Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Analiza czynników kształtujących poziom i wykorzystanie potencjału produkcyjnego w przemyśle europejskich krajów RWPG

100%

Bieliński J. , Pawłowicz L.

|

nr nr 168 Intensyfikacja wykorzystania majątku trwałego przemysłu

24-31

XX

Analiza wykorzystania potencjału produkcyjnego w makroskali jest niezwykle złożonym problemem. Duże agregaty gospodarcze jak branże, gałęzie czy działy gospodarki narodowej składają się z licznych podmiotów gospodarczych istotnie różniących się sposobem obliczania, a także stopniem wykorzystania zdolności produkcyjnej. Dodatkowym elementem utrudniającym wspólną ocenę są powiązania międzybranżowe i międzygałęziowe, a także układy strukturalne w ramach tych agregatów oraz ich zmiany w czasie. Powoduje to, że do oceny wykorzystania potencjału produkcyjnego w makroskali są nieprzydatne metody obliczania zdolności produkcyjnej stosowane w mikroskali. Pojawiają się więc opracowania teoretyczne i próby praktyczne opracowania metody obliczania wykorzystania zdolności produkcyjnej w makroskali. Jedną z takich nielicznych prób jest badanie wykonane w Głównym Urzędzie Statystycznym, w którym ocenę wykorzystania zdolności produkcyjnych polskiego przemysłu oparto o analizę zmian produktywności majątku trwałego. Równolegle z tymi badaniami w Instytucie Ekonomiki i Organizacji Produkcji Uniwersytetu Gdańskiego prowadzone były analizy wykorzystania potencjału produkcyjnego w makroskali w odniesieniu do przemysłu europejskich krajów RWPG. Opracowana została tutaj metoda, której podstawą są analizy zmian w czasie produktywności trzech czynników produkcji: majątku trwałego, zatrudnienia i przedmiotów pracy. Z tym, że ten ostatni czynnik wobec trudności w agregacji jakiejkolwiek miary został zastąpiony zużyciem energii elektrycznej i traktowany jest on jedynie jako symptom zużycia materiałowo-energetycznego. Przy formułowaniu założeń metody przyjęliśmy, że sama ocena produktywności majątku trwałego nie jest wystarczająca. Bowiem przykładowo: malejącej produktywności majątku trwałego nie można oceniać negatywnie, jeżeli związana jest ona z szybkim tempem wzrostu wydajności pracy lub (i) produktywności energii. Z kolei korzystne zmiany w produktywności, majątku mogą odbywać się równolegle ze zwiększającą się pracochłonnością produkcji. (fragment tekstu)

EN

There is still a lack of satisfactory methods to assess the exploitation of the production potential on macroeconomic scale. In our method in which we measure utilizing the industrial potential in the CMEA countries we assume that the degree of exploiting the productive potential on should not base only on the productivity of fixed assets but on the productivity of all the factors of production. The most advantageous composition of production relations occurred in the particular countries in various years. On the whole the year 1977 was the best one for the CMEA countries. The mean exploitation of the productive potential in the CMEA countries in 1983 can be estimated to have been about 82%. The tendency of the drop the level of exploiting the production potential of the CMEA countries is connected with several reasons in principle common for all the countries. These reasons are barriers of development. There are: the structural - investment barrier, shortage of the material - technical supplying, the raw - material - energetic barrier and the barrier of manpower. (original abstract)

2

Produktywność czynników w usługach na tle produktywności w przemyśle i gospodarce

80%

Gajęcki R.

|

nr nr 168 Intensyfikacja wykorzystania majątku trwałego przemysłu

153-161

XX

Programowanie rozwoju współczesnego przemysłu wymaga coraz bardziej szczegółowej analizy jego wewnętrznej struktury i współzależności. Wybór strategicznych obszarów działania dotyczy już nie tylko układów gałęziowo-branżowych, ale grup produktowych i technologii. Można by sądzić, że dla podnoszenia efektywności gospodarowania należy zatem skoncentrować uwagę na przemianach zachodzących w obrębie przemysłu, gdyby nie fakt uwidaczniania się poważnych zmian w sektorowej strukturze gospodarki narodowej. 0 poziomie produktywności w obrębie przemysłu zaczynają decydować tzw. naukochłonne dziedziny produkcji, a w obrębie gospodarki nie można nie dostrzegać dynamicznie rosnącego udziału sektora usługowego. Tak więc przy pogłębianiu wiedzy o przemyśle nie należy tracić z pola widzenia strukturalnych międzysektorowych współzależności rozwoju. W roku 1970 w Polsce udział zatrudnienia w sferze wytwarzania usług poza produkcją materialną w zatrudnieniu ogółem wynosił 19,12%, a szacunkowa wartość dodana brutto 8,96% odpowiedniej wartości dodanej ogólnospołecznej. W roku 1980 liczby te wyniosły odpowiednio 21,8% oraz 10,95%. Przy założeniu stabilności działania mechanizmu zmian strukturalnych produkcji i zatrudnienia, prognozy wskazują na możliwość uzyskania w roku 1990 odpowiednich udziałów na poziomie 25% (zatrudnienie) i 11-13 (wartość dodana brutto). (fragment tekstu)

EN

In a paper I compare the level productivity of service sector (material and non - material) with productivity other industries in the polish economy during the years 1971-1981. At first I discuss an importance and a share the service secter in some western developed countries. Next I evaluate the rules of measurement of services in the polish statistical accounting. I stress that the methodology of calculating value added in the non - material sphere causes coefficient of the productivity of labour and productivity of durable assets to be clearly underrated compare to similar coefficients describing the sphere of material production. The coefficients under study show in the sphere of non - material production a growing tendency in the productivity of labour and assets, while coefficients of technical capital/labour ratio show diverse tendencies. It has to be noted, that, given the share of non - material production in the entire value added (10-13%), the value of productivity ecoefficients in the non - material sphere is clearly encouraging. (original abstract)

3

Warunki racjonalnego wykorzystania majątku trwałego w przedsiębiorstwie przemysłowym

80%

Woźniak B.

|

nr nr 168 Intensyfikacja wykorzystania majątku trwałego przemysłu

32-41

XX

Dla poprawnego sformułowania warunków racjonalnego wykorzystania majątku trwałego w niniejszym opracowaniu przyjmuje się, że "wykorzystanie środków trwałych to całokształt planowych, organizacyjnie uporządkowanych, wzajemnie powiązanych działań, zmierzających do zgodnego z przeznaczeniem zastosowania sprawnych obiektów środków trwałych, których celem jest wytworzenie dóbr i usług zdolnych do zaspokojenia określonych potrzeb społeczeństwa a także ich przemieszczenie i składowanie odbywające się przy częściowym zużyciu środków trwałych". Warunkami sprawnego przebiegu tych działań są: 1) jednoczesne współistnienie w określonym czasie sprawnych obiektów środków trwałych, pracowników obsługujących, przedmiotów pracy i zadania, 2) sformułowanie zasad współistnienia elementów systemu wykorzystania środków trwałych, 3) istnienie podmiotu kontrolującego i pobudzającego. Spełnienie tych warunków wiąże się z przestrzeganiem zasad organizacji procesu produkcyjnego. Elementem procesu produkcji (traktowanego jako podsystem przedsiębiorstwa) jest podsystem wykorzystania środków trwałych. Organizacja podsystemu (systemu) wykorzystania środków trwałych polega na właściwym doborze obiektów technicznych, obsługujących te obiekty pracowników i przedmiotów pracy, rozmieszczeniu ich w przestrzeni i w czasie, przydzieleniu do realizacji określonego celu lub wiązki celów. Ustalenie i zrealizowanie warunków organizacji systemu wykorzystania środków trwałych nie ma charakteru trwałego. Dynamizm i rozwój jego elementów wywołują konieczność ciągłego organizowania w dostosowaniu do zmieniającego się celu funkcjonowania tego systemu. Poprawna organizacja systemu wykorzystania środków trwałych powinna sprzyjać racjonalnemu wykorzystaniu środków trwałych. Racjonalne wykorzystanie środków trwałych polega na takim działaniu, aby przy danych ich zasobach otrzymać maksymalną wartość produkcji o wymaganej strukturze lub wymaganą wartość i strukturę produkcji otrzymać przy minimalnych kosztach wykorzystania środków trwałych. Pierwszy wariant racjonalnego wykorzystania środków trwałych polega na maksymalizowaniu produktywności zasobów środków trwałych. Drugi wariant sprowadza się do minimalizacji kosztów zastosowania tych zasobów. Na podstawie znajomości działania mechanizmu czynników determinujących wykorzystanie środków trwałych, możliwych środków i metod postępowania oraz przewidywanych ich skutków można wyznaczyć działania racjonalizujące wykorzystanie środków trwałych. (fragment tekstu)

EN

In this article the rational exploitation of the capital assets is defined as such an activity that enables - for the given quantity of them - to receive the maximum volume of production of required structure or to receive the required value and structure of output with the minimum costs of exploitation of the capital assets. Two basic procedures are singled out: the first one consists in maximization of the productivity' of the capital assets; the second one consists in minimalization of the costs of exploitation of the capital assets. The article contains the suggested list of tasks the accomplishment of which conditions the rationalization of exploitation of the capital assets. (original abstract)