Im Beitrag werden die Tendenzen in den Straßen-, Kreisverkehrsplatz-, Platz- und Siedlungsnamen untersucht. Die Belege werden in verschiedene Gruppen eingeteilt, die unterschiedliche Funktionen besitzen: Hodonyme mit einer eine Richtung zeigenden Funktion, Hodonyme mit einer Lokalisationsfunktion, possessive Straßennamen, Straßennamen mit charakterisierender Funktion, Erinnerungsfunktion der Hodonyme. Außerdem wird die Aufmerksamkeit des Lesers auf das Phänomen der thematischen Straßennamenfelder gerichtet.
EN
The article presents the results of an analysis of the trends in the names of streets, roundabouts, squares and housing estates. The examples are sorted according to the function of the name: hodonyms which show a direction, hodonyms with the localization function, possessive hodonyms, hodonyms with a descriptive function, the names of streets commemorating important people or events. Moreover, the reader’s attention will be drawn to the phenomenon of the thematic fields of street names.
Der vorliegende Beitrag präsentiert die in Chronik meiner Straße entwickelten Strategien der literarischen Topographie. Die Autorin des Artikels versucht, den im Schreibverfahren skizzierten topographischen Elementen im neuesten Buch Barbara Honigmanns nachzuspüren. Der Text wird in Anlehnung an die Raumkonzeptionen von J. Hillis Miller, Michel Foucault und Marc Augé interpretiert.
PL
W artykule zaprezentowane zostały zastosowane przez pisarkę literackie strategie topograficzne. Autorka artykułu koncentruje się na uchwyceniu perfomatywnego aktu szkicowania topografii w tekście, dokonując analizy w oparciu o koncepcje przestrzeni J. Hillisa Millera, Michela Foucault i Marka Augé.
EN
The article presents the strategies of literary topographies, that the writer has included in her new work. The author of the article concentrated her efforts on grasping the performed act to sketch the topography in the text, and completed the analysis based on J. Hillis Miller, Michel Foucault and Marc Augé concept of a space.
3
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Street designations do not enable only the topographical-spatial orientation, but they are also the carriers of the political and cultural contents. The paper is about the results of the trends’ analysis in the change of the names of streets in the chosen places of the Busko County during the Second World War. The showed examples are sorted on account of their function. It may be expected that the reason for these steps was primarily to express the Nazi power and ideology in the names of the streets, as well as to remove from the public and social space the designations which clashed with the Nazi politics and culture. But in the analysis it is exposed that the German converted the Polish hodonyms without changing their names or their functions. In this way it can be seen, that the German people accepted the Polish language world picture and used it in their own language during their presence in the occupied areas of Poland.
DE
Straßennamenschilder besitzen nicht nur die Orientierungs- und Hinweisefunktion, sondern sind auch Träger von Inhalten aus dem Bereich der Politik und Kultur. Es werden in dem Beitrag die Ergebnisse der Untersuchung der Straßenumbenennungsmotivierung in ausgewählten Ortschaften der ehemaligen Kreisstadt Busko während des Zweiten Weltkriegs präsentiert, wobei die Belege im Hinblick auf die Funktion des Hodonyms sortiert wurden. Es wäre zwar zu erwarten, dass die nationalsozialistische Macht und Ideologie in den besetzten Gebieten zum Ausdruck gebracht und die im Widerspruch zur NS-Politik und Kultur stehenden Hodonyme aus dem öffentlichen Raum entfernt werden sollten, doch aus der Erforschung des Sprachmaterials geht eindeutig hervor, dass die Deutschen die polnischen Straßenbezeichnungen entweder unverändert annahmen oder sie nur eindeutschten, ohne deren Funktionen zu verändern. Dadurch wird sichtbar, dass das polnische sprachliche Weltbild auch im Bewusstsein einer anderen Sprachgemeinschaft reibungslos funktionieren konnte.
PL
Nazwy ulic nie są jedynie wyrazami posiadającymi funkcję orientacyjną i wskazującą, lecz również są często nośnikami treści z obszaru polityki i kultury. W artykule prezentowane są wyniki analizy motywacji przemianowywania ulic w wybranych miejscowościach niegdysiejszego nazistowskiego powiatu buskiego podczas II wojny światowej, a prezentowane przykłady zostały pogrupowane ze względu na funkcję nazwy ulicy. Wprawdzie można było oczekiwać, iż powodem takich kroków ze strony władz okupacyjnych była chęć zarówno wyrażenia swojej siły i ideologii na okupowanych terenach, jak również usunięcia takich nazw ulic i placów z przestrzeni publicznej oraz społecznej, które stały w sprzeczności z polityką i kulturą narodowego socjalizmu podczas II wojny światowej. Z analizy wynika jednak jednoznacznie, iż Niemcy albo bez zmian przejęli polski hodonim, albo tylko go zniemczyli nie zmieniając jego funkcji. Ukazuje to, że polski językowy obraz świata mógł bez przeszkód funkcjonować również w świadomości innej społeczności językowej.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.