Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Sieć Cittaslow - strategią rozwoju małych miast w Polsce?

100%

Gruszecka-Tieśluk A.

Studia Ekonomiczne

|

2013

|

tom 144

383-393

EN

The main subject of the article is Cittaslow network bringing together small and medium-sized cities (up to 50 000 inhabitants). Cittaslow is an international organization that has chosen the goal of improving the quality of life for residents, businesses and visitors from small towns. The towns focus on economic development while respecting the environment, promotion of regional products and a return to traditional craft. Activating social participation of citizens is also a crucial aspect, because Slow Cities are meant to be the strong local communities. The paper shows the main objectives of this international network, and based on research conducted from 2009 on Polish towns presents how the movement has been implemented in Poland. At the end, I try to answer whether, and if so, under what conditions it is an attractive alternative to the development of small towns in Poland.

2

Socjologiczne problemy zarządzania miastem we współczesnej Polsce

75%

Karwińska A.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

|

2008

|

nr nr 763

45-62

XX

Miasto jest złożoną, wielowymiarową całością, obejmującą różne mniejsze grup i kręgi. Stanowi (przynajmniej do pewnego stopnia) wspólnotę kulturową, jednostkę samorządową, układ gospodarczy, jest zatem złożoną organizacją, trudną do ogarnięcia i zarządzania. Przedstawiono rozmaite wyzwania stojące przed menedżerami miejskimi, a także uwarunkowania realizacji pewnych założeń i celów zarządzania miastem.

EN

A city is a social and geographical environment especially prone to conflicts and processes of social disorganisation, which is due to its salient characteristics, namely, the complexity and density of social relationships, the need for constant readjustment to new situations, and the weakening of traditional social control and its replacement by institutional control. A city is also an exceptionally complex, multidimensional entity comprising various smaller groups and circles. It is (at least to a certain extent) a cultural community, a local government authority, an economic structure, a kind of ecosystem etc., and therefore a complex organisation that is difficult to understand and manage. The key factors forming the context within which the modern city functions include: democratic changes, the emergence of civil society, economic transformation processes (especially privatisation and reprivatisation), the multiplicity of entities in the “struggle for space”, the transformation of social structures, and the transformation of the global context. All these factors impact on the effective management of a city. City management encompasses all the complex mechanisms, processes and institutions through which citizens, organisations and other communities can articulate their interests, negotiate their interests in relation to others, take advantage of their civic rights, remind others of those rights, and demand the observance of rules and principles. Two functions of city management, in particular, need to be stressed: ensuring access to goods and services and resolving disputes and conflicts. A prerequisite for effective management is not only the existence of appropriate power structures, but also the possession of and strengthening of city development resources, which include: material capital, cultural capital, social capital and, finally, human capital. (original abstract)

3

Indywidualny i kolektywny wymiar identyfikacji przestrzennej

75%

Michalska A.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2003

|

nr nr 4

77-90

XX

Niniejszy artykuł przedstawia analizę identyfikacji przestrzennej, traktowanej jako proces utożsamiania się jednostki z przestrzenią przez przyjęcie roli mieszkańca określonego terytorium, jak również poczucie łączności ze zbiorowością terytorialną stanowiącą dla jednostki społeczną grupę odniesienia. Przedmiotem analizy są zatem dwa wymiary identyfikacji przestrzennej: identyfikacja indywidualna i kolektywna (zbiorowa). Wynikiem przeprowadzonej analizy jest odpowiedzÂ´ na pytanie, jaki jest zakres spójności przestrzennych odniesień mieszkańców Łodzi. W tym celu utworzono typologię uwzględniającą wskazane aspekty identyfikacji przestrzennej. Uzyskane wyniki prezentują, iż wśród badanych dominuje kategoria uwzględniająca proces utożsamiania się z miastem w wymiarze indywidualnym i traktowaniem zbiorowości sąsiedzkiej jako grupy odniesienia. Należy zatem stwierdzić brak spójności pomiędzy wymiarem indywidualnym i kolektywnym identyfikacji przestrzenne mieszkańców Łodzi. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper deals with the analysis of spatial identification treated as the process of individual identification with the particular space by taking the role of the inhabitant of the particular territory as well as the sense of the connection with the territorial community which makes the social group of positive reference for the individual. The paper analyses two measures of spatial identification: individual identification and collective one. The analyse results in answering the question what is the range of coherence of spatial references of Lodz inhabitants. In order to do that the typology including indicated aspects of spatial identification was created. Obtained results present that within investigated individuals category including the process of identification with the city in individual measure and treating the neighbor community as the reference group dominates. That is why it is necessary to notice the lack of the coherence between individual and collective measure of spatial identification of Lodz inhabitants. (original abstract)

4

Przemiany percepcji nierówności społecznych w świadomości marynarzy - mieszkańców dużego miasta

75%

Stasieniuk Ż.

Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy

|

2003-2004

|

nr z. nr 3

123-130

XX

Celem niniejszej analizy będzie poznanie potocznej percepcji kryteriów nierówności społecznych, które w sposób istotny wyznaczają - w świadomości badanych - odbiór istniejącej struktury społecznej. (fragment tekstu)

EN

The article describes different criteria of social disparities that are commonly perceived by Szczecin's inhabitants, also pointing out to their multiaspectual character. It exposes social divisions amongst the city's population. (original abstract)

5

Sieć Cittaslow - strategią rozwoju małych miast w Polsce?

75%

Gruszecka-Tieśluk A.

|

2013

|

nr nr 144, cz. 2 Nowoczesne instrumenty polityki rozwoju lokalnego - zastosowanie i efekty w małych miastach

383-393

XX

Slow movement nie jest deklaracją wojny z prędkością - tylko z przywróceniem równowagi w stosunku człowieka do czasu, ponieważ to właśnie czas jest niezbędnym elementem w nawiązywaniu znaczących relacji. Egzemplifikacją funkcjonowania ruchu Slow jest właśnie Cittaslow, będąca głównym tematem niniejszego tekstu. W artykule ukazano główne założenia tej międzynarodowej sieci, a na przykładach polskich miasteczek, w jaki sposób inicjatywa została zaimplementowana w Polsce. Na koniec starano się odpowiedzieć na pytanie, czy, a jeśli tak, to pod jakimi warunkami Cittaslow stanowi atrakcyjną alternatywę rozwoju małych miast w Polsce. (fragment tekstu)

EN

The main subject of the article is Cittaslow network bringing together small and medium-sized cities (up to 50 000 inhabitants). Cittaslow is an international organization that has chosen the goal of improving the quality of life for residents, businesses and visitors from small towns. The towns focus on economic development while respecting the environment, promotion of regional products and a return to traditional craft. Activating social participation of citizens is also a crucial aspect, because Slow Cities are meant to be the strong local communities. The paper shows the main objectives of this international network, and based on research conducted from 2009 on Polish towns presents how the movement has been implemented in Poland. At the end, I try to answer whether, and if so, under what conditions it is an attractive alternative to the development of small towns in Poland.(original abstract)

6

Uwarunkowania współzarządzania w skali miasta w perspektywie socjologicznej

75%

Karwińska A.

|

nr nr 2(8)

63-79

XX

Przedmiotem rozważań w tym artykule są zagadnienia współzarządzania odniesione do problemów zarządzania miastem. Ze względu na obszerność zarówno problematyki współzarządzania, jak i funkcjonowania miasta jako całości społeczno-przestrzennej, należało dokonać wyboru pewnych aspektów do rozważenia. W pierwszej części dokonano socjologicznego oglądu koncepcji governance (współzarządzania), a następnie, w części drugiej, możliwości wykorzystania jej założeń i zasad w praktyce zarządzania różnymi sferami życia miasta. Określono także czynniki sprzyjające rozwojowi współzarządzania w miastach współczesnych oraz niektóre bariery, funkcjonujące zwłaszcza w krajach postsocjalistycznych. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper focuses on problems of governance in contemporary cities. Both concepts: 'governance' and 'city', refer to a socio-spatial entity and are complex and require a broader discussion and analysis. Therefore, it was neccessary to choose some aspects for the present consideraton. In the first part of the paper the concept of governance has been discussed from a sociological point of view. Then, in the second part, we discussed and reviewed some possible applications of the principles and main rules of governance to in various spheres of urban life. Finally, some factors influencing the development of urban governance practices were presented and barriers typical for postsocialist cities were identified. (original abstract)

7

Pięćdziesiąt lat socjologii miasta

75%

Musil J.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2003

|

nr nr 1

5-36

XX

Artykuł porusza problem ewolucji socjologii miasta w ostatnim pięćdziesięcioleciu. Tłem do prezentacji różnych poglądów i nurtów socjologicznych są zachodzące zmiany społeczne, ujęte w trzy okresy. Pierwszy to rekonstrukcja gospodarki i miast zniszczonych w wyniku działań wojennych. W drugim okresie rozwoju gospodarczego (lata 1955-1975) formułowano liczne modele państwa dobrobytu, ale przede wszystkim następowały procesy suburbanizacji i metropolizacji, a także poprawy warunków mieszkaniowych w miastach. Trzeci okres (1975-2000) przejawia się pogłębianiem różnic społecznych, konfliktami miejskimi i polaryzacją, zarówno regionalną, jak i wewnątrz ośrodków miejskich. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper is a comparative study of main social theories of urban develop-ment in the last fifty years. The author presents various approaches and social theories from across the world. He divides the after-war period into three phases according to the profound social changes. The first one covers the years of ending the postwar reconstruction of economy, infrastructure and cities damaged by the war. The second phase includes "the golden years" between approximately 1955 and 1975, when the formation of different types of welfare state, but mainly the urban population growth, suburbanization and metropolization processes and improvement of living conditions of urbanities took place. The third phase, covering the years between 1975 and 2000, is marked by the first signs of the decline of the welfare state accompanied by deepening social inequalities, increasing urban poverty, marginalization of some groups of the population, political radicalization and urban conflicts as well as by urban and regional polarization. (original abstract)

8

Przeprowadzki stolic

75%

Kula M.

|

2011

|

nr nr 1

5-19

XX

Autor pochyla się nad historycznymi przypadkami transferów stolic na nowe miejsca. Najbardziej znanymi z nich są przeniesienia siedzib rządów z Konstantynopola do Ankary oraz z Rio de Janeiro do Brasilii. Działań tego typu było jednak znacznie więcej w dziejach. Motywowały je czynniki ekonomiczne oraz polityczne. Nieraz transfer bywał fragmentem szerzej rozumianego projektu narodowego; odgrywał też istotną rolę w kształtowaniu narodowej symboliki. Projekt nowej stolicy miewał nieraz cechy utopijnego miasta idealnego, jakim z natury rzeczy nie mogła się stać. (abstrakt oryginalny)

EN

During centuries, capital cities of many countries were moved to new locations, either as a result of economic and political processes or of a specific nation-al project. The best known examples of the phenomenon are Ankara and Brasilia, but one might quote many others too. Frequently the new capital was expected to become an ideal city, a kind of a paradise - which was a utopian dream, because a city is a man-made project and therefore never perfect. (original abstract)

9

The Post-Socialist City : New Stages, New Spectacles of Urban Life

75%

Karwińska A.

Argumenta Oeconomica Cracoviensia

|

2005

|

nr no 3

71-85

EN

The increasingly intense economic competition of the great cities of Western and Central Europe has begun. Cities are also struggling for the status of "metropolis", "centre of culture and science" and "tourist attraction". This competition necessitates economic changes, but it is important for national prestige and to satisfy the ambitions of particular countries. Due to the opening up to foreign investment and close economic contacts with foreign countries, post-socialist cities are developing a market for luxurious accommodation for offices and institutions, the prices of which are comparable to rents in Vienna, Brussels and Amsterdam (Pichler--Milanovich 1994, pp. 1097-1115). Dynamically changing cities change the character of small companies. New professions, computer services, office management, advertising agencies and consulting services have stormed the market, while "old" craftsmen cannot withstand the competition and, unable to afford rising rents, have begun moving out into the suburbs. (fragment of original text)

10

Kultura miejska - kultura dialogu

63%

Karwińska A.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

2006

|

nr nr 712

5-22

XX

W pierwszej części artykułu przedstawiono kształtowanie się kultury dialogu. Następnie omówiono specyfikę miasta oraz kształtowanie się kultury miejskiej. W zakończeniu przedstawiono funkcjonowanie współczesnego miasta, opisując wagę dialogu w warunkach globalizacji i uniwersalizacji kultury.

EN

Two statements form the starting point for the discussion in this article. Firstly, the contemporary world is to a significant degree dominated by the city, as a socio-spatial form, and by urban culture. Secondly, the broadly-understood orientation towards dialogue performs a significant and increasingly important function in social life, at all levels — from the micro to mega scale. With the city, a new type of society has emerged that is highly differentiated; new centres of learning, commerce, politics and religion have arisen. Of course, there had to be an adequate organisational-spatial system corresponding to the completely new socio--cultural system, a material framework for all those new phenomena and processes. Both from the "social" as well as "spatial" point of view, the city appears to us as a closed area, which, on the one hand, implies a kind of autonomous microcosmos and, on the other, the creation of an area limited by clear boundaries and contrasted with the surrounding natural environment. Culture always undergoes modification depending on the needs of a given society at various stages of its development. Modern industrial society stage brought the need for a modern personality, a particularly significant element of which is the ability to establish relationships, to communicate beyond one's own environment, tolerance, and a willingness to negotiate. A city, which is the basic social environment of industrial and post-industrial societies, by its very nature, is a place for dialogue between the past and the present, as well as the future. Dialogue between various values associated with social development, human development, and with definition of the purpose of people's existence and actions, is characteristic of modern times. Problems are becoming increasingly evident in adjusting the city's social and spatial organisation to the needs of groups or categories of citizens who for years have been disenfranchised, invisible, marginalized, or of little significance. (original abstract)

11

Funkcja metropolitalna a proces globalizacji

63%

Pirveli M.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2003

|

nr nr 4

65-75

XX

Niniejszy artykuł przedstawia funkcję metropolitalną jako jedyny wyznacznik metropolii. Porusza sprawy związane zarówno z barierą, jak i dostępnością do ośrodka metropolitalnego w warunkach społeczeństwa postindustrialnego i informacyjnego. Rozpatrując kwestie dostępności w świetle procesu globalizacji i okresu nazywanego najnowszą nowoczesnością, proponuje rozszerzyć zestawienie trzech rodzajów dostępności (geograficznej, czasowej i ekonomicznej) o rodzaj czwarty, określając go w tekście dostępnością intelektualną. (abstrakt oryginalny)

EN

This paper describes metropolitan function as an only determinant, which marks out metropolitan area. There are introduced traditional barriers and access (distance, time and price) to the metropolis from the perspective of postindustrial and knowledge-based society. After the debate surrounding the globalization with the standpoint to the Society of the Late Modern Age, there-is applied new kind of barrier/access to the metropolitan function, named in the paper as intellectual. (original abstract)

12

Rewitalizacja jako podstawa rozwoju obszarów problemowych w miastach

63%

Ziółkowski M. , Górniak R.

|

2007

|

nr nr 1161 Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce

300-309

XX

Rewitalizacja, to proces świadomie zapoczątkowanych zmian przestrzennych, społecznych i ekonomicznych, w zdegradowanych częściach miasta, którego celem jest poprawa jakości życia mieszkańców, rozwój kultury, ożywienie gospodarcze, przywrócenie ładu ekologicznego i przestrzennego. Autorzy przedstawili własne podejście do problematyki opracowania i wdrażania programu rewitalizacji w zagrożonych wykluczeniem społecznym i ekonomicznym obszarów miast, a także sposobu zarządzania nim. Całość podzielili i omówili w trzech głównych wątkach: definicja i opis obszarów problemowych w miastach; wyjaśnienie pojęcia rewitalizacja; propozycja metod wdrażania i zarządzania kompleksowymi programami rewitalizacji.

EN

The general aim of the paper is presenting the idea of revitalization in relation to the concept of particular revitalization programme. The key aspect of the paper is presenting the author's approach towards the problem - implementing and managing of revitalization programme in degraded areas facing the problem of social and economic exclusion. The paper is divided into three parts. The first-defining and describing categories of problem areas in the cities, the second - explaining the terra of revitalization, the last including the proposed methods. (original abstract)

13

Miejskie pachnidło : fragmentacja i prywatyzacja przestrzeni w perspektywie osmosocjologicznej

63%

Szczepański M. S. , Ślęzak-Tazbir W.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2008

|

nr nr 2

18-40

XX

Z wszystkich pięciu zmysłów, którymi dysponuje człowiek, to właśnie zmysł wzroku i dotyku zapewniają najlepszy ogląd przestrzeni i wszelkich zjawisk, jakie w niej zachodzą. Dużo trudniej poznawać przestrzeń za pomocą słuchu a już całkiem niemożliwe wydaje się smakowanie przestrzeni, nawet jeżeli jest to przestrzeń całkowicie uczłowieczona. Również zmysł węchu mógłby się wydawać zupełnie bezużyteczny w percepcji przestrzeni ze względu na swoją ulotność, tymczasowość. A jednak zapach przestrzeni, gdy skoncentrować się na nim, jest czasem bardziej charakterystycznym landmarkiem aniżeli niejeden budynek czy droga. Stąd przyjęcie perspektywy osmosocjologicznej wydaje się potrzebne dla pełniejszej analizy i interpretacji dynamiki przestrzeni. Przedmiotem obserwacji i analizy w niniejszym studium staną się zapachy wybranych przestrzeni miejskich i podmiejskich starego regionu przemysłowego. Jaka mieszanka aromatów stanowi miejskie pachnidło? Z jednej strony kusząca woń prywatnych przestrzeni publicznych, sztucznie aromatyzowanych perfumami i odświeżaczami powietrza, z drugiej - fetor zaniedbanych oficyn i podwórek, smród osiedlowej budki z piwem i ekskluzywny bukiet koniaku w hotelowym barze, telluryczne wyziewy hałd i woń sosnowych lasów. Te bieguny zapachowe coraz wyraźniej, co postaramy się pokazać, wpływają na fragmentację i prywatyzację miejskich przestrzeni. Na terenie starego regionu przemysłowego repertuar zapachów jest tyleż bogaty, co istotny dla powstawania coraz wyraźniejszych granic w przestrzeni. (abstrakt oryginalny)

EN

From the five senses that men have the sense of sight and touch, though seemingly the most acute, are limited when it comes to examining space and all phenomena that occur in it. Moreover, it is much more difficult to examine space through the sense hearing and it is almost impossible to taste it, even if it is humanized. Another human sense i.e. the sense of smell which enables us to recognize different scents may, due to its transitory and temporary nature, appear to be useless when it comes to examining space. Nonetheless, if we concentrate on all the scents that fill the space, they are frequently a more distinctive and prominent landmark than, for example, a building or a road. Therefore, it seems to be vital that the perspective of sociology of scent be adopted if we want to make a more in-depth analysis and interpretation of space dynamics. The scents that fill a chosen urban and suburban old industrial region are analysed and observed in this study. What are the scents that fill urban space? On the one hand there is the tempting scent of private space, which is filled with artificial perfumes and air fresheners. However, on the other hand there is the unpleasant and offensive odour from neglected backyards and outhouses; the odour coming from a local beer stand and an aromatic bouquet of cognac in a hotel bar; obnoxious odours emitted by mine slag heaps and the scent of the pine forest. We aim to show that a wide range of different smells, ranging from delicate and lovely scents to offensive and foul odours, have a growing influence on fragmentation and privatization of urban space. (original abstract)

14

Segregacja obcych ciał : porządek i wykluczenie

63%

Rewers E.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2008

|

nr nr 2

5-17

XX

Autorka tego eseju poszukuje relacji między fragmentacją, segregacją i rekonstrukcją porządku w mieście. Aczkolwiek metafory zwartości są na ogół stosowane w odniesieniu do przeszłości, a fragmentacji do teraźniejszości, to sfragmentaryzowne miasto współistnieje dzisiaj z innym obrazem miasta - nostalgicznym miastem przedstawianym jako żywe ciało. Trudno byłoby ujmować to doświadczenie przy pomocy prostego przeciwstawienia prawdziwego doświadczenia fałszywemu; różnica tkwi bowiem w samej idei "dobrego życia" wprowadzonej przez Arystotelesa. Analizując pojęcie somatografii wprowadzone przez Edwarda Soję, uzasadnia się, dlaczego w wieku technologii informatycznych, mobilności i kultury konsumpcyjnej takie metafory miasta jak podzielone, martwe ciało oraz żyjące ciało stają się ważniejsze niż kiedykolwiek. Akty różnicowania, separacji i segregacji są ufundowane bowiem zarówno na miejskiej somatofobii, jak miejskiej somatofilii. Pytanie postawione w tym eseju dotyczy zatem sposobu rekonstrukcji miejskiego porządku w pierwszym sensie oraz rewitalizacji przestrzeni miejskiej - w drugim.(abstrakt oryginalny)

EN

In this essay the author explores the relation between fragmentation, segregation, and reconstitution of urban order. Although metaphors of cohesiveness are usually applied to the past, and fragmentations to the present, nevertheless the city of fragmentations coexists recently with another image of the city - a nostalgie city of lived body. It will be hard to speak in simple notions of true and false experience here; the difference is in the very idea of Aristotelian "the good life". Dealing with Edward Soja's concept of somatography she will argue that in an age of informational technologies, mobility, and consumer culture, such old metaphors like city as a fragmented dead body and city as a lived body arę more important than ever. Acts of differentiation, séparation, and ségrégations are based both on urban somatophobia and urban somatophilia. The question to be asked here is what is reconstitution of urban order in the first sensé, or revitalisation of city space in the second. (original abstract)

15

Polskie metropolie w procesie przemian - przegląd badań i potrzeby

63%

Broński K.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

2002

|

nr nr 587

49-63

XX

Wielkie miasta polskie obecnie przechodzą widoczną metamorfozę. Wzrasta ich funkcja jako węzłów sieci i kanałów informatycznych, centów kultury i nauki, wymiany handlowej, obsługi biznesu i wymiany międzynarodowej. W opracowaniu przedstawiono stan badań nad rozwojem polskich miast metropolitalnych w okresie transformacji systemowej.

EN

This article discusses the state of research on the development of Polish metropolitan cities during the systemic transformation (after 1989). A short review of ideas on the essence of metropolises and their characteristics demonstrates the relative nature of this category over time and space. At the same time, as a further review of research shows, these ideas are not being translated into the language of practice. For some local government decision-makers, the category is nothing more than a password to satisfy their own local aspirations. The problems of spatial transformation of metropolises have been examined relatively well. Issues in economic development constitute another area of research. Research results show that in economic transformation processes, successful cities are those that engage in the world economy, have diversified economies with leading industries and services, specialize in areas of socio-economic life based on knowledge of which ones yield high multiplier effects, and have a good environment conducive to recreation and relaxation. Here again there are a whole series of issues that require further study. To date, Polish cities have not been investigated systematically as consumers of goods and services due to supply-oriented models of city growth. Demand orientation, albeit known, requires bolstering; its development would permit the identification of new factors of city development. Among the texts on Polish metropolitan cities, more studies focus on Kraków and Poznań; significantly fewer analyses are available on the remaining metropolitan centres. The subject matter, however, does not provide a complete picture of the changes under way. There is a need for interdisciplinary urban studies that encompass metropolises as a whole system. It will be important to track the dynamics of development processes of large Polish cities both on a national scale and with respect to the new administrative structure, as well as against the background of changes in the settlement system in Europe as a whole. (original abstract)

16

Wartości i potrzeby społeczne a przemiany środowiska miejskiego

63%

Karwińska A.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie. Seria Specjalna, Monografie

|

1998

|

nr nr 136

201

XX

Przedstawiono problematykę miasta, jego funkcjonowania i rozwoju w aspekcie socjologicznym, kładąc nacisk na wartości i potrzeby społeczne jego mieszkańców, oraz wyzwania dla miasta w okresie przemian ustrojowo- gospodarczych w Polsce. Na przykładzie Krakowa, Autorka przedstawiła wpływ transformacji na rozwój miasta.

EN

The starting point for the present deliberations is the conviction that a town, especially a big town, is the social environment in which the effects of economic and political transformations group and manifest themselves with the greatest intensity. A town, by definition, should be the place of a man. Because it is a product of his knowledge, technical advance, economic potentialities, and it expresses his ideals and values. That "should be" shows the scope of expectations and aspirations connected with a town as the living environment, its society and the way of organizing the space. It should be but usually it is not. Town critics show the gulf between the needs and the possibilities of satisfying them, between the ideas and their realization. In the paper the author presents the efforts of individuals and groups to arrange a town according to their aspirations and expectations, attempts to build friendly humanscape - the space for a man. The problems dealt with in the paper are divided into three parts. In part one the author presents the complexity and richness of the relations: man - an individual with definite personal properties and, at the same time, a participant in economic, cultural, political and social processes - and town - a spatial and social unity offering both chances and risks. These relations, their intensity, way of realizing them, their essence - all of it is connected with two basic categories: social values and needs. Part two deals with transformation processes in the urban environment, the mechanisms which rule them, tha ideals which provide a base for the activities aimed at the improvement. The key notions here are: changing factors of urban development, conflicts, urban crisis, and harmonization of growth. In part three town transformations under the conditions of socioeconomic transformations, under the conditions of the big change, are presented. The first notion used here is the remodelling of a town and urban life. Changes are accelerated, become more radical under the conditions of the transformation. Thus, the notion ''remodelling" is used, which relates both to spatial organization and the society and culture of the urban environment. In that part the author aiso refers to a concrete example, a big town in the period of transformation - Cracow, in which transformation processes are especially intense and take many courses because of the multiplicity of functions and variety of expectations, because of the heterogeneity of the urban society, and the continued disindustralization processes. The analysis of the case enables us to illustrate the process of creating the conditions for harmonized development of Cracow. However, the transformation period is too short to evaluate the effects of the present decisions, which will be more visible in the years to come. Besides, there are serious problems connected with judging the values of, for instance, the so-called success stories presenting positive effects of the undertaken activities, ways of solving urban problems. There is no commonly accepted system of indices which would allow us to consider a success to be proved. The deliberations on the transformations of a town as the living environment of a man end with the reflections on the dangers in the course of those processes. A notion of the town of risk is proposed, that is a town in which antagonism and conflicts grow to the extent that can bring about a crisis in the process of passing from a socialist town to that of a still undefined shape. (original abstract)

17

Społeczno-przestrzenna fragmentaryzacja współczesnego miasta - zagrożenie czy szansa?

63%

Karwińska A.

Studia i Prace Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2010

|

nr nr 13

118-130

XX

W artykule opisano proces fragmentaryzacji, jego pozytywne i negatywne aspekty. Omówiono uwarunkowania wzmacniające i przyspieszające procesy społecznej, kulturowej i przestrzennej fragmentaryzacji miasta. Ukazano związki między postępującą fragmentaryzacją miasta i procesami wykluczenia społeczno-ekonomicznego. Przedstawiono również przykłady fragmentaryzacji miast.

18

Studia miejskie - między historią a teorią

63%

Jałowiecki B.

|

2011

|

nr nr 2

26-40

XX

Artykuł przedstawia niektóre metodologiczne problemy studiów miejskich z perspektywy socjologa. Autorzy zajmujący się urban studies bądź tworzą teorie funkcjonowania miast i modelowania ich rozwoju, bądź opisują zmieniającą się miejską rzeczywistość, śledząc jej historię. Do pierwszego nurtu należą mniej lub bardziej sformalizowane prace, m.in. Louisa Wirtha, Richarda Floridy, czy zmatematyzowana koncepcja fizyków Geoffreya Westa i Louisa Bettencourta. Drugi nurt reprezentują Max Weber, Fernand Braudel i wielu innych. Autor, nie negując pewnych pożytków pierwszego nurtu, uważa jednak, że podejście historyczno-opisowe znacznie lepiej, przynajmniej na razie, wyjaśnia procesy związane z rozwojem miast. (abstrakt oryginalny)

EN

This article presents, from a sociological perspective, selected methodological issues concerning urban studies. The authors of such studies either create theories of a city's rise and fall or describe a changing urban reality, investigating the history of cities. Examples of the first approach are the more or less formalized works of Louis Wirth or Richard Florida, as well as Geoffrey West's and Louis Bettendort's quantitative concept.. The second type of studies is represented by Max Weber, Fernand Braudel and others. The author, although he is not denying the merits of the first approach, claims that the descriptive-historical perspective has so far been more useful in explaining the process of urban development. (original abstract)

19

Nierówności społeczne w przestrzeni Warszawy

63%

Kuć-Czajkowska K. A. l.

Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy

|

2008

|

nr z. nr 13

193-210

XX

Polaryzacja społeczno-przestrzenna przybiera szczególnie jaskrawą postać w miastach post socjalistycznych, takich jak Warszawa, gdzie procesy różnicowania się społeczeństwa w przestrzeni, typowe dla gospodarki rynkowej, skutkują "uwolnieniem" rynku mieszkaniowego. Konkurencja o atrakcyjne lokalizacje oraz swoboda co do wyboru warunków i miejsca zamieszkania sprawiają, że rozproszone struktury miejskie zaczynają się porządkować zgodnie z prawami rynku, określając w ten sposób stopień atrakcyjności obszarów. Postępujący proces bogacenia się stosunkowo wąskich, elitarnych grup ludności, przy pauperyzacji (ubożeniu) znacznej części społeczeństwa, nieuchronnie przyczynia się do przestrzennej agregacji oraz pogłębiania różnic miedzy obszarami zajmowanymi przez najbiedniejszych i najbogatszych. W artykule przedstawiono zróżnicowanie społeczne w przestrzeni Warszawy, powodowane: konkurencją na rynku nieruchomości mieszkaniowych, dążeniem jednostek i gospodarstw domowych do przebywania "między swoimi" oraz symbolicznych wartości przywiązywanych do przestrzeni, tzw. "dobrych" i "złych" dzielnic. Każdy z tych czynników warunkowany jest poziomem wykształcenia, miejscem zatrudnienia, osiąganym dochodem, a więc pozycją w strukturze społecznej. (abstrakt oryginalny)

EN

In the post-socialist cities, such as Warsaw, the social and spatial polarisations have assumed peculiar shape. The processes of differential society in an urban space are caused by: the competition between attractive locations and free choice of people in relation to a place of their residence. In the paper the author presents social inequalities in the urban space of Warsaw. Among principles, mechanisms of formation and changes of social and spatial structures of Polish capital city, the author points at: the real estate market competition, the individual and householders' aspirations to live between entities of "the same status", stereotypical thinking about Warsaw's urban space, namely about "good" and "bad" districts. Each of these factors depends on the level of education, place of employment, level of incomes, which is the position of inhabitants in the social structure. (original abstract)

20

Jak wam się podoba... Warszawa jako metropolia Trzeciego Świata?

63%

Sekuła E. A.

|

2006

|

nr nr 4

84-104

XX

Tekst jest próbą analizy relacji i interakcji pomiędzy głównymi aktorami "sceny warszawskiej": przedstawicielami władz lokalnych, badaczami społecznymi, architektami, urbanistami, dziennikarzami i zwykłymi mieszkańcami stolicy. Autorka stara się podsumować dyskurs o przestrzeni publicznej Warszawy i trudności w komunikacji, jakie stały się udziałem uczestników tej debaty, oraz określić miejsce Warszawy na osi rozpiętej pomiędzy metropolią a miastem Trzeciego Świata. Centralna problematyka obejmuje zagadnienia definiowania przestrzeni publicznej i jej funkcji stołecznych w przypadku Warszawy, pozycji i ról bohaterów "gry o przestrzeń miejską", struktury architektoniczno-urbanistycznej oraz tożsamości mieszkańców. Esej oparty został o badania sondażowe, wywiady pogłębione i analizę treści zawartych w przekazach medialnych.(abstrakt oryginalny)

EN

The text is an essay of analysis of the relations and interactions between the main protagonists of the "Warsaw scene": the local administration representatives, anthropologists and sociologists, architects, urbanists, journalists and common citizens. The author is trying to summarize the discourse about the public space in Warsaw and about the difficulties in communication that concern the public discussion on the topic. The aim of the analysis is also to define the place of Warsaw as a city that belongs as well to the Europeans' metropolises and to the towns of the Third World at the same time. The main topic concerns the view of the public spaces and its social. (original abstract)