana do pilotów wycieczek zagranicznych.
EN
The paper presents results of research on international tourist guides career. Research was made on 603 guides and concern on the motive of choosing the job, their career opinions on training proprammes organisation of training, advantages and disadvantages of the job. (original abstract)
Artykuł zawiera analizę sytuacji przewodnictwa górskiego w Sudetach w ujęciu historycznym. Autor charakteryzuje model przewodnika w okresie niemieckim (od II połowy XVIII wieku), następnie w okresie polskim (po 1945 roku). W konkluzji omawia aspekty osobowości współczesnego przewodnika sudeckiego.
EN
The analysis of situation of mountain guiding in the Sudetes together with the historical review of the area been given. Porsonality's aspects of modern Sudetic guide has been also discussed. (A.Ł.)
17
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Łemkowszczyzna ze względu na swoją trudną historię i unikatowe kulturowo dziedzictwo stwarza specyficzne wymagania dla pracy przewodników turystycznych. Artykuł podejmuje temat trudnych pytań i innych wyzwań, przed którymi stają przewodnicy pracujący przy zabytkowych drewnianych cerkwiach oraz w skansenach, w tym zagadnienie problematycznych zachowań turystów odwiedzających Łemkowszczyznę. Przeprowadzono pogłębione wywiady mające na celu eksplorację różnych aspektów pracy przewodników, w tym specyfikę zachowań problematycznych turystów oraz sposoby radzenia sobie z nimi w pracy. Próbę dobrano metodą kuli śniegowej. Badani przewodnicy okazali się zróżnicowani pod względem charakteru wykonywanej pracy, a także wyznania, wieku i płci. Analiza zebranego materiału ujawniła główne zachowania problematyczne turystów oraz uwarunkowania zmienności w zakresie doświadczania sytuacji trudnych ze strony turystów. Do tych uwarunkowań można zaliczyć: lokalizację obiektu na zachodniej lub wschodniej Łemkowszczyźnie, specyficzne cechy obiektu, pochodzenie turystów, wiek, doświadczenie i płeć przewodnika. Na podstawie wyników badań wskazano także na główne metody radzenia sobie z sytuacjami trudnymi doświadczanymi przez przewodników oraz niektóre kwestie związane z ich rozwojem zawodowym. (abstrakt oryginalny)
EN
Due to its difficult and turbulent history as well as unique cultural heritage the Lemko region in south eastern Poland creates some specific requirements in the work of local tourist guides. The paper tackles the issue of challenges faced by tourist guides working in monument wooden tserkvas - Orthodox and Greek Catholic churches - as well as open-air museums, especially in terms of difficult behaviours of tourists visiting the Lemko region. During a field trip in-depth interviews were conducted in order to explore various aspects of tour guide work like the specifics of difficult behaviours of tourists as well as coping with them during work. Snowball sampling was used. Questioned tour guides formed a diverse group in terms of their work characteristics as well as confession, age and gender. Analysis of the obtained data revealed main types of problematic behaviour and variability in experiencing difficult behaviours of tourists. These factors include: location of the tourist attraction in the western or eastern part of the Lemko region, specific features of the attraction, part of the country where tourists come from, age, work experience and gender of the tour guide. Based on the results methods of coping with difficult situations used by tour guides were presented as well as issues connected to their professional development. (original abstract)
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule przedstawiono analizę wyników symulacji teoretycznych egzaminów państwowych dla kandydatów na pilota wycieczek oraz na przewodnika miejskiego. Przeprowadzono je w celu oceny wiedzy studentów, czyli potencjalnych kadr na rynku usług turystycznych, w kontekście planowanej deregulacji wymienionych zawodów. W symulacji uczestniczyli studenci stacjonarni i niestacjonarni: I, II i III roku studiów pierwszego stopnia na kierunkach "turystyka i rekreacja" oraz "geografia", I i II roku studiów drugiego stopnia na kierunku "geografia" oraz studiów podyplomowych na kierunku "geografia". W przypadku badanej grupy studenckiej odnotowano wysokie wskaźniki zdawalności i średniej liczby rozwiązanych zadań z egzaminu teoretycznego dla kandydatów na pilota wycieczek. Stanowi to dobry prognostyk przygotowania teoretycznego absolwentów kierunków geograficznych i turystycznych w potencjalnej sytuacji ich pojawienia się na rynku pilockim po deregulacji. Otwiera też dyskusję nad celowością odbywania obowiązkowych teoretycznych kursów przygotowawczych dla kandydatów na pilota wycieczek przez absolwentów wymienionych kierunków studiów. Wyodrębniono bloki tematyczne z najniższymi odsetkami rozwiązanych zadań: na kierunku "turystyka i rekreacja" jest to geografia turystyczna Polski, a na kierunku "geografia" - historia kultury i sztuki. W przypadku badanej grupy studenckiej stwierdzono wyraźną dysproporcję poziomu trudności egzaminu teoretycznego dla kandydatów na przewodnika miejskiego w stosunku do egzaminu dla kandydatów na pilota wycieczek. Zdający oceniają go jako bardzo trudny i zgłaszają konieczność odbycia stosownych kursów przygotowawczych. (abstrakt oryginalny)
EN
This article analyzes the results of the simulation of the tour guide and city guide state theoretical examination carried out among the potential tourist industry personnel in order to assess the level of their knowledge in the context of the planned deregulation of the above mentioned professions. The mock exam participants were part-time and full-time students of the following departments: the first, second and third year of the B.A studies in Tourism and Recreation and the B.A. studies in Geography, the first and second year of the M.A. studies in Geography, and the post-diploma studies in Geography. What was observed was a high rate of positive results in the tour guide state theoretical mock exam, which suggests a good level of knowledge among the participants when seeking employment subsequent to deregulation. Therefore, the results question the current requirement for these groups of students to participate in preparatory courses prior to signing up for the state examination. Additionally, the mock exam results have helped to distinguish groups of subjects with the lowest pass rate: for the Tourism and Recreation program it is Tourism Geography of Poland, and for the Geography program it is History of Art and Culture. It has been pointed out, that there is a significant disproportion in the level of difficulty between the city guide and the tour guide state theoretical exams, as well as the percentage of positive results achieved among examinees on individual levels. Students assess the city guide state exam as very difficult and feel the need to attend relevant additional training prior to taking it. (original abstract)
19
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
The aim of the article is to verify the thesis that the social media as a source of information and promotion affect an economic success of a tourist destination. Path modelling allowes to prove that although the social media do not directly influence an economic success of a destination, their role reveales in an indirect effect by an organization of a tourist's stay. Therefore a function of the social media becomes important in such aspects as the length of a stay, a place of accommodation, the number of persons accompanying in a travel and the use of a tour guide services. The biggest influence on the organization of a stay has the first variable that is the length of a stay. To conclude, a well planned offer of products will decide about the duration of a stay, thus guests expenses which will translate into an economic success of a destination. (original abstract)
Work-related stress (WRS) is stress caused or exacerbated by work. As 'maestro', tour guides (TGs) perform a variety of tasks within and outside the job description. Tour guides inevitably feel stress due to the demands from various parties. This study focuses on WRS of TGs and contributes to the literature by identifying stress factors from the perspective of TGs. According to the explanatory sequential design frame, a quantitative study was conducted with 90 participants, followed by a qualitative one with 16. From the five categories extracted through content analysis, to understand the relationship between WRS and work-related ill health (WRIH), WRIH-type and WRIH-reason were further analyzed. Findings show that WRS accounts for 15% of all the health problems of TGs. Unsafe conditions (UCs) are responsible for much of the stress experienced, while harassment, bullying and mobbing (HBM) from customers, shopkeepers, drivers and travel agents is the main stressor. (original abstract)
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.