This article is written to verify the hypothesis which states that the share of land used by farms within the surface of cities and their scope of production usage are determined by the mechanism of land rents. It can be noted that in big cities (above 500 thousands of inhabitants) and in cities with a concentration of companies from non-agricultural sector, the share of agricultural lands is above 8.5 and 5.1 percentage points lower than in the researched city population. It should also be mentioned that in these units above 35% of agricultural lands are not used agriculturally, whereas in Polish cities, on average, this proportion amounts up to about 28%. Upmost importance to the use of lands in cities is also attached to speculative actions and public intervention, which are prevalent in big cities and cities with a large number of companies from non-agricultural sectors.
PL
W pracy poddano weryfi kacji hipotezę, że udział gruntów użytkowanych przez gospodarstwa rolne w powierzchni miast, a także zakres ich produkcyjnego wykorzystania są determinowane działaniem mechanizmu rent gruntowych. Wykazano, iż w bardzo dużych miastach (powyżej 500 tys. ludności) oraz miastach, gdzie występuje bardzo duże natężenie przedsiębiorstw z sektora pozarolniczego udział użytków rolnych jest odpowiednio o ponad 8,5 oraz 5,1 punktów procentowych mniejszy niż średnio w badanej populacji miast. Ponadto w jednostkach tych ponad 35% użytków rolnych nie było użytkowane rolniczo, podczas gdy średnio w polskich miastach odsetek ten wynosił około 28%. Duże znaczenie dla sposobu wykorzystania gruntów w miastach oprócz mechanizmu rent gruntowych mają również działania spekulacyjne oraz interwencja publiczna, które są najbardziej nasilone w dużych miastach oraz miastach o dużej liczbie przedsiębiorstw z sektora pozarolniczego.
The main aim of this work was to determine the changes of meteorological conditions in Poznań, Poland, in the period 1848-2009. The onset of the analyzed period coincides with the launch of conducting instrumental meteorological measurements in Poznań. Professor Smosarski’s analyses and data were taken into account for the examination of the period 1848-1922, while data from NOAA and the Meteorological Yearbooks were applied for the years 1960-2009. It has been concluded that the mean annual temperature for the period 1848-1922 was 0.9°C lower than for 1960-2009, while for 2000-09 it was as much as 1.9ºC higher. It also has been established that a period without ground frost incidences was prolonged and the frost season shortened. Koeppen’s criterion was used to determine the frequency of the conditions leading to landscape stepping.
Transport activities are a significant factor in environmental pollution, especially in cities. Therefore, measures aimed at electrification of public transport are particularly important. The aim of the paper is to present the origins, status and development dynamics of electromobility in Polish cities, especially the second generation of electromobility, i.e. vehicles that do not require continuous connection to the energy source. In practice the second-generation electric vehicles can be identified with battery-powered vehicles, hydrogen and hybrid vehicles. The study was prepared on the basis of an analysis of literature, industry documents or development strategies. In addition, a database of information on zero- and low-emission vehicles in public transport (i.e. electric and hybrid buses) was compiled to analyse the phenomenon. The study shows that the implementation of electromobility in Poland has already emerged from the initial phase. The possibilities for developing battery technology vary in cities of different sizes. In 2021 in Poland, the share of low-emission buses in the public transport fleet was several times higher than that of electric vehicles among passenger vehicles. It is most likely that the Polish road to electromobility leads primarily through public transport. The following factors influencing the development of electromobility were identified: these were primarily EU and Polish legislation and regulations, the presence of manufacturers of rolling stock and electrotechnical equipment, and – at the local scale – organisational, economic and social issues.
In the face of growing urbanised areas, the presence of forests and their appropriate shaping is a key challenge for contemporary urban planning. The importance of forests is largely identified with natural, economic and social functions in non-urban areas; however, forests are of vital value in urbanised areas. This article explores young Polish urbanites’ awareness of the role forests play, and submits diagnoses of the forests multidimensional benefits and their functions in Poland’s urban areas. Moreover, the research is based on the premise that the management of urban forests must ultimately lead to the satisfying of social needs. Based on empirical research, the perceptions of the value of urban forests as assessed by young people (students) in the Śląskie Voivodeship are presented, leading to the authors’ postulation that urban forests are underestimated resources. Furthermore, the study suggests that young Poles do not recognise the multi-beneficial aspects of urban forests; and the authors indicate feasible directions for local policy to achieve sustainable development. The final statements argue that in the face of serious threats to the functioning of Earth’s ecosystem, a campaign for the presence of forests and green spaces in cities is necessary.
PL
W obliczu rosnącej powierzchni terenów zurbanizowanych obecność lasów miejskich i ich odpowiednie kształtowanie jest jednym z kluczowych wyzwań dla współczesnej urbanistyki. Znaczenie lasów utożsamiane jest głównie z funkcjami przyrodniczymi, ekonomicznymi, czy społecznymi na terenach pozamiejskich. Jednocześnie tereny leśne niosą istotną wartość na terenach zurbanizowanych. W wielu krajach obserwujemy rosnącą świadomość znaczenia lasów dla zdrowia fizycznego i psychicznego mieszkańców oraz prawidłowego kształtowania się relacji społecznych. Sąsiedztwo lasów pozytywnie wpływa na jakość życia mieszkańców miast. Interesujące poznawczo jest na ile mieszkańcy miast w Polsce mają świadomość roli lasów w miastach oraz w jaki sposób z nich korzystają. W artykule dokonano diagnozy wielowymiarowych korzyści funkcji terenów leśnych na obszarach miejskich. W oparciu o badania empiryczne przedstawiono percepcję wartości lasów miejskich w ocenie młodego pokolenia województwa śląskiego (studenci). Na podstawie przeprowadzonej analizy roli lasów autorzy zaprezentowali kierunki wsparcia polityki lokalnej ukierunkowanej na zrównoważony rozwój. Zdaniem autorów, w obliczu poważnych zagrożeń dla funkcjonowania ziemskiego ekosystemu niezbędna jest kampania na rzecz obecności lasów i drzew w naszych miastach.
This article describes the differences in perception of urban space, functional relations and needs of the inhabitants, observed in Polish cities and compared to American cities, focusing on the current approach to new development in Kraków and Phoenix in Arizona. The article particularly articulates such problems as transit and parking in view of the city’s functionality as well as their ecological and esthetic impact.
PL
W artykule opisano różnice w interpretacji przestrzeni miejskiej, funkcjonowania miasta i potrzeb mieszkańców, które mogą być zaobserwowane w miastach polskich i miastach amerykańskich. Różnice te nakreślone zostały przede wszystkim na podstawie Krakowa oraz Phoenix w Arizonie z naciskiem na problemy komunikacji i miejsc parkingowych oraz wpływu ekologicznego i estetycznego tych dwóch aspektów funkcjonowania miasta.