Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

Praca wychowawczo-propagandowa i kształtowanie postaw ochotniczek Pomocniczej Służby Kobiet (1940–1945)

100%

Marcinkiewicz-Kaczmarczyk A.

|

nr 2(15)

71-88

EN

The Women’s Auxiliary Service was established in 1941 after the conclusion of the Sikorski–Mayski agreement. The first women’s military troops were created in 1941 in the Polish Armed Forces in the Soviet Union. Women served as nurses, doctors, liaison officers and they worked in common-room and military departments. Many female soldiers organized educational activities for soldiers and participated in shaping their attitudes. At the beginning, military authorities did not conduct the propaganda work for women who were serving in the Women’s Auxiliary Service. The Welfare and Education Department in the Main Inspectorate of WAS was established in January 1943 The most important goal of this institution was to organize the propaganda work for female soldiers, who also continued to organize educational activities for soldiers.

PL

Pomocnicza Służba Kobiet powstała w 1941 r. po zawarciu układu Sikorski–Majski i utworzeniu PSZ w Związku Radzieckim. Pierwsze pododdziały kobiece powstały w Buzułuku, w Punkcie Zbornym PSK i były one przydzielane do tworzonych wówczas 5. i 6. Dywizji Piechoty. Pierwszy rozkaz organizacyjny został ogłoszony w styczniu 1942 r., a kolejne w czerwcu i grudniu 1942 r. oraz w lipcu 1944 r. Ochotniczki PSK pełniły tylko służbę pomocniczą, na tyłach armii – były lekarkami, pielęgniarkami, sanitariuszkami, łączniczkami, świetliczankami, a także wykonywały zadania administracyjne i gospodarcze. Duża część ochotniczek realizowała zadania wychowawczo-propagandowe, prowadząc świetlice i organizując zajęcia oświatowe dla żołnierzy PSZ. Na początku nie zawsze były możliwości i odpowiednia ilość czasu, aby realizować zadania wychowawcze wśród ochotniczek. Dopiero w styczniu 1943 r., w wyniku rozbudowy PSK powołano Referat Wychowania i Oświaty w Inspektoracie Głównym PSK, do którego zadań należało nie tylko prowadzenie pracy kulturalno-oświatowej wśród żołnierzy PSZ, ale również wychowanie obywatelskie i ideowe ochotniczek PSK. Od tego momentu, w pracy oświatowo-wychowawczej PSK wyodrębniono dwa kierunki. Jeden z nich dotyczył wychowania i kształtowania postaw ochotniczek PSK, a w ramach drugiego kontynuowano działalność oświatowo-wychowawczą wśród żołnierzy.

2

Sermons of Dominican Marcin Bronisław Chrostowski Delivered during World War II

100%

Szymborski W.

|

nr 2

97-194

PL

Celem tekstu było przybliżenie kazań wygłoszonych w czasie II wojny światowej przez kapelana Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie ojca Marcina Chrostowskiego OP. Kazania o. Chrostowskiego, znajdujące się w jego spuściźnie przechowywanej w Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów, stanowią interesujące uzupełnienie informacji, które posiadamy odnośnie jego służby jako kapelana w PSZ. Oddają one ducha tamtego czasu, a także ukazują kondycję moralną wojska. Ich lektura pozwala na uchwycenie postaw moralnych propagowanych wśród żołnierzy. Przedmiotem poniższej edycji były kazania wygłoszone na terenie Wielkiej Brytanii, Szkocji, ZSRR (gdzie przebywał towarzysząc biskupowi polowemu podczas wizytacji polskich formacji), Iraku, Ziemi Świętej, Holandii, Belgii, Rzeszy. Jak dotąd wzmiankowane kazania nie były szerzej znane, wybrane fragmenty kazań zostały ogłoszone drukiem w biografii zakonnika (zob. H. Gallus, E. Mikołajczak, Ojciec Marcin Chrostowski, Poznań 2001), pozostałe teksty nie były jak dotąd analizowane przez badaczy. Warto podkreślić, że ojciec Marcin Chrostowski do wojska zgłosił się na ochotnika we Francji, gdzie zastała go wojna. Był następnie kapelanem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie we Francji i Wielkiej Brytanii, sekretarzem biskupa polowego Gawliny, z którym odbył podróż do ZSRR. Przebywał następnie w Ziemi Świętej, skąd został przeniesiony do Wielkiej Brytanii, gdzie trafił w szeregi 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka. Jako kapelan 9 batalionu strzelców przebył szlak bojowy od tzw. Maczugi aż po Wilhelmshaven. Warto podkreślić, że jego bohaterska postawa w czasie walk pod Baarle Nassan została nagrodzona krzyżem Virtuti Militari.

EN

The aim of the article is to familiarize the reader with sermons delivered during World War II by Marcin Chrostowski OP, chaplain of the Polish Armed Forces in the West. Father Chrostowski’s legacy of sermons, stored in the Archive of the Polish Province of the Dominican Order, is an interesting supplement to information we currently hold on his service as chaplain of the Polish Armed Forces. The sermons reflect the spirit of his times and also present the morale of the military. Studying them allows us to capture moral attitudes preached to soldiers. This edition contains sermons delivered in Great Britain (Scotland), the USSR (where Fr. Chrostowski accompanied the field bishop during his official visit with the Polish forces), Iraq, the Holy Land, the Netherlands, Belgium, and the Reich. To date, these sermons have not been commonly known, although selected passages were published in Chrostowski’s printed biography (see H. Gallus, E. Mikołajczak, Ojciec Marcin Chrostowski, Poznań 2001). The remaining texts have yet not been analyzed by researchers. Father Marcin Chrostowski volunteered for the army in France, where he was staying at the outbreak of the war. Later, he became chaplain of the Polish Armed Forces in the West – in France and Great Britain, secretary of Field Bishop Gawlina, with whom he travelled to the USSR. After his service in the Holy Land, he was transferred to Great Britain, where he joined the ranks of General Maczek’s 1st Armored Division. As chaplain of the 9th Rifle Battalion, he followed the battle trail from “Maczuga” to Wilhelmshaven. Notably, he was rewarded for his heroism during the hostilities at Baarle Nassan with the War Order of Virtuti Militari.

3

A Polish heart in a feldgrau uniform – complicated journeys from the Wehrmacht to the Polish Army in Exile

100%

Kowalska M.

|

nr 2

97-105

EN

During the Second World War almost 90,000 men – Polish citizens who previously were soldiers in the German army, served in the Polish Army in Exile. This means that by May 1945 almost every third man who wore a battledress with ‘Poland’ on his shoulder titles at some point in the past wore a feldgrau uniform. Those who returned home after war ended, most of whom were from Silesia, Pomerania, Warmia and Mazury, for many years disappeared from collective memory, their stories absent both from the public as well as the private sphere. This article focuses on the often complicated journeys those soldiers had to undertake to find a place for themselves in the Polish Army.

PL

Do zakończenia II wojny świato wej w szeregach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie znalazło się prawie 90 tysięcy żołnierzy – obywateli polskich, którzy wcześniej służyli w armii niemieckiej. Tak więc niemalże co trzeci żołnierz, który miał napis „Poland” na swoim wojskowym uniformie, w jakimś momencie życia nosił mundur Wehrmachtu. żołnierze pochodzący głównie ze Śląska, Pomorza, Warmii i Mazur, zwłaszcza ci, którzy po wojnie wrócili do kraju, na wiele lat zniknęli z pamięci zbiorowej, a ich historie są nieobecne zarówno w przestrzeni publicznej, jak i prywatnej. Poniższy artykuł przybliża skomplikowane drogi, jakie nierzadko musieli oni przejść, aby znaleźć się w Polskich Siłach Zbrojnych.

4

Muzułmanie w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie

80%

Bukowczyk P.

|

tom 27

182-198

EN

The Polish Armed Forces in the West had already begun to be formed in France in September 1939. From the beginning not only Roman Catholics but also representatives of different religious minorities living in the Second Republic of Poland joined it. In the Second Polish Corps in Italy, commanded by General Władysław Anders, 36 Muslims were serving in September 1945. At least 3 persons belonging to other military units of the Polish Armed Forces in the West were Muslims. In the text, I try to give as far as possible, the full economic and social characteristics of Muslims serving there.

5

Święto Niepodległości 11 listopada i inne święta narodowe w działalności propagandowej i edukacyjnej rządu RP na obczyźnie (lata czterdzieste i pięćdziesiąte XX w.)

70%

Wolsza T.

|

nr 2

EN

Artykuł traktuje o obchodach uroczystości świąt narodowych 3 Maja, 15 sierpnia i 11 listopada w warunkach polskiej Drugiej Wielkiej Emigracji. Chronologicznie uwzględniłem lata 1939–1956, od powołania do życia rządu RP we Francji, po wydarzenia w Polsce, które rozbudziły nadzieje Polaków na obczyźnie na demokratyzację kraju. W rozważaniach zwróciłem uwagę przede wszystkim na działalność rządu RP, z jednoczesnym odwołaniem się do niektórych inicjatyw prezydenta oraz partii, stronnictw politycznych i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. The article deals with the celebration of national days of 3 May, 15 August, and 11 November in the conditions of the second Polish “Great Emigration”. The chronological scope of the study covers the years from 1939 to 1956, i.e. from the establishment of the Polish government in France to the events in Poland that awakened hopes of Poles abroad of democratisation of the country. I focus primarily on actions of the Polish government with occasional references to some of the initiatives of the president as well as various associations, political parties and the Polish Armed Forces in the West.