Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Bóg jako stwórca w interpretacji Harminusa Kuiterta

100%

Nadbrzeżny A.

|

2012

|

tom 4(59)

123-140

EN

Harminus Kuitert belongs to the most known Reformed theologians. He refers in his theology to the thinking of D.F. Schleiermacher, while he stresses the importance of the feeling in the experience of the presence of God. According to Kuitert, a Christian image of God as Creator has been rooted in the humans experience of dependence on the “Power of Reality”. Within the framework of this universal experience, an individual feels an internal call which he recognizes as the sign of the presence of the Creator. The meeting with the “person in need” is declared to be an opportunity to experience God as Creator. God in Christianity is the God of Word, not as the “absent ground of being”. In his reflection on the Creator Kuitert entirely omits Trinitarian and salvation historical perspective. His interpretation of God as Creator is therefore of philosophical nature rather than theological.

PL

Harminus Kuitert (ur. 1924) należy do najbardziej znanych holenderskich teologów ewangelickoreformowanych. W swojej teologii nawiązuje do myśli F. Schleiermachera, akcentując istotną rolę uczucia w doświadczeniu obecności Boga. Według Kuiterta chrześcijański obraz Boga jako Stwórcy wyrasta z doświadczenia przez człowieka swej zależności od Mocy Rzeczywistości. W ramach tego uniwersalnego doświadczenia człowiek odczuwa wewnętrzne wezwanie, które rozpoznaje jako znak obecności Stwórcy. Kuitert podkreśla, że spotkanie z człowiekiem potrzebującym staje się okazją do doświadczenia Boga jako Stwórcy. W chrześcijaństwie Bóg nie jest milczącą podstawą bytu, ale Bogiem Słowa, który przemawia w doświadczeniu spotkania z człowiekiem potrzebującym. W swojej refleksji nad Stwórcą Kuitert całkowicie pomija perspektywę trynitarną i historiozbawczą. Z tego powodu jego interpretacja Boga jako Stwórcy ma bardziej charakter filozoficzny niż teologiczny.

2

„Wzniosły jest pogląd, że Stwórca…ˮ, czyli łapówka Darwina dla chrześcijan

100%

Malec G.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2014

|

tom 11

187-204

PL

Pod koniec 1859 roku na półkach angielskich księgarni ukazała się najbardziej rewolucyjna książka w historii biologii. Jej autor, Karol Darwin, podważył pogląd o niezmienności gatunków i twierdził, że życie na Ziemi rozwija się pod wpływem procesów czysto przyrodniczych. Książka Darwina miała sześć wydań, do których wprowadzał on pewne zmiany. Jednym z najbardziej znanych przykładów jest przeformułowanie ostatniego stwierdzenia z pierwszego wydania O powstawaniu gatunków, do którego angielski przyrodnik dodał wzmiankę o Stwórcy. Choć w opinii niektórych komentatorów miało to świadczyć o akceptacji nadnaturalistycznego pochodzenia życia, to w rzeczywistości była to jedynie swoista zagrywka taktyczna Darwina w celu złagodzenia kontrowersyjnego wydźwięku książki, który mógł utrudnić przyjęcie teorii ewolucji drogą doboru naturalnego. Innym powodem, dla którego przyrodnik zdecydował się złagodzić wyraz swojej książki, mogła być chęć uspokojenia żony, jako że obawiała się ona o jego zbawienie i ich wspólny pobyt w raju.

EN

At the end of 1859, the most revolutionary book in the history of biology began appearing in English bookshops. Its author, Charles Darwin, called into question the idea of the permanence of species and claimed that life on earth evolves by purely natural processes. Darwin’s book had six editions, each of which included changes by the author. One of the best-known examples is the rephrasing of the last statement from the first edition of On the Origin of Species, to which the English naturalist added a mention about the Creator. Although in some of the commentators’ opinions this was a sign of the acceptance of the supernatural origin of life, it was, in fact, Darwin’s thoughtful strategy to diminish the controversial overtone of his book, which might cause problems with acceptance of his theory of evolution by natural selection. The other reason for mitigating the ideas stated in the book might have been the will to calm down his wife, who feared for Darwin’s salvation and their common stay in Eden.

3

Duchowość ekologiczna jako nowe ujęcie relacji z Bogiem, człowiekiem i przyrodą

80%

Zalewski S.

|

tom 64

|

nr 5: Teologia duchowości

125-146

EN

An article presents environmental issues of spirituality in their relationship to God, man and the environment on the basis of the encyclical of Pope Francis Laudato si'. The Pope took up the current and complicated issue, analysis of which is exposed to various forms of reductionism or ideologies. His view of ecological spirituality is based on the foundation of God the Creator, who gave the world the natural order and also created and shaped the hierarchy of beings. This premise protects against reductionist looking at the man and at the same time − before usurp his absolute power. On this foundation, the Holy Father could develop postulate of the contemplative perception of the world in which he discovers the creatures as objects to use, but above all he sees in them a gift and value given to the man. Such a deep vision can rediscover anew God as Creator and Father for the love of establishing the human world into existence. Thanks to the origin of coming from one Father, Christian sees in others, especially in the weakest and defenceless a brother with whom he has ties of solidarity and love. Finally, the world is seen not as a place of exploitation and prey, but as a mystery that leads to God and God is the full explanation of it. The deeper the mind enlightened by faith contemplates the world, the more he sees beauty and infinity of God. And at the same time more closely connects with God, the more the world reveals to him its beauty and close relationship with the Creator.

PL

Artykuł podejmuje problematykę duchowości ekologicznej w jej relacjach do Boga, człowieka i środowiska na podstawie encykliki papieża Franciszka Laudato si’. Papież podjął problematykę aktualną a zarazem skomplikowaną, której analiza narażona jest na różne formy redukcjonizmu bądź ideologizacji. Jego ujęcie duchowości ekologicznej bazuje na fundamencie Boga Stwórcy, który nadał stworzonemu światu porządek naturalny oraz ukształtował hierarchię bytów. Ta przesłanka chroni przed redukcjonistycznym patrzeniem na człowieka, a zarazem – przed uzurpowaniem przez niego władzy absolutnej. Na tym fundamencie Ojciec św. mógł rozwinąć postulat kontemplatywnego postrzegania świata, w którym odkrywa się stworzenia nie jako przedmioty do użycia, lecz nade wszystko widzi się w nich dar i wartość zadaną człowiekowi. Takie głębokie widzenie pozwala odkryć na nowo Boga jako Stwórcę i Ojca, z miłości powołującego człowieka i świat do istnienia. Dzięki wspólnocie pochodzenia od jednego Ojca chrześcijanin widzi w drugim człowieku − zwłaszcza w najsłabszym i bezbronnym − brata, z którym łączą go więzi solidarności i miłości. Wreszcie świat jest widziany nie jako miejsce eksploatacji i zdobyczy, lecz jako tajemnica, która prowadzi do Boga i w Bogu znajduje pełne wyjaśnienie. Im głębiej umysł oświecony wiarą kontempluje świat, tym bardziej widzi piękno i nieskończoność Boga. I zarazem im ściślej łączy się z Bogiem, tym bardziej świat odsłania mu swoje piękno i ścisłą relację ze Stwórcą.

4

TEOLOGICZNE DYLEMATY KAROLA DARWINA

80%

Malec G.

Roczniki Filozoficzne

|

2012

|

tom 60

|

nr 1

67-85

EN

The main aim of this article is to present Charles Darwin’s standpoint on religion. Polish as well as foreign literature gives much contradictory information on this topic. Depending on a source one can come across a theistic, agnostic or atheistic interpretation of his views. Darwin himself referred to this issue ambiguously. The author claims that Darwin did so intentionally for he wanted at all costs to avoid the controversy over his family and himself. In fact, later in his life, Darwin rejected God.

5

"Ihr Gerechten, jubelt vor dem Herrn". Psalm 33 als klassicher Hymnus

70%

Matysiak B. W.

Studia Warmińskie

|

2012

|

nr 49

93-105

PL

Radość sprawiedliwych żyjących w przymierzu z JHWH i doświadczających Jego zbawczego działania, wyraża się w Ps 33 jako „nowa pieśń”. W swojej historii Izrael ciągle spotykał się z mocą słowa i „rady” Boga, stając się świadom swej wyjątkowości. Lud Boży doświadczył także, że nieustannie przebywa pod opiekuńczą Opatrznością Boga zapewniającą mu ochronę i pomoc. Dochodzi to do głosu w wyrażeniu myśli o Bogu jako Stwórcy wszystkiego oraz Panu historii, od którego zależny jest cały znany człowiekowi świat. Przed Bogiem Izraela nie ostoi się żadna siła ani potęga, dlatego drżą przed Nim lud i narody, które żyją według swych praw i politycznych planów. Jednak każda siła wojskowa jest niczym przed zasiadającym na tronie w niebie JHWH. Ps 33 nie posiada eschatologicznego charakteru, a jego obrazy słowne wskazują na historię oraz aktualnie przebiegające życie jako tajemnicę i cud zawsze i ciągle urzeczywistniające się w stwórczym dziele oraz historii. Przeanalizowany psalm wskazuje więc na ostateczne panowanie Boga w tym sensie, że ludzkie potęgi, moce i panowania są przemijające, Jego zaś władanie przemienia świat w coraz to nową rzeczywistość.

EN

The joy of just living in covenant with YHWH and experiencing His saving action, expressed in Psalm 33 as “new song”. Throughout its history, Israel met with the power of words and the “advice” of God and became aware of his uniqueness. Also experienced God's people that are constantly present in caring providence of God providing protection and assistance to him. This comes to the fore in the expression of thought of God as the Creator and Lord of all history. No force or power will stand before the God of Israel. The people tremble before him, and nations live according to His laws and political plans. However, each military force is nothing before the One who sits on the throne in heaven. Psalm 33 does not have the eschatological character, and his pictures show currently running history and life as a mystery and a miracles in creative work and history. The examined psalm points to the final reign of God in the sense that human powers are transient, and the possession of this world turns increasingly to a new reality.

DE

Die Freude der Gerechten, die im Bund mit Jahwe leben und seine rettende Aktion erfahren, in Psalm 33 als „neues Lied“ ausgedrückt ist. Im Laufe seiner Geschichte wurde Israel immer noch mit der Macht der Worte und mit „dem Rat“ von Gott erfüllt und er war bewusst seiner Einzigartigkeit. Das Volk Gottes erlebte ständige Sorge, Vorsehung, Schutz und Unterstützung von Gott. Dies kommt in den Ausdruck von Gott als Schöpfer und Herr aller Geschichte, von dem die Welt abhängig ist. Vor dem Gott Israels wird keine Macht ausdauern. Die Leute vor ihm zittern und die Nationen leben nach seinen Gesetzen und politischen Plänen. Allerdings ist jede militärische Gewalt nichts vor dem, der auf dem Thron im Himmel sitzt. Psalm 33 hat nicht den eschatologischen Charakter und seine Bilder zeigen die laufende Geschichte, das Leben als ein Geheimnis und die Wunder in kreativer Arbeit und Geschichte. Dieser Psalm zeigt die endgültige Herrschaft Gottes in dem Sinne, dass menschliche Kraft, Macht und Herrschaft vergänglich sind und diese Welt strebt nach einer neuen Wirklichkeit.

6

Ateizm urojony – rzeczywiste wyzwanie

51%

Zatwardnicki S.

Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie

|

2015

|

nr 22

189-207

PL

„Ateizm urojony” to zjawisko, w którym można dostrzec rzeczywiste wyzwanie. Zarówno wierzący, jak i niewierzący żyją w świecie, w którym utracone zostało poczucie sacrum. Autor wyszedł z założenia, że jeśli poglądy prezentowane przez „nowych ateistów” okazują się możliwe do przyjęcia przez tak wielu ludzi, musi to oznaczać, że odwołują się do pewnej zmiany, jaka zaszła w mentalności ludzi na przestrzeni wieków. Należy ją rozpoznać, poszukać jej przyczyn i, jeśli to możliwe, podjąć próbę wskazania kierunku „leczenia”. W artykule ukazano, w jaki sposób słuszne rozróżnienie pomiędzy Bogiem a światem (a także tym, co nadprzyrodzone a naturą) doprowadziło do niepożądanego rozdzielenia.

EN

„Atheism Delusion” is a phenomenon where one can see „a real challenge”. Both believers and unbelievers live in a world where the sense of the sacred has been lost. The author started with the idea that if the views presented by the „new atheists„ turn out to be acceptable to so many people it must mean they refer to a change that has taken place in the mentality of people over the centuries. We should recognize it, look for its causes, and, if possible, try to identify the direction of „treatment”. The article shows how the right distinction between God and the world (as well as the supernatural and nature) has led to an undesirable separation.

7

Creator or author. Norwid’s concept of beauty, art and artist or the arts creating process

41%

Węcławska-Lipowicz W.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2017

|

tom 16

|

nr 3

EN

The Christian concept of beauty, art, an artist formulated by C.K. Norwid and presented in his Promethidion, clearly refers to the experience of fine arts. The reference to the arts-creating process makes and blends together Norwid’s concept. In order to formulate the definition of beauty, Norwid uses three terms: shape, profile and form. In fine arts these terms have specific meanings, they relate to one another, defining particular stages of a process of creation. Understanding the form as a matrix seems to be significant in Norwid’s concept. It allows seeing the man’s work as an image of God’s act of creation. Humans, created in the image and likeness of God, are capable of creating. We were invited to create beauty and good and thanks to them we discover God as the source of transcendent values and we get close to Him.

PL

Chrześcijańska koncepcja piękna, sztuki, artysty sformułowana przez Cypriana Kamila Norwida i przedstawiona na kartach Promethidionu w wyraźny sposób odwołuje się do doświadczenia sztuk pięknych. Odniesienie do plastycznego procesu twórczego w dużej mierze norwidowską koncepcję buduje i scala. Dla sformułowania definicji piękna Norwid używa trzech określeń: kształt, profil i forma. W sztukach pięknych wspomniane hasła mają swoje specyficzne znaczenia, pozostają we wzajemnych relacjach definiując poszczególne etapy procesu twórczego. W koncepcji Norwida pojmowanie formy jako matrycy wydaje się szczególnie istotne i pozwala spojrzeć na ludzką twórczość jako odzwierciedlenie Boskiego aktu stwórczego. Człowiek stworzony na obraz i podobieństwo Boże stał się zdolny do twórczości. Zaproszony został do czynienia piękna i dobra, dzieki którym odkrywa i przybliża się do Boga, źródła wartości transcendentnych.