Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Wybór Biskupa Rzymu

100%

Sitarz M. , Wiśniewski P.

|

tom 4

121-140

PL

Analizując historię papiestwa, można postawić dwa zasadnicze pytania: 1) w jaki sposób dotychczas dokonywano wyboru osoby, pełniącej tak ważną posługę w Kościele; 2) jak będzie przebiegało konklawe, podczas którego zostanie wybrany nowy Biskup Rzymu. Niniejszy artykuł jest próbą odpowiedzi na powyższe pytania. Stanowi on rys historycznoprawny ukazujący genezę i rozwój norm dotyczących instytucji konklawe, ze szczególnym uwzględnieniem problemu dążeń Kościoła do uniezależnienia się od wpływów na wybór Biskupa Rzymu osób i władz świeckich.

2

Przygotowania do Soboru Watykańskiego II w opinii polskich dyplomatów

86%

Kucharski W.

|

nr 2

PL

Preparations for the Second Vatican Council as Seen by Polish DiplomatsA presentation of the way in which the staff of the Polish Embassy in Rome observed preparations for the Second Vatican Council in 1958–1962. The text belongs to a current of research analysing the attitude of the communists towards the Catholic Church and relations between communist states and the Vatican. The author provides information about diplomats who obtained data concerning the Apostolic See and the titular preparations as well as their chief informers. He also indicated the cooperation between Polish diplomats and those of other communist countries regarding information exchange, joint policies vis a vis the See, and the participation in the Council of bishops from various member–countries of the Soviet sphere of influence. The article is based predominantly on material produced by the diplomatic service: dispatches, notes, reports, and analyses by the staff of the Embassy of the People’s Republic of Poland in Rome.

3

Polityka zagraniczna Stolicy Apostolskiej po I wojnie światowej za pontyfikatu papieża Benedykta XV

86%

Batóg M.

|

nr 4

31-38

EN

In a relatively short pontificate of Pope Benedict XV we can distinguish two stages: the First World War and the first years after its end. To a certain extend the war determined the character of the Pope’s activities, who during the war took measures to stop the fights between the parties of the conflict and after the war he fought to strengthen the position of the Catholic Church in new circumstances. In this way the Pope wanted to prevent the Church dependence on a state or rather a group of states, which wanted to have influence on the life of the Church and the faithful. It can be said that the actions taken by Pope Benedict XV allowed the Church to avoid it.

4

Nowe struktury ekonomiczno-administracyjne w Kurii Rzymskiej

72%

Romanko A.

|

nr 3

99-120

PL

Papież Franciszek utworzył trzy struktury do spraw ekonomicznych i administracyjnych Stolicy Apostolskiej i Państwa-Miasta Watykan: Radę ds. Gospodarczych, Sekretariat ds. Gospodarczych i urząd Audytora Generalnego. Podmioty te są odpowiedzialne za ekonomiczną kontrolę i nadzór dykasterii Kurii Rzymskiej oraz instytucji związanych ze Stolicą Apostolską i Państwem-Miastem Watykan. Kontynuując reformę Kurii Rzymskiej, papież Franciszek przeniósł Sekcję Zwyczajną Administracji Patrimonium Stolicy Apostolskiej do Sekretariatu ds. Gospodarczych.

EN

Pope Francis established three coordinating agency for the economic and administrative affairs of the Holy See and the Vatican City State: the Council for the Economy, the Secretariat for the Economy and the office of Auditor General. These entities are competent for the economic control and vigilance of the dicasteries of the Roman Curia and the institutions linked to the Holy See and the Vatican City State. Continuing the reform of the Roman Curia, the Pope Francis transferred the Ordinary Section of the Administration of the Patrimony of the Apostolic See to the Secretariat for the Economy.

5

Misja na wschodzie. Wizyty kard. Józefa Glempa w ZSRS w 1988 roku oraz ich polityczno-międzynarodowy kontekst

72%

Kowal P.

|

nr 1

PL

Mission in the East. Visits to the Soviet Union Paid by Cardinal Józef Glemp in 1988 and Their Political–international ContextTwo visits paid to the Soviet Union by the Primate of Poland, Cardinal Józef Glemp, in 1988 were an unprecedented event within the context of the state–Church relations prevalent in the USSR. This article not only deals with their details but also shows them within a wide context of the political objectives of the Apostolic See steered by John Paul II, the policies of the General Wojciech Jaruzelski team in Poland, and the political plans of Mikhail Gorbachev within his perestroika programme, thus enhancing the diplomatic–pastoral significance of both journeys made by the Primate of Poland. The author proposed hypotheses explaining the reason why the significance of the visits paid by Cardinal Glemp, the first as part of an official delegation of the Apostolic See attending celebrations of the Millennium of the Christianization of Russia, was limited. At the same time, the article demonstrates the great rank of the Cardinal’s activity from the viewpoint of a revitalisation of Church administration in the member–countries of the former USSR and a revival of the socio–cultural life of Poles living in the East.

6

Stolica Apostolska wobec organizacji międzynarodowych za pontyfikatu Piusa XI

72%

Kowalski J.

|

tom 8

EN

During the pontificate of Pius XII, the international relations of the Holy See gained scale and momentum, which was connected with the then development of international organisations. The article focuses on those relations.

PL

Artykuł skupia się na działalności organizacji międzynarodowych za pontyfikatu Piusa XI

7

Konkordat podpisany ze Stolicą Apostolską w 1993 r. jako źródło prawa w Rzeczypospolitej Polskiej

72%

Banaszkiewicz A.

|

nr 4(12)

123-153

EN

A concordat between the Holy See and a lay state is a document regulating the relationships between the two subjects. This article discusses the Concordat entered into by the Republic of Poland and the Holy See in 1993 (in force as of 1998) as one of the sources of law in Poland. First, the issue of international agreements (treaties) is described with particular attention given to the specifics of a concordat as an international agreement. Next, the term ‘concordat’ is defined and its evolution over the centuries presented as a consequence of the change in the legal status of the Vatican and the Holy See, in result of which concordats became agreements between sovereign subjects of international law. Certain concordat theories have been subsequently analysed, with particular focus put on the binding theory of an international convention. The second part of the article focuses on the history of the institution of a concordat (including the circumstances accompanying its conclusion such as the requirement of compliance with e.g. the laws in Poland), its purpose, character and content. The main goal of the considerations was to analyse the principles upon which the relationships between the Polish state and the Catholic church have been based. Those relationships constituted the essence of the reasons for entering into the Concordat by the Polish state. Although the concluded Concordat maintains and provides for all essential elements characterising a lay state, a potential collision of its provisions and the provisions of Polish law have been signalled. The article ends with an overview of the realisation of the goals foreseen in the Concordat after almost twenty years of its coming into force.

PL

Konkordat podpisywany przez Stolicę Apostolską i dane państwo świeckie to dokument regulujący całokształt stosunków pomiędzy tymi podmiotami. Artykuł omawia problematykę Konkordatu zawartego przez Rzeczpospolitą Polską ze Stolicą Apostolską w 1993 r. (a obowiązującego od roku 1998) jako źródła prawa w Polsce. W pierwszej kolejności ogólnie przybliżono zagadnienie umów międzynarodowych (traktatów), z uwzględnieniem specyfiki konkordatów jako jednego z rodzajów takich umów. Następnie zaprezentowano definicję terminu „konkordat” i jej ewolucję na przestrzeni dziejów, która była skutkiem zmiany statusu prawnego Watykanu oraz Stolicy Apostolskiej, w konsekwencji czego konkordaty stały się porozumieniami zawieranymi między suwerennymi podmiotami prawa międzynarodowego. Pokrótce omówiono również teorie konkordatowe, ze szczególnym uwzględnieniem obowiązującej teorii konwencji międzynarodowej. W dalszej części tekstu omówione zostały: historia (krótko przedstawiono okoliczności towarzyszące zawarciu, m.in. nawiązano do kwestii spełnienia wymagań prawa polskiego przy ratyfikacji), cele, charakter i treść omawianego porozumienia. Głównym zamierzeniem rozważań było przeanalizowanie zasad, na których opierają się relacje między państwem polskim a Kościołem katolickim, co stanowi istotę i uzasadnienie związania się konkordatem przez strony, przy jednoczesnym uwzględnieniu koncepcji i istoty państwa świeckiego. Wśród zagadnień poruszonych w tekście wymienić należy problematykę ewentualnej kolizji postanowień konkordatowych z przepisami prawa polskiego. W podsumowaniu zawarte zostały wnioski autora dotyczące realizacji założonych przez strony celów w perspektywie blisko dwudziestu lat obowiązywania przedmiotowego dokumentu.

8

Towards Catholic Action in pre-war Poland. Creating new one on traditional bases

72%

Zatyka M.

|

tom 16

|

nr 3

EN

The reactivation of the Catholic Action (CA) in Poland, which ended its activity in 1939, would have not been possible without the pre-war structures of this secular Catholic organization. Although the break in the existence of this organization in Poland lasted nearly 60 years, but the old form of activity, program and many of its works encouraged the Polish Church, by the initiative of John Paul II, to revive this entity. This article outlines the ideological basis for the creation of the first Catholic Action in the world. Its main organizational forms are also presented in the article, and at the same time, the similarity between the pre-war structures of CA in Poland and their Italian prototype. The last part of the paper outlines the process of creating pre-war structures of the Catholic Action in Poland, its legal basis and areas of activity. Althaough after the Second Vatican Council, there was another perception of the laity in the world, and its role in the Church increased, but the pre-war Catholic Action became a basis for creating a new organization in Poland. The reactivated Polish CA took on a rather traditional model, preserving the institution of the Church assistant as a secular liaison with the hierarchy of the Church.

PL

Reaktywacja Akcji Katolickiej (AK) w Polsce, która skończyła swoją faktyczną działalność w 1939 r., byłaby mało realna bez przedwojennych struktur tej organizacji zrzeszającej katolików świeckich. Wprawdzie przerwa w istnieniu tej organizacji w Polsce trwała blisko 60 lat, ale dawna forma działalności, program i liczne jej dzieła zachęciły polski Kościół, z inicjatywy Jana Pawła II, do odrodzenia tego podmiotu. W niniejszym artykule ukazano w zarysie podstawy ideologiczne tworzenia pierwszej Akcji Katolickiej na świecie. Zaprezentowano także jej główne formy organizacyjne, przedstawiając równocześnie podobieństwo struktur przedwojennej organizacji katolików świeckich w Polsce do jej włoskiego pierwowzoru. W ostatniej części opracowania zarysowano przebieg tworzenia struktur przedwojennej Akcji Katolickiej w Polsce, podstawy prawne jej funkcjonowania oraz obszary działalności. Wprawdzie na świecie po Soborze Watykańskim II, nastąpiło inne postrzeganie laikatu, a jego rola w Kościele wzrosła, ale przedwojenna Akcja Katolicka stała się w Polsce bazą do tworzenia nowej organizacji. Reaktywowana AK przybrała dosyć tradycyjny model, z zachowaniem instytucji asystenta kościelnego jako łącznika świeckich z hierarchią Kościoła.

9

Konkordaty z państwami Europy Środkowej i Wschodniej zawarte na przełomie XX i XXI wieku

72%

Krukowski J.

|

2010

|

tom 3

95-112

EN

Systemic transformations, which involved a transition from communist totalitarianism to liberal democracy in the countries of Central-Eastern Europe, initiated in Poland in 1989, gave way to changes in the relationship between the State and Catholic Church and other confessional associations. It is clearly uniquely by the implementation of concordats, that is international agreements between the Holy See and the highest authorities of these states (Poland, Hungary, Croatia, Estonia, Lithuania, Slovakia, Latvia, Slovenia, Albania, Bosnia and Herzegovina, Kazakhstan, all German lands). The Author analyses freedom guarantees both for institutions and individuals, stipulated by the concordats.

PL

Transformacje ustrojowe polegające na przejściu od totalitaryzmu komunistycznego do demokracji liberalnej w państwach Europy Środkowo-Wschodniej, zainicjowane w Polsce w 1989 r., pociągnęły za sobą zmiany w relacjach między państwem a Kościołem katolickim i innymi związkami wyznaniowymi. Szczególnym tego wyrazem jest zastosowanie konkordatu, czyli umowy międzynarodowej między Stolicą Apostolską i najwyższymi organami władzy tych państw (Polska, Węgry, Chorwacja, Estonia, Litwa, Słowacja, Łotwa, Słowenia, Albania, Bośnia i Hercegowina, Kazachstan, wszystkie landy RFN). Przedmiotem analiz są gwarancje wolności religijnej w wymiarze instytucjonalnym i indywidualnym, jakie zostały wpisane do tych konkordatów.

10

Kongregacja Edukacji Katolickiej – struktura, zadania i formy działania

72%

Sitarz M.

|

tom 11

|

nr 1

331-342

EN

Jesus Christ entrusted the Church the teaching function. Therefore the Holy See has the right and the obligation to establish and support the ecclesiastical and catholic universities. In 1588 Pope Sixtus V erected the Congregation for the University of Roman Studies, which then took the name of the Congregation of Studies, the Holy Congregation of Seminaries and Universities, the Sacred Congregation for Catholic Education, the Congregation of Seminaries and Institutes of Studies, the Congregation for Catholic Education (Institute of Studies). The Congregation consists of: cardinal prefect, secretary and undersecretary, consultors and other officials. The dicastery has competences in two diverse sectors: the Office for Universities and the Office for Catholic Schools. The Congregation for Catholic Education in particular: erects or approves ecclesiastical universities and faculties, approves the statutes and study programs of each ecclesiastical university or faculty, which must be drawn up in accordance with the apostolic constitution Veritatis gaudium, appoints or at least confirms the rector of the ecclesiastical university, the president of the ecclesiastical faculty sui iuris, the dean of the ecclesiastical faculty that forms part of a Catholic university or another kind of university.

PL

Jezus Chrystus powierzył Kościołowi zadanie nauczania. Dlatego też Stolica Apostolska ma prawo i obowiązek erygować oraz popierać uniwersytety kościelne i katolickie. W 1588 r. papież Sykstus V utworzył Kongregację do Spraw Uniwersytetu Studiów Rzymskich, która następnie przybierała nazwy: Kongregacja Studiów, Święta Kongregacja Seminariów i Uniwersytetów, Święta Kongregacja do Spraw Wychowania Katolickiego, Kongregacja Seminariów i Instytutów Studiów, Kongregacja Edukacji Katolickiej (Instytutów Studiów). Kongregacja składa się z: kardynała prefekta, sekretarza i podsekretarza, konsultorów i innych urzędników. Dykasteria posiada kompetencje w dwóch różnych sektorach: Biurze ds. Uniwersytetów i Biurze ds. Szkół Katolickich. Kongregacja Edukacji Katolickiej w szczególności: eryguje i zatwierdza uniwersytety kościelne i katolickie, zatwierdza statuty i programy każdego uniwersytetu kościelnego i katolickiego sporządzone zgodnie z konstytucją apostolską Veritatis gaudium, mianuje lub przynajmniej zatwierdza rektora uniwersytetu kościelnego, prezydenta wydziału kościelnego sui iuris, dziekana wydziału kościelnego na uniwersytecie katolickim lub na innym uniwersytecie.

11

Dykasteria do spraw Komunikacji w strukturze Kurii Rzymskiej

72%

Menke M.

|

nr 2

9-25

EN

Pope Francis’ reform of the Roman Curia in 2022 has been expected since the beginning of his pontificate. In the article, we focus on one of the newly created dicasteries: the Dicastery for Communication. The establishment of this Dicastery was preceded by the creation of the Secretariat for Communication in 2015. The Dicastery for Communication is an office of the Roman Curia that is developing probably the most dynamically in recent times, as it manages the entire area of communication between the Pope and the Apostolic See.

PL

Reforma Kurii Rzymskiej przeprowadzona przez papieża Franciszka w 2022 r. była oczekiwana od początku jego pontyfikatu. W artykule zwrócono uwagę na jedną z nowo utworzonych dykasterii: Dykasterię ds. komunikacji. Powstanie tej dykasterii poprzedziło utworzenie w 2015 r. Sekretariatu ds. Komunikacji. Dykasteria ds. Komunikacji jest tym urzędem Kurii Rzymskiej, który w ostatnich czasach rozwinął się chyba najbardziej dynamicznie, ponieważ zarządza całym obszarem komunikacji papieża i Stolicy Apostolskiej.

12

Konkordaty Jana Pawła II

72%

Krukowski J.

|

nr 4

169-185

EN

The subjects of consideration are the concordats concluded by the Holy See during the pontificate of John Paul II. In the introduction, the author defines the positions of the concordat in the hierarchy of sources of canon law and state law. The first part contains an analysis of the concept of the Concordat as a bilateral international agreement concluded by the Holy See with the country in order to normalize the situation of the Catholic Church on its territory which has legal consequences for both parties to on the respect for and protection of religious freedom in the personal and institutional. The second part contains the classifications of the concordats of John Paul II based on the belonging of the country that is a party of the concordat to a specific geographical, cultural or political region. For these reasons, three groups of concordats were distinguished: 1) concordats with European countries, 2) concordats with Latin American countries, 3) concordats with African and Asian countries.

PL

Przedmiotem rozważania są konkordaty zawarte przez Stolicę Apostolską w okresie pontyfikatu Jana Pawła II. We wstępie Autor określa pozycje konkordatu w hierarchii źródeł prawa kanonicznego i prawa państwowego. Część pierwsza zawiera analizę pojęcie konkordatu jako dwustronnej umowy międzynarodowej zawartej przez Stolicę Apostolska z danym państwem w celu normalizacji sytuacji Kościoła katolickiego na jego terytorium, mającej skutki prawne dla obu stron w przedmiocie poszanowania i ochrony wolności religii w wymiarze indywidualnym i instytucjonalnym. Część druga zawiera klasyfikacje konkordatów Jana Pawła II ze względu na przynależność państwa, będącego stroną konkordatu, do określonego regionu geograficznego, kulturowego bądź politycznego. Z tych racji zostały wyróżnione trzy grupy konkordatów: 1) konkordaty z państwami Europy, 2) konkordaty z państwami Ameryki Łacińskiej, 3) konkordaty z państwami Afryki i Azji.

13

Kształtowanie się Kongregacji Edukacji Katolickiej

72%

Sitarz M.

|

2017

|

nr 6 (19) nr 2

107-122

PL

Jezus Chrystus powierzył Kościołowi zadanie nauczania. W 1588 r. papież Sykstus V utworzył Kongregację do Spraw Uniwersytetu Studiów Rzymskich, aby nadzorować studia zarówno w Studium Rzymskim, jak i innych znaczących uniwersytetach tamtych czasów. Następni Biskupi Rzymu utworzyli: Kongregację Studiów, Świętą Kongregację Seminariów i Uniwersytetów, Świętą Kongregację do Spraw Wychowania Katolickiego, a w 1988 r. Kongregację Seminariów i Instytutów Studiów. Papież Benedykt XVI w 2013 r. zmienił nazwę dykasterii na Kongregację Edukacji Katolickiej (Instytutów Studiów).

EN

The founder of the Church entrusted the Church the teaching function. In 1588 Pope Sixtus V erected the Congregatio pro universitate studii romani to supervise the studies at the University of Rome and other notable universities of the time. Then the Roman Pontiffs created: the Congregatio studiorum, Congregatio de Seminariis et Studiorum Universitatibus, Sacra Congregatio pro institutione Catholica, and in 1988 Congregation for Catholic Education (in Seminaries and Institutes of Study). The Pope Benedict XVI changed in 2013 the name of the dycastery into Congregation for Catholic Education (Institutes of Study).

14

Watykańskie instytucje finansowe

72%

Romanko A.

|

nr 14 (1)

67-82

EN

The legislator in the Code of Canon Law of 1983 states: “To pursue its proper purposes, the Catholic Church by innate right is able to acquire, retain, administer, and alienate temporal goods independently from civil power” (can. 1254 § 1). 82 The author in the article analyzes the financial institutions of the Holy See and the Vatican City State, i.e. the Institute of Religious Works, the Administration of the Patrimony of the Apostolic See, the Council for the Economy, the Secretariat for the Economy, the Auditor General, the Prefecture for the Economic Affairs of the Holy See, and the Apostolic Camera.

PL

Ustawodawca w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. stanowi: „Kościół katolicki na podstawie prawa wrodzonego, niezależnie od władzy świeckiej, może dobra doczesne nabywać, posiadać, zarządzać i alienować, dla osiągnięcia właściwych sobie celów” (kan. 1254 § 1). Autor w artykule analizuje instytucje finansowe Stolicy Apostolskiej i Państwa-Miasta Watykan, tj. Instytut Dzieł Religijnych, Administrację Dóbr Stolicy Apostolskiej, Radę ds. Ekonomicznych, Sekretariat ds. Ekonomicznych, Audytora Generalnego, Prefekturę Spraw Ekonomicznych Stolicy Apostolskiej i Kamerę Apostolską.

15

Przedstawicielstwo dyplomatyczne Stanów Zjednoczonych Ameryki przy Watykanie a Pierwsza Poprawka do Konstytucji USA (aspekty historyczne i prawne)

72%

Zieliński T. J.

|

nr 1

155-180

EN

The paper presents an issue of diplomatic relations of the United States with Papacy since the early years of American Republic. It sketches development of consular representation of the late 18th century which eventually turned into regular contacts at the ambassadorial level during the Presidency of Ronald Reagan three decades ago. This historical analysis is accompanied by legal remarks highlighting constitutional matters evoked by the First Amendment, which stipulates the principle of separation of church and state.

PL

Artykuł podejmuje zagadnienie stosunków dyplomatycznych Stanów Zjednoczonych z Papiestwem od czasu utworzenia amerykańskiej Republiki. Przynosi zarys rozwoju stosunków konsularnych obu podmiotów począwszy od schyłku XIX wieku, które ostatecznie około trzydzieści lat temu przyjęły w okresie prezydentury Ronalda Reagana kształt stałych relacji na poziomie ambasadorów. Tej analizie historycznej towarzyszą rozważania natury prawnej skupione na problematyce konstytucyjnej związanej z normą Pierwszej Poprawki, która określa zasadę rozdziału kościoła i państwa w USA.

16

Wizyta generała Wojciecha Jaruzelskiego w Watykanie w 1987 roku

61%

Owczarek M.

|

2020

|

nr 106

191-212

EN

This article takes with the issue of General Wojciech Jaruzelski’s visit to the Vatican, which took place at the beginning of 1987. It is a part of the results of the author’s research on the re-establishment of diplomatic relations between Poland and the Holy See in 1989. The issue of normalization of relations between Warsaw and the Holy See in the 1980s, had not yet been taken up in the scientific discourse. The source basis are materials found by the author as a result of a query in the Archive of the Ministry of Foreign Affairs in Warsaw and the Archive of New Files in Warsaw. Additionally, notes from interviews and meetings published by priest Alojzy Orszulik used. Moreover, audiovisual materials in the form of the Polish Film Chronicle (PKF) were used. The aim of the article is to present the preparations for the visit of General Jaruzelski to the Vatican, to reconstruct the atmosphere and relations between the state and the Catholic Church as well as Poland and the Holy See at that time and, finally, to present the course and the result of this visit. The article presents various views and summaries from both sides: Polish People’s Republic and the Holy See. At the end, the answer to the question is why General Wojciech Jaruzelski’s visit to the Vatican has become a breakthrough.

PL

Artykuł podejmuje kwestię wizyty gen. Wojciecha Jaruzelskiego w Watykanie, która odbyła się na początku 1987 r. Jest to fragment wyniku badań prowadzonych przez autora na temat ponownego nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Stolicą Apostolską w 1989 r. Problematyka normalizacji stosunków zachodzących na linii Warszawa–Watykan w latach osiemdziesiątych XX w. nie była dotąd podejmowana w dyskursie naukowym. Podstawę źródłową stanowią materiały znalezione w wyniku kwerendy w Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie oraz Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Uzupełnieniem są notatki z rozmów i spotkań opublikowane przez ks. Alojzego Orszulika. Ponadto wykorzystano materiały audiowizualne w postaci Polskiej Kroniki Filmowej. Celem artykułu jest ukazanie przygotowań do wizyty gen. Jaruzelskiego w Watykanie, odtworzenie panującej ówcześnie atmosfery i relacji między państwem a Kościołem oraz Polską a Stolicą Apostolską, wreszcie zaprezentowanie przebiegu i skutków wizyty, które za sobą pociągnęła. W artykule ukazano różne spojrzenia i podsumowania zarówno ze strony PRL, jak i Kurii Rzymskiej. Na końcu znajduje się odpowiedź na pytanie, dlaczego wizyta przewodniczącego Rady Państwa u Ojca Świętego stała się przełomowa.

17

Kompetencje Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych

58%

Białowąs K.

Kościół i Prawo

|

2014

|

nr 3 (16) nr 2

35-51

EN

The article discusses the issue of the competences of the Congregation for the Causes of Saints. The Author begins with the origin of the Congregation. It is emphasized that this dicastery is one of the oldest organ of the Apostolic See. The Pope Sixtus V with the Apostolic Constitution Immensa aeterni Dei of 22 January 1588 created the Sacred Congregation of Rites. Thereafter, Paul VI, divided the Congregation of Rites with the Apostolic Constitution Sacra Rituum Congregatio of 8 May 1969 and created two congregations (sections): one for Divine Worship and another for the Causes of Saints. The Congregation is composed of the cardinal prefect, secretary, under-secretary, promoter of the faith, relators and consultors. The Pope has the principal functions in the dicastery. He creates it, indicates the priorities in the aspect of the current needs of the Church and approves each stage of the proceedings with a proper decrees. The procedure in the Congregation for the Causes of Saints has been indicated in the Apostolic Constitution Divinus perfectionis Magister of 25 January 1983. The beatification process has three stages carrying out in the diocese. Then, the documents of the diocesan process are sent to the Congregation.

18

Kontakty św. Augustyna z papieskim Rzymem

58%

Śrutwa J.

|

tom 14

277-305

FR

Saint Augustin a demeure a Rome deux fois, a savoir au debut et a la fin de a la fin de son sejour en Italie, dans les annees 383-388.

19

Audiencje polityków komunistycznej Polski u papieża w latach 1945–1978

58%

Kucharski W.

|

nr 29

50-71

EN

After the Second World War, Communist Poland and the Holy See did not maintain official diplomatic relations for over a quarter of the century (1945–1974). Despite that complicated situation, there were several personal meetings between the Pope and the representatives of Communist Poland during the pontificated of Pius XII, John XXIII and Paul VI. These meetings seemingly confirm the definite rule of the Vatican’s diplomacy which does not refuse to talk with anyone and to conduct dialogue in any situation. The analysis of the circumstances and the courses of meetings between Communist politicians from Poland and the Pope allows us to draw the line that divides the period in question into two parts. Until 1965, the Pope held audiences with Catholic activists engaged in public Communist Poland, while after that date, there were also meetings with Communist politicians, including two foreign ministers and a First Secretary of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party. Throughout nearly the entire period, the primary goal of the relations between Poland and the Vatican, including meetings with the Pope, was to win the Holy See’s favour, particularly in opposition to the Primate, and create the propaganda image of religious freedom and good relations between the state and the Church in Poland. It is difficult to assess how the Holy See benefited from those meetings. The dialogue started in 1965, and it took an institutional form in 1974, but that did not affect the model of religious policy in Poland, and the strong position of the Church did not result from the dialogue between the Communists and the Vatican, but the unrelenting and principled policy of the Episcopate lead by the Primate. I have based the present article primarily on materials prepared by the Communist diplomatic service and stored in the Archives of the Ministry of Foreign Affairs and documents prepared by the Party and administration of the Communist Poland, particularly the Office for Religious, and stored at the Polish Central Archives of Modern Records. Diaries and memoirs also proved to be important – particularly those by Jerzy Zawieyski and Janusz Zabłocki.

20

Normatywne konsekwencje art. 9 Konkordatu dla polskiego porządku prawnego

58%

Olszówka M.

|

tom 26

281-301

EN

Polish legal system does not differentiate days which are free from work on the basis of their Catholic/religious or state/secular nature – either at the constitutional level or at the statutory level. Article 66(2) of the 1997 Constitution of the Republic of Poland does not specify public holidays but obliges the legislator to specify them in ordinary legislation. In general, Polish law assumes that two days a week, including Sundays, are free from work, in addition to other holidays. There are also a number of exceptions when an employer is entitled to order work on Sundays or holidays. Article 9(1) of the 1993 Concordat, contrary to Article 66(2) of the Constitution, contains a catalogue of nonworking days, including all Sundays and literally enumerated holidays. It is not a catalogue of Catholic holidays but a catalogue of nonworking days and is binding on the ordinary legislator. In consequence, Polish legislation must not only guarantee the days free from work according to the Concordat but also ensure that on each of these days employees (regardless of the legal basis for providing work) are not obliged to work. Exceptions are permissible but only in situations justified by objective reasons (e.g. security, public order, morality, human life and health); trade, for example, does not fall into one of these exceptions. Interpretative problems are posed by Article 9(2) of the Concordat, which specifies the conditions for expanding the catalogue of public holidays (paragraph 1). The requirement of an agreement between the Parties to the Concordat can be understood either literally – as a requirement of adopting a separate agreement – or teleologically (functionally) – as the absence of opposition (which nevertheless seems to be a more correct interpretation). Another controversy is related to the nature of the catalogue of public holidays in the Concordat. The important question in this regard is whether it should be considered inclusive (i.e. the days indicated in the Concordat have the character of days actually free from work) or exclusive (i.e. only the days indicated in the Concordat have the character of days actually free from work).

PL

Polskie prawo nie zna podziału świąt na katolickie (religijne) i państwowe (świeckie) - ani na poziomie konstytucyjnym, ani ustawowym. Artykuł 66 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. nie określa, które dni są wolne od pracy, lecz nakazuje to sprecyzować w ustawie. Polskie ustawodawstwo generalnie zakłada, że wolne od pracy są dwa dni w tygodniu, w tym niedziela, a ponadto święta, przy czym istnieje wiele wyjątków, gdy pracodawca może nakazać pracę w niedziele lub święta. Artykuł 9 ust. 1 polskiego Konkordatu z 1993 r. - inaczej niż art. 66 ust. 2 Konstytucji RP - proklamuje katalog dni wolnych od pracy, do których zalicza wszystkie niedziele oraz enumeratywnie wymienione dni świąteczne. Nie jest to katalog świąt katolickich, ale katalog dni wolnych od pracy, który jest wiążący dla ustawodawcy zwykłego. W konsekwencji polskie ustawodawstwo musi nie tylko zagwarantować taki status wymienionych w Konkordacie dni wolnych od pracy, lecz również zapewnić, aby w każdym z tych dni pracownicy (niezależnie od podstawy prawnej świadczenia pracy) nie mogli być zobowiązani do świadczenia pracy. Wyjątki są dopuszczalne, ale tylko w uzasadnionych obiektywnymi względami sytuacjach (np. bezpieczeństwo, porządek publiczny, moralność, życie i zdrowie ludzi), do których nie zalicza się np. handlu. Problemy interpretacyjne ewokuje redakcja art. 9 ust. 2 Konkordatu, który określa warunki poszerzania katalogu dni wolnych od pracy (art. 9 ust. 1 Konkordatu). Wymóg porozumienia między Stronami Konkordatu można rozumieć literalnie – jako wymóg zawarcia odrębnej umowy – albo teleologicznie (funkcjonalnie) – jako brak sprzeciwu (co mimo wszystko wydaje się bardziej prawidłową interpretacją). Kolejna kontrowersja dotyczy charakteru konkordatowego katalogu dni wolnych od pracy. Istotna jest w tym zakresie odpowiedź na pytanie, czy jest on gwarancyjny, czyli inkluzywny (dni wskazane w Konkordacie na pewno mają charakter dni rzeczywiście wolnych od pracy), czy ekskluzywny (tylko dni wskazane w Konkordacie mają charakter dni rzeczywiście wolnych od pracy).