Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Aktualność myśli Mieczysława Alberta Krąpca o prawach człowieka w kontekście stanowiska postpozytywizmu prawnego

100%

Kożuchowski J.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2016

|

nr z. 92

183-192

XX

Artykuł prezentuje doniosłość i aktualność wizji praw człowieka pojmowanych jako uprawnienia ius w ujęciu wybitnego myśliciela M.A. Krąpca. Mają one swój naturalny fundament w osobowej strukturze bytowej człowieka i jej wrodzonych inklinacjach (prawie naturalnym w wersji klasycznej - Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu), a obiektywne źródło tych praw determinuje ich uniwersalny charakter. Natomiast postpozytywizm, który za podstawę rozstrzygnięć porządku prawnego przyjmuje zasady wykreowane przez konwencje i odwołuje się do danych socjologii deskryptywnej, nie może formułować norm i praw powszechnie wiążących. (abstrakt oryginalny)

EN

The article presents the significance and topicality of the vision of human rights understood as ius entitlement in the conception by an outstanding thinker M.A. Krąpiec. These rights have their natural foundation in the personal existential structure of the human and its inborn inclinations (natural law in the classicist version by Aristotle and Aquinas) and the objective source of these rights determines their universal character. However, post-positivism, which accepts the rules created by conventions as the foundation for settling the legal order and refers to descriptive sociology data, cannot form the norms and laws commonly binding. (original abstract)

2

Strukturalizm a pozytywizm (strukturalizm Michela Serresa)

100%

Piątek Ł.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Nauki Humanistyczne

|

1995

|

tom 1

|

nr nr 692

23-29

XX

Zaprezentowano koncepcję powiązań pomiędzy strukturalizmem a pozytywizmem.

EN

The article presents a conception of connection between structuralism and positivism. The structuralism is an antypositivist movement. (original abstract)

3

Ontyczna refleksja nad istotą ekonomii

75%

Bielawski R.

Studia i Materiały Wydziału Zarządzania i Administracji Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Jana Kochanowskiego w Kielcach

|

2017

|

nr R. 21, nr 2, t. 1 Rozwój zrównoważony - inkluzywna gospodarka i społeczeństwo w wymiarach regionalnym, krajowym i globalnym

335-346

XX

Ekonomia jako nauka nosi znamiona eklektyczności i synkretyczności. Zarówno podmiot jak i przedmiot poznania ma charakter antropogeniczny. Artykuł odnosi się do zasad ontycznych funkcjonowania ekonomii. Głównym modelem, jaki emanuje z modeli ekonomicznych jest koncepcja homo oeconomicus. Jest ona przez wielu krytykowana i postrzegana, jako nierealistyczna. Opracowanie jest próbą odniesienia się do zagadnienia człowieka ekonomicznego z perspektywy zasad filozoficzno-aksjologicznych, na jakich oparty jest model homo oeconomicus. (abstrakt oryginalny)

EN

Economics it is eclectic and scientific area of science. Both the subject and object of cognition are anthropogenic. The article refers to the ontological principles of economics. The most significant economical model of human's nature is homo oeconomicus. This model is criticized by many scientists. It is called as unrealistic. This elaboration is an attempt to describe the model from philosophical and axiological principles. (original abstract)

4

Stosunki międzynarodowe - między pozytywizmem a postpozytywizmem

75%

Kozub-Karkut M.

|

nr nr 2

71-90

XX

Przedmiotem niniejszego artykułu są problemy obszaru badawczego stosunków międzynarodowych, wynikające przede wszystkim z podziałów teoretycznych powstałych wskutek tzw. wielkich debat. Tekst odnosi się także do konsekwencji debat teoretycznych dla rozwoju dyscypliny i ewentualnych możliwości ich kontynuacji. Ponadto jako źródło niewystarczającego postępu naukowego w stosunkach międzynarodowych wskazano wielodyscyplinarność tego obszaru badawczego, która przez badaczy nie zawsze jest oceniania jednoznacznie. W drugiej części publikacji przedstawiono główną oś podziału ostatniej, czwartej debaty, a więc teorie pozytywistyczne i postpozytywistyczne. Różnice pomiędzy nimi pokazano przede wszystkim na podstawie ich stosunku do zagadnienia przyczynowości oraz do roli, jaką przypisują społecznym kontekstom. Publikacja podejmuje też próbę osadzenia zagadnień czwartej debaty w warunkach polskiego dyskursu.(abstrakt oryginalny)

EN

The subject of the article are the problems encountered in the research area of International Relations, resulting primarily from the theoretical divisions caused by the so-called 'Great Debates'. The text also addresses the consequences of theoretical debates for the development of the discipline and the possibilities to continue them. Furthermore, the multidisciplinary nature of this research area, on which opinions of researchers vary, has been identified as the source of insufficient scientific progress in international relations studies. The second part of the publication presents the main dividing line in the Fourth Great Debate (the most recent one), namely the division into positivist and post-positivist theories of international relations. The differences between these two have been shown primarily on the example of their attitudes to the notion of causality as well as to the role they ascribe to social contexts. The article is also an attempt to place the issues addressed by the Fourth Great Debate in the context of the Polish discourse.(original abstract)

5

Polska myśl ekonomiczna u progu niepodległości i w pierwszym dziesięcioleciu Polski Odrodzonej

75%

Lityńska A.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

1991

|

nr nr 346 Prace z zakresu ekonomii politycznej

31-43

XX

Omówiono kierunki subiektywne i historyczne. Przedstawiono nurty: pozytywizm, marksizm, reformizm. Na koniec przedstawiono stan nauk ekonomicznych w pierwszym dziesięcioleciu Polski Odrodzonej.

EN

The paper is an evaluation of Polish economic thought in the late 20th century. The author diverges from the accepted opinions, revalues the achievements of the Polish thought, points to the contribution of its representatives to the development of economics. The originality of the methodological arguments and the link between the practical problems of economic life and the theoretical deliberations have been noticed. (original abstract)

6

Perspektywy badawcze w polskim ZZL w latach 2007-2016

75%

Susabowska K.

|

2017

|

nr nr 2

63-78

XX

Artykuł podejmuje zagadnienie dominacji paradygmatu pozytywistycznego w badaniach zarządzania zasobami ludzkimi w Polsce. W celu weryfikacji takiej właśnie hipotezy przeanalizowano wszystkie artykuły badawcze, które opublikowane zostały w czasopiśmie "Zarządzanie Zasobami Ludzkimi" w latach 2007-2016. Potwierdzono wyraźnie częstsze wykorzystywanie narzędzi badawczych i procedur należących do nurtu funkcjonalnego (pozytywistycznego), przy jednoczesnym pomijaniu deklaracji rodzaju stanowiska paradygmatycznego, w którym toczone jest badanie. (abstrakt oryginalny)

EN

The article tackles the issue of the dominance of the positivist paradigm in the study of human resource management in Poland. All research articles published in Human Resource Management between 2007 and 2016 were examined in order to verify such a hypothesis. The clear and frequent use of research tools and procedures located in the functional (positivist) stream was confirmed. However, declarations relating to a position for the research paradigm applied were absent. (original abstract)

7

Dura lex sed lex w świetle wybranych teorii pozytywistycznych. Czy rzymska maksyma jest adekwatna do współczesnego rozumienia legalizmu?

75%

Stępniewska M.

Młoda Palestra. Czasopismo Aplikantów Adwokackich

|

2023

|

nr nr 3 Prawo i medycyna

158-183

XX

Niniejszy artykuł jest poświęcony zagadnieniu prawniczej maksymy dura lex, sed lex, która odnosi się do "twardości" prawa. Przedstawione zagadnienia wraz z orzecznictwem sądów i trybunałów przedstawią słuszność stosowania zasad zawartych w tej maksymie, jak i przykłady, kiedy nie zawsze ma ona odzwierciedlenie w sprawach mniejszej wagi, która kłóci się ze zdrowym rozsądkiem. Pomimo tego należy spojrzeć przez pryzmat obowiązujących prawnych zasad, które jasno określają okoliczności, w których nie ma możliwości podejścia do danego zagadnienia na podstawie "życiowej". W dalszej części artykułu została przedstawiona analiza niniejszej maksymy w aspekcie pozytywistycznego tworzenia prawa. Przedstawieni autorzy w tekście wskazują, czym powinny się kierować osoby obowiązane do respektowania prawa. W ostatniej części artykułu została przedstawiona krytyczna ocena cytowanej paremii ze względu na nadmierny formalizm, który jest zarzucany klasycznym pozytywistom.(abstrakt oryginalny)

EN

This paper will be devoted to the issue illustrated by the legal maxim dura lex sed lex, that is, the situation of "hardness" of the law, in which the effect of its application seems harsh and even inconsistent with the common sense of justice, and yet justified by the need to respect the formal validity of the law. The following sections of the paper will present an analysis of the maxim in terms of the positivist creation of law through the command of the sovereign. Finally, a critique of dura lex sed lex will be shown in connection with the excessive formalism that is accused of classical positivists.(original abstract)

8

The methodology of the Austrian school of economics: The present state of knowledge

75%

Wiśniewski J. B.

Ekonomia - Wroclaw Economic Review

|

2014

|

nr tom 20, nr 1

39-54

EN

This paper is an attempt to systematize the methodological insights and contributions of the Austrian School of Economics and present them in their most up-to-date elaboration, thereby building on the earlier literature on the subject. It aims to improve on the publications listed above in two aspects. First, it takes into account the most recent conceptual developments that address some of the com- mon misunderstandings of the Austrian methodological position, as well as some of its more insight- ful contemporary criticisms. Second, it organizes the presentation of the relevant material around several clearly specified methodological dimensions, while, in contrast to most of the abovemen- tioned literature, keeping the description of the historical background behind the development of the Austrian method to an absolute minimum, as well as leaving out the non-methodological differences between the ASE and its intellectual rivals, thus aiming to make the presentation in question maxi- mally focused and thematically unified.(original abstract)

9

Book Review : A Sociological Contribution to HAHR's Open Forum on Jeremy Adelman's (2013) Biography of Albert O. Hirschman

75%

Mica A.

Polish Sociological Review

|

2014

|

nr nr 2 (186)

243-250

EN

In the past few months, the Hispanic American Historical Review (HAHR Editors 2014) took the opportunity to launch an open forum galvanized by the recent publishing of Jeremy Adelman's ambitious biography, Worldly Philosopher: The Odyssey of Albert O. Hirschman (2013). This concerned the linkage between Hirschman's intellectual and professional development and the study of Latin America. The senior editors'primarily focus was on the feedback between Hirschman and scholars of the subregion. The forum, currated by Sean Mannion, "started" with Peter Coclanis's review of Adelman's biography. Following, as comments, it listed reviews and responses by Paul Gootenberg, Joseph Love, Richard Salvucci, David Sartorius, Amy C. Offner and Jeremy Adelman. This launched a call for further reactions that would discuss Adelman's effort or that would add to the insights revealed in all of these contributions. (fragment of text)

10

Life coaching w odnowie społecznej na przykładzie polskich pozytywistów

75%

Mielnik D.

|

nr nr 1(32) Coaching - nieustanne dążenie do rozwoju

38-43

XX

Celem niniejszego opracowania jest próba pokazania sposobu, przez który polscy pozytywiści mieli nadzieję wpłynąć na realizację celów społecznych. Osiągnięcie celu pracy było możliwe dzięki przebadaniu kluczowych haseł głoszonych przez przedstawicieli idei pozytywistycznych. Opracowanie zostało ustrukturyzowane w czterech częściach. Najpierw zaprezentowano idee romantyczne. Potem zarysowano kontekst wystąpienia pozytywistów. Następnie poddano analizie najważniejsze idee pozytywistyczne. Wreszcie ukazano związek między indywidualną i społeczną odnową programu pozytywistycznego. W świetle przeprowadzonych analiz można zaobserwować ścisły związek pomiędzy odnową życia indywidualnego a progresem życia społecznego. Należy zatem stwierdzić, że program pozytywistyczny miał podwójne ukierunkowanie: indywidualne i społeczne.(abstrakt oryginalny)

EN

The main purpose of the paper is an attempt of showing the method how Polish positivists hoped to impact on social purpose realization. The paper purpose realization is possible thanks to analysis of crucial mottos, which were preached by positivists. The paper was divided into four parts. In the first one the romantic ideas were presented. In the second one the context of birth of positivism was presented. In the third one the most important positivistic ideas were analyzed. Finally the connection between individual and social refurbishment were presented. On the basis of the analysis it should be claimed that there is a very strong connection between individual and social refurbishment. In this light the positivistic program had two direction: individual and social.(original abstract)

11

Polskie spory o Kanta w II połowie XIX wieku

63%

Szotek B.

|

2010

|

nr nr 43 Zeszyt Naukowy Katedry Socjologii i Instytutu Nauk Społecznych

83-98

XX

W referacie autorka podejmuje próbę bliższego przyjrzenia się polskiemu życiu filozoficznemu w drugiej połowie XIX wieku z punktu widzenia recepcji filozofii Kanta. Spojrzenie na dziewiętnastowieczną filozofię polską pokazuje, że chociaż filozofia Kanta w tym czasie właściwie nie przyciągnęła do siebie jakiegoś większego grona dobrych jej znawców, czy oddanych propagatorów, to przecież jej wpływy na filozofię polską są faktem niezaprzeczalnym. Oczywiście biorąc pod uwagę stanowiska, jakie zajmowali polscy myśliciele wobec Kanta, jak również problematykę, jaką wysuwali na plan pierwszy - można mówić o ich zróżnicowanym, ale i złożonym stosunku do tej filozofii. Szczególnie ciekawa w tym względzie jest tzw. trzecia faza rozpowszechnienia się w kraju wiadomości o filozofii Kanta, czyli ogólnie mówiąc przełom XIX i XX wieku. A był to etap - w przeciwieństwie do dwóch poprzednich tzn. do 1830 roku, a potem lat międzypowstaniowych w Polsce - w którym rozpoczął się właściwy zwrot do Kanta, polegający de facto na dostrzeganiu dopiero teraz wielkiego znaczenia jego dzieł teoretycznych i w wyniku tego wyrażania nadziei na odkrycie możliwości skorzystania z różnych wątków filozofii Kanta, dla podbudowania własnych stanowisk filozoficznych. Z tego punktu widzenia podjęta w artykule próba odpowiedzi na pytanie: lak przebiegała recepcja Kanta w epoce pozytywizmu w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem tzw. trzeciej fazy recepcji tej filozofii wydaje się interesująca. (abstrakt oryginalny)

EN

In the paper the author makes an attempt to observe closely Polish philosophical life in the second half of XIXth century of the Kant philosophy reception point of view. The look at nineteenth century Polish philosophy shows that although Kant philosophy at that time practically did not attract a bigger group of good experts, or its devoted propagators, its influences on Polish philosophy are undeniable. Obviously, taking into account the positions held by Polish thinkers towards Kant, as well as problems, which were brought to the foreground - one may say about varied but also complicated attitude to this philosophy. So called third phase of spreading the news about Kant in the country is of special interest, generally speaking at the turn of XIXth and XXth century. And it was a stage - in contrast with two previous ones that is until 1830, and later until years after uprisings - in which appropriate reversal to Kant started, based in fact on noticing great significance of his theoretical works and as its result expressing hope to discover of the possibilities of using different motifs of Kant philosophy for supporting one's own philosophical positions. From this point of view the attempt made in the article to answer the question: What was the course of Kant reception in positivism in Poland taking into special consideration of so called third phase of this philosophy reception seems to be interesting. (original abstract)

12

Polska myśl społeczno-polityczna i filozoficzna na przełomie XIX i XX wieku

63%

Stankowski P.

Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. Nauki Humanistyczne

|

1998

|

tom 4

|

nr nr 804

89-104

XX

Omówiono sytuację polityczną i jej rozbieżności w Polsce na przełomie XIX i XX wieku. Szczegółowo omówiono pozytywistyczną koncepcję rozwoju społeczeństwa. Scharakteryzowano pozytywizm europejski i kształtowanie się pozytywizmu polskiego.

EN

The paper presents problems of differentation political programs in the end of 19th century. The crisis of positivism was a result of development of capitalistic conditions. Solving social conflicts was the most important issue of that period of history. The author presents here from his point of view plurality of social programs, caused by feeling of weakness connected with different, multidimensional changes of European reality. One of main authors' thesis stresses the utopian character of many historic, social and political conceptions. (short original abstract)

13

Filozofia polska przełomu XIX i XX wieku. Szkoła lwowsko-warszawska a tradycja polskiego pozytywizmu

63%

Szotek B.

Zeszyty Naukowe / Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach

|

2007

|

nr nr 35 Zeszyt Naukowy Katedry Socjologii i Psychologii

87-99

XX

W artykule autorka przedstawia polskie życie filozoficzne po tzw. przełomie antypozytywistycznym. Koncentruje się na dominującym kierunku filozoficznym okresu międzywojennego w Polsce - a mianowicie filozofii analitycznej, czyli tzw. szkole lwowsko-warszawskiej. W tym kontekście podejmuje próbę uzasadnienia tezy, że szkoła lwowsko-warszawska związana jest - poprzez pewien trzon postulatów - z tradycją polskiej myśli pozytywistycznej, co uwidacznia się głębiej niż tylko przez pewne analogie między niektórymi "szeroko rozumianymi" pozytywistami przełomu XIX i XX w. i przedstawicielami szkoły lwowsko-warszawskiej. (abstrakt oryginalny)

EN

In this article the author presents the Polish philosophical thought after the so-called antipositivist breakthrough. She focuses on the movement dominating in Poland in the interwar period, namely, the analytic philosophy of the Lvov-Warsaw school. The author makes an attempt to justify the thesis that the Lvov-Warsaw school can be associated, through a specific set of postulates, with the tradition of the Polish positivist thought. This close link between the two lies beyond the more noticeable analogies between the views formulated by some broadly understood positivists of the turn of the 19th century and the representatives of the Lvov-Warsaw school. (original abstract)

14

Postmodernism and Customer Centricity

63%

Mehraramolan A.

Journal of Marketing and Consumer Behaviour in Emerging Markets

|

2016

|

nr nr 1(3)

34-41

EN

There are many different explanations of customer centricity, and many people are in support of that concept whereas many others are against it. Different meanings can be found for customer centricity in literature. Which one could be the proper and most reliable one? Most of the views on customer centricity are based on foundational philosophical approaches and many different patterns are set as a guideline for the organizations which are willing to be customer-centric. In this paper, the aim is to look at the customer centricity phenomenon from the postmodernist point of view. The question of this study is linked to an anti-foundational philosophical approach (postmodernism) and it is shown how different the answers could be based on the philosophy approach that we choose. To collect the data, 10 in-depth interviews were done with senior business managers of customer-centric organizations in Iran. The results showed completely different answers from the postmodernist point of view. (original abstract)

15

Problematic, Shrewd, Contemporary - Reading Florian Znaniecki with a Methodology in the Background A Voice in the Debate over Lech Witkowski's Book Uroszczenia i transaktualność w humanistyce

63%

Maliszewski K.

|

2023

|

tom 1-2(60-61)

1-13

EN

Krzysztof Maliszewski's article is a voice in the debate over Lech Witkowski's book Uroszczenia i transaktualność w humanistyce. Florian Znaniecki: dziedzictwo idei i jego pęknięcia [Entitlements and Transtopicality in the Hu- manities: Florian Znaniecki: Conceptual Legacy and Its Cracks] (Kraków 2022) and concerns strategies of reading the classics of the humanities and social sciences, while also addressing methodological problems related to these areas of research. Maliszewski's reflection is carried out in three steps. First, on the example of Florian Znaniecki's The Social Role of the University Student, he discusses both the predicament and the symbolic profit of reading Znaniecki, the eminent Polish philosopher and sociologist. Next, he points out the inter- pretative solutions offered by Witkowski in his reading of Znaniecki. Final- ly, he poses several questions in relation to Witkowski's statements and their methodological implications.(original abstract)

16

Zasada „3 P” — o czym milczą rodziny w powieści pozytywizmu?

63%

Budrewicz T.

|

2012

|

nr 18

121-137

EN

The article raises the problem of avoiding certain topics in family conversations, which images were written by Polish novel of the second half of the 19th century. Documentary materials were taken from the works of the following authors: Stanisław Grudziński, Natalia Korwin–Szymanowska, Waleria Marrené–Morzkowska, Eliza Orzeszkowa, Bolesław Prus, and Henryk Sienkiewicz. Among there are very acknowledged authors as well as the secondary and forgotten. Due to such selection of sources, the phenomenon described in the article can be considered as an objective state of affairs. The nineteenth century novel was subjected to rigours of censorship, forcing authors to cipher (Aesop’s speech). The author proves that more important in the regulation of the topics of conversation was a moral taboo, which excluded speaking on some of them. The article justifies a thesis that it hindered dialogues within the family circle. This concerned mainly three areas: politics, money, and sexes (3 P in Polish). These areas of social life were dependent on legal regulations, which treated preferentially men. The absence of these topics in the conversations proves that the marriage did not have the democratic status of a partnership.

17

Ideology in Modern Russian Constitutional Practice

63%

Rudt Y.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2019

|

nr nr 89 Critical Legal Theory in Central and Eastern Europe

161-177

EN

The article focuses on Russian constitutional ideology with overview of its historical preconditions and analysis of recent significant cases of the Russian Constitutional Court. There is a discussion of gay activist Alekseyev's case and "foreign agents' law" case in constitutional practice as most significant examples of positivistic way of legal reasoning. The paper argues that legal positivism through its form - legal formalism is the main ideology in the modern constitutional practice in Russia. This ideology is based on the assumption that constitutional justice can find social truth. German positivistic and Soviet Marxist views have strongly determined the modern Russian constitutional discourse. (original abstract)

18

Pozytywizm a sądy wartościujące w ekonomii

51%

Czarny B.

Monografie i Opracowania / Szkoła Główna Handlowa

|

2010

|

nr nr 575

210

XX

Na przykładzie ekonomii opisano nauki empiryczne w ujęciu współczesnego pozytywizmu. Zbadano metodologiczny status ekonomii dla sprawdzenia, czy model hipotetyczno-dedukcyjny oraz idee Poppera i Lakatosa nadają się do zastosowania w ekonomii. Przedstawiono klasyfikację wypowiedzi ekonomistów na sądy opisowe i sądy wartościujące. Zanalizowano związki ekonomii z sądami wartościującymi. Oceniono i zanalizowano sposób posługiwania się przez współczesnych ekonomistów terminami "ekonomia pozytywna" i "ekonomia normatywna".

19

"Jak kropla na kamień..." Lokalna działalność rodziny Tarczyńskich jako przykład pracy na rzecz niepodległości Polski

51%

Wysocki P.

|

tom 19

169-190

XX

W drugiej połowie XIX w. w Królestwie Polskim popularne stały się hasła pracy organicznej i pracy u podstaw. Realizowali je pozytywiści, którzy wierzyli, że taką drogą można odzyskać niepodległą ojczyznę. Przykładem takich pozytywistów na Mazowszu była rodzina Tarczyńskich. Jej przedstawiciele działali na wielu polach życia społecznego i kulturalnego. Głową rodu był Kazimierz Tarczyński - kolekcjoner monet, archeolog amator, badacz historii dzwonów. Miał on duży wpływ na wychowanie i edukację swoich dzieci. Po wejściu w dorosłość, aktywnie udzielały się one w życiu publicznym. Franciszek Tarczyński brał udział w powstaniu styczniowym. Został za to zesłany do Ufy. Po powrocie pracował w Płocku jako nauczyciel rysunku, zajmował się także archeologią i kolekcjonował pamiątki przeszłości. Józef Tarczyński był muzykiem i nauczycielem w Instytucie Muzycznym w Warszawie. Uczestniczył w manifestacjach patriotycznych w 1861 r. Władysław Tarczyński był stroicielem fortepianów, ale zasłynął jak twórca Muzeum w Łowiczu, współorganizator tamtejszej straży pożarnej, literat oraz działacz społeczny. Hipolit Tarczyński był nauczycielem w szkołach elementarnych w guberni płockiej. Pracował także jako urzędnik na Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej. Jednocześnie działał na niwie literatury. Pisał artykuły i książki moralizatorskie, zachęcające do pracy społecznej. Helena Tarczyńska była nauczycielką domową oraz bibliotekarką. Rodzina Tarczyńskich wpłynęła na rozwój społeczny i kulturalny Płocka, Łowicza i innych miejscowości Mazowsza. Choć nie wszyscy doczekali niepodległej Polski, ich praca miała wielkie znaczenie w drodze do wolnej ojczyzny.(abstrakt oryginalny)

EN

In the second half of the 19th century, the slogans of organic work and basic work became popular in the Kingdom of Poland. They were realized by the positivists who believed that they would win independent Poland in this way. The Tarczyński family was a good example of such positivists in Mazovia. Members of this family were active in many areas of social and cultural life in the Kingdom of Poland. The head of the family was Kazimierz Tarczyński - a coin collector, an amateur archeologist, and a researcher of the history of the bells. He had a great impact on the education of children who, after reaching the age of majority, actively participated in public life. Franciszek Tarczyński participated in the January Uprising. As part of the repression, he was sent to Ufa. After returning, he worked as a drawing teacher, he was also interested in archeology. Józef Tarczyński was a musician and teacher at the Institute of Music in Warsaw. He took part in patrotic manifestations in 1861. Władysław Tarczyński was a piano tuner, but he became famous as the creator of the Museum in Łowicz, a co-organizer of the local fire service, a writer and a social activist. Hipolit Tarczyński was a teacher in elementary schools in the Płock Governorate. He also worked as a clerk on the Warsaw-Vienna Railway. At the same time, he was active in the field of literature. He wrote articles and moralizing books that encouraged social work. Helena Tarczyńska was a homework teacher and a librarian. The Tarczyński family influenced the social and cultural development of Płock, Łowicz and other towns of Mazovia. Although not everyone lived to see independent Poland, their work was of great importance on the way to a free homeland.(original abstract)

20

Idea nauki w polskiej myśli filozoficznej i społecznej doby pozytywizmu

51%

Szotek B.

Zeszyty Naukowe / Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach

|

2003

|

nr nr 21 Zeszyt Naukowy Katedry Socjologii i Psychologii

63-76

XX

W artykule autorka podejmuje próbę ukazania punktów widzenia, dyskusji i kontrowersji, które były podejmowane w polskich środowiskach intelektualnych w trzech ostatnich dekadach XIX wieku, a dotyczyły naukowych postulatów pozytywizmu. W erze pozytywizmu nauka często wzbudzała sprzeczne odczucia, z jednej strony - wielkie nadzieje i oczekiwania, a z drugiej strony - obawy, wątpliwości i rozczarowania. Było to źródłem zarówno optymistycznych deklaracji, jak i pesymistycznie zabarwionych wypowiedzi. Jednakże przedstawiciele pozytywizmu przez cały czas wyrażali nadzieję dotyczącą możliwości unaukowienia filozofii, a także zaznaczały się dość silnie stanowiska postulujące unaukowienie socjologii. (abstrakt oryginalny)

EN

In the article, the author attempts to show points of view, discussion and controversies witch were brought about into Polish intellectual circles of the last three decades of the 19th century by scientistic postulates of positivism. In the era of positivism, science often aroused contradictory feelings; great hopes and expectations on the one hand and anxieties, doubts and disillusion on the other. It was the source of both optimistic declaration and statements marked with pessimism. But representatives of positivism all this time ware looking for the possibilities of making philosophy scientific, also some, strong proposition concerning the "scientization" of sociology began to emerge. (original abstract)