Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl

Ograniczanie wyników

2 Pamiętnik Literacki

2 2024

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: Teresa Helena Ossolińska de domo Jabłonowska

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Unieważnienie małżeństwa Teresy Heleny i Józefa Maksymiliana Ossolińskich w świetle niepublikowanych rękopisów Ambrożego Grabowskiego

100%

Pieczonka J.

tom 115

nr 3

201-223

W artykule omówiono rękopisy 1448 z Biblioteki Ossolineum i 2831 z Biblioteki Jagiellońskiej, sporządzone przez Ambrożego Grabowskiego, a odnoszące się do procesu o unieważnienie małżeństwa, który toczył się między Teresą Heleną z Jabłonowskich a Józefem Maksymilianem Ossolińskimi. Dotychczas rozejście się małżonków nazywano rozwodem i spekulowano nad jego przyczyną (bezdzietność, pokrewieństwo, brak szczęścia w małżeństwie, impotencja). Rękopisy Grabowskiego wyraźnie wskazują pokrewieństwo trzeciego stopnia w linii prostej jako oficjalny powód unieważnienia małżeństwa. Potwierdza to ossoliński manuskrypt 4172, zawierający odpis akt konsystorza generalnego krakowskiego oraz dokumentujący przebieg i wynik procesu prowadzonego w latach 1791–1792. Z dokumentów tych wynika, że o rozwód wniosła Ossolińska, powołując się na wspomnianą przeszkodę kanoniczną, która nie została usunięta dyspensą papieską. Artykuł zawiera edycję rękopisów Grabowskiego w języku łacińskim, a także ich przekład na język polski.

The paper discusses two manuscripts, namely one no. 1448 from the Ossolineum Library and another no. 2831 from the Jagiellonian Library, prepared by Ambroży Grabowski, and referring to the trial for marriage annulment taken between Teresa Helena de domo Jabłonowska and Józef Maksymilian Ossoliński. The splitting of the couple was referred to as a divorce and speculations raised about its reason (childlessness, kinship, lack of happiness in marriage, impotence). Grabowski’s handwritings clearly point at third degree of kinship as the official cause of the nullity. This is confirmed by the Ossolineum manuscript no. 4172 that contains a transcript from the Cracow general consistory records that traced the course of the 1791–1792 trial. The documents reveal that Ossolińska filed for divorce, referring to the aforementioned canonical impediment that was not cleared with the Pope’s dispensation. The article contains an edition of Grabowski’s manuscripts in Latin and their translations into Polish.

Unieważnienie małżeństwa Teresy Heleny i Józefa Maksymiliana Ossolińskich w świetle niepublikowanej korespondencji ich bliskich

80%

Pluta P.

tom 115

nr 3

225-240

W artykule zostało omówione unieważnienie małżeństwa Teresy Heleny z Jabłonowskich i Józefa Maksymiliana Ossolińskich, trwającego w latach 1785–1792. Materiałem, na którym opiera się opracowanie, jest przechowywany w Bibliotece Ossolineum rękopis 4172. Oprócz odpisów akt rozwodowych zawiera on siedem niepublikowanych listów prywatnych związanych z tym wydarzeniem. Ich autorstwo przypisać można Teresie Helenie z Jabłonowskich Ossolińskiej oraz pozostającym z nią w bliskich relacjach babce Teresie z Lanckorońskich Ossolińskiej, matce Katarzynie Jabłonowskiej, siostrze Ludwice Jabłonowskiej, bratu Franciszkowi Ksaweremu Jabłonowskiemu, przyszłemu mężowi Ignacemu Trzebińskiemu oraz ks. Wojciechowi Milkewiczowi, proboszczowi w Zgórsku. Analiza tego niewielkiego zespołu listów pozwala spojrzeć na proces rozwodowy z perspektywy Ossolińskiej, zarysować chronologię wydarzeń oraz uchwycić emocje i stan psychiczny, które towarzyszyły wówczas żonie Ossolińskiego. Umożliwia także skorygowanie pojawiających się w literaturze dotyczącej Ossolińskiego wiadomości na temat rozwodu i dokonanie korekt faktów biograficznych z życia Ossolińskiej oraz osób z nią związanych. Integralną częścią artykułu jest edycja omawianych listów.

The paper discusses the annulment of Teresa Helena de domo Jabłonowska and Józef Maksymilian Ossoliński’s marriage that lasted from 1785 to 1792. The material on which the study is prepared is manuscript 4172 from the Ossolineum Library. Apart from the copies of divorce papers, it contains seven unpublished to this day letters connected with the event. Their alleged authors are Teresa Helena Ossolińska, de domo Jabłonowska, and other figures closely related to her, namely her grandmother Teresa Ossolińska, née Lanckorońska, her mother Katarzyna Jabłonowska, Ludwika Jabłonowska (her sister), Franciszek Ksawery Jabłonowski (her brother), her future husband Ignacy Trzebiński, and the priest Wojciech Milkiewicz, a priest of the parish of Zgórsko. An analysis of the small collection of letters allows to insight into the trial from Ossolińska’s viewpoint, to sketch the chronology of the events, to insight into the emotions that accompanied Ossolińska, as well as her mental state at that time. It also allows to verify the pieces of information about the divorce present in the literature related to Ossoliński, as well as to correct biographical facts from Ossolińska’s life and with people connected with her. An edition of the letters is an integral part of the article.