Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Planowanie przestrzenne jako instrument wdrażania zrównoważonego rozwoju w Polsce - próba oceny

100%

Drzazga D.

|

2007

|

nr nr 1190 Zrównoważony rozwój w teorii ekonomii i praktyce

248-257

XX

Autor, na tle przytoczonych problemów teoretycznych planowania, dokonał oceny polskiego systemu planowania przestrzennego, w kontekście jego użyteczności, jako instrumentu pomocnego przy wdrażaniu zrównoważonego rozwoju.

EN

The aim of this paper is to answer the question whether the Polish spatial planning system is a useful tool for sustainable land use and built environment processes, or not? The author presents thesis that physical, regional and national planning in Poland have plenty of institutional failures. The drawbacks of procedures of planning are intensified by failures of land market. Both are the reasons that in practice spatial planning is unable to create sustainable development and spatial order. In the context of new theories of spatial planning, the author proves the most important conclusions concerning reconstruction of the Polish planning system. (original abstract)

2

Usti nad Łabą - ocena i perspektywy rozwoju czeskiego miasta poprzemysłowego

100%

Krul M. , Krupa L.

|

2012

|

nr nr 253 Wybrane problemy współpracy polsko-czeskiej : gospodarka i infrastruktura

48-57

XX

W artykule poruszono problematykę rozwoju czeskiego miasta postindustrialnego. W pierwszej części pracy przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące rozwoju miasta Usti nad Łabą i regionu usteckiego: historię regionu, sytuację społeczno-demograficzną oraz znaczenie miasta dla północno-zachodniej części Republiki Czeskiej. Druga część artykułu zawiera wyniki oceny przestrzennego zagospodarowania miasta, dokonanej przez studentów Studenckiego Koła Naukowego Gospodarki Przestrzennej Aliquanta podczas pobytu w Usti nad Łabą. Analiza obejmuje podział stref funkcjonalnych, stan infrastruktury rekreacyjnej, utylizację odpadów, płynność komunikacyjną, ład przestrzenny miasta oraz jego problemy społeczne. W ostatniej części zaprezentowano wnioski studentów oraz przykładowe koncepcje poprawy wykorzystania potencjału miasta.(abstrakt oryginalny)

EN

The article concerns the development of Czech post-industrial city. In the first part of the work, the most important facts about Ústí nad Labem and its region are introduced: its history, social and demographic situation as well as city's importance for north-western part of the Czech Republic. The second part of the article depicts the results of spatial development research conducted by students from Spatial Development Student's Scientific Club Aliquanta during their stay in Ústí nad Labem. The analysis includes: functional division, recreational infrastructure, waste disposal, traffic fluency, spatial order and city's social problems. The last part presents students' conclusions and examples for the better development of city's potential.(original abstract)

3

Konflikty w zagospodarowaniu przestrzennym

100%

Chmielewski J. M.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2002

|

nr nr 1

115-121

XX

Dążenie do uzyskania ładu przestrzennego może być urzeczywistniane tylko przez badanie istniejących i potencjalnych pól konfliktów, rozpoznawanie przyczyn ich powstawania oraz określanie sposobów ich likwidowania lub minimalizowania. Główne konflikty w osiąganiu ładu przestrzennego noszą cechy: funkcjonalno-gospodarcze, społeczno-kulturowe lub przyrodniczo-ekologiczne. (abstrakt oryginalny)

4

Ład przestrzenny i lokalizacja w teorii ekonomii a konkurencyjność regionów

100%

Siekierski J.

Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu

|

2008

|

tom 10

|

nr z. 2

234-239

XX

Przedstawiono najważniejsze kwestie dotyczące ładu przestrzennego i lokalizacji w teorii ekonomii mające wpływ na konkurencyjność regionów. Przestrzeń ekonomiczno-społeczną przeanalizowano w świetle głównych paradygmatów oraz współczesnych modeli budowania ładu przestrzennego i lokalizacji w warunkach konkurencyjnej gospodarki rynkowej. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper presents problems of socio-economic s and space, more strictly speaking spatial order and localization considering competitiveness of regions. Theoretical approach to these problems is reflected in paradigms discussed in the work and models of spatial economy and localization of agricultural production, industrial production, objects, centers, etc. (original abstract)

5

Propozycja metody oceny ładu przestrzennego obszaru rekultywowanego

84%

Podciborski T. , Trystuła A.

Wieś i Rolnictwo

|

2010

|

nr nr 2

82-95

XX

Celem opracowania jest przedstawienie propozycji metody oceny stanu ładu przestrzennego rekultywowanych obszarów zdegradowanych lub zdewastowanych. Z uwagi na szeroki zakres pojęcia ładu jego ocena może być rozpatrywana w różnych odniesieniach przestrzennych – jako ład przestrzenny struktury poziomej i ład przestrzenny struktury pionowej. Zastosowanie opracowanej metody oceny stanu ładu przestrzennego rekultywowanego obszaru zdewastowanego umożliwia ocenę jego stanu z jednoczesną możliwością wytypowania tych elementów, które niekorzystnie wpływają na stan zagospodarowania elementów, a tym samym na ład przestrzenny. Wskazanie elementów negatywnie wpływających na stan ładu pozwoli na poprawę struktury przestrzennej władania i użytkowania badanego obszaru już na etapie stadium projektowego prac rekultywacyjnych. (abstrakt oryginalny)

EN

One of the features of sustainable development is spatial order which is understood as such arrangement of space that takes into account natural, socio-economic, cultural, and aesthetic conditions. The earlier studies devoted to the reclamation of degraded or devastated areas did not address the issue of reclamation activities and their effect for the state of spatial order. The aim of this paper was to propose an evaluation method for the spatial order of degraded or devastated areas subject to reclamation. Due to the broad scope of this term, spatial order could be evaluated using different spatial references such as horizontal structure and vertical structure. The application of the proposed method permits to assess the state of the devastated area undergoing reclamation and to, simultaneously, indicate the elements that have a negative effect on the condition of the space's components and, therefore, on the spatial order. The identification of elements that have a negative effect on spatial order will allow to make improvements in the spatial structure of the use and management of a surveyed area already at the stage of a project study of reclamation work. (original abstract)

6

Sytuacja społeczna w Polsce - autokorelacja przestrzenna województw

84%

Sej-Kolasa M. , Sztemberg-Lewandowska M.

Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych / Szkoła Główna Handlowa

|

2011

|

nr nr 23

236-255

XX

Celem artykułu jest zbadanie siły i charakteru autokorelacji przestrzennej miedzy województwami ze względu na syntetyczne zmienne mierzone na skali sumarycznej opisujące sytuację społeczną. Dodatkowo na podstawie przeprowadzonych badań sformułowano wnioski o charakterze metodycznym i praktycznym. Sytuacja społeczna została opisana za pomocą dwunastu zmiennych podzielonych na cztery grupy: bezrobocie, ludność, szkolnictwo i zdrowie. W każdej z grup przeprowadzono badanie autokorelacji przestrzennej przy wykorzystaniu macierzy wag oraz wybranych statystyk globalnych i lokalnych.

EN

The aim of this article is to analyse the strength and nature of spatial autocorrelation among Polish voivodeships with regard to the synthetic variables measured on the summary scale, describing the social situation. Additionally, the methodological and practical conclusions have been formulated on the basis of conducted research. The social situation is defined with twelve variables divided into four groups - those referring to unemployment, population, education and healthcare. For each group an analysis of spatial autocorrelation was carried out with the use of weight matrices and selected local and global statistics. (original abstract)

7

Porządek architektoniczny i urbanistyczny jako element przestrzennego zagospodarowania kraju

84%

Lorens P.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2005

|

nr nr 3

21-50

XX

W opracowaniu zaprezentowano problematykę porządku architektonicznego i urbanistycznego w polskiej przestrzeni. Uwzględniono zarówno problematykę wielkich miast, ich przedmieść, jak i obszarów pozamiejskich, które często tracą swój tradycyjny, wiejski charakter. W szczególności zwrócono uwagę na historyczne uwarunkowania procesów urbanizacyjnych i ich obecne skutki. Określono zarówno diagnozę stanu, jak i propozycję budowy strategii jego poprawy. Zaprezentowano także możliwe do wykorzystania instrumentarium działania, w tym - opisano instrumenty w Polsce jeszcze nie stosowane. Kontynuacją tych rozważań stało się zaprezentowanie konceptu rewitalizacji urbanistycznej jako kluczowego działania, mogącego w znaczący sposób przyczynić się do poprawy stanu polskiej przestrzeni. Podsumowaniem pracy stał się zestaw wniosków dotyczących działań służących poprawie stanu polskiej przestrzeni. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper includes the general overview of the architectural and urban order issue in respect to Polish space. It focuses both on the problems of large cities as the peripheral and rural areas. Also the problems of rural areas losing their traditional character are discussed. Special attention was paid to the historical reasons staying behind the urbanization processes and their influence on the current situation. In this respect both the diagnosis of the current situation as well as the proposal for building the complex upgrade strategy were presented. Also the set of available implementation instruments were presented as a part of this proposal. Finally, the concept of urban regeneration was discussed. This concept can become the key element in the process of upgrading the condition of the Polish space. As a summary, a set of conclusions concerning the possible actions leading to desired change in the spatial order was presented. (original abstract)

8

Wpływ procesu transformacji na uporządkowanie przestrzeni (na przykładzie województwa krakowskiego)

84%

Zieliński K.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

1994

|

nr nr 422

73-81

XX

Celem opracowania jest syntetyczna ocena wpływu jaki wywiera transformacja gospodarki polskiej na stopień uporządkowania przestrzeni w województwie krakowskim.

EN

In the article an attempt was made at a synthetic quantification of changes resulting from transformations of the Polish economy aimed at ordering space. The proposed methodology of the analysis draws on the assumptions of the theory of information. The conducted research demonstrated that the economic growth of the Krakow region if becoming increasingly complex. (original abstract)

9

Efekty zewnętrzne w marketingu urbanistycznym

84%

Polski J.

|

2012

|

nr nr 244 Problemy rozwoju regionalnego

491-500

XX

Artykuł jest poświęcony kwestii poszukiwania atrybutów atrakcyjności miast na użytek marketingu urbanistycznego. Akcentowana jest jedna grupa narzędzi marketingowych, tj. jakość produktów miejskich i miasta jako produktu dla jego użytkowników. Poszukiwanie atrakcyjnych produktów miejskich jest oparte na klasyfikacji lokalnych efektów zewnętrznych. Uzupełniająco uwzględniono sześć aspektów ładu przestrzennego, w tym: ekologiczny, ekonomiczny, społeczny, funkcjonalny, kulturowy i estetyczny. Treść artykułu zamykają sugestie działań strategicznych na rzecz poprawy atrakcyjności miast, podnoszących ich konkurencyjność i spójność terytorialną regionów. (abstrakt oryginalny)

EN

The article is dedicated to the question of researching the attributes of urban areas attractiveness to be applied to urban marketing. One group of marketing tools - quality of urban products and cities as a product for its inhabitants - is discussed in the article. Searching attractive urban products is based on the classification of local external effects. In addition, six aspects of spatial order are taken into consideration: ecological, economic, social, functional, cultural and aesthetic. Suggestions of strategic activities for the improvement of cities attractiveness, their competitiveness and territorial cohesion of regions are given at the end of the article. (original abstract)

10

Wizerunek przestrzeni ważnym instrumentem współczesnej polityki przestrzennej miast na przykładzie miasta Szczecina

84%

Szaja M.

|

2010

|

nr nr 31

245-254

XX

W artykule zaprezentowano główny powód, dla którego w miastach prowadzona jest polityka przestrzenna. Szczegółowo opisano jeden z instrumentów polityki przestrzennej wizerunek przestrzeni. Ponadto ukazano znaczenie wizerunku dla dalszego rozwoju miast. Przedstawiono także metody kreowania pozytywnego wizerunku jednostki terytorialnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the main reason why urban spatial policy is conducted. Describes one of spatial policy instruments the space image. Moreover it illustrates the importance of image for the further development of cities. The paper also presents methods for creating a positive image of the territorial unit. (original abstract)

11

Polityka regionalna

84%

Makulska D.

Prace i Materiały Instytutu Rozwoju Gospodarczego / Szkoła Główna Handlowa

|

2001

|

nr nr 68 Elementy ładu rozwojowego

78-82

XX

W artykule omówiono typy i modele polityki regionalnej, które mają wpływ na kształtowanie określonego ładu gospodarczego i nabierają szczególnego znaczenia wraz z wstąpieniem Polski do UE.

EN

Regional policy plays important role in general economic policy of developed countries. It is caused by a few reasons: different economic situations of different regions, and industry influence on economic development decreasing. Conception of investment in issue regions was verified in last decades. Such a process leaded to unemployment, even in rich countries. Just long-term unemployment contributed to bigger efforts of regional policy. In this countries many different regional policy instruments were developed. Many organisations engaged regional policy were created. In perspectives of Poland's membership in the European Community adjusting of regional policy instruments becomes a major issue. Poland should use EC's experience and knowledge of regional policy. (original abstract)

12

Poziom ładu przestrzenno-środowiskowego gmin wiejskich w zrównoważonym rozwoju na przykładzie województwa warmińsko-mazurskiego

84%

Pawlewicz K. , Pawlewicz A.

|

2011

|

nr nr 39

171-179

XX

W opracowaniu przedstawiono propozycję metody oceny poziomu ładu przestrzenno-środowiskowego - jako jednego z elementów zrównoważonego rozwoju jednostek terytorialnych. Wykorzystano analizę zmiennych syntetycznych na przykładzie gmin wiejskich województwa warmińsko-mazurskiego. Analizą objęto 67 gmin, które podzielono na trzy grupy (klasy) na podstawie 14 wskaźników oceniających poziom ładu przestrzenno-środowiskowego. (abstrakt oryginalny)

EN

Sustainable development as the main goal of human activity makes the pursuit of economic growth that will not be inconsistent with the needs of environmental protection. This gives the possibility of rational and intelligent use of our available resources in order to preserve them for future generations. One of the elements of sustainable development is spatial and environmental governance. This paper presents the proposes a method of assessing the level of spatial and environmental governance as one of the elements of sustainable development through the territorial units. The analysis of synthetic variables on the example of rural districts of Warmia and Mazury was used. The analysis comprised 67 municipalities that are grouped into three classes based on 14 indicators assessing the level of spatial and environmental governance. (original abstract)

13

Ład przestrzenny jako czynnik rozwoju lokalnego

84%

Polska A.

|

2006

|

nr nr 1124 Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce

317-326

XX

Omówiono zagadnienie ładu przestrzennego z ekologicznego punktu widzenia, w społecznych warunkach życia, w aspekcie ekonomicznym, funkcjonalnym i estetycznym oraz przedstawiono rolę ładu przestrzenngo w rozwoju lokalnym.

EN

In the rationally conducted space economy, including the local one, the main purpose is the systematic improvement of a space order, including the control of investors' behavior. Investors' behavior creates a relatively stable elements in space and forms in fact its image. Space order is precondition of this image, although it is difficult to define it accurately. In statutory formulation it can be defined as a space configuration, which creates a harmonious whole and in arranged relations takes into account all possible factors, and functional, socio-economic, ecological, cultural and composi-tion-esthetical demands. Space order, therefore, is a complicated notion. The definition, given above, has shown its nš aspects: ecological, social (living conditions and values' systems), economic, functional and esta-ical. Ecological order means the improvement of the conditions of environments' functioning and strengthening its state, including the ability to reconstruct resources and values. Order in social living conditions determines the satisfaction of all possible material and mental human needs. Economic order creates conditions for low costs of the economies' development and functioning in a given space. One can also add functional and esthetical orders to these aspects. Functional order is associated with a space coordination of different stable elements of natural, social and economic space. IK essence is the efficiency of functioning and development of particular domains in a given area, Lasi but not the least, esthetical order makes a space emotionally "good looking" from the point of view of the human needs. Its makes it more friendly for a public life. Space order is a favourable condition of economic development. It intensifies the level of interests in the area by different real and potential users, including inhabitants, newcomers and investors, Therefore the policy of economic development should be conducted at communities' (gminas') and other units' levels of public administration and also it should be integrated with a space policy. (original abstract)

14

Pierwotny układ urbanistyczny w kształtowaniu ładu przestrzennego

84%

Bandosz Ł. , Pawłowska J. , Tomczak A.

Debiuty Ekonomiczne

|

2006

|

nr nr 4 Instrumentalne, instytucjonalne i organizacyjne problemy funkcjonowania gospodarki rynkowej

83-90

XX

Celem autorów było wskazanie roli, jaką w kształtowaniu przestrzeni publicznej i ładu przestrzennego centrów miast, pełni ich historyczny układ urbanistyczny. Układ ten rozumiany jest jako, kształt centrum miasta, tworzącego się i rozwijającego od początków istnienia danej jednostki osadniczej. Pozostaje on w ścisłej zależności z horyzontami przestrzennym i czasowym, które dla różnych miast kształtują się odmiennie. W wielu przypadkach pierwotny układ urbanistyczny miasta, został zniszczony w wyniku działań wojennych. W związku z tym autorzy przyjęli horyzont czasowy od 1930 do 2004 roku. Pozwoliło to skupić się na przekształceniach centrów miejskich powstałych na skutek ich odbudowy po wojennych zniszczeniach. Zakres przestrzeni został przez autorów ograniczony do śródmieścia Wrocławia.

EN

The objective of the article is to inspect the basic relations that are derived from development of the central urban areas in terms of planning the city structure. The chosen period for this survey, that is from the mid-war till contemporary times, enables one to resume the effects of urban centres transformations caused by post-war reconstruction. The article assigns a significant meaning to adaptation of those areas to completely new roles, yielded from the civilization development. Those processes as well as current revitalization and reorganization trends taken under consideration, the researchers have attempted to make an investigation into the set of general rules that should determine operations taken by local authorities in the crucial central parts of the cities. The core section of the practical part of the article is aimed at analysis of implementation of theoretical directives in Wrocław. The researchers intend to point out the cohesion and inconsistency in the architecture of the mentioned Polish city. (original abstract)

15

Kontrasty w użytkowaniu przestrzeni jako wynik wielowiekowej degradacji środowiska przyrodniczego - na przykładzie obszaru miasta Mysłowice (Wyżyna Śląska)

84%

Parusel T. , Karkosz D.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Geographica

|

2010

|

tom 1 Dynamika zmian środowiska geograficznego pod wpływem antropopresji

14-21

XX

Jednym z najlepiej widocznych efektów wielowiekowego gospodarczego wykorzystania terenu miasta jest mozaika form użytkowania jego przestrzeni, występowanie znacznych kontrastów na niewielkich stosunkowo obszarach. Podstawowym celem niniejszego artykułu jest wykazanie i wstępna charakterystyka głównych z nich na obszarze miasta, przy czym posłużono się wykonaną mapą użytkowania terenu. (fragment tekstu)

EN

The town Mysłowice is located in the southern mesoregions of the Silesian Upland: Katowice Upland (341.13) and Jaworzno Hills (341.14). Mysłowice terrain has been intensively used by man for centuries and still is nowadays. This process left permanent signs on the natural environment; the mosaic forms of land use are the effect of this activity, among others. In the town area contrasts are frequent - direct proximity of various land use forms is observed. Initial characterization of selected contrasts is the aim of this paper. Authors created and employed the map of land use forms of the town Mysłowice. (original abstract)

16

Krajobraz społeczno-gospodarczy Poznania. Kierunek zachodni

67%

Bartoszek M. , Szóstak J.

Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

|

1994

|

nr nr 221

37-50

XX

Na przykładzie przeprowdzonych badań zachodniej części Poznania, autorzy omówili przemiany w krajobrazie społeczno-gospodarczym miasta jakie zaszły pod wpływem przekształceń systemowych w gospodarce lat 90-tych.

17

Organizacja przestrzeni a transport

67%

Dziadek S.

Zeszyt Naukowy / Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego

|

1994

|

nr nr 132

5-20

XX

Omówiono różnorodne podejścia do pojęcia przestrzeni (geograficzne, geodezyjne, gospodarcze itp.), przesłanki ładu przestrzennego i organizację przestrzeni, i w tym kontekście integracyjną rolę transportu.

18

Kształtowanie ładu przestrzennego obszarów metropolitalnych

67%

Gaczek W. M.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

|

2004

|

nr nr 40

7-34

XX

Szczególne zainteresowanie badaniem zjawisk i procesów zachodzących w przestrzeni wielkich miast wynika ze skali koncentracji ludności, funkcji gospodarczych i społecznych, występowania korzyści aglomeracji i rosnącej roli niektórych ośrodków miejskich w gospodarce światowej. Wiek XX to okres szybkiego rozwoju zespołów miejskich w formie aglomeracji, z których część przekształciła się w metropolie odgrywające najważniejszą rolę w sieci miast światowych. Metropolie wyróżniają się z innych aglomeracji szczególnymi cechami: mają bezpośrednie połączenia węzłowe z innymi wielkimi miastami, funkcjonują w nich instytucje finansowe o ponadnarodowym zasięgu, działają fundacje i stowarzyszenia międzynarodowe oraz ośrodki masowego przekazu o zasięgu międzynarodowym, rozbudowana jest sieć informacyjna, występują instytucje krajowe zajmujące się relacjami z zagranicą. Planowanie rozwoju przestrzennego aglomeracji, a tym bardziej metropolii jest skomplikowane i ma charakter planowania rozwoju społeczno-gospodarczego regionu w przestrzeni. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego aglomeracji, ze względu na różnorodność problemów i konfliktów przestrzennych, ma inny charakter niż studium gminy. Celem artykułu jest próba scharakteryzowania instrumentów kształtowania ładu przestrzennego w obszarach metropolitalnych oraz wyjaśnienie trudności, jakie mogą pojawiać się w dochodzeniu do ładu przestrzennego w rozwoju regionu. (fragment tekstu)

19

Znaczenie polityki przestrzennej w rozwoju gospodarczym gminy

67%

Budner W.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

|

2004

|

nr nr 40

35-47

XX

Samorząd terytorialny w Polsce ma ustawowo nadane prawa do sprawowania władzy na poziomie lokalnym i regionalnym. Zasadniczą konstrukcją, na której opiera się samorząd terytorialny, jest gmina. Gmina wykonuje funkcje i zadania tylko o charakterze publicznym. Charakter publiczny zadań gminy stanowi dyrektywę działania w interesie dobra ogólnego i jednocześnie podkreśla istotę samorządu. Pozycja gminy - jako zdecentralizowanego podmiotu władzy publicznej - oznacza wyposażenie jej w samodzielność przy realizacji zadań publicznych. Gmina wykonuje powierzone jej zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Dodatkowym, niezwykle istotnym atrybutem samodzielności i niezależności jest odrębna (od Skarbu Państwa) osobowość cywilnoprawna gminy oraz jej samodzielność finansowa. Celem artykułu jest próba przedstawienia znaczenia polityki przestrzennej gminy i związanych z nią planów inwestycyjnych na rzecz lokalnego rozwoju gospodarczego. W artykule uporządkowano również pojęcia związane z ładem przestrzennym, gospodarką i polityką przestrzenną. (fragment tekstu)

20

Wybrane problemy gospodarowania przestrzenią w Polsce

67%

Ziółkowski M.

Monografie i Opracowania / Szkoła Główna Handlowa

|

1994

|

nr nr 381 Samorząd terytorialny i gospodarka lokalna

93-103

XX

Przedmiotem opracowania jest gospodarka przestrzenna Polski, jej stan i diagnoza. Autor omówił główne przyczyny i skutki złego stanu gospodarki przestrzennej w ostatnim 45-leciu w sferze gospodarki, organizacji życia zbiorowego, zaspokajania potrzeb społecznych i sferze planowania, a następnie zaprezentował ogólny kierunek koniecznych zmian zmierzających do powrotu do pierwowzorów Polski międzywojennej i funkcjonującej dziś rzeczywistości w Europie Zachodniej.