Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Geoarchaeological studies on Roman time harbour sediments in cologne - comparison of different OSL dating techniques

100%

Lauer T. , Bonn R. , Frechen M. , Fuchs M. C. , Trier M. , Tsukamoto S.

|

tom Vol. 38, no. 4

341-349

EN

Due to the construction of a new North-South subway in Cologne, Roman time harbour sediments were exposed and were sampled for luminescence dating. A very good independent age control was given by the precise knowledge of the chronology of Roman activity and by radiocarbon ages of charcoal samples. Hence, different methodological approaches within luminescence dating were applied for Holocene heterogeneously bleached fluvial samples and were compared to the known ages. For one sample, optically stimulated luminescence (OSL) dating was applied to coarse-grained quartz using a single aliquot regenerative-dose (SAR) protocol. After De-measurements, different statistical approaches were tested (i.e. arithmetic mean, median, minimum age model, finite mixture model, leading edge method and the Fuchs and Lang approach). It is demonstrated that the Fuchs and Lang approach along with the leading edge method yielded the best matching OSL ages with respect to the known ages. For the other sample which showed feldspar contamination within the quartz signal, the post-IR blue stimulated luminescence (double SAR protocol) was measured in three different ways to calculate the De-value: with continuous wave (CW) stimulation with an IR-bleach at 50°C and at 225°C for 100 s prior to the OSL, and pulsed OSL (POSL). It was demonstrated that the IR-stimulation at 225°C has very good potential to remove the feldspar signal contribution as well as pulsed OSL, but the former might deplete parts of the quartz OSL signal.

2

John Chrysostom’s Commentary on the Collection for Jerusalem in Rom 15:25–32

88%

Widodo A. , Aryanto A. G. A. W.

Verbum Vitae

|

2022

|

tom 40

|

nr 2

551-573

EN

John Chrysostom (349–407) provides the most comprehensive commentary on the Pauline epistles from the patristic era. During his priestly mission in Antioch (386–397) and his episcopate in Constantinople (398–403), he wrote over 200 homiletic commentaries on the entire Pauline epistolary body of work. This research attempts to analyze how Chrysostom interprets Paul’s verses concerning the collection and uses them to organize and transform the ecclesial groups into communities of love, particularly paying attention to the poor. The study focuses on the works of John Chrysostom on Rom 15:25–29. Based on his interpretation, the status of debtors in the spiritual blessings is the main reason why the Romans had to be more earnest in almsgiving, imitating the Macedonians and the Achaeans who had helped the community in Jerusalem. He also encourages them to reform their lives, cutting off the superfluities, luxurious lifestyles, and bad attitudes in squandering money on other selfish needs. At the same time, he stirrers them up to meet their needs moderately, which meant using only the goods that are truly necessary for a healthy and dignified life so that they would always have something to share with the poor.

3

Influencia de las lenguas prerromanas en la lengua española

75%

Łazor A.

Forum Filologiczne Ateneum

|

2018

|

tom 6

|

nr 1

47-59

EN

Before the romanisation, the Iberian Peninsula was inhabited communities speaking distinct languages with Latin used as their official language. However, the contact of local languages with Latin has left the residue preserved in modern Spanish. This work will present certain features of Spanish which may be attributed to the influence of pre-Roman languages.

4

Význam ἐφ᾽ ᾧ v Řím 5,12

75%

Mareček P.

Studia theologica

|

2021

|

nr 4

37-50

EN

The Letter to the Romans represents the high point of Paul’s teaching and theological reflection, although it contains, as his other letters, some statements that are difficult to understand. One of the places in the Letter to the Romans which makes translation and interpretation difficult is the meaning of ἐφ᾽ ᾧ at the end of Romans 5:12. Various meanings of ἐφ᾽ ᾧ in Romans 5:12 have been proposed over the centuries and decades. In general, we can say that the different ways of interpretation can be divided into two categories based on whether the formulation ἐφ᾽ ᾧ is understood as a phrase introducing a relative clause or as the equivalent of a conjunction. The interpretation which assigns a causative value with the meaning “because, since” to the expression ἐφ᾽ ᾧ seems to be the best of all the modes of interpretation put forward. The preference for this suggestion arises from several facts. First, this meaning is well attested to in ancient sources. Furthermore, the causal meaning of the phrase is also present in principle in other places in Paul’s letters where this syntagm is used (2 Cor 5:4; Phil 3:12; 4:10). Finally, it is of importance to emphasise that, above all, the nature of the whole sentence of Romans 5:12, which is characterised by a chiastic structure, requires a causal understanding.

5

Rzymianie w "Maran Atha" Johanna Gottfrieda Herdera (1779)

63%

Karczewski M.

Studia Elbląskie

|

2019

|

tom 20

313-324

EN

The subject of the presented paper is Romans in Maran Atha by Johann Gottfried Herder (1779). J. G. Herder (1744 – 1803) is one of the outstanding figures of our region. The contemporary academic discussion concerning his achievements and significance predominantly consists of studies related to his work as a philosopher, cultural anthropologist, linguist and theologian, but his biblical exegesis is less known. One of Herder‘s important exgetic works is "Maran Atha. Das Buch von der Zukunft der Herrn, des Neuen Testaments Siegel", Riga 1779. The author interprets numerous texts of the Apocalypse as referring to the Jewish war (66 – 73). During the conflict the Romans and their commanders played an important role. Herder represents the Romans as executors of God’s punishment against Israel and Jerusalem. Responsibility for disaster lies with the representatives of Jewish insurgents. Apart from allusions to the Romans and the Jews text of the "Apocalypse" refers to eschatology and christology. On this way Herder links the cultural context and theology of the biblical book.

PL

Prezentowany artykuł nosi tytuł Rzymianie w Maran Atha Johanna Gottfrieda Herdera (1779). J. G. Herder (1744 – 1803) należy do wybitnych postaci naszego regionu. We współczesnej dyskusji naukowej na temat jego dorobku i znaczenia przeważają studia związane z jego twórczością jako filozofa, antropologa kultury, lingwisty czy teologa, jednak jego egzegeza biblijna jest mało znana. Do ważnych dzieł egzegetycznych Herdera należy zaliczyć komentarz do Apokalipsy św. Jana Maran Atha. Das Buch von der Zukunft der Herrn, des Neuen Testaments Siegel, Ryga 1779. Jedną z ważnych cech komentarza stanowi interpretacja szeregu tekstów Ap jako zapowiedzi wydarzeń wojny żydowskiej (66 – 73). W czasie tego konfliktu kluczową rolę odegrały wojska rzymskie i ich dowódcy. Herder przedstawia Rzymian jako wykonawców wyroków Bożych wobec ówczesnego Izraela i Jerozolimy. Odpowiedzialność za klęskę ponoszą bowiem przedstawiciele elit powstańczych. Mimo oczywistych aluzji do działań Rzymian wobec Żydów, tekst Ap posiada także znaczenie eschatologiczne i chrystologiczne. W ten sposób Herder wiąże kontekst kulturowy powstania Ap z jej przesłaniem teologicznym.

6

Polityka religijna Teodoryka Wielkiego w nowym ujęciu?

51%

Prostko-Prostyński J.

|

tom 125

|

nr 1

PL

Artykuł podejmuje krytyczną dyskusję z hipotezami przedstawionymi w najnowszej książce poświęconej polityce religijnej Teodoryka Wielkiego, władcy Ostrogotów i Rzymian w Italii. Książka ta, pióra Moniki Ożóg, została opublikowana dwukrotnie: po raz pierwszy w wersji polskiej (2012) i po raz drugi w wersji angielskiej (2016). The article enters into a critical discussion with the hypotheses put forward in the most recent book on the religious policy of Theodoric the Great, the ruler of the Ostrogoths and Romans in Italy. The book, by Monika Ożóg, was published twice: first in the Polish language (2012), and then in English (2016).

7

Ślady biblijnej, świętej Północy i antycznej Hyperborei w literaturze patrystycznej i średniowiecznej

51%

Kochanek P.

Vox Patrum

|

2022

|

tom 81

31-64

EN

„Hyperborea” is a concept well known to researchers of antiquity. Also, the sacred biblical North, as the antithesis of Gog's sinister North, is well known to Bible scholars. This article takes these two concepts as a starting point. However, the purpose of this article is to confront the biblical and ancient vision of the North with selected patristic and medieval sources. It is about presenting changes in the historical and geographical understanding of the term „Hyperborea”. Greek literature describes Hyperborea as a paradise located in the farthest reaches of the North. This vision of the North seems to be similar to a northern paradise in the Bible. However, the patristic literature, which is well acquainted with the Greek myth of the Hyperboreans, does not apply it to any exegetical analyzes. Hyperborea is for the Fathers of the Church an „extension” of Scythia, so it is neither a paradise nor an ideal promised land. It is part of the ecumene and has all the good and bad features of the territory that ordinary people inhabit. Hyperborea has been transformed from a Greek ideal land into a historical, existing reality. The name was therefore applied both to the Scythian territory and to the areas north of Scythia. However, the development of the geographical horizon constantly shifted the concept of „Hyperborea” further north. The line of this geographical horizon was marked in Byzantine literature by Theophanes in the eighth century and by Nicephorus Gregoras in the fourteenth century. The latter pointed to Moscow Ruthenia as the Christian Hyperborea in the north-east. The same line of geographical horizon in Latin literature was very delicately indicated by Adam of Bremen in the eleventh century, who wrote about Hyperborean Scandinavia. Next to the geographical horizon, there was a strictly literary horizon, dominated by the classical topos, based on texts written by Greek and Latin classical authors.

PL

„Hyperborea” to pojęcie dobrze znane już badaczom starożytności. Porozmawiaj święta Północ biblijna, jako antyteza złowrogiej Północy Goga, jest dobrze do złaczom Biblii. Ten artykuł wyjścia za punkt wyjścia te dwie koncepcje. Jednak celem niniejszego artykułu jest skonfrontowanie biblijnej i antycznej wizji Północy z wybranymi źródymi patrystycznymi i średniowiecznymi. Chodzi o przedstawienie zmian w historycznym i geograficznym znaczeniu „Hyperborea”. Literatura grecka opisuje Hyperboreę jako raj leżący na najdalszych krańcach Północy. Pozornie ta wizja Północy się się być podobna do północnego raju w Biblii. Jednak literatura patrystyczna, która dobrze zna grecki mit o Hyperborejczykach, nie aplikuje żadnych dalszych analiz egzegetycznych. Hyperborea jest dla Ojców Kościoła „przedłużeniem” Scytii, a więc nie jest ona ona ani rajem, ani też idealną ziemią obiecaną. Jest ona odpowiedzią ekumeny i posiada wszystkie dobre i złe cechy terytorium, które zamieszkują zwykli ludzie. Hyperborea została przekształcona z greckiej krainy idealnej w historyczną, realnie wcześnie rzeczywistość. Nazwa ta wymagana jest podróżon do terytorium scytyjskiego, jak i do terenów leżących na północ od Scytii. Jednak rozwój horyzontu geograficznego przesuwał nieaktualne pojęcie „Hyperborea” coraz bardziej na północ. Linia tego horyzontu geograficznego wyznaczona w literaturze bizantyńskiej przez Teofanesa w VIII wieku i przez Nicefora Gregorasa w wieku XIV. Ten ostatni skazał na Ruś Moskiewską jako na leżącą na północnym-wschodzie chrześcijańską Hyperboreę. Taka sama linia geograficznego horyzontu w literaturze łacińskiej została bardzo delikatnie wskazana przez Adama z Bremy, który pisał o hyperborejskiej Skandynawii. Obok horyzontu geograficznego funkcjonował horyzontstricte literacki, gdzie dominował klasyczny topos, oparty na tekstach autorów klasycznych.

8

Autor Księgi Mądrości i czas jej powstania (2)

44%

Poniży B.

|

tom 64

|

nr 2

EN

This article is the second and last part of the longer essay, which was published in the present periodical. The situation of the Jews in Alexandria was specific. The Alexandrian Diaspora was the biggest in the ancient world in that time (it numbered more Jews than the whole number of them in Jerusalem). It had many privileges, while the Ptolemaic dynasty ruled in Egypt. Its situation changed radically after the Romans had started to reign in Egypt, which was visible in the first persecution of the Jews (38 A.C.) in Alexandria. The Book of Wisdom must have been written after the persecution in 38 A.C, i.e. in the time of young Christianity. This conviction is based on strong arguments: a philological analysis, Sitz im Leben of that book, notions, some parallels between Wis 19, 13–17 and Philo (word agreement, Leitmotiv in that excerpt in the light of the tradition, the question of the rights for the Alexandrian Jews).

PL

Niniejszy artykuł jest drugą i zarazem ostatnią częścią dłuższego eseju. Sytuacja Żydów w Aleksandrii była specyficzna. Diaspora aleksandryjska była największą w starożytności (liczyła więcej Żydów niż ich było w Jerozolimie). Za panowania Ptolemeuszy miała wiele przywilejów. Jej sytuacja zmieniła się diametralnie po tym, jak Rzymianie zaczęli rządzić Egiptem, co pokazało pierwsze prześladowanie Żydów w Aleksandrii (38 po Chrystusie). Księga Mądrości musiała zostać napisana bezpośrednio po prześladowaniach w 38 roku po Chrystusie, a więc już w czasach młodego chrześcijaństwa. Opiera się to na mocnych argumentach: analizie filologicznej, Sitz im Leben tej księgi, terminach, kilku paralelach pomiędzy Mdr 19, 13–17 a Filonem (zgodność słownictwa, Leitmotiv w tej perykopie w świetle tradycji, kwestia praw Żydów Aleksandryjskich).