Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Konsekwencje dochodowe przemian strukturalnych w polskim rolnictwie

100%

Leszczyńska M.

Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy

|

2004

|

nr z. nr 5

399-409

XX

Głównym celem artykułu jest wskazanie dochodowych skutków transformacji na tle tendencji określających znaczenie i rolę rolnictwa oraz podmiotów zajmujących się działalnością rolniczą w gospodarce rynkowej. Trzeba tu jednak zaznaczyć, że autorka zdaje sobie sprawę z niezwykłej złożoności "problemu dochodowego" w rolnictwie i różnorodności przyczyn go determinujących. Godząc się na pewne uproszczenie, w artykule wskazano tylko na niektóre czynniki - w szczególności poddano analizie zmiany udziału rolnictwa w tworzeniu PKB i zatrudnieniu. Uznano bowiem, że w latach 90. nadal czynniki te są praźródłem niewydolności dochodowej rolnictwa, gdyż decydują zwłaszcza ciągle o jego niskiej efektywności. Analizę przeprowadzono w układzie: sekcji gospodarki narodowej - rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo oraz podsektora pracodawców i pracujących na własny rachunek (w tym w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie), a za podstawowy miernik dochodów przyjęto dochód do dyspozycji brutto w ujęciu makroekonomicznych rachunków narodowych GUS. (fragment tekstu)

EN

Synthetic characteristic of modernity of economy measured by structure of creating of national income and answering her structure of employment is falling unfavourably for polish agriculture, because there are observing too slowly changes and also significant divergences in relation to structures of high developed countries. Beyond this, observed tendencies in scope of diminishing the part of agriculture in PKB and in employment are testifying about lowering role of agricultural activity as source of maintenance rural population. This changes are having the reflection in non-profitable situation of income in agriculture. During 1991-2000 years they were noted the 37% decrease of incomes from agricultural production in sector of individual farms, whereas in the whole sector of home farms, the total incomes of population are increasing about 32%. (original abstract)

2

Dwie dekady zmian w polskim rolnictwie - wybrane problemy

100%

Lis S. , Skuza K.

Zeszyty Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

|

2012

|

nr nr 888

61-76

XX

W artykule przedstawiono główne kierunki zmian zachodzących w polskim rolnictwie od roku 1989 aż do chwili obecnej oraz dokonano analizy uwarunkowań historycznych, społecznych i ekonomicznych tej transformacji. Dokonano przeglądu i oceny wprowadzanych zmian pod względem osiągnięcia zakładanych celów, m.in.: modernizacji technologicznej, zwiększenia produkcyjności gospodarstw rolnych, ich efektywności i konkurencyjności, a także zmiany struktury gospodarstw i poprawy warunków życia na polskiej wsi. Przeprowadzone porównanie społeczno-ekonomicznej sytuacji polskiego rolnictwa na początku transformacji ze stanem polskiej wsi i rolnictwa tuż przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej pokazuje, jak gospodarstwa rolne faktycznie reagowały na wprowadzane zmiany. Polskie rolnictwo z pewnością nabrało rozwojowego rozpędu po przystąpieniu Polski do struktur unijnych i realizacji w latach 2007‒2013 programów wspólnej polityki rolnej. Jednak nie wszystkie gospodarstwa w równym stopniu mogły korzystać z unijnego wsparcia, wciąż są regiony niedofinansowane, których potencjał nie jest w pełni wykorzystywany, a które również mogą stanowić o konkurencyjności polskiego rolnictwa w warunkach światowego kryzysu żywnościowego. (abstrakt autora)

EN

The article presents the main trends in Polish agriculture after 1989 and analyses the historical, social and economic background of the transformation. An evaluation of the changes and accomplishment of the initial goals is conducted, with a focus on selected aspects, including, among others, technological modernisation, productivity growth, increased efficiency and competitiveness, changes in the structure of farms, and the improvement of living conditions in the Polish countryside. A comparison of the socio-economic situation of Polish agriculture at the beginning of the transformation with the state of Polish agriculture just prior to EU accession illustrates how farms have responded to the changes implemented. Poland having implemented the Common Agricultural Policy programs for 2007-2013, the country's agriculture certainly accelerated its development after becoming an EU member. However, not all regions of the country have managed to benefit equally from EU support. Some remain underfunded and their potential has not been fully realised, which unfavorably affects the competitiveness of Polish agriculture as the world struggles with a food crisis. (original abstract)

3

Rodzinne gospodarstwa wysokotowarowe

100%

Parzuchowski L. , Karwat-Woźniak B. , Chmieliński P.

Nowe Życie Gospodarcze

|

2007

|

nr nr 19

31-33

XX

Przed polskim rolnictwem stoją wyzwania i problemy związane z funkcjonowaniem w ramach jednolitego rynku. Gospodarstwa wysokotowarowe są jednostkami o poziomie sprawności technicznej i społecznej porównywalnej ze sprawnością podmiotów w sektorach nierolniczych. Szacunkowo, w okresie najbliższych dziesięciu lat liczba gospodarstw wysokotowarowych powiększy się o 30% i wyniesie około 280 tyś. Według autora odpowiednia wielkość grupy gospodarstw wysokotowarowych stworzy możliwość zabezpieczenia ilościowego i jakościowego rynku.

4

Polska wieś czasu transformacji: mity i rzeczywistość

100%

Bukraba-Rylska I.

Wieś i Rolnictwo

|

2009

|

nr nr 4

29-49

XX

Mijające dwie dekady cechuje daleko posunięta niezależność naukowego myślenia od rzeczywistości. Trzy główne procesy (deruralizacja, dezagraryzacja i depezantyzacja), uznawane za najważniejsze wymiary dokonującej się transformacji wsi i rolnictwa, zachodzą bardzo powoli bądź w ogóle uległy wyhamowaniu, co więcej, wyrażające je parametry pozostają dużo gorsze niż u schyłku „komuny”. Można zatem zaryzykować twierdzenie, iż tzw. segment agrarny podlega nie rozwojowi, ale regresowi, a transformacja to w jego przypadku tyle, co dezolacja. Sugerowane zjawisko wpisuje się jako typowe w cykl polskich modernizacji, naznaczonych od XV wieku piętnem „paradoksu”: wieś i rolnictwo służą za amortyzator kolejnych przemian, ponosząc ich koszty i negatywne konsekwencje. (abstrakt oryginalny)

EN

The passing two decades have been characterised by far-reaching independence of scientific considerations from the real situation. The three main processes (deruralisation, disagrarisation and depeasantation), recognised as the key aspects of the continuing development of the rural community and agriculture, have been developing at a very slow pace or have been halted altogether. In addition, the parameters defining these processes are far worse now than they were at the close of the communist era. Thus, it is possible to claim that the so-called agrarian segment is subject to regression rather than development and that transformation means nothing else in the case of this segment than desolation. The suggested phenomenon can be considered as typical for the cycle of Polish modernisation reforms which have been characterised since the 15th century by the stigma of a “paradox”: rural community and agriculture serve as a shock-absorber of consecutive transformations, bearing the costs and negative consequences of these transformations. (original abstract)

5

Z problematyki genezy asocjacji rolniczej w kapitalizmie

100%

Gurnicz A.

Folia Oeconomica Cracoviensia

|

1969

|

tom 8

3-20

EN

The withdrawing feudalism left large and small country farms. This fact took place independently of Prussian or Franco-American trends of the development of capitalism in agriculture. A further process of destratification must have obviously been achieved within the framework of the new regime. The peasant farms, obliged to cope with many difficulties, fought for the maintenance of their property. This became possible by means of subordination to capitalistic requirements and subservience to their economic laws. The shortcomings of individual farms which became apparent in the course of this process were supported and complemented by associative enterprises, bearing the character of mutual aid. Their need arose from economic, social and political premises. Economic premises were the most distinctly visible in production and were connected with the necessity of its modernisation with the aim of creating better paying conditions and an increase of profits. Beside associations (Genossenschaften) connecting the farms, societies (Verein) were also formed, of which people of the sam profession or having similar needs and social aims became members. The expanding association and societies also performed, in the course of time, a political role. In this manner a separate representation of the interests of peasants developed. (original abstract)

6

Przykład efektywnych przekształceń stosunków własnościowych w rolnictwie państwowym

100%

Otoliński E.

|

1998

|

nr nr 7/8

9-14

XX

Zmiana stosunków własnościowych przebiegająca w kierunku rzeczywistej (współ-) własności środków produkcji ma doprowadzić do faktycznego utożsamiania się pracowników ze swym miejscem pracy, by w rezultacie osiągnąć wyższą efektywność gospodarowania. Jej skutkiem ma być rozwój inicjatyw gospodarczych i kreowanie postępu. Artykuł charakteryzuje proces przekształceń własnościowych na przykładzie OT w Opolu.

7

Priorytety i bariery w działalności ANR

100%

Nawrocki T.

Nowe Życie Gospodarcze

|

2008

|

nr nr 20

2, 26

XX

W artykule omówiono priorytety i bariery w działalności Agencji Nieruchomości Rolnych. Przedstawiono nowe zadania i cele. Wskazano jej udział w realizacji krajowego programu zwiększania lesistości.

8

Sytuacja ekonomiczna polskiej wsi w latach 2000-2008

100%

Kondratowicz-Pozorska J.

|

2009

|

nr nr 39, t. 1 Problemy ekonomii, polityki ekonomicznej i finansów publicznych

646-654

XX

Przedstawiono charakterystykę obszarów wiejskich w zakresie wybranych czynników demograficznych, aktywności ekonomicznej osób zarejestrowanych jako bezrobotni, dochodów ludności wiejskiej i udziału rolnictwa w gospodarce narodowej. Określono kierunki i poziom inwestycji w rozwój obszarów wiejskich.

EN

The paper presents characteristics of rural regions in scope of: chosen demographic factors, the economic activity of people, registered unemployment, income of village people, participation of farming in national economy. The author also defines directions and the level of investments in development of rural areas. The paper does not include all problems that are often observed in such regions.(original abstract)

9

Psychospołeczne warunki upowszechniania innowacji na wsi i w rolnictwie

84%

Sikora J.

Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica

|

2011

|

nr nr 65

123-132

XX

Celem artykułu jest ukazanie istoty innowacji, ich podziału, cyklu życia innowacji na rynku i związanych z nim grup społecznych zajmujących różne postawy wobec innowacji. Scharakteryzowano psychospołeczne czynniki wdrażania innowacji w rolnictwie i środowisku wiejskim z uwzględnieniem przeszłości i teraźniejszości. Podstawą napisania artykułu była analiza wybranej literatury przedmiotu oraz synteza własnych wyników badawczych dotyczących przemian społeczno-gospodarczych zachodzących na obszarach wiejskich. (fragment tekstu)

EN

Rural development is done under the influence of the adoption of technological, organizational and social innovations. That was in the past and this is now. Innovations in rural areas face difficulties and resistance, which have their origins primarily among psychosocial factors. The article presented the basic concept of innovation, such as: the definition of innovation, classification, types of rural inhabitants in reference to life cycle of innovation in the market. Attention was drawn to the role of rural community leaders, reference groups, information on mastering innovation. An analysis of the literature and the conclusions of the author's own research conducted on the socio-economic transformations in the countryside were used in the article. (original abstract)

10

Indywidualne gospodarstwa rolne o orientacji rynkowej a rozwój gospodarczy obszarów wiejskich

84%

Kołodziejczyk D.

Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu

|

2002

|

tom 4

|

nr z. 5

81-85

XX

Opracowanie dotyczyło problemu miejsca indywidualnych gospodarstw rolnych o orientacji rynkowej w rozwoju gospodarczym obszarów wiejskich. Autorka przyjęła założenie badawcze, że rozwój gospodarczy obszarów wiejskich oraz różnorodność ich struktury funkcjonalnej jest równoznaczny z rozwojem rolnictwa, tj, jego ekonomiczną sprawnością, różnorodnością działalności gospodarczej, wielkością gospodarstw rolnych. Bazę statystyczną stanowiły dane z Banku Danych Regionalnych za lata 1995-2000 oraz materiały Powszechnego Spisu Rolnego z 1996 roku.

EN

The paper contains the results of research devoted to commercial agriculture in private farming on the economic development of rural areas. Everything based on the results of inquiry made in the 2145 communes in Poland. (original abstract)

11

Uwarunkowania transformacji rolnictwa w wybranych krajach Europy Środkowej

84%

Szudy M.

|

2004

|

tom Systemy gospodarcze i ich ewolucja : kraje postsocjalistyczne

319-322

XX

Widocznym efektem transformacji dokonującej się w krajach postsocjalistycznych jest znaczne zmniejszenie rozbieżności w polityce dotyczące sektorów rolnych tych krajów oraz zmiana strukturalna gospodarstw rolnych, która prowadzi do zmniejszenia liczby dużych gospodarstw rolnych na rzecz mniejszych gospodarstw rodzinnych. Ewolucja sektora rolnego w tych krajach znajduje się także pod silnym wpływem procesu integracji z Unia Europejską. (fragment tekstu)

12

Analiza nieparametryczna efektywności zużycia nawozów mineralnych w Polsce w okresie urynkowienia gospodarki

84%

Jankowiak J. , Bieńkowski J.

|

2002

|

nr nr 941, t. 1 Agrobiznes 2002 : przemiany w agrobiznesie i obszarach wiejskich oraz ich następstwa

337-343

XX

W artykule przedstawiono analizę zmian oraz efektywności nawożenia mineralnego (NPK) za pomocą nieparametrycznej metody DEA. Badania przeprowadzono na podstawie danych statystycznych o nawożeniu NPK i zbiorach głównych ziemiopłodów w latach 1988-1997 dla 49 ówczesnych województw.

EN

After introduction of free market economy, the mineral fertilisation in Poland was markedly lowered in agriculture. At the same time, yields of main crops expressed in cereal units were lowered, although not in proportion to the fertilisation. The analysis performed by the DEA method indicated the decrease in technical efficiency of mineral fertilisation which was strongly differentiated in different voivodeships which reached so-called full technical efficiency of mineral fertilisation in new economic conditions. (original abstract)

13

Związki przedsiębiorstw rolniczych o różnych formach organizacyjno-prawnych z rynkiem w okresie transformacji gospodarczej

84%

Gołębiewska B.

|

2002

|

nr nr 941, t. 1 Agrobiznes 2002 : przemiany w agrobiznesie i obszarach wiejskich oraz ich następstwa

231-236

XX

Artykuł dotyczy procesów zachodzących w rolnictwie i jego otoczeniu w latach 1965-2000. Opisano różne formy organizacyjne gospodarstw w Polsce, m.in.: państwowe gospodarstwa rolne (PGR), rolnicze spółdzielnie produkcyjne (RSP) oraz gospodarstwa rodzinne (grupowe), stanowiące nową formę organizacyjną w gospodarce rynkowej.

EN

In this intensity of connections to market in agricultural enterprises with various legal forms during economy transformation period in Poland is presented. Contributions of particular sectors in total market output vary year by year. It depend mostly on average enterprise size in particular sector of agriculture. In recent years it is visible that a large majority of market output derive from individually managed farms (peasant farms). (original abstract)

14

Sytuacja ekonomiczna rolników w latach 1990-2000 (aspekt dochodowy)

84%

Królikowski Z.

|

2002

|

nr nr 941, t. 1 Agrobiznes 2002 : przemiany w agrobiznesie i obszarach wiejskich oraz ich następstwa

473-479

XX

Artykuł prezentuje wybrane problemy sytuacji ekonomicznej ludności wiejskiej w latach 1990-2000. Przedstawiono zróżnicowanie dochodowe różnych grup zawodowych i społecznych oraz dynamikę wzrostu dochodów.

EN

Paper presents selected problems of economic situation of Polish farmers - the last decade in income aspects. Problem of incometo dispose of farmers and workers using the farms is presented in the context of production potentialof the agriculture. The range of work comprises processes and events connected with last decade of XXth century in Poland. Attempt - of detrmination the relation between agriculture economic situation and rural society incomes is made in the paper. (original abstract)

15

Wobec liberalizacji handlu

84%

Rowiński J.

Nowe Życie Gospodarcze

|

2007

|

nr nr 21

24-26

XX

W artykule poruszono zagadnienie liberalizacji międzynarodowego handlu rolnego. Starano się zanalizować czy może on być zagrożeniem dla rolnictwa europejskiego. Autor omawia porozumienia wynegocjowane w trakcie tzw. Rundy Paragwajskiej GATT oraz reformę WPR znaną pod nazwą programu MacSharry’ego. Przedstawiono charakterystykę zagrożeń bieżącej WPR, która skupia się bardziej na rozwoju obszarów wiejskich niż na rozwoju rolnictwa.

16

Bezrobocie na obszarach wiejskich w środkowo-wschodnim regionie Polski

84%

Kościk B.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia

|

2000

|

tom 34

79-89

XX

Artykuł dotyczy bezrobocia agrarnego, które jest formą bezrobocia ukrytego, a więc dotyczy ludzi nie ujętych w statystykach. W artykule przedstawiono wyniki badań, których celem było przeanalizowanie sytuacji i postaw bezrobotnych mieszkających na obszarach wiejskich wschodniej i środkowej części Polski. Wyniki badań i analiz pozwalają wysnuć wniosek, że bezrobocie na wsi objęło przede wszystkim ludzi młodych oraz osoby o niskich kwalifikacjach.

EN

The purpose of those studies was to analyze the situation and the attitudes of the unemployed people. Because in the majority of cases there were no dofferences between the two regions, the paper gives mean results. (short original abstract)

17

Postaveni zemedelstvi v ramci narodni ekonomiky

84%

Grega L.

|

nr nr 901 Agrobiznes 2001 : rola agrobiznesu w kształtowaniu jakości życia

143-149

XX

Reformy gospodarcze i transformacja rolnictwa w Czechach odbywa się pod silną presją konieczności szybkiego dostosowania do warunków ekonomicznych gospodarki rynkowej. Najistotniejsze wydaje się zwiększenie wielkości gospodarstw, zmiany struktury produkcji rolnej oraz zwiększenie wydajności. Mimo szybkich zmian pozycja ekonomiczna rolnictwa w gospodarce kraju pogarsza się. Udział rolnictwa w PKB, zatrudnieniu, inwestycjach, a także udział handlu produktami rolnymi w handlu ogółem zmniejsza się. Produkcja rolnicza powinna być prowadzona na najlepszych glebach. Na glebach gorszych bardzo ważny staje się rozwój działalności dodatkowej, pozarolniczej, mającej jednak bardzo duży wpływ na polepszenie sytuacji mieszkańców wsi. (abstrakt oryginalny)

EN

Economic reform and transformation of Czech economy meant considerable stress to adaptation of agriculture to economic conditions and market possibilities from the point of its scale, structure and efficiency. In spite of rapid adaptation economic position of agriculture has deteriorated. These processes have reflected in changed macroeconomic position of agriculture. The share on gross domestic product, employment, investments and the share of trade with agricultural commodities on the trade in total have declined. However GDP does not include extraproduction function of agriculture and so it does not cover considerable part of social benefit of agriculture. Production function of agriculture should be preserved in areas with favourite conditions while in less favourite areas agriculture has its important role coming from its extraproduction benefit. (original abstract)

18

Ekonomia wobec kwestii agrarnej

84%

Zegar J.

Ekonomista

|

2010

|

nr nr 6

779-804

XX

Kwestia agrarna – przedmiot zainteresowania ekonomistów od ponad 100 lat – ponownie staje się przedmiotem dyskursu zarówno w krajach rozwiniętych, jak i krajach rozwijających się. Przyczyny ponownego zainteresowania się tą kwestią są jednak odmienne w obu tych przypadkach. W tych pierwszych dlatego, że sposób rozwiązania tej kwestii na drodze industrialnej przyczynił się do degradacji środowiska naturalnego oraz deprywacji rolników i społeczności wiejskich, jak też podważył zaufanie w jakość żywności. W tych drugich, skupiających prawie 2,5 mld osób utrzymujących się z rolnictwa, dlatego że rozwiązanie problemu żywnościowego staje się wprost konieczne, podobnie jak modernizacja rolnictwa, a tymczasem wątpliwe jest powtórzenie drogi industrialnej. A to ze względu na konieczność włączenia do rachunku ekonomicznego efektów zewnętrznych, barierę środowiskową oraz proces globalizacji. Teoria ekonomiczna – w danym wypadku ekonomika rolnictwa – pomija te kwestie. Potrzebna jest zatem nowa konstrukcja teoretyczna, nawiązująca głównie do ekonomii ekologicznej, ale i wykraczająca poza ekonomię, która by określała dopuszczalne rozwiązania w ramach współdziałania rynku i państwa. Tę konstrukcję określono mianem ekonomii agrarnej. (abstrakt oryginalny)

EN

The agrarian question has been a major topic of interest for economists for more than 100 years. It now becomes again a subject of debate in both developed and developing countries. The reasons for the resurgence of interest in the issue, however, are different in both these cases. In the first case, it follows from the fact that the industrial approach to agriculture resulted in degradation of the environment and deprivation of farmers and rural communities, as well as undermined confidence in the quality of food. In the second case, related to nearly 2.5 billion people dependent on agriculture, the reason is in the direct necessity of finding the solution to the problem of food supply in modernization of agriculture, while avoiding the questionable industrial approach. What follows is the necessity to integrate into the economic calculus such externalities as the environmental barrier and the effects of globalization. The economic theory - in this case agricultural economics - fails to deal with these issues. Thus a new theoretical construction is needed, mainly alluding to ecological economics, but also to acceptable solutions within the area of cooperation between the market and the state. Such theory is named agrarian economics. (original abstract)

19

Wielkoobszarowe gospodarstwa na wolnym rynku

84%

Guzewicz W.

Nowe Życie Gospodarcze

|

2005

|

nr nr 1

14-15

XX

Ocena sytuacji produkcyjno-ekonomicznej wielkoobszarowych gospodarstw na podstawie badań IERiGŻ z wyszczególnieniem: kierunków produkcji, produkcji roślinnej, produkcja zwierzęca.

20

Po dwóch latach w UE

84%

Parzuchowski L.

Nowe Życie Gospodarcze

|

2006

|

nr nr 11

22-23

XX

Artykuł zarysowuje sytuacje polskiego rolnictwa po dwóch latach członkowstwa Polski w Unii Europejskiej na podstawie badań prowadzonych przez I. Szczepaniak i R. Urbana oraz przewiduje kierunki dalszego rozwoju tego sektora gospodarki.