Wyniki wyszukiwania - Biblioteka Nauki

1

WPROWADZENIE DO DYSKUSJI NAD KONCEPCJĄ OPOZYCJI POLITYCZNEJ

100%

Pałecki K.

Polityka i Społeczeństwo

|

2016

|

nr 1(14)

5-11 (7)

EN

After the adoption of the understanding of political power as a game of social agen-cy in a politically organized community, the author states that the scope of the subjectivi-ty of both sides of power relations is variable, but the subjectivity of subordinates cannot be completely reduced. He defines political opposition as a normatively regulated and institutionally realized right to resist power entities.

2

Henryk Wujec (1940-2020) - biografia społecznika

100%

Frączak P.

Trzeci Sektor: kwartalnik o problematyce społeczeństwa obywatelskiego

|

2020

|

nr nr 3-4

15-19

XX

O człowieku, zwłaszcza zaś o ważnej postaci historycznej, jaką niewątpliwie był Henryk Wujec, można mówić na wiele sposobów. Henryk był fizykiem, politykiem, mężem... Tekst ten dotyczy jednak szczególnego wymiaru jego życia. Społecznego zaangażowania. A w tym zakresie biografia Henryka jest lekcją dla nas wszystkich. Mam bowiem głębokie przekonanie, że takich osób - silnie zaangażowanych w sprawy publiczne, skromnych, ale jednocześnie świadomych celu i upartych, takich, które choć często działają w drugim szeregu, są w istocie niezastąpione - zawsze brakuje. (fragment tekstu)

3

Niepodległościowa myśl polityczna w okresie poprzedzającym transformację ustrojową w Polsce na podstawie dokumentów programowych Polskiej Partii Niepodległościowej

100%

Obrębska J.

Humanities and Social Sciences

|

2015

|

tom 20 (XX)

|

nr nr 22 (3)

91-102

XX

Polska Partia Niepodległościowa powstała w 1985 r. i była ugrupowaniem, które przez szerzenie pism i broszur wydawanych w drugim obiegu promowało politykę antysowiecką, antykomunistyczną, uważając PZPR, które ówcześnie sprawowało rządy za władzę nielegalną. Partia PPN w treściach programowych nawiązywała do treści wywodzących się z nauki społecznej Kościoła katolickiego, a także szczególnie podkreślała chęć współpracy z innymi narodami w walce o odzyskanie niepodległości. W warstwie ideowej program partii miał powielać programy demokratycznej prawicy na Zachodzie. Obserwując rosnący kryzys w Polsce, PPN uważała za konieczne prowadzenie takiej polityki społecznej i gospodarczej, aby zapewnić dobrobyt wszystkim obywatelom, a zwłaszcza zadbać o potrzeby rodzin. Życie kulturalne, oświata i wychowanie powinny kształtować poczucie narodowej tożsamości i umacniać świadomość narodową. Według PPN obalenie komunizmu w Polsce nie musi odbywać się pokojowo, proponowali w zamian "opór czynny", co w efekcie mogłoby doprowadzić nawet do wybuchu powstania zbrojnego.Partia ta była partią bezkompromisową, nieuznającą żadnych umów z komunistami,w przeciwieństwie do Solidarności związanej z Lechem Wałęsą. W związku z tym PPN nie brała udziału w obradach Okrągłego Stołu, traktując je jako "zdradę" oraz bojkotowała wybory kontraktowe w czerwcu 1989 r. Celem artykułu jest przedstawienie myśli politycznej PPN na podstawie wybranych dokumentów programowych opublikowanych w okresie PRL. (abstrakt oryginalny)

EN

Poland Independent Party (PPN) was established in 1985 and it was a political group that through spreading publications and brochures published as the second circulation promoted anti-Soviet and anticommunist policy, regarding the ruling authority of PZPR as the illegal one. In the party programme, PPN referred to the values rooted in social doctrine of the Catholic Church. Moreover, it particularly emphasized the will to cooperate with other nations in the fight for restoring independence. On the concept level the party programme was supposed to copy the ideas of democratic right-wing parties in the West. However, having observed the growing crisis in Poland, PPN held the opinion that it was crucial to conduct such social and economic policy that would suffice prosperity to all citizens, particularly to provide care and well-being of families. Furthermore, cultural life, education and upbringing should shape the sense of national identity and strengthen national consciousness. PPN also claimed that communism in Poland did not need to be abolished peacefully, on the contrary, they suggested 'active resistance', which could consequently lead even to an outbreak of an armed uprising. The party was uncompromising; it recognized no treaties with communists, in contrast to the Solidarity movement connected with Lech Wałęsa. Consequently, PPN did not participate in the Round Table Agreement, considering it as a 'treason', boycotting contract elections in June 1989.The objective of the article is to analyze the political thought presented by the Chief Council of PPN, based on the chosen programme documents published in the 1980s. (original abstract)

4

Parliamentary Opposition and Democratic Transformation Issues - Central and Eastern Europe in Focus

75%

Kovalchuk V. , Sofinska I.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2022

|

nr Vol. 31, nr 5 Contemporary Challenges of Parliamentarism - Theory and Practice. Special Issue Devoted to the Memory of Professor Wojciech Orłowski (1963-2019)

219-231

XX

Wybory demokratyczne wyłaniają zwycięzców i przegranych. Co zrozumiałe, zwycięzcy tworzą rząd (koalicję rządzącą), a przegrani - opozycję. W artykule przedstawiono ramy do porównywania uprawnień do kształtowania polityki przez opozycję parlamentarną w demokracjach parlamentarnych Europy Środkowo-Wschodniej (Czechy, Węgry, Litwa, Polska, Ukraina). W 2022 r. demokracja wymaga partii opozycyjnej z perspektywą (odzyskania większości) w parlamencie. Uprawnienie opozycji parlamentarnej do przeciwstawiania się rządowi utworzonemu przez rządzącą większość jest fundamentalną cechą demokracji liberalnej. Realizacja wartości konstytucyjnych (demokracji, rządów prawa itp.) w państwach Europy Środkowo-Wschodniej pokazuje rzeczywisty poziom rozczłonkowania, polaryzacji, a nawet kartelizacji opozycji. Lista Rule of Law Index 2021 wyraźnie wskazuje, że wśród badanych państw Europy Środkowo-Wschodniej Litwa zajmuje 18. miejsce, Czechy - 22., Polska - 36., Węgry - 69., a Ukraina - 74. Wskaźnik praworządności dotyczy ograniczeń władzy rządu, braku korupcji, przejrzystości działań władzy oraz innych spraw związanych z misją opozycji parlamentarnej. Dystans (nie tylko ideologiczny) pomiędzy rządzącą większością a opozycją parlamentarną polega na zdolności do utworzenia rządu, uczestnictwie w kreowaniu polityki, kontrolowaniu strategii czy polityki rządowej (populistycznej). (abstrakt oryginalny)

EN

Parliamentary elections produce winners and losers. For understandable reasons, winners become the government (coalition) and losers - the opposition. The article presents a framework for comparing the rights in policy-making of the parliamentary opposition in parliamentary Central and Eastern European democracies (Czechia, Hungary, Lithuania, Poland, Ukraine). In 2022, democracy demands an opposition party with a future (reinversion) in parliament. The right of the parliamentary opposition to oppose the government formed by the governing majority is a fundamental feature of liberal democracy. Application of constitutional values (democracy, the rule of law, etc.) in Central and Eastern European states demonstrates the actual level of opposition fragmentation, polarization, and even cartelization. Rule of Law Index 2021 explicitly shows that among researched Central and Eastern European countries, Lithuania is in 18 place, Czechia - 22, Poland - 36, Hungary - 69, and Ukraine - 74. The Rule of Law Index is about constraints of government powers, absence of corruption, open government, and other issues related to the mission of the parliamentary opposition. Distance (not only ideological) between governing majority and parliamentary opposition is based on the capacity for government formation, participation in policy-making, scrutinizing governmental (populistic) strategy and policy. (original abstract)

5

Władza a opozycja w latach 2005-2007

75%

Antoszewski A.

Studia i Prace Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2010

|

nr nr 9

169-180

XX

W artykule przedstawiono analizę stosunków pomiędzy rządzącymi a opozycją po wyborach przeprowadzonych w 2005 r. Wybory te zostały uznane przez zwycięzców jako motywujące koncepcję IV Rzeczypospolitej.

EN

The paper focuses on three dimensions of the relations between the government and Opposition in Poland after the 2005 parliamentary elections. Drawing on the work of Robert Dahl, I take into account the size and level of integration of the opposition, the arenas of confrontation between the government and opposition, and the strategies of both sides of political conflict and their effects. As concerns the first dimension, the post-2005 opposition was sizable but weakly integrated, which is why the minority government was able to implement its policies. Among the legal possibilities for blocking them judicial review proved the most effective. The strategies of both the government and opposition were confrontational rather than consensual. The leadership of Law and Justice has been suspicious of its main challengers as well as coalition junior-partners, which has led to the isolation of Law and Justice in the parliamentary arena. In these circumstances, the mobilisation of voters has resulted in incumbents losing their seats to the opposition. (original abstract)

6

Opozycyjna polityka Stronnictwa Narodowego wobec Rządu Stanisława Mikołajczyka w latach 1943-1944

75%

Kornaś J.

Zeszyty Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Krakowie

|

1989

|

nr nr 303

25-43

XX

Autor zajmuje się tym, co leżało u podstaw sporu między emigracyjnym i konspiracyjnym Stronnictwem Narodowym ("SN KWADRAT") z jednej strony a rządem S. Mikołajczyka w latach 1943-1944 na tle stosunków w podziemnych środowiskach londyńskich. Istotą polityki opozycyjnej były różnice programowe między Stronnictwem Narodowym, a rządem Mikołajczyka. Stronnictwo, uznając rząd za niedostatecznie demokratyczny, usiłowało, wykorzystując formalne podstawy jedności narodowej, nadać mu charakter konserwatywny, ale po dostrzeżeniu niepowodzenia przeszło do prób jego obalenia.

EN

The author is concerned with what lay behind the argument between the National party ("SN KWADRAT") in exile and underground on the one hand and the S. Mikołajczyk Government between 1943-1944 against the background of relations in the underground London oriented circles. The essence of opposition policies was constituted by programme differences between the National Party and the Mikołajczyk Government. The Party, considering the Government not to be sufficiently democratic, attempted using the, formal basis of national unity, to give it a conservative character but after perceiving its failure moved to attempts to oust it. (original abstract)

7

Historyczno-polityczne przesłanki reformy polskich służb specjalnych w latach 1989-1990

75%

Machniak A.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica.

|

2022

|

tom 28

|

nr nr 370

131-143

XX

Schyłek ostatniej dekady komunizmu w Polsce skutkował istotnymi zmianami. 4 czerwca 1989 roku miały miejsce pierwsze częściowo wolne wybory, zakończone zwycięstwem opozycji reprezentowanej przez Komitet Obywatelski zorganizowany przez "Solidarność". Poparcie społeczne poskutkowało uzyskaniem przez "Solidarność" 35% możliwych mandatów w tzw. Sejmie kontraktowym oraz 99 ze 100 mandatów w Senacie. Zaplanowano szereg reform mających przebudować państwo ekonomicznie, jak również zagwarantować Polsce bezpieczeństwo i dobre stosunki międzynarodowe. Pojawiły się pierwsze aspiracje związane z akcesem do NATO oraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej. Rozpoczęto dyskusję o niezbędnym rozliczeniu z przeszłością.(fragment tekstu)

EN

The security apparatus in People's Poland played one of the main roles in the installation of communist power, its consolidation and organization of the repressive system. The security apparatus was created by the communists to perpetuate the power they introduced. The events of 1989 became a symbol of the breakthrough that was carried out in important segments of Poland's functioning. The reform of secret services in 1989-1990 was one of the main challenges for Poland in the period of systemic transformation. The reform of the special services was to be one of the most important challenges, because the security apparatus of the People's Republic of Poland functioned under the control of the USSR and was largely used to fight the opposition or the Church. The systemic transformation in Poland in 1989-1990 was a significant turning point in the further development of Polish secret services. One of the main tasks of the political and political transformation in Poland in the years 1989-1990 was the dissolution of the old services and the appointment of new ones. These services were to be politically neutral. Parallel to the development of democracy in Poland, it was important that the shaping of the tasks and powers of the new services took into account the ongoing political and social changes, both in the external and internal dimensions. In Poland after 1989, a process of significant changes was initiated consisting in the transition from a socialist society to a democratic society. At the beginning of the 1990s, it was believed that the changes were modernizing and were an attempt to move to proven Western variants.(original abstract)

8

Liga Narodowo-Demokratyczna - pierwszy proces organizacji konspiracyjnej po 1956 roku

63%

Kawęcki K.

Studia Społeczne

|

2012

|

nr nr 1 (6)

129-141

XX

W 1959 r. około dziesięcioosobowa grupa studentów uczelni warszawskich podjęła inicjatywę utworzenia poufnej organizacji odwołującej się do myśli politycznej i tradycji ruchu narodowo-demokratycznego. Liderzy - Józef Kossecki i Przemysław Górny nawiązali wcześniej kontakty z działaczami endeckimi Leonem Mareckim i Janem Bogdanowiczem. Służba Bezpieczeństwa podjęła akcję rozpracowania i rozbicia grupy pod kryptonimem "Związek". Realizację planu nadzorował wiceminister Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Antoni Alster. 7 maja 1960 r. w Warszawie w Domu Akademickim Politechniki Warszawskiej zatrzymano sześciu uczestników spotkania. Pozostałych aresztowano w miejscach zamieszkania. Rozpoczęło się śledztwo w sprawie utworzenia i działalności "Związku, którego istnienie, ustrój i cel pozostawały tajemnicą wobec władzy państwowej". Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Warszawie 29 maja 1961 r. skazano Józefa Kosseckiego i Przemysława Górnego na dwa lata więzienia, Janusza Krzyżewskiego i Henryka Klatę na dziesięć miesięcy oraz Mariana Barańskiego i Zbigniewa Kwietnia na sześć miesięcy z zawieszeniem na dwa lata. O procesie Ligi Narodowo-Demokratycznej - pierwszym po 1956 r. - informacje przekazali korespondenci Agencji France Presse oraz Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa. We wrześniu 1991 r. w wyniku rewizji nadzwyczajnej wniesionej przez Prokuratora Generalnego członkowie LN-D zostali zrehabilitowani. (abstrakt oryginalny)

EN

In 1959 a group of about ten students from the universities in Warsaw decided to form a confidential organization inspired by the political ideas and traditions of the national-democratic movement. Earlier, the leaders, Józef Kossecki and Przemysław Górny, contacted national-democratic activists: Leon Marecki and Jan Bogdanowicz. Polish Security Service (Służba Bezpieczeństwa) took the action of analyzing the group and ceasing its existence. The action's code name was Union (Związek). The plan was conducted under the supervision of the vice minister of Interior: Antoni Alster. On May 7th 1960 six members of a meeting in the Dormitory of Warsaw University of Technology were arrested. Others were arrested in the places of their residence. The investigation concerning formation and activities of "The Union, whose existence, system and goal remained a secret to state authorities" began. On May 29th 1961 the Voivodship Court in Warsaw sentenced Józef Kossecki and Przemysław Górny to two years of prison, Janusz Krzyżewski and Henryk Klata to 10 months of prison and Marian Barański and Zbigniew Kwiecień to six months of prison, suspended for two years. The information about National-Democratic League's trial, which was the first one after 1956, was conveyed by the correspondents of the France Presse Agency and Radio Free Europe. In September 1991, as a result of an appeal by the Public Prosecutor General, members of National-Democratic League were rehabilitated. (original abstract)

9

The Alternative Society Movement (RSA) against a Background of Other Youth Formations of Political Opposition in the Polish People's Republic (PRL) in the 1980s

63%

Wierzbicki M.

Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej

|

2016

|

nr Vol. 14, z. 5 Transformacja, integracja i kryzysy w Europie Środkowej i Wschodniej

317-336

EN

The paper raises the issue of the presence and uniqueness of RSA among political youth opposition in PRL in the 1980s. The very phenomenon of political oppositional activity among youth on such a large scale was undoubtedly unique to Poland when compared with other countries of the Eastern Bloc. In the period between 1980 and 1990, at least 400 organizations, movements, circles and groups were created. RSA's originality consisted in formulating a political program that encouraged the Polish society to emancipate both from communist enslavement and capitalist system fostered by the Solidarity political opposition. The uniqueness of this formation came also from its acting both as a political opposition movement as well as a youth subculture which enabled it to survive the break-up of the whole current of the political opposition in the Polish youth millieu that took place in 1990.(original abstract)

10

Hierarchia wartości elity politycznej współczesnej Ukrainy (1991-2015): próba analizy socjologicznej

63%

Lobanova A.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2015

|

nr z. 85

301-320

XX

W artykule, na podstawie analitycznego przeglądu klasycznych i współczesnych teorii elit, zostały przedstawione dominujące wartości rządzących elit, a także została uzasadniona rola rządzącej i opozycyjnej elity w kształtowaniu i umacnianiu wartości politycznych. Prezentowana jest retrospektywna analiza dominujących wartości elity politycznej w najnowszej historii Ukrainy w latach 1991-2015, jak również została zarysowana hierarchia wartości politycznych, głoszonych przez kolejnych prezydentów Ukrainy w konfrontacji z prowadzoną przez nich rzeczywistą polityką.(abstrakt oryginalny)

EN

The article is deal with the analyticalreview of classic and modern theories of elites, the dominant values of ruling (main) elites are exposed. Author found the role ofruling and opposition elitein forming and claim of political values. The retrospective analysis of dominant values of political eliteis carried out in the newest history of Ukraine (1991-2015). The hierarchies of political values, that were proclaimed by Presidents of Ukraine are presented in the article. The results of their implementation arerevealed.(original abstract)

11

Działalność Komitetu Kultury Niezależnej w latach 1982-1989

63%

Ruciński A.

Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny

|

2013

|

nr nr 4

47-54

XX

Celem artykułu jest przedstawienie niezależnej działalności kulturalnej w latach stanu wojennego. Dzięki powstaniu Komitetu Kultury Niezależnej po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego, mogła rozwijać się podziemna niezależna od władz państwowych kultura i sztuka. W uznaniu dla niezależnych twórców artystycznych komitet przyznawał specjalne nagrody. Działalność komitetu prowadzona była do 1989 r., kiedy po zmianach ustrojowych legalnie funkcjonowała wolna i niezależna kultura, organizacja wypełniwszy wszystkie swoje zadania została rozwiązana.(abstrakt oryginalny)

EN

The article presents an independent cultural activity in a period of material law in Poland. Independent and Undenground culture and art could progress thanks for Independent Culture Comittee. The activity of Independent Culture Comittee was led until 1989. The organization fulfilled its duties and it was dissolved. After the system's change free and independent activity of artists could been functioned. (original abstract)

12

Czechosłowacja w latach 1989-1992. Od aksamitnej rewolucji do aksamitnego rozpadu federacji

63%

Szczepaniak M.

Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

|

1995

|

nr nr 226

38-58

XX

W procesie przebudowy ustroju politycznego Czechosłowacji można wyróżnić dwie fazy. Pierwszą zapoczątkowała opozycja polityczna i zakończyła "aksamitna rewolucja" likwidacją OF i VPN w 1991 roku. Druga faza to rozpad federacji czechosłowackiej i powstanie dwóch odrębnych państwowości. Artykuł jest poświęcony tej problematyce.

13

Kształtowanie się polskiego systemu partyjnego w latach 1989-1994

63%

Gołata K.

Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu

|

1995

|

nr nr 226

5-20

XX

Omówiono kształtowanie się polskiej sceny politycznej w latach 1989-1994, ewolucję "starych" partii, działanie opozycji politycznej jako źródła tworzenia się nowych partii i programy partii działających obecnie.

14

Electoral Defeat and Party Change: When do Parties Adapt?

63%

Pacześniak A. , Bachryj-Krzywaźnia M. , Kaczorowska M.

Political Preferences

|

2020

|

nr nr 27

63-78

EN

Electoral defeat has sometimes been called the mother of party change, but is this reputation warranted? In this paper we investigate whether party characteristics such as government status, party systemic origins, or ideological family affect how parties respond to defeat. Examining 73 parties in 28 countries, considering party efforts to change their leadership, their programs and their organizations, we conclude that only systemic origin (post-communist vs. West European countries) is a relevant factor affecting depth of party change. Parties take some corrective actions after electoral defeat, however, they are not likely to be a wholesale reforms. Thus, it would be more accurate to describe electoral defeat as a midwife of a party change, not as its mother. (original abstract)

15

Soviet Manipulation of the Memory of the Lithuanian Guerrilla War

63%

Jurkutė M.

Polish Political Science Review. Polski Przegląd Politologiczny

|

2015

|

nr Vol. 3, Iss. 1

4-16

EN

The paper analyses the transformation of the collective memory of the Lithuanian guerrilla war (1944-1953) during the Soviet occupation. The problem that arises on observation of the collective memory of Guerrilla war period is the disparity between the sense and meaning of the guerilla war as it was happening and the shapes of its memory that emerged at the beginning of the perestrojka and the reestablishment of the independence. The shift from the high support for the resistance and it's goals in the 50's to the ignorance of it can be observed, as well as the changing of the perception of it as the fight between two sovereign countries (Lithuania and the SSRS) towards the internal conflict in Lithuanian society. The paper raises the question about the reasons for this transformation and the impact of Soviet propaganda (expanding it to the scope of "historical culture" in Jorn Rüsen terms). The research of one peculiar sphere of soviet historical culture, that is, the building of monuments and carrying out of the related memorial practices, proved, that the forms and the intensity of the development of the soviet narrative of the Lithuanian Guerrilla war were poor and inconsequential. Such a results support the hypothesis that the soviet historical culture was not decisive in transformation of a collective memory, and that suggests to pay more attention not to the actions of the regime, but to sociological, sociohistorical and anthropological research of Lithuanian soviet society.(original abstract)

16

Influence of the Interrelations between Power and Opposition on Democracy in Poland. Selected Aspects

63%

Nagornyak T. , Buslenko V.

Przegląd Europejski

|

2021

|

nr nr 3

179-193

XX

W artykule wskazano teoretyczne i metodologiczne ujęcia dotyczące wpływu wzajemnych relacji władza-opozycja na wzmacnianie i osłabianie demokracji. Na podstawie analizy szeregu wskaźników i współczesnego procesu politycznego w Polsce ustalono, że demokratyzacja przebiega na tle trwałego formowania i utrwalania relacji między dwoma przeciwstawnymi biegunami w sferze politycznej. Odchodzenie od demokracji zwiększa dystans między dwiema konkurującymi ze sobą stronami - prorządową i opozycyjną. Automatycznie gromadzi to potencjał siły bieguna. Współzależności między władzą a opozycją zamieniają się w siłę rozwarstwienia i wyrównywania, co pozwala na zmniejszenie "deficytu demokracji" i doprowadzenie ustroju do stanu równowagi.(abstrakt oryginalny)

EN

This article substantiates theoretical and methodological approaches regarding the impact of the power-opposition interrelations on the strengthening and weakening of democracy. Based on the analysis of a number of indicators and modern political process in Poland, it has been established that democratisation takes place against the backdrop of the permanent formation and preservation of two opposed poles in the political space. Deflection from democracy increases the distance between two competing/conflicting parties - pro-government and opposition. This situation automatically accumulates the potential of pole's force. Therefore, the interrelations between the power and the opposition turn into the force of stratification and equalisation that allows reducing the "democracy deficit" and bring the political system into the state of equilibrium. (original abstract)

17

Przywództwo polityczne w opozycji. Przypadek Jarosława Kaczyńskiego

63%

Dobrowolski M.

Studia Politicae Universitatis Silesiensis

|

2016

|

tom 17

117-139

XX

Celem postawionym w niniejszym artykule jest zanalizowanie przywództwa politycznego Jarosława Kaczyńskiego wewnątrz i na zewnątrz partii Prawo i Sprawiedliwość oraz cech relacji stworzonej przez niego ze zwolennikami, dzięki którym zdołał on utrzymać swoją zwierzchność i newralgiczną pozycję w kierownictwie stronnictwa politycznego oraz zbudować odporną na upływ czasu bazę społeczną w elektoracie. Realizując założone zadanie, przybliżę najpowszechniejsze ujęcia przywództwa politycznego oraz pojęcie przywództwa partyjnego. Następnie scharakteryzuję przywództwo Jarosława Kaczyńskiego, korzystając z dwóch nurtów badawczych tego zjawiska: instytucjonalnego i relacyjnego. W tym celu odwołam się do źródeł takich, jak artykuły prasowe i udostępnione w mediach elektronicznych, a bazę statystyczną stanowić będą komunikaty z badań CBOS. (fragment tekstu)

EN

The aim of this article is to characterize the determinants of the political leadership of Jarosław Kaczyński in 2007-2015 to two groups. First, I will explain the institutional and relational conditions of his leadership in the party Law and Justice. He was its president for the entire period of its stay in the political opposition. Secondly, I will describe the key elements affecting the maintenance of a strong bond J. Kaczyński had with his followers, who consequently remained the electorate of his party. Their voices enabled Law and Justice to win parliamentary election in 2015. (original abstract)

18

Funkcja kontrolna opozycji parlamentarnej w systemie ustrojowym Rzeczypospolitej Polskiej - zagadnienia wybrane

63%

Pastuszko G.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2008

|

tom 11

207-228

XX

W artykule przedstawiono udział opozycji parlamentarnej w procedurze powoływania rządu w trybie art. 154 i 155 ustawy zasadniczej oraz rolę stanowiska opozycji podczas wnioskowania o wotum zaufania Prezesa Rady Ministrów. Omówiono konstruktywne wotum nieufności jako oręż opozycji w konfrontacji z rządem.

EN

An integral part of the parliamentary system is a conflict that splits opposition and pro-government parties into two opposing camps in the representative body. In full scale the competition of these factors appears on the ground of a parliamentary control mechanism, which creates doubtless convenient conditions for opposition parties to criticize and struggle cabinet policy. This article includes an analysis of constitutional arrangements in Polish law, which have got a clear, direct or indirect, influence on strategy of political rivals in national assembly in the area of parliamentary control. The first chapter involves a description of the government creating mechanism, considering the opposition engagement in the whole process. In fact in parliamentary state on this stage there are taken decisions which divide (right after election) political factors into two competitive camps, so that the parliamentary scene could function correctly. There is always a cabinet supporting majority (sometimes minority) based in most cases on a core party and its rivals - the parliamentary opposition. Noteworthy is that the control can be provoked by both sides - even by the government. To indicate this issue I refer to the institution of motion of confidence. Its initiation lies in the hands of Prime Minister, whose decision on this matter may be going in different directions, among others it can be treated as a signal to the public opinion by the time of political crisis that the government is still able to exist and the push made by the opposition is too soft to break the cabinet parliamentary foundation. However, in each case the whole procedure always triggers direct confrontation, thus it has to be a subject of research. The last part of the article discusses the most dangerous instrument which opposition has got to its disposal - the motion of no confidence. The cabinet gets defeated if the opposition parties do not fail in suffrage but for this reason they have to fulfil many tough and very restrictive conditions. Surely Polish legal rules create a high threshold to overstep for opposition in this area, which seems to be especially interesting from the scientific point of view. These and other remarks included in the article point out the weight of the phenomenon of opposition as an element of national assembly reality in the democratic system. (original abstract)

19

Wprowadzenie do myśli geopolitycznej Leszka Moczulskiego

63%

Koziński B.

Horyzonty Polityki

|

2014

|

tom 5

|

nr nr 11 Ćwierć wieku wolności : Polska 1989-2014

141-158

XX

Artykuł składa się z dwóch części. W pierwszej przedstawiono biografię Leszka Moczulskiego. Druga część prezentuje kwestię zasadniczą owego artykułu, czyli najważniejsze elementy myśli geopolitycznej L. Moczulskiego w korelacji do współczesnego położenia geopolitycznego Polski. Chociaż jego publikacje obejmują wielopłaszczyznowy zakres dorobku geopolityki, to charakteryzują się kilkoma zasadniczymi kwestiami. Zaliczyć do nich powinno się geopolityczne położenie historycznych ziem polskich, historię militarną i polityczną kampanii polskiej w 1939 roku, a także kształtowanie się kontynentu europejskiego (w tym powstanie i rozwój UE). Poza zamiarem naukowym, tekst ma na celu zwrócenie uwagi czytelnika na to, czy Leszek Moczulski w swojej twórczości naukowej posiada określone fundamenty aksjologiczne. Nadto, w dalszej kolejności ma pokazać podstawy owej myśli, które doprowadziły autora do sformułowania następującej hipotezy badawczej: W sytuacji, gdy L. Moczulski swoją działalność naukową rozpoczynał w komunistycznej Polsce, kiedy ówczesna władza cenzurowała większość prac naukowych, zasadne wydaje się twierdzenie, że jego praktyka akademicka została poważnie ograniczona przez brak możliwości badania wszystkich aspektów geopolitycznych ówczesnego świata. Podstawowym wnioskiem artykułu jest fakt, że panująca cenzura w komunistycznej Polsce i przerwanie badań ze względu na działalność opozycyjną doprowadziły do ograniczenia kariery naukowej Moczulskiego. Co więcej, jego myśl geopolityczna jest aktualna w integracji państw Międzymorza, szczególnie, że sprawa koegzystencji państw tego regionu jest jednym z największych wyzwań w bieżącej polityce europejskiej. (abstrakt oryginalny)

EN

The article consists of two parts. In the first part presents the characteristics of Leszek Moczulski. The second part covers the fundamental question that this article addresses, i.e., the most important elements of Moczulski's geopolitical thought in relation to the contemporary geopolitical position of Poland. Although his publications include a multifaceted range of achievements of geopolitics, it is marked by several fundamental issues. This will include the historical geopolitical position of the Polish lands, the military and political history of the Polish campaign in 1939, and the development of the European continent (including the creation of the EU). Apart from his purely intellectual objectives, the text attempts to draw the reader's attention to the issue of whether Moczulski in his academic work has certain axiological foundations? In an effort to show the basis of that thinking, the author has formulated the following hypotheses: Moczulski began his academic work in Communist Poland, at a time when the government censored most scientific work; it therefore seems to be reasonable to say that the work of academics was severely limited by the inability to examine all aspects of the contemporary geopolitical world. The basic conclusion of the article is that the prevailing censorship in communist Poland and the interruption of his research because of opposition activities, significantly reduced Moczulski's career. Moreover, his thought remains relevant in the geopolitical integration of Isthmus. In particular, the issue of the coexistence of states in the region is one of the biggest challenges in current European politics. (original abstract)

20

Rewolucja na Granicie - pierwszy krok ku niepodległości Ukrainy

63%

Sawa-Czajka E.

Studia Społeczne

|

2017

|

nr nr 2 (17)

11-18

XX

Historia Ukrainy w końcu XX i w pierwszych dziesięcioleciach XXI wieku przyniosła temu krajowi aż trzy znaczące wydarzenia, które potocznie nazywa się rewolucjami, ponieważ wpłynęły na dzieje Ukrainy bardziej niż jakiekolwiek inne wydarzenia historyczne tego okresu. Pierwsza - Rewolucja na Granicie w 1990 roku odbyła się, gdy Ukraina pozostawała częścią Związku Radzieckiego. Głównym hasłem ówczesnych studenckich protestów było nie podpisywanie nowej umowy związkowej. Pomarańczowa Rewolucja w końcu 2004 roku nastąpiła w związku ze sfałszowanymi wyborami prezydenckimi przegranymi przez Wiktora Juszczenkę. EuroMajdan 2013/2014 natomiast był konsekwencją nie podpisania przez Ukrainę umowy przedakcesyjnej z UE w czasie spotkania Partnerstwa Wschodniego w Wilnie w listopadzie 2013 roku. Każde z opisanych wydarzeń w różnym stopniu wpłynęło na decyzje ówczesnych władz i zmiany na najwyższych stanowiskach państwowych oraz zmiany kierunku polityki kraju. (fragment tekstu)

EN

History of Ukraine at the end of the twentieth and the early decades of the twenty-first century has brought to this country until three significant events, which is colloquially called revolutions, because they influenced the history of Ukraine more than any other historical events of that period. First - revolution on granite in 1990 took place when Ukraine remained part of the Soviet Union. The main slogan of that time of student protests was not signing a new union contract. (original abstract)