Artykuł 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r.1 - dalej Konstytucja - gwarantuje każdemu prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Z kolei art. 175 ust. 1 Konstytucji jest swego rodzaju zaczynem ustroju sądownictwa w Polsce, stanowiąc, że wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe. W cyklu poświęconym szeroko rozumianej problematyce podatkowej interesują nas oczywiście przede wszystkim sądy administracyjne. Będę więc celowo zawężał rozważania do spraw podatkowych, choć znacząca większość uwag ma charakter uniwersalny i odnosi się do każdego typowego postępowania przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi.(fragment tekstu)
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Składanie petycji jest jednym z podstawowych praw. Zgodnie z art. 63 Konstytucji RP każdy ma prawo składać petycje, wnioski i skargi w interesie publicznym, własnym lub innej osoby za jej zgodą do organów władzy publicznej oraz do organizacji i instytucji społecznych w związku z wykonywanymi przez nie zadaniami zleconymi z zakresu administracji publicznej. Tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa. Procedura rozpatrywania petycji określona jest w ustawie z 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz.U. 2014, poz. 1195). Akt ten wszedł w życie 6 września 2015 r. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie genezy polskiego ustawodawstwa dotyczącego petycji, a zwłaszcza krytyczna analiza ustawy o petycjach. Analiza ustawy o petycjach prowadzi do wniosku, iż przyjęte rozwiązania dalekie są od jasności i precyzji. Główny zarzut związany jest z tym, że ustawa nie definiuje w sposób wyraźny i jednoznaczny pojęcia petycji, a tym samym nie usuwa wątpliwości co do wzajemnych relacji między petycjami a skargami i wnioskami. (abstrakt oryginalny)
EN
Petitioning is one of the basic rights. Pursuant to Article 63 of the Constitution of the Republic of Poland everyone has the right to submit petitions, proposals and complaints in the public interest, in one's own interest or in the interests of another person - with this person's consent - to organs of public authority, as well as to organisations and social institutions regarding matters connected with the performance of their prescribed duties within the field of public administration. The procedure for considering petitions is specified in the Act of 11 July 2014 on petitions (Dziennik Ustaw 2014, item 1195). This act came into force on 6 September 2015. The purpose of this article is to show the origins of the Polish petitioning legislation and, particularly, to provide a critical analysis of the act on petitions. The results of the analysis allow to draw up a conclusion that the solutions currently adopted lack clarity and precision. The main critical argument is that the act does not define the term of petition in an explicit and unambiguous way. Ipso facto it also fails to eliminate doubts related to the relationships between petitions and complaints or proposals. (original abstract)
Praktyka obrotu prawnego dostarcza coraz liczniejszych przykładów sporów o podleganie ubezpieczeniom społecznym. Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwestionuje wyłączanie określonych przysporzeń pracowniczych spod oskładkowania, co budzi sprzeciw płatników składek. Z procesowego punktu widzenia ustalenie wartości przedmiotu sporu i zaskarżenia w takich sprawach wydaje się nie mieć znaczenia praktycznego. Sprawy te podlegają bowiem rozpoznaniu przez sądy ubezpieczeń społecznych, których właściwość nie jest warunkowana realizacją przez strony obowiązku określenia wartości przedmiotu sporu. Nawet skarga kasacyjna jest dopuszczalna w sprawach o podleganie ubezpieczeniu społecznemu bez względu na wartość przedmiotu zaskarżenia. Problem pozostaje jednak istotny z perspektywy kosztów postępowania - kosztów zastępstwa procesowego. Autor podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób wyliczyć wartość tych kosztów w sprawach o podleganie ubezpieczeniom społecznym. Odpowiedź na to pytanie ma istotne znaczenie z punktu widzenia zarówno organu rentowego, jak i ubezpieczonych, dotyczy bowiem ważkiej kwestii kosztu prowadzenia i ewentualnej przegranej w sporze. (abstrakt oryginalny)
EN
Court cases, where social security obligation is discussed, become more and more often. This issue brings, as a side aspect, the problem of attorneys' fees to be reimbursed by the losing party. Binding regulations do not contain a clear regulation, whether they should be decided according to the value of the case or with the lump sum declared for the cases of social security benefits. The author presents doubts concerning both solutions and gives reasons for the first one to be executed. (original abstract)
Stosownie do treści art. 54 § 3 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w terminie trzydziestu dni od jej otrzymania. Przewidziana w powyższym przepisie instytucja autokontroli reguluje problematykę przyznania organom administracji publicznej swoistego uprawnienia, jakim jest możliwość weryfikacji własnego działania bez konieczności angażowania sądu administracyjnego. Celem niniejszego opracowania jest dokonanie oceny funkcjonującego obecnie rozwiązania oraz wskazania, czy zapewnienie pełnej realizacji celu uprawnienia autokontrolnego wymaga reakcji ze strony ustawodawcy i nowelizacji przepisów p.s.a. Podjęte rozważania doprowadziły do wniosku, że w obecnym kształcie instytucja autokontroli w przypadku skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania nie realizuje swojej roli. (abstrakt oryginalny)
EN
Under the art. 54 § 3 of the Law on Administrative Court Proceedings public administration body whose activity, inactivity or protracted conduct is challenged, may, within its jurisdiction, consider the complaint within thirty days of its receipt. The self-control institution provided in that provision regulates the issue of the granting a specific mandate to public administration bodies such as the possibility of verifying their own actions without the need to involve the administrative court. The purpose of this paper is to assess the current solution and to indicate whether the fulfillment of the self-regulatory mandate requires a response from the legislator and amendment of the Law on Administrative Court Proceedings. The results of the survey led to the conclusion that currently the institution of self-control in the event of a complaint for failure to act or conduct a chronic action does not fulfill its role. (original abstract)
Autorki piszą, że skarga o stwierdzenie nieważności aktu wspólnotowego pełni w praktyce najważniejszą rolę w systemie skarg przewidzianych w Traktacie Wspólnot Europejskich. Przypominają również, że postępowanie z art. 230 TWE jest wzorowane na skargach znanych w systemach prawnych państw członkowskich służących kontroli legalności aktów administracyjnych. Europejski Trybunał Sprawiedliwości może uznać zaskarżony akt za nieważny. Oznacza to, że środek taki traci moc wiążącą i jest traktowany jakby nigdy nie został podjęty.
Niniejsze opracowanie zostało poświęcone ogólnej charakterystyce skargi kasacyjnej w sprawach z zakresu zamówień publicznych. Nowa regulacja ustawowa - Prawo zamówień publicznych z 2019 r. - w tym zakresie znacząco zmieniła charakter wskazanego środka prawnego, przewidując nadanie legitymacji do jej wnoszenia podmiotom bezpośrednio zainteresowanym rozstrzygnięciem sprawy - stronom postępowania, obok dotychczas uprawnionego Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Przez to skarga kasacyjna w sprawach z zakresu zamówień publicznych ma wreszcie szansę na klasyfikację własną do kategorii środków ochrony prawnej. Artykuł zawiera szeroką charakterystykę skargi kasacyjnej w sprawach z zakresu zamówień publicznych ze szczególnym uwzględnieniem wymogów w zakresie jej skutecznego wnoszenia. Opracowanie odnosi się także do samego rozpoznania skargi w sprawie zamówienia publicznego. Autor w sposób metodologiczny prezentuje przeprowadzone analizy. (abstrakt oryginalny)
EN
The study presents the general characteristics of the cassation appeal in public procurement cases. In this respect, the new statutory regulation - the Public Procurement Law of 2019 - significantly changed the nature of the legal remedy in question, providing for giving the legitimacy to bring the case for entities directly interested in resolving the case - the parties to the proceedings, in addition to the previously authorised President of the Public Procurement Office. As a result, the cassation appeal in public procurement cases finally has a chance to be included in the category of legal remedies. The article contains a broad description of the cassation appeal in public procurement cases, with particular stress put on the requirements for being effectively submitted. The study also refers to the very examination of an action regarding public procurement. The author presents the analyses in a methodological way. (original abstract)
Jedną z podstawowych zasad wynikających z Konstytucji RP jest zasada dwuinstancyjności postępowania administracyjnego. Zasada ta jest uszczegółowiona w Kodeksie postępowania administracyjnego. W 2017 r. dokonana została nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego, która jest swoistym kompromisem, gdyż częściowo utrzymuje dotychczasowy stan rzeczy, a częściowo wprowadza zupełnie nowe rozwiązania. Celem artykułu jest przedstawienie przynajmniej niektórych rozwiązań prawnych w obowiązującym Kodeksie postępowania administracyjnego oraz analiza ich wpływu na zasadę dwuinstancyjności. Zdaniem autorki będzie to przede wszystkim możliwość zrzeczenia się prawa do wniesienia odwołania i sprzeciw od decyzji kasacyjnej. (abstrakt oryginalny)
EN
One of the basic principles arising from the Constitution of the Republic of Poland is the principle of two instances of administrative proceedings. This principle is specified in the Administrative Procedures Code. An amendment to the Administrative Procedures Code was made in 2017, which is a kind of compromise, as it partly maintains the current state of affairs and partly introduces completely new solutions. The objective of the article is to present at least some of the legal solutions in the applicable Administrative Procedures Code and to analyse their impact on the two-instance principle. According to the author, these will primarily be the ability to waive the right to appeal and objection to the cassation decision. (original abstract)
Artykuł traktuje głównie o kwestii zdolności procesowej jednostek samorządu terytorialnego i ich organów w postępowaniu sądowoadministracyjnym, ale również o ich zdolności sądowej i legitymacji procesowej w tym postępowaniu. Analizy dokonano w kontekście postępowań sądowoadministracyjnych inicjowanych przez skargi na akty nadzoru, zarządzenia lub uchwały. W konsekwencji autor bada, które podmioty biorą udział w wyżej wymienionych postępowaniach, co prowadzi do kwestii ich legitymacji procesowej, lecz jednocześnie koncentruje się na możliwości bycia przez nie częścią postępowania sądowoadministracynego na bardziej ogólnym poziomie, a to wiedzie do pytania o ich zdolność procesową. Autor pośrednio przekonuje, że tytuł artykułu jest w istocie skrótem myślowym, użytym jednakże ze względu na podkreślenie roli zdolności procesowej w analizie legitymacji procesowej w postępowaniach sądowoadministracyjnych inicjowanych skargami na akty nadzoru, zarządzenia lub uchwały. (abstrakt oryginalny)
EN
The article deals mainly with the issue of the procedural capacity of territorial self-government units and their bodies in administrative court proceedings, but also their legal capacity and title to appear in court in such proceedings. The analyses were conducted in the context of administrative court proceedings initiated by complaints against supervisory acts, orders or resolutions. Consequently, the author examines which entities take part in these proceedings, which leads to the question of the title to appear in court, but he simultaneously focuses on their ability to be part of the administrative court proceedings on a more general level, which leads to the question of their capacity to sue or be sued. The author implicitly argues that the title of the article is, in fact, succinctly put, but used to emphasise the role of the title to appear in court in administrative court proceedings initiated by complaints against acts of supervision, orders or resolutions. (original abstract)
Obowiązujące w Polsce przepisy dotyczące realizacji konstytucyjnego prawa do składania skarg, wniosków i petycji nie uwzględniają specyfiki pracy organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego. A jednak na organy te od 1.01.1999 r. nałożono obowiązek rozpatrywania skarg i wniosków, rozszerzając go jeszcze od 6.09.2015 na petycje. Rozpatrywanie tych odformalizowanych środków prawnych przez pochodzące z wyborów organy kolegialne składające się z mających te same prawa członków niepołączonych z organem stosunkiem pracy, lecz de facto tworzących ten organ i obradujących na sesjach, na których działają in pleno, rodzi wiele problemów natury procesowej. Wskutek bezczynności ustawodawcy i braku szczegółowych rozwiązań organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego w Polsce działają na podstawie przepisów tworzonych w XX wieku dla monokratycznych organów administracji rządowej. (abstrakt oryginalny)
EN
The provisions in force in Poland on exercising the constitutional right to file complaints, motions and petitions do not take into account the specificity of the work of the territorial self-government decision-making bodies. And yet, these bodies have had the obligation to consider complaints and motions since 1 January 1999, which was extended on 6 September 2015 to also include petitions. The consideration of these formalized legal remedies by elected collegial bodies consisting of members with the same rights, who are not connected with the body by an employment relationship, but actually constitute this body and deliberate at sessions where they act in plenum, gives rise to many problems of a procedural nature. As a result of the inactivity of the legislator and the lack of detailed solutions, the decision-making bodies of territorial self-government units in Poland act on the basis of regulations created in the 20th century for monocratic bodies of government administration. (original abstract)
Artykuł podejmuje zagadnienie pierwszeństwa postępowania jurysdykcyjnego przed uprosz-czonym postępowaniem skargowym w ramach postępowania egzekucyjnego w administracji. Autor zauważa, że zarzuty zawierane w skargach powszechnych mogą być podobne do tych, które zawierane są w ramach środków prawnych przysługujących zobowiązanemu (i innym uczestnikom) w postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Jednocześnie dowodzi, że wniesienie skargi powszechnej - zamiast właściwego środka prawnego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji - nie powoduje automatycznego uprawnienia po stronie organu właściwości ogólnej w sprawach skarg powszechnych do załatwienia takiej skargi poza toczącym się postępowaniem egzekucyjnym w administracji. Przeciwnie, obowiązujące przepisy obligują do załatwienia takiej skargi w ramach toczącego się postępowania egzekucyjnego i najczęściej ma to miejsce, biorąc pod uwagę zarzuty skargowe, w ramach uruchomionej procedury właściwego środka prawnego w tym postępowaniu. Autor podkreśla, że prymat postępowania jurysdykcyjnego powoduje, iż rozpatrywanie i załatwianie skarg powszechnych zawierających zarzuty do prowadzonego postępowania egzekucyjnego przez organ właściwości ogólnej w sprawach skarg powszechnych, zamiast przez organ egzekucyjny (czasem organ nadzoru), powinny być kwalifikowane jako rozpatrzenie skargi przez organ niewłaściwy w sprawie. (abstrakt oryginalny)
EN
complaint proceedings in enforcement proceedings in administration. The author notes that allegations included in common complaints may be similar to those included in the legal remedies available to the obliged (and other participants) in the enforcement proceedings in administration. At the same time, the author argues that filing a common complaint - instead of an appropriate legal remedy in the enforcement proceedings in administration - does not cause an automatic entitlement on the part of the body with general jurisdiction over complaints to deal with such a complaint outside the pending enforcement proceedings in administration. On the contrary, the regulations in force oblige to handle such a complaint within the framework of pending enforcement proceedings and this usually takes place, given the allegations of the complaint, within the framework of the initiated procedure of the appropriate legal remedy in these proceedings. The author emphasises that the primacy of jurisdiction proceedings means that the consideration and settlement of common complaints containing allegations against the conducted enforcement proceedings by a body of general jurisdiction for common complaints, instead of by an enforcement body (sometimes a supervisory body), should be qualified as consideration of a complaint by a body not competent in the case. (original abstract)
Ombudsman (inaczej rzecznik) to określenie pochodzące z języka szwedzkiego, określające niezależnego urzędnika, do którego można się zwrócić po wyczerpaniu wszystkich środków odwoławczych przewidzianych prawem lub w przypadku naruszenia podstawowych zasad, dla których nie uwzględniono środków zaskarżenia. Projekt ustawy powołujący instytucję Rzecznika Praw Podatnika (dalej: RPP) zakłada pomaganie obywatelom w sprawach podatkowych. Instytucja ta będzie miała charakter struktury terenowej, a mianowicie delegatura urzędu ma być usytuowana w każdej z szesnastu izb administracji skarbowej w Polsce, natomiast siedziba główna ma znaleźć się w Warszawie. Podatnicy mają mieć zapewniony dostęp do Rzecznika na terenie całego państwa, a nie tylko w stolicy. Osoba piastująca funkcję RPP będzie musiała spełnić szereg warunków, m.in. mieć 10-letnie doświadczenie w praktyce stosowania prawa (jego zastępcy 5-letnie). Pierwsza część artykułu dotyczyć będzie zakresu obowiązków, jakie przyznano RPP, m.in. omówiono funkcję interwencyjną, czyli udział w toczących się postępowaniach, możliwość wnoszenia odwołania i skargi do sądu. RPP będzie miał także możliwość prowadzenia procedury mediacyjnej przewidzianej w nowej Ordynacji podatkowej. W drugiej części artykułu podjęta zostanie próba udzielenia odpowiedzi na następujące pytania: czy i w jaki sposób RPP będzie wspierał przedsiębiorców i samorządy zawodowe? Czy będzie to instytucja neutralna? Zakłada się, iż RPP będzie powoływany przez Prezesa Rady Ministrów na 6-letnią kadencję, na wniosek Ministra Finansów. Na koniec przedstawione zostaną dane liczbowe - jaki ma być koszt utworzenia i utrzymania nowej instytucji. Artykuł przygotowany został na podstawie projektu ustawy o RPP, projekt nr UD421, oraz oficjalnych publikacji Ministerstwa Finansów. (abstrakt oryginalny)
EN
A public advocate (also called "an ombudsman") is a term derived from the Swedish language, which defines it as an independent official to whom one can appeal after exhausting legal remedies. According to the draft of law, the public advocate's primary role will be helping citizens in tax issues. This institution will be territorially decentralized, namely the office will be located in each of the sixteen tax chambers in Poland, the headquarters will be located in Warsaw. Taxpayers will have an access to the Ombudsman throughout the country, not only in the capital. The Taxpayer's Ombudsman will have to have 10 years of practice of applying the law and his deputies - 5 years of the practical experience. The first part of the article will deal with the scope of the duties assigned to the Tax Ombudsman. The interventionist function will be discussed: participation in ongoing proceedings, as well as a possibility of lodging appeals and complaints to the court. The Taxpayer's Ombudsman will also be able to conduct the mediation procedure envisaged in the tax code. The second part of the article will take an attempt to give an answer to the following question: whether and how the Taxpayer's Ombudsman will support the entrepreneurs and the professional self-governments? Will it be a neutral institution? It is assumed that the Taxpayer's Rights Ombudsman will be appointed by the Prime Minister for a 6-year term and designated by the minister responsible for the public finance - presuming that it will be difficult for the Ombudsman to maintain impartiality. In, the end, data will be presented - how much creation and maintaining of this institution will cost. The article was prepared on the basis of Taxpayers' Ombudsman draft act No UD421 and official publications of the Ministry of Finance. (original abstract)
Obowiązkiem organu prowadzącego postępowanie administracyjne jest wnikliwe i szybkie załatwienie sprawy. W przypadku naruszenia tego obowiązku stronie przysługuje prawo złożenia ponaglenia oraz skarga do sądu administracyjnego na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. Na tle powyższej regulacji powstaje jednak wątpliwość, czy wniesienie skargi na bezczynność (przewlekłość) po zakończeniu postępowania i wydaniu ostatecznej decyzji stanowi przeszkodę w merytorycznym rozpoznaniu takiej skargi przez sąd administracyjny w zakresie rozstrzygnięcia na podstawie art. 149 § 1 pkt 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Wątpliwości tych nie rozwiały ostatnie zmiany prawne wprowadzone do Kodeks u postępowania administracyjnego i Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w 2017 r. ani uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego (II OPS 5/19), do której zgłoszono zdania odrębne. Dlatego też Naczelny Sąd Administracyjny podjął kolejną uchwałę (II OPS 1/21), mającą doprecyzować i wzmocnić poprzednią uchwałę. Trudno zgodzić się z interpretacją wynikającą z tych uchwał ponieważ ograniczają one stronie prawo dochodzenia swoich praw przed sądem. Należy pamiętać jednak o ogólnej mocy wiążącej uchwał, która wiąże składy sądów administracyjnych do momentu zmiany wykładni określonego przepisu przez inną uchwałę. (abstrakt oryginalny)
EN
A discerning and quick handling of a case is the duty of an authority conducting administrative proceedings. If this duty is breached, a party has the right to present a call to action and a complaint to an administrative court against inaction or prolix proceedings. A doubt arises in connection with this regulation, however, if the submission of a complaint against inaction and prolixity at the end of proceedings and following the issue of an effective decision prevents an administrative court from considering such a complaint on its merits in the light of Article 149 § 1 (3) of the Law on Proceedings before Administrative Courts. The doubts have not been dispelled by the recent amendments to the Administrative Procedure Code and the Law on Proceedings before Administrative Courts in 2017 or a resolution of the panel of seven judges of the Supreme Administrative Court (II OPS 5/19), to which dissenting opinions were submitted. The Supreme Administrative Court has therefore made another resolution (II OPS 1/21) in order to clarify and reinforce the former. It is difficult to agree with the interpretation arising from these resolutions since they restrict a party's right to seek their rights in court. The universal binding force of the resolution must be borne in mind, though, as it binds administrative court judges until the interpretation of a given provision is varied by another resolution. (original abstract)
Skarga na działalność firmy nie jest niczym negatywnym. Należy ją traktować jako okazję do udoskonalenia działalności, jako źródło informacji o funkcjonowaniu firmy. Inna sprawa, że jest to dosyć bolesne źródło.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.