Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Pobyt Mikołaja Kopernika w Rzymie w 1500 roku

100%

Żak Ł.

|

2023

|

tom 30

|

nr 2

116-130

EN

The aim of the article is to discuss the reasons why Nicolaus Copernicus, who was studying law in Bologna, in 1500 went to Rome with his brother Andrzej. In the first part, sources relating directly to the stay of the Copernicus brothers in the Eternal City were presented and analysed. In the second part, the author discusses various motivations that could have prompted the scholars of Toruń to visit Rome (the desire to see monuments and become acquainted with the intellectual atmosphere of the city; to earn money and gain experience in the legal profession; to obtain jubilee indulgences and visit holy sites).

PL

Celem artykułu jest omówienie powodów, dla jakich Mikołaj Kopernik odbywający studia prawnicze w Bolonii udał się do Rzymu w 1500 roku wraz ze swoim bratem Andrzejem. W pierwszej części zostały przedstawione i poddane krytyce źródła mówiące bezpośrednio o pobycie braci Koperników w Wiecznym Mieście; w drugiej zaś autor omawia różne motywacje, które mogły skłonić toruńskich scholarów do podróży nad Tyber (chęć zobaczenia zabytków i zapoznania się z intelektualną atmosferą miasta; pragnienie zarobienia pieniędzy i zdobycia doświadczenia w zawodzie prawniczym; chęć uzyskania odpustu jubileuszowego i odwiedzenia miejsc świętych).

2

Motywy rekursu hierarchicznego do kongregacji Kurii Rzymskiej

100%

Marčin J.

|

tom 4

92-101

EN

This article discusses the motives of hierarchical recourse to the Congregation of the Roman Curia. The legislation provides that hierarchical recourse can be filed for any good reason. Any defect of an administrative act pertaining to the circumstances under which this act was issued by an executive Church authority may constitute a reasonable motive and shall be applied. Therefore two motives are distinguished: 1) formal (causa petendi) and subjective (petitum). The person who files a recourse should indicate an objective legal norm which they think has been breached by the administrative act. The very institution of hierarchical recourse serves to protect the rights of the faithful and the observance of administrative justice.

PL

Przedmiotem artykułu są motywy rekursu hierarchicznego do kongregacji Kurii Rzymskiej. Prawodawca ogólnie stanowi, że rekurs hierarchiczny może zostać wniesiony z jakiejkolwiek słusznej przyczyny. Słusznym motywem jego wniesienia może być każda wada aktu administracyjnego rozpatrywana w kontekście okoliczności, w jakich akt został wydany przez organ władzy wykonawczej w Kościele i ma być stosowany. W związku z tym wyróżnia się dwa rodzaje motywów: formalne (causa petendi) i podmiotowe (petitum). Osoba wnosząca rekurs powinna wskazać obiektywną normę prawną, która – jej zdaniem – została naruszona przez akt administracyjny. Sama zaś instytucja rekursu hierarchicznego służy ochronie praw wiernych oraz stosowaniu sprawiedliwości administracyjnej.

3

Reformy papieża Franciszka w dziedzinie prawa majątkowego Stolicy Apostolskiej

100%

Romanko A.

|

tom 10

163-171

EN

Pope Francis established three economic and administrative structures in the Roman Curia: the Secretariat for the Economy, the Council for the Economy, and the office of Auditor General. These entities are competent for the control and vigilance of the dicasteries of the Roman Curia and other institutions linked to the Holy See. Furthermore, the Roman Pontiff transferred the Ordinary Section of the Administration of the Patrimony of the Apostolic See to the Secretariat for the Economy.

PL

Papież Franciszek utworzył trzy struktury ekonomiczno-administracyjne w Kurii Rzymskiej: Sekretariat do Spraw Gospodarczych, Radę do Spraw Gospodarczych i urząd Audytora Generalnego. Podmioty te są odpowiedzialne za kontrolę i nadzór dykasterii Kurii Rzymskiej oraz innych instytucji związanych ze Stolicą Apostolską. Ponadto, Biskup Rzymu przeniósł Sekcję Zwyczajną Administracji Dóbr Stolicy Apostolskiej do Sekretariatu do Spraw Gospodarczych.

4

Stylus Romanae curiae v kódexovom práve Katolíckej cirkvi

100%

Vladár V.

|

tom 2

99-135

EN

Stylus Romanae curiae, as important element influencing, regulating and completing the practical application of the Canon-Law rules, established from the formularies and rules of Apostolic Chancery originally. The Popes took concern at first in their general central administrative and judicial bodies exercising a control not only over the application of universal rules, but also in its completing and representing even the position of director of jurisprudence. Since then Stylus Romanae curiae started to influence not only the next development of Canon-Law sicence, but significantly also the legal practice, especially in completing of gaps in the law, but also in interpretation and decision making repeating types of causes in the sense of administrative directives, respectivelly case authorities. Admitting the value of the source of law on the part of several canonists indeed made of it over time unwanted element that was eliminated by papacy only at the beginning of 20th century. The main goal of this article is to point out the conceptual definition and practical operation of stylus Romanae curiae and gradual weakining of its position in the Codex Law of the Cahotlic Church that culminated in the valid law.

5

Struktura i kompetencje Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka

100%

Wojciechowski G.

|

nr 4

205-218

EN

Dicastery for Promoting Integral Human Development will be particularly competent in matters concerning migration, the necessitous, the ill and the excluded, the marginalized and the victims of armed conflicts and natural catastrophes, the prisoners, the unemployed and victims of any form of slavery and torture. The goal of this article is to show the structure and jurisdiction of the newly created Dicastery, which is a part of the pope’s wide plan to reform the Roman Curia in a way that, by answering the needs of the times and the place, allows it to accomplish its main goal of helping the bishop of Rome in dealing with the matters of the universal Church (can. 360). The main goal of the Dicastery is to integrate different nations of the Earth.

PL

Dykasteria ds. promowania integralnego rozwoju człowieka będzie szczególnie kompetentna w kwestiach dotyczących migracji, potrzebujących, chorych i wyłączonych, zmarginalizowanych i ofiar konfliktów zbrojnych oraz katastrof naturalnych, więźniów, bezrobotnych i ofiar jakiejkolwiek formy niewolnictwa i tortury. Niniejszy artykuł ma celu ukazanie struktury i kompetencji nowopowstałej dykasterii, która wpisuje się w szeroki plan papieża zreformowania Kurii Rzymskiej w taki sposób, aby odpowiadając na potrzeby czasu i miejsca mogła ona lepiej realizować swoje główne zadanie, jakim jest niesienie pomocy Biskupowi Rzymu w załatwianiu spraw Kościoła powszechnego (kan. 360). Głównym zadaniem Dykasterii jest integrowanie różnych narodów ziemi.

6

Watykańskie instytucje finansowe

100%

Romanko A.

|

nr 14 (1)

67-82

EN

The legislator in the Code of Canon Law of 1983 states: “To pursue its proper purposes, the Catholic Church by innate right is able to acquire, retain, administer, and alienate temporal goods independently from civil power” (can. 1254 § 1). 82 The author in the article analyzes the financial institutions of the Holy See and the Vatican City State, i.e. the Institute of Religious Works, the Administration of the Patrimony of the Apostolic See, the Council for the Economy, the Secretariat for the Economy, the Auditor General, the Prefecture for the Economic Affairs of the Holy See, and the Apostolic Camera.

PL

Ustawodawca w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. stanowi: „Kościół katolicki na podstawie prawa wrodzonego, niezależnie od władzy świeckiej, może dobra doczesne nabywać, posiadać, zarządzać i alienować, dla osiągnięcia właściwych sobie celów” (kan. 1254 § 1). Autor w artykule analizuje instytucje finansowe Stolicy Apostolskiej i Państwa-Miasta Watykan, tj. Instytut Dzieł Religijnych, Administrację Dóbr Stolicy Apostolskiej, Radę ds. Ekonomicznych, Sekretariat ds. Ekonomicznych, Audytora Generalnego, Prefekturę Spraw Ekonomicznych Stolicy Apostolskiej i Kamerę Apostolską.

7

Rekurs hierarchiczny do dykasterii Kurii Rzymskiej

80%

Leszczyński G.

|

tom 80

79-90

EN

The Code of Canon Law of 1983 referring to hierarchical recourse, does not limit it merely to the appeal to the Congregation of Roman Curia, but it refers to each recourse sought in a higher executive administration organ. The subject of interest of the author is the hierarchical recourse sought in the Roman Curia after exhausting the hierarchical path of lower grades. According to can. 1737 § 1 of the Code of Canon Law, anyone who considers himself injured with the decree can seek recourse to the hierarchic superior of the one who delivered the decree. Therefore the author is speaking about the subject of the recourse, the motive as well as the procedure to be undertaken in order to obtain the desired goal, appeal or change of the harmful act.

PL

Kodeks prawa kanonicznego z 1983 r., normując przepisy dotyczące rekursu hierarchicznego, nie odnosi ich wyłącznie do Kongregacji Kurii Rzymskiej, ale każdego wyższego hierarchicznie organu administracji. Przedmiotem zainteresowania autora jest rekurs do Kurii Rzymskiej, następujący po wyczerpaniu niższej drogi hierarchicznej. Zgodnie z kan. 1737 § 1 Kodeksu prawa kanonicznego każdy, kto czuje się poszkodowany jakimś aktem administracyjnym, ma prawo złożenia rekursu do przełożonego hierarchicznego autora aktu administracyjnego. Dlatego też w artykule poruszane są kwestie motywu, przedmiotu, podmiotu rekursu, jak i samej procedury rozpatrzenia rekursu do Kurii Rzymskiej.

8

Kompetencje Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych

80%

Białowąs K.

Kościół i Prawo

|

2014

|

nr 3 (16) nr 2

35-51

EN

The article discusses the issue of the competences of the Congregation for the Causes of Saints. The Author begins with the origin of the Congregation. It is emphasized that this dicastery is one of the oldest organ of the Apostolic See. The Pope Sixtus V with the Apostolic Constitution Immensa aeterni Dei of 22 January 1588 created the Sacred Congregation of Rites. Thereafter, Paul VI, divided the Congregation of Rites with the Apostolic Constitution Sacra Rituum Congregatio of 8 May 1969 and created two congregations (sections): one for Divine Worship and another for the Causes of Saints. The Congregation is composed of the cardinal prefect, secretary, under-secretary, promoter of the faith, relators and consultors. The Pope has the principal functions in the dicastery. He creates it, indicates the priorities in the aspect of the current needs of the Church and approves each stage of the proceedings with a proper decrees. The procedure in the Congregation for the Causes of Saints has been indicated in the Apostolic Constitution Divinus perfectionis Magister of 25 January 1983. The beatification process has three stages carrying out in the diocese. Then, the documents of the diocesan process are sent to the Congregation.

9

Centralne instytucje wymiaru sprawiedliwości Kościoła według konstytucji apostolskiej papieża Franciszka „Praedicate Evangelium”

80%

Rozkrut T.

|

nr 2

57-71

EN

Since the Second Vatican Council, consecutive Bishops of Rome have been undertaking a reform of the Roman Curia. In 1967, Pope Paul VI carried out such a reform based on the Regimini Ecclesiae universae Apostolic Constitution. In 1983, a year after the post-council Canon Law was promulgated Pope John Paul II carried out a similar reform by announcing the Pastor bonus Apostolic Constitution in 1988. Also, Pope Francis followed his steps. He reformed the Holy See’s administrative apparatus by introducing the Praedicate Evangelium Apostolic Constitution on the Roman Curia and its service for the Church. The constitution has been in force since June 5, 2022. The pre amble of the latest Apostolic Constitution as well as the formulated rules and criteria of service in the Roman Curia show an evangelic spirit of the reform that all the Curia units, including the justice institutions, ought to be imbued. Independent from each other, the Apostolic Penitentiary, the Supreme Tribunal of the Apostolic Signature and the Tribunal of the Roman Rota have remained the Roman Curia’s ordinary justice institutions. The document includes clarifications of the theological, formal and legal nature that improve work of the institution of Curia and direct them towards “providing assistance for the successor of St. Peter in holding his highest pastoral office for good and in service of the Universal Church and particular churches.”

PL

Od zakończenia soboru watykańskiego II kolejni biskupi rzymscy podejmowali się reformyKurii Rzymskiej. W 1967 roku uczynił to Paweł VI na mocy konstytucji apostolskiej Regimini Ecclesiae universae. W 1983 roku po promulgowaniu posoborowego kodeksu prawa kanonicznego podobnej reformy dokonał Jan Paweł II, ogłaszając w roku 1988 konstytucję apostolską Pastor bonus. W ślad za nimi poszedł również papież Franciszek, który zreformował aparat administracyjny Stolicy Apostolskiej na mocy konstytucji apostolskiej o Kurii Rzymskiej i jej służbie Kościołowi Praedicate Evangelium, która obowiązuje od 5 czerwca 2022 roku. Preambuła najnowszej konstytucji apostolskiej, jak i sformułowane zasady i kryteria służby w Kurii Rzymskiej ukazują ewangelicznego ducha reformy, którym winny być przepojone wszelkie jednostki kurialne, w tym instytucje sprawiedliwości. Zwyczajnymi instytucjami sprawiedliwości Kurii Rzymskiej są nadal: Penitencjaria Apostolska, Najwyższy Trybunał Sygnatury Apostolskiej i Trybunał Roty Rzymskiej, wzajemnie od siebie niezależne. Dokument zawiera doprecyzowania natury teologicznej i formalnoprawnej usprawniające prace kurialnych instytucji i ukierunkowujące je na „wspomaganie następcy Piotra w sprawowaniu jego najwyższego urzędu pasterskiego dla dobra i w służbie Kościoła powszechnego i Kościołów partykularnych”.

10

Reform of the Vatican media, a difficult search for a new path

80%

Gęsiak L.

|

nr 2

EN

Rapid technological changes, which are mainly the result of the progress in computer technology, in the last decades of the twentieth century, have touched every area of life and have enforced numerous innovations. Modern ways of communication and exchange of information, especially the development of social media, have led to a significant and complex transformation of the traditional media. Practically all media companies around the world, in order to maintain their position on the market, have had to make decisive modifications of their ways of working. On one hand they remained available to the users of traditional media, but on the other hand, they look for effective ways of reaching all those who are using only new ways. Similarly, the Vatican media could not remain indifferent to the issues mentioned above. For several years the Vatican has initiated a process of preparation for a general reform of its media institutions. However, these works have accelerated at a great rate during the pontificate of Pope Francis.The reform of the Vatican media is not an easy task. It concerns several independent institutions. Each one of them has their own history and way of announcing the Gospel. The widespread computerization, especially the development of the internet and social media, has also forced the Vatican to reflect on new ways of communicating. Among many questions, the most important were about the effectiveness of evangelization through the media, the ways of spreading the Pope’s message around the world to as many faithful as possible, and about the costs of necessary investments that would allow further, dynamic development and effective functioning of the Vatican media.After the resignation of Pope Benedict XVI, the problems of the reform of the Roman Curia and the necessary savings were raised again during the discussions of the cardinals on the congregations preceding conclave. It became clear that the structural changes in the Vatican would be one of the challenges which would face the next successor of St. Peter. As from the very start of his pontificate, Pope Francis emphasized the necessity of the deep reform of the Roman Curia. The evaluation of the entire media structure of the Vatican was one of the first reforms to be tackled.The reform of the Vatican media has already begun. In the Apostolic Letter as a Motu Proprio, published on June 27, 2015, Francis set up the new Vatican dicastery: The Secretariat for Communication. The plan of changes in the Vatican media prepares for the possibility of any difficulties and turbulences. A four‑year restructuring process was planned. The year 2015 was dedicated to the creation, elaboration and consolidation of the new Vatican media structure. And it really happened. During the next year, 2016, a common administration for the two major institutions which depended on the new dicastery: the Vatican Radio and the Vatican Television Center, was established. During the year 2017 a similar restructuring process is expected in the next four Vatican media institutions: the Vatican Printing Press, the Photo Service, “L’Osservatore Romano” and the Vatican Publishing House. The process of restructuring of the Vatican media is expected to be completed by the end of 2018. Many details of these changes are raising many questions and concerns, especially among the employees of existing media entities. However, the real questions concern the effectiveness of the new system.

11

Rezygnacja z urzędu kościelnego – wybrane aspekty ascetyczne i prawne w oparciu o motu proprio papieża Franciszka Imparare a congedarybrane aspekty ascetyczne i prawne w oparciu o motu proprio papieża Franciszka Imparare a congedarsi z 12 lutego 2018 roku

61%

Majer P.

|

tom 14

|

nr 1

EN

The article is a commentary on the motu proprio of Pope Francis Imparare a congedarsi of February 12, 2018, concerning the resignation from some of the higher church offices to which nomination is given by the pope. The ascetic motivation that should accompany the clergyman in his retirement are at first presented. Next, the new provisions of the new legislation are discussed. The first is the change of the way in which high office holders in the Roman Curia lose their office – instead of leaving office at a certain age, they are obliged to resign to the Pope. The possibility that the resignation of the Roman Bishop may be considered for an indefinite period of time is criticised. During this time, which may be freely prolonged, because the bishop of the diocese is able to suspend and leave his office at any time, which is not conducive to the good performance of his pastoral mission and undermines the stability of the bishop’s office. The Bishop, successor to the apostles, is of systemic importance in the Church and requires adequate stability. Therefore, it can never be treated as an office ad tempus.

PL

Artykuł stanowi komentarz do motu proprio papieża Franciszka Imparare a congedarsi z 12 lutego 2018 roku, dotyczącego ustąpienia z niektórych wyższych urzędów kościelnych z nominacji papieskiej. Przedstawia się najpierw motywację ascetyczną, jaka winna towarzyszyć duchownemu przy przechodzeniu na emeryturę. W dalszej kolejności omówione są nowości, jakie wnosi nowe ustawodawstwo. Pierwszą z nich jest zmiana sposobu utraty urzędu przez pełniących wysokie urzędy w Kurii Rzymskiej – zamiast odejścia z urzędu po osiągnięciu ustalonego wieku, są zobowiązani do składania rezygnacji na ręce papieża. Krytycznie ocenia się możliwość bezterminowego rozpatrywania rezygnacji przez biskupa rzymskiego. W tym czasie, który może dowolnie się przedłużać, biskup diecezji jest bowiem w stanie zawieszenia i może w każdej chwili opuścić swoją funkcję, co nie sprzyja dobremu wykonywaniu jego pasterskiej misji i podważa stabilność urzędu biskupa. Urząd biskupa, następcy apostołów, ma w Kościele ustrojowe znaczenie i wymaga odpowiedniej stabilności. Dlatego nigdy nie może być traktowany jako urząd ad tempus.