Ten serwis zostanie wyłączony 2025-02-11.
Nowa wersja platformy, zawierająca wyłącznie zasoby pełnotekstowe, jest już dostępna.
Przejdź na https://bibliotekanauki.pl
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 17

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  Spatial mobility
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
XX
Autor zaprezentował wpływ przekształceń gospodarczych w strukturze przestrzennej kraju na zmiany w kierunkach przemieszczeń ludności. Zanalizował rozmiary i natężenie migracji ludności ogółem, a także w podziale na wieś i miasto, zmiany w podstawowych kierunkach przemieszczeń ludności i w strukturze przestrzennej migracji oraz atrakcyjność województw pod względem osiedleńczym.
EN
The article attempts to delimitate the zones of Toruri's influence on the grounds of the multiaspect analyses of the phenomena of the town's influences. The results of the detailed empirical investigations of migration burden served as a base for the delimitation of the zones of Toruń's influence. These studies were carried out in the years 2000-2002 and involved examining permanent migrations, commuting, spatial origin of the students of secondary schools, the Nicolaus Copernicus University and the Gen. Józef Bem Higher Officers' School, and visits for tourist, social and living purposes. Due to the evaluation of the size and intensity of the population flow and contact frequency, three zones of the town's influence were delimitated. The functional and spatial relations found within those zones were also characterised. (original abstract)
3
Content available remote Effectiveness of Migration, for Wrocław, from 1989 to 2001
75%
EN
The article discusses the changes in permanent migration effectiveness for Wrocław from 1989 to 2001. The value of effectiveness coefficient includes population movement from and to Wrocław and different territorial units (other urban areas in the country, rural areas, towns in a region, rural areas in a region, and voivodeships). (original abstract)
|
|
nr nr 2
85-97
XX
Przedstawiono teoretyczne mechanizmy kształtujące mobilność przestrzenną siły roboczej oraz przegląd dotychczasowych analiz tego zjawiska. Zaprezentowano dane oraz opis zastosowania w badaniu ekonometrycznym modeli zmiennych dyskretnych, a następnie dokonano interpretacji wyników badań.
EN
In this study we analyse determinants of women labour force mobility in Poland. The main focus of the paper is on the comparison of mobility between employed and unemployment women. The study is based on micro-data taken from a special survey conducted in Lodz and Mazowsze regions. Estimation is based on discrete variables models, i.e. logit and ordered logit models. Results indicate that more likely to migrate are women, who are single, young non-firm-owners and who live in the country or village. The conclusion is that lower spatial mobility of unemployed woman, resulting from analysis based on aggregate data, disappears when additional control variables (e.g. age, region or martial status) are taken into consideration. (original abstract)
XX
Artykuł ma na celu przedstawienie zmian i tendencji zarysowujących się w gospodarce przez pryzmat zjawisk społecznych, tj. zmian w typach rozwojowych ludności w układzie przestrzennym. Zaprezentowano wyniki badań, których zakres czasowy obejmuje lata 1989-1996, w układzie 49 województw. Do badań wykorzystano metodę J.W.Webba, która zakłada, że zmiany ludności w przestrzeni są wynikiem różnych kombinacji przyrostu naturalnego oraz ruchu migracyjnego.
EN
The aim of the article is to present transformations and tendencies in economy through social phenomenon such as changes in developed types of population in spatial system. Results of research from the years 1989-1996 included 49 voivodships were presented. J.W. Webb's method, which tells that population change in space, is results of different combinations of population growth and migration cycles, was also used. (A.Ł)
XX
Chociaż transport pieszy jest najbardziej podstawowym i naturalnym środkiem przemieszczania się ludzi, to w XX w. stracił gwałtownie na znaczeniu w oczach projektantów za sprawą koncepcji modernistycznych i dynamicznego rozwoju motoryzacji. W ostatnich latach obserwuje się zmianę postrzegania ruchu pieszego i nadawanie mu priorytetowego charakteru. Jak dowodzą najnowsze badania, projektowanie zorientowane na wygodę pieszych wpływa pozytywnie nie tylko na zrównoważony rozwój miast, ale też na aktywność fizyczną mieszkańców oraz ich zdrowie fizyczne i psychiczne. Jednak w jaki sposób ocenić, czy przestrzeń jest przyjazna dla ruchu pieszego? W ostatnich latach pojawiło się wiele badań nad tą problematyką, próbujących określić stopień wpływu poszczególnych czynników na aktywność fizyczną ludzi. Prezentowany artykuł jest systematyzacją aktualnych koncepcji mierzenia przyjazności przestrzeni dla ruchu pieszego na podstawie literatury przedmiotu, w szczególności dwóch przekrojowych studiów porównawczych podsumowujących stan wiedzy na ten temat. W artykule omówiono kluczowe metody pomiaru, ich zalety, jak też potencjalne ograniczenia. W podsumowaniu przedstawiono możliwe aplikacje wyników badań oraz przedstawiono kierunki rozwoju metod badawczych. Konieczna jest weryfikacja stosowanych metod w warunkach polskich, uwzględniająca lokalne uwarunkowania. W celu zapewnienia porównywalności wyników postuluje się standaryzację wskaźników, uwzględnianie czynników wewnętrznych, mogących wpływać na zróżnicowanie poziomu aktywności fizycznej, jak też wykorzystanie do jej mierzenia dużych zbiorów danych (Big Data). (abstrakt oryginalny)
EN
Walking as the elementary and most natural transport mode is often viewed as neglected. In the course of the 20th century it has lost its significance due to modernist visions and the dynamic development of motor vehicles. In the recent years we observe a change in the way walking is perceived and the resulting prioritizing of it as a transport system. As recent research studies make evident, pedestrians-oriented urban projects facilitate sustainable development of cities and prove to have a positive impact on the physical activity of the inhabitants and their overall health. That raises the question: how to evaluate the walkability of a specific space? Recently, a number of research studies have attempted to determine the degree of impact that particular factors exercise on human physical activity. The present article systematises recent concepts of walkability measurement on the basis of the relevant literature and, in particular, on the basis of two cross-sectional comparative papers that bring together the dispersed knowledge on the subject. The article considers the key measurement methods as well as their advantages and potential limitations. In the summary possible applications of research results and outlooks for research methods have been proposed. It is necessary to verify the methods used in the Polish local conditions. In order to secure more comparability of results the author claims a standardisation of indicators, as well as inclusion of internal factors that might influence the differentiation of walking behaviours. Finally, making use of big data is recommended. (original abstract)
|
|
nr nr 204
44-52
XX
Autor zajmuje się relacjami ( głównie w sferze gospodarki) między miastem a otaczającym je obszarem w szerokim znaczeniu, między miastem a strefą podmiejską oraz między miastem a ośrodkami subcentralnymi.
XX
Przemiany demograficzne dokonujące się w Polsce w latach osiemdziesiątych nie ominęły również migracji. Nie mogło być zresztą inaczej, gdyż właśnie migracje najszybciej i najsilniej reagują na zmianę warunków społeczno-ekonomicznych. Przez wiele lat migracje w Polsce traktowane były instrumentalnie i podporządkowane rozwojowi społeczno-gospodarczemu kraju. Główny więc strumień migracji służył zaspokojeniu potrzeb związanych z rozwojem społeczno-gospodarczym. W okresach ożywienia gospodarczego wzmagały się przepływy terytorialne ludności, w okresach zastoju czy regresu gospodarczego zaś malała intensywność i zmieniały się wzory migracji. Kryzys społeczno-ekonomiczny lat osiemdziesiątych nie pozostał bez wpływu na prawidłowości migracji, chociaż dotyczył w różnym stopniu poszczególnych rodzajów ruchliwości przestrzennej ludności.
EN
Internal migration exerts no immediate impact on the country-wide population aging process, and its intermediate influence is of minor significance. This impact becomes more distinctive in spatial cross-section, mostly in migration between urban and rural areas. It is this stream of migration that caused an acceleration of this process in rural and postponing in urban population. The strongest impact of migration on population aging process can be observed in the regions of intensive loss in rural population. In Poland, these phenomena are concentrated in 12 regions, and they are most advanced in the central and eastern regions, where an intensive outflow of population from rural areas has been long-lasting. This applies to a larger degree to rural areas at a considerable distance from urban and industrial centres and traffic routes. Predominantly, these are economically underdeveloped places of very difficult living and working conditions. (original abstract)
XX
W liczącej już kilka dekad literaturze dotyczącej internacjonalizacji przedsiębiorstw istnieje wiele nurtów badawczych, których systematyki dokonywano wielokrotnie. Terytorialny zakres internacjonalizacji należy do najstarszych problemów badawczych w dziedzinie procesu internacjonalizacji przedsiębiorstwa. Początkowo był on analizowany jako koncentracja vs. dywersyfikacja (Ayal, Zif, 1978). Obecnie zakres internacjonalizacji jest jednym ze składników większości mierników jej stopnia (Kuivalainen, Sundqvist, Saarenko, 2012). Na ogół małe i średnie przedsiębiorstwa w początkowych etapach procesu internacjonalizacji dokonują ekspansji na bliskie lub sąsiadujące rynki, na których tzw. dystans psychiczny (psychic distance) jest mały (Johanson, Vahlne, 1977). Natomiast przedsiębiorstwa transnarodowe, multinarodowe i globalne częściej funkcjonują na rynkach globalnych (Vahlne, Ivarssonn, 2014; Wach, 2014). Ponadto na zakres internacjonalizacji wpływają też inne czynniki, np. branża, w której działa firma, innowacyjność czy zaawansowanie technologiczne (high-tech/ low-tech) (Daszkiewicz, 2015). Głównymi celami empirycznymi artykułu są: identyfikacja kluczowych czynników determinujących terytorialny zakres internacjonalizacji badanych przedsiębiorstw oraz określenie siły wpływu tych czynników na zakres ich działalności międzynarodowej. Artykuł prezentuje cząstkowe wyniki badań przeprowadzonych na próbie 355 zinternacjonalizowanych przedsiębiorstw. Przebadano je za pomocą kwestionariusza ankiety przy wykorzystaniu wywiadów CATI (Computer Assisted Telephone Interviewing). Ankietyzacja została przeprowadzona w 2015 roku w ramach grantu OPUS realizowanego na Wydziale Ekonomii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Obliczenia zostały wykonane za pomocą programu Statistica® PL v. 10. (abstrakt oryginalny)
EN
For several decades in dynamically growing internationalization literature there have been many research trends. The territorial scope of internationalization is one of the oldest research problems in the area of the internationalization process of the enterprise. It was originally analyzed as concentration vs. diversification (Ayal, Ziph, 1978). Currently, the scope of internationalization is one of the components of most measures of the extent of internationalization (Kuivalainen, Sundqvist, Saarenko, 2012). In general, small and medium-sized enterprises in the early stages of the process of internationalization carry out expansion in the close/neighboring markets where the so-called psychic distance is small (Johanson, Vahlne, 1977). Conversely, transnational, multinational and global firms frequently operate in global markets (Vahlne, Ivarssonn, 2014; Wach, 2014). In addition, the scope of internationalization is also affected by other factors, e.g. industry in which the firm operates, innovation and technological sophistication (high-tech / low-tech) (Daszkiewicz, 2015). The main empirical objective of the article is to identify the key determinants of the territorial scope of internationalization of the surveyed enterprises, and the impact of these factors on the scope of their international activities. The article presents partial results of research carried out on a sample of 355 internationalized enterprises. Firms were interviewed by questionnaire using CATI interviews (Computer Assisted Telephone Interviewing). The questionnaire was carried out in 2015 under a grant OPUS carried out at the Department of Economics and International Relations, University of Economics in Kraków. CalculationsweremadeusingStatistica® PL v. 10.(original abstract)
XX
Opracowana metoda optymalizacji wiejskiego układu gruntowego bierze pod uwagę dwa podstawowe kierunki poprawy rozłogu działek i gospodarstw: przybliżenie gruntów do siedlisk oraz wielkość i kształt działek. Podstawą budowy modelu optymalizacyjnego jest podział kompleksów scaleniowych na niewielkie paski elementarne oraz określenie odległości tych pasków od siedlisk gospodarstw. Ostatecznym efektem procedury optymalizacyjnej jest kompletna mapa numeryczna nowego układu gruntowego, pozwalająca na zestawienie wymaganej dokumentacji ewidencyjnej. Pracochłonne procesy przygotowania danych, budowy modelu oraz jego rozwiązania zostały zautomatyzowane przy pomocy odpowiednich programów komputerowych, co umożliwia praktyczne stosowanie opracowanej metody. Zasady optymalizacji wiejskiego układu gruntowego zostały przedstawione na przykładzie wsi Filipowice, położonej w pobliżu Krakowa. Efektem przeprowadzonej optymalizacji było między innymi czterokrotne zwiększenia średniej powierzchni działki oraz jej przybliżenie do siedliska o ponad 30%. (abstrakt oryginalny)
EN
The developed method of optimisation of land system in rural areas is mainly focused on the two directions of improvement in spatial distribution of land parcels and farms: bringing the parcels closer to their main sites as well as the area and the shape of parcels. The optimisation model was worked out by dividing of the land property integration complexes into small elementary strips and then determining the distance of these strips from the farms' sites. As a result of the optimisation procedure, the complete numerical map of the new land system was prepared, making it possible to set up the required documentation files. The labour-consuming processes of data collection, developing and resolving the model were automated by the use of suitable computer programmes, which allowed for the application of this method in practice. The principles of the optimisation of the rural land system were presented on the example of the Filipowice village, situated near Kraków. As a result of the application of the optimisation method, inter alia, the average area of a parcel increased fourfold and a parcel was brought closer to its main site by above 30% on average. (original abstract)
XX
Artykuł ten omawia ogólnie podstawowe założenia teorii Space Syntax, jej praktyczne zastosowanie w projektowaniu, a także wybrane przykłady wykorzystania przy użyciu programu UCL Depthmap. Teoria Space Syntax dotyczy zasad i czynników wpływających na rozkład ruchu w przestrzeni, a tym samym możliwość świadomego projektowania owego ruchu w sposób po żądany przez właściciela przestrzeni. Zakłada ona, iż intensywność występowania aktywności ludzkiej, w dużej mierze stanowi pochodną konfiguracji przestrzeni architektonicznej lub urbanistycznej. Stosujące ją programy komputerowe pozwalają m.in. na bazie p łaskich planów określić czy ruch w obiekcie będzie rozkładać się płynnie. Przykładem takiego programu jest UCL Depthmap pozwalający na symulację rozkładu ruchu w analizowanej przestrzeni. Umożliwia to wytypowanie obszarów najbardziej atrakcyjnych dla użytkowników. Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania zasad teorii Space Syntax w logistyce projektowania ruchu, zarówno pieszego jak i kołowego, w celu poprawienia atrakcyjności i dostępności miejsc w projektowanych założeniach. Zaprezentowano badania, w eryfikujące wyniki analiz opartych na teorii Space Syntax porównując je z rzeczywistością. Przedstawiono także możliwości praktycznego zastosowanie tych analiz w logistyce ruch przy projektowaniu przestrzeni architektonicznych. Analizy istniejących przestrzeni komercyjnych przeprowadzone w programie UCL Depthmap pozwalają zrozumieć, dlaczego w niektórych miejscach inwestycje są dochodowe, a w innych zaś łatwo plajtują. (abstrakt oryginalny)
EN
An article discusses the basic assumptions of the Space Syntax theory, its practical employ in the design and some examples of the use whith using the UCL Depthmap. Space Syntax theory concerns the principles and factors affecting the distribution of traffic in space, and thus the possibility of conscious design of this movement as desired by the owner of th e space. It presupposes that the intensity of the p resence of human activity is largely due of the configuration of architectural or urban space. Computer programs that use it, allow, among others flat - based plans specify how the movement of the object will be spread out smoothly. An example of this kind program is UCL Depthmap allows to simulate traffic patterns in the design space. This allows you to nominate the areas most attractive to users. An article presents the possibilities of using the principles of Space Syntax theory in logistics design of traffic, both pedestrian and vehicular, in order to improve the attractiveness and availability of venues on the proposed projects. Presented research to verify the results of analyzes based on the theory of Space Syntax, comparing them with reality. It's presents the possibility of practical application of these studies in logistics traffic during designing architectural spaces. Analysis of existing commercial space done in the UCL Depthmap possible to understand why in some places investments are profitable, and in others it can easily fall. (original abstract)
|
|
nr nr 186
27-76
XX
Przedmiotem opracowania jest zagadnienie współczesnych przekształceń struktury osadniczej i przestrzeni miejskiej charakterystycznych dla krajów Europy Zachodniej. Autor omawia najważniejsze zjawiska związane ze zmianami sposobu wytwarzania przestrzeni: metropolizację oraz zmiany w planowaniu miast i polityce miejskiej. Prezentuje typologię europejskich metropoli proponowaną przez Komisję Europejską. Na podstawie dominujących funkcji, największe europejskie miasta można podzielić na kilka kategorii: ośrodki europejskiej dyspozycji politycznej, ośrodki zarządzania gospodarką i przepływem kapitałów, ośrodki kultury, ośrodki portowe oraz technopolie. Uwagę kieruje także na przekształcenia społeczne w przestrzeni metropolitarnej takie jak: ruchliwość przestrzenna, struktura społeczna, segregacja społeczna i narodziny klasy metropolitarnej.
EN
The subject of this article is problem of contemporary transformation of settlement structure and urban space characteristic for Western Europe. The author discussed the most important problems connected with changes ways of space production. Presented types of European metropolis suggested by the European Commission. (M.P.)
XX
"Luka jakościowa" jest ważnym narzędziem do badania preferencji transportowych pasażerów korzystających z komunikacji zbiorowej. W artykule przedstawiono wyniki badań ankietowych dotyczących opracowania "luki jakościowej". Badania przeprowadzono w Rzeszowie w 2012 r. i 2014 r., poddając analizie komunikację miejską. Porównanie opinii pasażerów w okresie 3 lat pozwoliło na otrzymanie ciekawych wniosków, które powinny być wykorzystane przez przewoźnika do doskonalenia jakości swoich usług.(abstrakt oryginalny)
EN
The "quality gap" is the important tool to research of travelling preferences of pass engers in urban district. In the article shows the results of survey research which are needed to create the "quality gap". These studies were done in Rzeszow in 2012 and 2014. Comparison of residents' opinions within three years of testing allowed to form ulate interesting conclusions, which should be used by transport contractor to improve the quality of its services.(original abstract)
14
51%
PL
Ruchliwość przestrzenna ludności stała się cechą współczesnych obywateli świata. Rozszerzenie 1 maja 2004 roku Unii Europejskiej o nowe kraje członkowskie (w tym o Polskę) wpłynęło zasadniczo na zmianę zachowań migrantów, intensywność, dynamikę strumieni migracyjnych oraz alokację sektorową i przestrzenną migrantów. Pojawiły się nowe tendencje mobilności, które dotyczą zarówno ilościowego aspektu wyjazdów, jak i ich jakościowego wymiaru. Najnowsze migracje zagraniczne z Polski charakteryzują się cechami, które z jednej strony wynikają z ogólnoświatowych tendencji migracyjnych, a z drugiej – z nowych możliwości poakcesyjnych. Poakcesyjna mobilność charakteryzuje się wypracowanymi sposobami i cechami sytuacji, postępowania migrantów, które ogólnie określam jako strategie migracyjne. W prezentowanych opracowaniu szczególną uwagę zwracam na cechy i strategie aktualnych przemieszczeń zagranicznych Polaków.
EN
Local mobility has become a typical attribute of today’s global citizen. The enlargement of the EU on may1st 2004 by new members (including Poland) had a significant impact on the general behavior of migrants, be it in a growing intensity and dynamics of the migration streams as well as the sectorial and spatial distribution of the migrants. New tendencies of mobility emerged, concerning both the sheer quantity of outbound travelers as well as some recent peculiarities of this migration. The latest migration tendencies from Poland mirror global patterns as well as the new possibilities that opened up after the country’s EU accession. Post-accession mobility is characterized by an elaborate and devised system of migrant behavior adapted to the respective situations, which I will refer to as “migration strategies.” This paper focuses on the present migration patterns of expatriot Polish citizens.
XX
W artykule odniesiono się do problematyki związanej z modelowanie podróży w systemie mobilności na obszarach miejskich. W tak złożonym układzie przestrzenno - strukturalny jakim jest obszar mie jski wyszczególniono podróż jako połączenie źródła i celu podróży. Zaproponowano analizować podróż w odniesieniu do parametrów istotnych w aspekcie nowej kultury mobilności na obszarach miejskich. Wyszczególnione parametry zdefiniowano w pracy a także na i ch podstawie przeprowadzono badania ankietowe wśród podróżnych na wytypowanym do tego celu obszarze miejskim. Częściowe wyniki tych badań przedstawiono w artykule.(abstrakt oryginalny)
EN
This article covers issues connected with travel modeling in a mobility system in urban areas. In such a complex spatial and structural system that an urban area is, a travel was presented as a combination of the source and purpose of the travel. A pr oposal was put forward to analyze the travel with reference to essential parameters in the aspect of the new culture of mobility in urban areas. The parameters detailed were defined in the paper, and also on their basis, questionnaire surveys were conducte d with travelers in the urban area that was selected for this purpose. Partial results of these investigations are presented in this article.(original abstract)
16
51%
XX
Głównym celem niniejszego opracowania jest charakterystyka migracji wewnątrzmiejskich dokonujących się w Toruniu w latach 2003-2005. Cel ten realizowany jest poprzez: określenie skali zjawiska, analizę cech demograficzno-społecznych migrantów oraz rozpoznanie ogólnych prawidłowości przemieszczeń. Badania przeprowadzono w oparciu o niepublikowane dane Urzędu Miasta w Toruniu w zakresie zmian stałego miejsca pobytu mieszkańców miasta. Reasumując należy stwierdzić, iż wysokie ceny kupna mieszkania ograniczają, lecz nie eliminują realizacji dążeń w zakresie posiadania odpowiedniego lokalu w preferowanej części miasta. Koszty związane ze zmianą miejsca zamieszkania w wielu przypadkach decydują jednak o tym, iż w migracjach wewnątrzmiejskich uczestniczą przede wszystkim osoby mające dobrą sytuację finansową. Z kolei następstwem przemieszczeń są procesy prowadzące do przestrzennego grupowania mieszkańców zależnie od poziomu dochodów i statusu społecznego. Tytułem zakończenia warto zatem przytoczyć słowa Zygmunta Baumana: "Mobilność okazuje się najwyżej cenioną i pożądaną wartością, a swoboda poruszania się - ten nierówno dzielony towar szybko staje się głównym czynnikiem kształtującym społeczne podziały". (abstrakt oryginalny)
EN
The subject of this study is the intercity migration of people which took place in Toruń in 2003-2005. The most important conclusions from the research can be presented synthetically as follows: 1. Studies show high intra-urban mobility of the population of Toruń, the order of 30‰. This fact proves the one hand the relatively good economic condition of households in Toruń, on the other hand, a well-functioning housing market. 2. Intra-urban migrations of Toruń citizens are of a selective character. From the demographical point of view, their effects are diversity in sex and age distribution, but in the social field it is reflected in the structure of the education of migrants. The living place is first of all changed by citizens who are from 25 to 29 years old, and well-educated people. Women are dominating in the structure of sex. High mobility of young people is reflected in high number of migrating children. The lack of data concidering the migration of whole families makes it impossible to draw straightforward conclusions. Making careful conclusions it may be defined that above two groups are young, growing families. Applying this way of reasoning confirms the existence of the influence of the life cycle on taking decisions considering living place changes. 3. Empirical profiles of the age of people who changed their living place in the researched period refer to the model distribution of migration presented by A. Rogers (1980). Similarity exists in the configuration of three following "rises". However, it should be underlined that the latest increase in migrations takes place before a retirement age and it is lower that in the model distribution. This situation should be explained as the financial stabilization of people who are from 45 to 59 and from 50 to 54 years old. The improvement of the career and economical situation makes it possible to realize plans considering living in the proper place. 4. The character and size of the intra-urban migration balance change along with the increase in the distance from the city centre. Migrational decrease is characteristic for central regions of Toruń which cover the oldest medieval architecture and for the biggest number of blocks of flats (WZM). In the further part of the city, there is a registered increase in people migrations. It should be mentioned that the most essential intensity of the phenomenon was registered in units situated along the administrational borders of Toruń with single-family houses together with new groups of blocks of flats. (original abstract)
XX
W artykule rozważane są socjologicznie różne rodzaje ruchów społecznych, głównie tych, które nazywa się "dawnymi". Początkowe trzy rozdziały artykułu zawierają obszerne cytacje (cytaty) z książki prof. Jana Szczepańskiego, mające upamiętnić myśli tego niedawno zmarłego wybitnego uczonego na temat genezy i charakteru ruchów społecznych. Dalej autor artykułu rozważa pojęcia "ludu" oraz mniejszości narodowych i etnicznych, aby wprowadzone tu rozróżnienia wykorzystać następnie do analizy zróżnicowanego podłoża ideowo-motywacyjnego ruchów społecznych. Uwaga autora skupia się kolejno na ruchach narodowo-wyzwoleńczych oraz quasi-narodowych, np. etnonacjonalistycznych, w krajach okupowanych bądź zależnych (skolonizowanych), następnie na terroryzmie jako "narzędziu" walki o różne cele. W artykule omówione są też krótko ruchy antydemokratyczny i alterglobalistyczny. Artykuł zamykają uwagi metodologiczne odnoszące się do kauzalnego (przyczynowego) badania ruchów społecznych. (abstrakt oryginalny)
EN
In the paper, the different kinds and forms of social movement are sociologically disputed, mainly those being Old-fashion movements. Three introducing chapters of the paper contain large quotations from professor Jan Szczepariski's book Elementary Notions of Sociology, being aimed at reminding the lastly died prominent sociologist's thoughts on the sources and characteristics of the social movements. The author of the paper discusses then the notions of "lud" (i.e. people, vs. nation) and the national and ethnic minorities in order to implement the introduced by himself differentiation in the analysis of some movements stemming from different ideologies and motives. The author successively disputes the following movements: national-emancipatory and quasi-national, both separatist and emancipatory, which come to existence in the countries being occupied or subordinated (colonized), then terrorism, as an "instrument" of struggle for some social goals. "Anti-democratic" and "alter-globalist" movements are also shortly characterized. The paper concludes with methodological remarks on the causal analysis of social movements. (original abstract)
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.